Yajniavalkya

तुलाशासनमानानां कूटकृन्नाणकस्य च ।
एभिश्च व्यवहर्ता य: स दाप्यो दममुत्तमम् ॥

tulaashaasanamaanaanaam kuutakrnnaanakasya ca |
ebhishca vyavahartaa yah sa daapyo damamuttamam ||

Wer beim Abwiegen und bei Kaufverträgen betrügt, oder wer Münzen fälscht,
sowie jeder, der mit solchen Handel treibt, soll die höchste Geldstrafe zahlen.

Shishupalavadha

तुङ्गत्वमितरा नाद्रौ नेदं सिन्ढावगाधता ।
अलङ्घनीयताहेतुरुभयंस्तन्मनस्विनि ॥

tungatvamitaraa naadrau nedam sindhaavagaadhataa |
alanghaniiyataaheturubhayam tanmanasvini ||

Berge sind hoch und nicht tief, nicht so die Meere, die sind tief.
Weil die Geistesstarken beide haben, bleiben sie unerreichbar.

Subhashitasudhanidhi

तिरस्कुर्वन्ति कृतिनस्तापयन्ति तपस्विन: ।
आत्मानमपि हिंसन्ति क्रोधान्धा: किमत:परम् ॥

tiraskurvanti krtinastaapayanti tapasvinah |
aatmaanamapi hinsanti krodhaandhaah kimatahparam ||

Tätige Menschen verachten sie und quälen noch, die ein Büßerleben führen.
Sich selbst tun sie Gewalt an: Wer sonst als die vor Wut Blinden?

Pancaratra

ताडितस्य हि योधस्य श्लाघनीय कर्मणा ।
अकालान्तरिता पूजा नाशयत्येव वेदनाम् ॥

taaditasya hi yodhasya shlaaghaniiya karmanaa |
akaalaantaritaa puujaa naashayatyeva vedanaam ||

Ein verwundeter Krieger muß für seine Tat gepriesen werden,
mindert doch eine unerwartet eingetretene Ehrung den Schmerz.

Pancatantra Mitrabheda

त्याज्यं धैर्यं विधुरेऽपि काले
धैर्यात्कदाचिद्गतिमाप्नुयात्स: ।
यथा समुद्रेऽपि च पोतभङ्गे
साम्यात्रिको वाञ्छति तर्तुमेव ॥

tyaajyam dhairyam vidhure'pi kaale
dhairyaatkadaacidgatimaapnuyaatsah |
yathaa samudre'pi ca potabhange
saamyaatriko vaanchati tartumeva ||

Flieht dich in harten Zeiten auch der Mut, so ist's der Mut, der dir irgendwann den Ausweg weist. Bei Schiffbruch auf hoher See hofft der Seemann noch auf Rettung.

Bhagavatamahatmya

तरुणीप्रभुता गेहे श्यालको बुद्धिदायक: ।
कन्याविक्रयिणो लोभाद्दम्पतीनांश्च कल्कनम् ॥

taruniiprabhutaa gehe shyaalako buddhidaayakah |
kanyaavikrayino lobhaaddampatiinaam ca kalkanam ||

Die junge Frau führt das Regiment im Haus, der Bruder des Mannes sorgt für Einsicht.
Mädchen werden aus Gier verkauft, und Falschheit ist unter den Ehegatten.

Manu

तयोर्नित्यं प्रियं कुर्यात् आचार्यस्य च सर्वदा ।
तेष्वेव त्रिषु तुष्टेषु तप: सर्वं समाप्यते ॥

tayornityam priyam kuryaat aacaaryasya ca sarvadaa |
teshveva trishu tushteshu tapah sarvam samaapyate ||

Beiden Eltern stets und ständig, und dem Lehrer außerdem soll er gefallen.
Erst wenn die drei zufrieden sind, hat er der Kasteiung genügt.

Mahaviracarita

तमांसि ध्वंसन्ते परिणमति भूयानुपशम:
सकृत्संवादेऽपि प्रथत इह चामुत्र च शुभम् ।
अथ प्रत्यासङ्ग: कमपि महिमानं वितरति
प्रसन्नानां वाच: फलमपरिमेयं प्रसुवते ॥

tamaansi dhvansante parinamati bhuuyaanupashamah
sakrtsamvaade'pi prathata iha caamutra ca shubham |
atha pratyaasangah kamapi mahimaanam vitarati
prasannaanaam vaacah phalamaparimeyam prasuvate ||

Schwarze Wolken verschwinden, wenn er die Untröstlichen umstimmt.
Einmaliges Reden mit ihm breitet Segen über dieses und späteres Leben.
Einmaliger Umgang mit ihm verleiht jedwedem Größe.
Seine Stimme ist Nektar aus einer Unmenge gepreßter Früchte.

Parasharasmrti

तप: परं कृतयुगे त्रेतायां ज्ञानमुच्यते ।
द्वापरे यज्ञमित्यूचु: दानमेकं कलौ युगे ॥

tapah param krtayuge tretaayaam jnaanamucyate |
dvaapare yajnamityuucuh daanamekam kalau yuge ||

Über allem stand die Ertötung des Fleischs in der Zeit der Vollendung,
Erkenntnis war's in der dreiviertelvollen,
in der halbvollen Zeit lehrten sie uns richtig zu opfern,
in der Endzeit bleibt nur noch zu schenken.

Bhagavata

ततोऽनृतं मदं कामं रजो वैरंश्च पञ्चमम् ।
अमूनि पञ्चस्थानानि ह्यधर्मप्रभव: कलि: ॥

tato'nrtam madam kaamam rajo vairam ca pancamam |
amuuni pancasthaanaani hyadharmaprabhavah kalih ||

Ehrlosigkeit, Rausch, Wollust, Verseuchung und Feindschaft -
sind also die fünf Zustände, in denen die Endzeit Unrecht erzeugt.

Brhatparasharasmrti

ज्यौतिषं व्यवहारंश्च प्रायश्चित्तंश्चिकित्सितम् ।
अजानन् यो नरो ब्रूयात्साहसं किमत: परम् ॥

jyautisham vyavahaaram ca praayashcittamshcikitsitam |
ajaanan yo naro bruuyaat saahasam kimatah param ||

Krimineller geht's nicht mehr als daß einer von Sternkunde, Geschäftsleben,
Entsühnung und Therapie erzählt und keine Ahnung hat.

Samayocitapadyamalika

ज्यौतिषं जलदे मिथ्या मिथ्या श्वासिनि वैद्यकम् ।
योगो बह्वशने मिथ्या मिथ्या ज्ञानंश्च मद्यपे ॥

jyautisham jalade mithyaa mithyaa shvaasini vaidyakam |
yogo bahvashane mithyaa mithyaa jnaanam ca madyape ||

Sternkunde sagt nicht, wann es Regen gibt, Heilkunde ist für einen, der atmet unangebracht.
Yoga versagt bei Verfressenen, zu spät kommt dem Säufer der lichte Moment.

Mahabharata Anuparvan

जीर्यन्ति जीर्यत: केशा दन्ता जीर्यन्ति जीर्यत: ।
चक्षु:श्रोत्रे च जीर्येते तृष्णैका तु न जीर्यते ॥

jiiryanti jiiryatah keshaa dantaa jiiryanti jiiryatah |
cakshuhshrotre ca jiiryate trshnaikaa tu na jiiryate ||

Greisen fallen die Haare aus, Greisen fallen die Zähne aus.
Augen und Gehör verfallen, allein die Gier vergreist doch nicht.

Brhatparasharasmrti

जातिविद्यावयः शक्तिरारोग्यं बहुपक्षता ।
अर्थित्वं वित्तसंपत्तिरष्टावेते वरे गुणाः ॥

jaatividyaavayah shaktiraarogyam bahupakshataa |
arthitvam vittasampattirashtaavete vare gubaah ||

Kaste, Bildung, Alter, Potenz, Gesundheit, viel Gefolgschaft, Unterhaltsbereitschaft und finanzieller Erfolg sind die acht Eigenschaften am Freier, auf die's ankommt.

Shakuntala

ज्वलति चलितेन्धनोऽग्निः विप्रकृतः पन्नगः फणां कुरुते ।
प्रायः स्वं महिमानं कोपात्प्रतिपद्यते जन्तुः ॥

jvalati calitendhano'gnih viprakrtah pannagah phanaam kurute |
praayah svam mahimaanam kopaatpratipadyate jantuh ||

Angefacht flackert das Feuer auf, provoziert bläht die Schlange den Hals.
In der Regel besinnen die Leute sich auf ihre Macht, wenn sie wütend werden.

Mudrarakshasa

चीयते बालिशस्यापि सत्क्षेत्रप्रतीता कृषिः ।
न शालेः स्तंबकरिता वप्तुर्गुणमपेक्षते ॥

ciiyate baalishasyaapi satkshetrapratiitaa krshih |
na shaaleh stambakaritaa vapturgunamapekshate ||

Auch eines Tolpatschigen Saat geht auf, wenn sie auf fruchtbaren Boden fällt.
Ohne sich um des Sämannes Fertigkeit zu scheren wächst das Korn zum Büschel heran.

Subhashitani

गङ्गादितीर्थेषु वसन्ति मत्स्याः
देवालये पक्षिगणाश्च नित्यम् ।
ते ज्ञानहीना न फलं लभन्ते
तीर्थानि देवायतनानि भावः ॥

gangaaditiirtheshu vasanti matsyaah devaalaye pakshiganaashca nityam |
te jnaanahiinaa na phalam labhante tiirthaani devaayatanaani bhaavah ||

Auch Fische baden im Ganges, ganze Vogelschwärme nisten auf Tempeln. Die Ahnungslosen aber kommen nicht ans Ziel, ob sie nun an Wallfahrtsorten oder in Gotteshäusern waren.

Pratimanataka

गोपहीना यथा गावः विलयं यान्त्यपालिताः ।
एवं नृपतिहीना हि विलयं यान्ति वै प्रजाः ॥

gopahiinaa yathaa gaavah vilayam yaantyapaalitaah |
evam nrpatihiinaa hi vilayam yaanti vai prajaah ||

So wie ohne ihren Hirten Kühe unbehütet sich verlieren,
werden ohne ihren Herrn die Untertanen liquidiert.

Daksha Smrti

गृहवासः सुखार्थाय पत्नीमूलं गृहे सुखम् ।
सा पत्नी या विनीता स्याच्चित्तज्ञा वशवर्तिनी ॥

grhavaasah sukhaarthaaya patniimuulam grhe sukham |
saa patnii yaa viniitaa syaaccittajnaa vashavartinii ||

Man lebt zu Hause um glücklich zu sein, und der Haussegen hat seine Wurzel im Weib.
Die Frau ist richtig, die zahm ist, Gedanken liest und macht was er will.

Manusmrti

गुरौ यत्र परीवादो निंदा वापि प्रवर्तते ।
कर्णौ तत्र पिधातव्यौ गंतव्यं वा ततोऽन्यतः ॥

gurau yatra parivaado nindaa vaapi pravartate |
karnau tatra pidhaatavyau gantavyam vaa tato'nyatah ||

Wenn einer deinen Lehrer beleidigt oder gar verleumdet,
halt dir beide Ohren zu und geh woandershin.

Ramayana Ayodhya

गुरुलाघवमर्थानामारंभे कर्माणां फलम् ।
दोषं वा यो न जानाति स बाल इति होच्यते ॥

gurulaaghavamarthaanaamaarambhe karmaanaam phalam |
dosham vaa yo na jaanaati sa baala iti hocyate ||

Wer sich auf mehr oder weniger lohnende Geschäfte einläßt ohne zu wissen, ob sie ihm nutzen oder schaden, ist infantil zu nennen.

Mrcchakatika

गुणेषु यत्नः पुरुषेण कार्यः
न किञ्चिदप्राप्यतमं गुणानाम् ।
गुणप्रकर्षादुडुपेन शंभोः
अलङ्घ्यमुल्लङ्घितमुत्तमाङ्गम् ॥

guneshu yatnah purushena kaaryah
na kincidapraapyatamam gunaanaam |
gunaprakarshaadudupena shambhoh
alanghyamullanghitamuttamaangam ||

Für sein Talent soll der Mensch mit Nachdruck an sich arbeiten,
geht es doch nicht um der Talente Unerreichbarstes.
Genialer Eigenschaft zufolge kann der Sichelmond
des unfaßbaren Shiva höchstes Körperteil erfassen.

Prasannaraghava

गुणग्रामाभिसंवादि नामापि हि महात्मनाम् ।
यथा सुवर्णश्रीखण्ड रत्नाकर सुधाकरः ॥

gunagraamaabhisamvaadi naamaapi hi mahaatmanaam |
yathaa suvarna shriikhanda ratnaakara sudhaakarah ||

Schon die Namen der Erlauchten deuten auf ihren Wertgehalt:
So heißt Gold hohe Kaste, Sandelholz Glücksbrocken, Ozean Juwelenhort und Lebenstrankspender der Mond.