Tuesday, May 7, 2019

KathSagara 1.5 Hofschranzen und Schergen


पञ्चमस्तरङ्गः pancamastarangah die fünfte Welle, Kapitel 5

एवमुक्त्वा वररुचिः पुनरेतदवर्णयत् । कालेन योगनन्दोऽथ कामादिवशमाययौ ॥ १
evamuktvaa vararucih punaretadavarnayat | kaalena yoganando’tha kaamaadivashamaayayau || 1
Also sprach Vararuci und setzte seine Erzählung fort:
„Mit der Zeit war Yogananda seinen vielen Lastern erlegen.
गजेन्द्र इव मत्तश्च नापैक्षत स किंचन । अकाण्डपातोपनता कं न लक्ष्मीविमोहयेत् ॥ २
gajendra iva mattashca naapaikshata sa kimcana | akaandapaatopanataa kam na lakshmiivimohayet || 2
Einem brünftigen Elefanten gleich mißachtete er alles und jeden.
Wem wäre unerwartet hereinbrechender Reichtum nicht zu Kopf gestiegen?
अचिन्तयं ततश्चाहं राजा तावद्विशृङ्खलः । 
तत्कार्यचिन्तयाक्रान्तः स्वधर्मो मेऽवसीदति ॥ ३
acintayam tatashcaaham raajaa taavadvishrnkhalah | tatkaaryacintayaakraantah svadharmo me’vasiidati || 3
Da habe ich mir gedacht: „Der König ist schon dermaßen entfesselt,
seine Angelegenheiten bedenkend bin auch ich überfordert, sodaß mein inneres Gleichgewicht verkümmert.
तस्माद्वरं सहायं तं शकटालं समुद्धरे । क्रियेत चेद्विरुद्धं च किं स कुर्यान्मयि स्थिते ॥ ४
tasmaadvaram sahaayam tam shakataalam samuddhare | 
kriyeta cedviruddham ca kim sa kuryaanmayi sthite || 4
Also ist es besser, wenn ich den Shakatala da heraushole und zu meinem Gefolgsmann mache. Selbst wenn er mir schaden wollte, was kann er ausrichten, 
solange ich im Amt bin?“
निश्चित्यैतन्मयाभ्यर्थ्य राजानं सोऽन्धकूपतः । 
उद्धृतः शकटालोऽथ मृदवो हि द्विजातयः ॥ ५
nishcityaitanmayaabhyarthya raajaanam so’ndhakuupatah | uddhrtah shakataalo’tha mrdavo hi dvijaatayah || 5
Ich war entschlossen, bat den König um Erlaubnis, und Shakatala wurde aus seinem Verlies herausgezogen. Milde, fürwahr, sind die Brahmanen.
दुर्जयो योगनन्दोऽयं स्थिते वररुचावतः । 
आश्रये वैतसीं वृत्तिं कालं तावत्प्रतीक्षितुम् ॥ ६
durjayo yoganando’yam sthite vararucaavatah | aashraye vaitasiim vrttim kaalam taavatpratiikshitum || 6
„Schwer zu besiegen ist Yogananda, solange Vararuci diese Stelle hat.
Ich werde mich für eine Weile wie ein Schilfrohr verhalten und abwarten,“
इति संचिन्त्य स प्राज्ञः शकटालो मदिच्छया । 
 अकरोद्राजकार्याणि पुनः सम्प्राप्य मन्त्रिताम् ॥ ७
iti samcintya sa praajnah shakataalo madicchayaa | akarodraajakaaryaani punah sampraapya mantritaam || 7
überlegte der weise Shakatala. Auf mein Geheiß übernahm er wieder ein Ministeramt
und führte die Geschäfte des Königs.
कदाचिद्योगनन्दोऽथ निर्गतो नगराद्बहिः । 
श्लिष्यत्पञ्चाङ्गुलिं हस्तं गङ्गामध्ये व्यलोकयत् ॥ ८
kadaacidyoganando’tha nirgato nagaraadbahih | shlishyatpancaangulim hastam gangaamadhye vyalokayat || 8
Irgendwann geschah es, daß Yogananda zur Stadt hinausging.
Da sah er mitten im Ganges eine Hand, deren fünf Finger eng zusammenstanden.
किमेतदिति पप्रच्छ मामाहूय स तत्क्षणम् । 
अहं च द्वे निजाङ्गुल्यौ दिशि तस्यामदर्शयम् ॥ ९
kimetaditi papraccha maamaahuuya sa tatkshanam | aham ca dve nijaangulyau dishi tasyaamadarshayam || 9
„Was bedeutet das?“ fragte er mich, den er sofort herbeirief.
Ich aber hielt zwei meiner eigenen Finger in Richtung
तेन तस्मिंस्तिरोभूते हस्ते राजातिविस्मयात् । 
भूयोऽपि तदप्रिच्छन्मां ततश्चाहं तमब्रवम् ॥ १०
tena tasmimstirobhuute haste raajaativismayaat | bhuuyo’pi tadapricchanmaam tatashcaaham tamabravam || 10
der Hand, die daraufhin verschwand. Worauf der König aus
noch größerer Verwunderung heraus mich danach fragte. So sagte ich ihm:
पञ्चभिर्मिलितैः किं यज्जगतीह न साध्यते । 
इत्युक्तवानसौ हस्तः स्वाङ्गुलीः पञ्च दर्शयन् ॥ ११
pancabhirmilitaih kim yajjagatiiha na saadhyate | ityuktavaanasau hastah svaanguliih panca darshayan || 11
„Was ist, wenn Fünf sich verbünden, in dieser Welt nicht zu erreichen?“,
wollte die Hand dir sagen, als sie ihre fünf Finger zeigte.
ततोऽस्य राजन्नङ्गुल्यावेते द्वे दर्शिते मया । 
ऐकचित्ये द्वयोरेव किमसाध्यं भवेदिति ॥ १२
tato’sya raajannangulyaavete dve darshite mayaa | aikacitye dvayoreva kimasaadhyam bhavediti || 12
Da habe ich ihr, o König, diese zwei Finger in derselben Absicht gezeigt:
Was ist, wenn zwei zusammenhalten, nicht alles zu erreichen?“
इत्युक्ते गूढविज्ञाने समतुष्यत्ततो नृपः । 
शकटालो व्यषीदच्च मद्बुद्धिं वीक्ष्य दुर्जयाम् ॥ १३
ityukte guudhavijnaane samatushyattato nrpah | shakataalo vyashiidacca madbuddhim viikshya durjayaam || 13
Als ihm des Rätsels Lösung genannt wurde, war der König beglückt.
Shakatala aber war entmutigt, als er meine kaum noch zu überbietende Klugheit erkannte.
एकदा योगनन्दश्च दृष्टवान्महिषीं निजाम् । 
वातायनाग्रात्पश्यन्तीं ब्राह्मणातिथिमुन्मुखम् ॥ १४
ekadaa yoganandashca drshtavaanmahishiim nijaam | vaataayanaagraatpashyantiim braahmanaatithimunmukham || 14
Eines Tages beobachtete Yogananda, wie seine Königin aus dem oberen Fenster
einen Brahmanen und Gast ansah, der zu ihr aufschaute.
तन्मात्रादेव कुपितो राजा विप्रस्य तस्य सः ।
 आदिशद्वधमीर्ष्या हि विवेकपरिपन्थिनी ॥ १५
tanmaatraadeva kupito raajaa viprasya tasya sah | aadishadvadhamiirshyaa hi vivekaparipanthinii || 15
Das reichte schon, um den König auf den Brahmanen so wütend zu machen,
daß er seine Hinrichtung befahl, da seine Eifersucht jede Vernunft überschritt.
हन्तुं वध्यभुवं तस्मिन्नीयमाने द्विजे तदा । 
अहसद्गतजीवोऽपि मत्स्यो विपणिमध्यगः ॥ १६
hantum vadhyabhuvam tasminniiyamaane dvije tadaa | ahasadgatajiivo’pi matsyo vipanimadhyagah || 16
Als man den Brahmanen zum Richtblock führte, um ihn zu köpfen,
fing ein toter Fisch auf dem Markt zu lachen an.
तदैव राजा तद्बुद्ध्वा वधं तस्य न्यवारयत् । 
विप्रस्य मामपृच्छच्च मत्स्यहासस्य कारणम् ॥ १७
tadaiva raajaa tadbuddhvaa vadham tasya nyavaarayat | 
viprasya maamaprcchacca matsyahaasasya kaaranam || 17
Als der König davon erfuhr, sagte er die Hinrichtung des Brahmanen sofort ab.
Mich aber fragte er nach dem Grund für den lachenden Fisch.
निरूप्य कथयाम्येतदित्युक्त्वा निर्गतं च माम् । 
चिन्तितोपस्थितैकान्ते सरस्वत्येवमब्रवीत् ॥ १८
niruupya kathayaamyetadityuktvaa nirgatam ca maam | cintitopasthitaikaante sarasvatyevamabraviit || 18
„Das ist noch nicht ganz klar. Aber ich sag’s dir.“ Damit entfernte ich mich.
Als ich allein war, dachte ich an Sarasvati. Sie kam auch herbei und sprach:
अस्य तालतरोः पृष्ठे तिष्ठ रात्रावलक्षितः । 
अत्र श्रोष्यसि मत्स्यस्य हासहेतुमसंशयम् ॥ १९
asya taalataroh prshthe tishtha raatraavalakshitah | atra shroshyasi matsyasya haasahetumasamshayam || 19
„Setz dich in die Krone dieser Palme hier, des Nachts, damit dich keiner sieht.
Dort wirst du bestimmt auch den Grund für des Fisches Gelächter hören.“
तच्छ्रुत्वा निशि तत्राहं गत्वा तालोपरि स्थितः । 
अपश्यं राक्षसीं घोरां बालैः पुत्रैः सहागताम् ॥ २०
tacchrutvaa nishi tatraaham gatvaa taalopari sthitah | 
apashyam raakshasiim ghoraam baalaih putraih sahaagataam || 20
Also ging ich in der Nacht dahin und machte es mir oben in der Palme bequem.
Bald sah ich eine Kannibalin mit ihren Kleinkindern näherkommen.
सा भक्ष्यं याचमानांस्तानवादीत्प्रतिपाल्यताम् । 
प्रातर्वो विप्रमांसानि दास्याम्यद्य हतो न सः ॥ २१
saa bhakshyam yaacamaanaamstaanavaadiitpratipaalyataam | 
praatarvo vipramaamsaani daasyaamyadya hato na sah || 21
Die um Nahrung Bettelnden vertröstete sie: „Geduldet euch!
Morgen geb ich euch Brahmanenfleisch. Heut ist er noch nicht geschlachtet worden.“
कस्मात्स न हतोऽद्येति पृष्टा तैरब्रवीत्पुनः । 
तं हि दृष्ट्वा मृतोऽपीह मत्स्यो हसितवानिति ॥ २२
kasmaatsa na hato’dyeti prshtaa tairabraviitpunah | tam hi drshtvaa mrto’piiha matsyo hasitavaaniti || 22
„Warum ist er heute nicht geschlachtet worden?“ fragten sie, und sie erwiderte:
„Weil der Fisch zu lachen anfing, als er, obgleich tot, ihn gesehen hatte.“
हसितं किमु तेनेति पृष्टा भूयः सुतैश्च सा । 
अवोचद्राक्षसी राज्ञः सर्वा रज्ञ्योऽपि विप्लुताः ॥ २३
hasitam kimu teneti prshtaa bhuuyah sutaishca saa | avocadraakshasii raajnah sarvaa rajnyo’pi viplutaah || 23
„Und was hatte der zu lachen?“ fragten die Söhne sie wieder,
und die Unholdin fuhr fort: „All des Königs Eheweiber sind verlottert.
सर्वत्रान्तःपुरे ह्यत्र स्त्रीरूपाः पुरुषाः स्थिताः । 
हन्यतेनपराधस्तु विप्र इत्यहसत्तिमिः ॥ २४
sarvatraantahpure hyatra striiruupaah purushaah sthitaah | hanyate’naparaadhastu vipra ityahasattimih || 24
Überall im Harem stecken Mannsbilder in Frauengestalt,
aber ein unbeteiligter Brahmane muß dran glauben. Darum hat der Fisch gelacht.
भूतानां पार्थिवात्यर्थनिर्विवेकत्वहासिनाम् । 
सर्वान्तश्चारिणां ह्येता भवन्त्येव च विक्रियाः ॥ २५
bhuutaanaam paarthivaatyarthanirvivekatvahaasinaam | 
sarvaantashcaarinaam hyetaa bhavantyeva ca vikriyaah || 25
Wechselbälger nehmen gern mal andere Formen an, um sich so verkleidet über die äußerst armselige Urteilskraft der Fürsten lustig zu machen.“
एतत्तस्या वचः श्रुत्वा ततोऽपक्रान्तवाहनम् । 
प्रातश्च मत्सहासस्य हेतुं राज्ञे न्यवेदयम् ॥ २६
etattasyaa vacah shrutvaa tato’pakraantavaahanam | praatashca matsahaasasya hetum raajne nyavedayam || 26
Das waren ihre Worte, die ich so gehört hatte. Ich verließ meinen Hochsitz
und nannte dem König am nächsten Morgen den Grund für das Fischgelächter.
प्राप्य चान्तःपुरेभस्तान्स्त्रीरूपान्पुरुषांस्ततः । 
बह्वमन्यत मां राजा वधाविप्रं च मुक्तवान् ॥ २७
praapya caantahpurebhastaanstriiruupaanpurushaamstatah |
 bahvamanyata maam raajaa vadhaavipram ca muktavaan || 27
Da verhaftete der König die Männer in Frauengestalt in den inneren Gemächern.
Mich aber hochschätzte er und ließ den hinzurichtenden Brahmanen laufen.
इत्यादि चेष्टितं दृष्ट्वा तस्य राज्ञो विशृङ्खलम् ।
 खिन्ने मयि कदाचिच्च तत्रागच्चित्रकृन्नवः ॥ २८
ityaadi ceshtitam drshtvaa tasya raajno vishrnkhalam | khinne mayi kadaacicca tatraagaccitrakrnnavah || 28
Dieses und andere Machenschaften eines enthemmten Königs mitanzusehen
war mir zuwider. Da kam irgendwann ein neuer Maler vorbei.
अलिखित्स महादेवीं योगनन्दं च तं पटे । 
सजीवमिव तच्चित्रं वाक्चेष्टारहितं त्वभूत्  ॥ २९
alikhitsa mahaadeviim yoganandam ca tam pate | sajiivamiva taccitram vaakceshtaarahitam tvabhuut  || 29
Der malte die Königin und Yogananda auf eine Leinwand.
Das Bild wirkte lebendig, nur Stimme und Bewegung fehlten noch.
तं च चित्रकरं राजा तुष्टो वित्तैरपूरयत् । तं च वासगृहे चित्रपटं भित्तावकारयत् ॥ ३०
tam ca citrakaram raajaa tushto vittairapuurayat | tam ca vaasagrhe citrapatam bhittaavakaarayat || 30
Begeistert überhäufte der König den Maler mit Reichtümern.
Das Bild aber ließ er in seinem Wohnzimmer an die Wand hängen.
एकदा च प्रविष्टस्य वासके तत्र सा मम । 
सम्पूर्णलक्षणा देवी प्रतिभाति स्म चित्रगा ॥ ३१
ekadaa ca pravishtasya vaasake tatra saa mama | sampuurnalakshanaa devii pratibhaati sma citragaa || 31
Einmal betrat ich sein Wohnzimmer, und die Königin auf dem Bild sah auf den ersten Blick so aus, als hätte sie den ganzen Satz glückverheißender Muttermale an sich.
लक्षणन्तरसम्बन्धादभ्यूह्य प्रतिभावशात् । 
अथाकार्षमहं तस्यास्तिलकं मेखलापदे ॥ ३२
lakshanantarasambandhaadabhyuuhya pratibhaavashaat | 
athaakaarshamaham tasyaastilakam mekhalaapade || 32
Aus der Anordnung der Muttermale aber schloss ich intuitiv, wo noch eins hingehörte,
und dieses bewußte Muttermal kleckste ich dahin, wo ihr Gürtel endet.
सम्पूर्णलक्षणां तेन कृत्वैनां गतवानहम् । 
प्रविष्टो योगनन्दोऽथ तिलकं तं व्यलोकयत् ॥ ३३
sampuurnalakshanaam tena krtvainaam gatavaanaham | pravishto yoganando’tha tilakam tam vyalokayat || 33
Nachdem ich sie so mit allen glückverheißenden Zeichen versehen hatte, ging ich meiner Wege. Dann kam Yogananda herein und entdeckte den Fleck.
केनायं रचितोऽत्रेति सोऽपृच्छच्च महत्तरान् । 
ते च न्यवेदयंस्तस्मै कर्तारं तिलकस्य माम् ॥ ३४
kenaayam racito’treti so’prcchacca mahattaraan | te ca nyavedayamstasmai kartaaram tilakasya maam || 34
„Wer hat das da hingeschmiert?“ fragte er seine Kammerherrn.
Diese gaben ihm mich als Urheber dieses Males an.
देव्या गुप्तप्रदेशस्थमिमं नान्यो मया विना । 
वेत्ति तज्ज्ञातवानेवमसौ वररुचिः कथम् ॥ ३५
devyaa guptapradeshasthamimam naanyo mayaa vinaa | vetti tajjnaatavaanevamasau vararucih katham || 35
„Außer mir weiß keiner von dem, was die Königin an dieser Stelle verborgen hält.
Wie konnte dann dieser Vararuci davon erfahren?
छन्नः कृतोऽमुना नूनं ममान्तःपुरविप्लवः । 
दृष्टवानत एवायं स्त्रीरूपांस्तत्र तान्नरान् ॥ ३६
channah krto’munaa nuunam mamaantahpuraviplavah | 
drshtavaanata evaayam striiruupaamstatra taannaraan || 36
Bestimmt hat dieser Heimlichtuer meinen Harem entweiht.
Nur so konnte er dort diese als Frauen verkleideten Männer gesehen haben!“
इति संचिन्तयामास योगनन्दः क्रुधा ज्वलन् । 
जायन्ते बत मूढानां संवादा अपि तादृशाः ॥ ३७
iti samcintayaamaasa yoganandah krudhaa jvalan | jaayante bata muudhaanaam samvaadaa api taadrshaah || 37
Solches hatte Yogananda vor Wut kochend sich ausgemalt.
Trottel stellen gern solche Zusammenhänge her.
ततः स्वैरं समाहूय शकटालं समादिशत् । 
त्वया वररुचिर्वध्यो देवीविध्वंसनादिति ॥ ३८
tatah svairam samaahuuya shakataalam samaadishat | tvayaa vararucirvadhyo deviividhvamsanaaditi || 38
Dann rief er von sich aus Shakatala herbei und befahl ihm:
„Du mußt Vararuci umbringen. Er hat die Königin befleckt.“
यथा ज्ञापयसीत्युक्त्वा शकटालोऽगमद्बहिः ।
 अचिन्तयच्च शक्तिः स्याद्धन्तुं वररुचिं न मे ॥ ३९
yathaa jnaapayasiityuktvaa shakataalo’gamadbahih | acintayacca shaktih syaaddhantum vararucim na me ||
„Wie du befiehlst“, sprach Shakatala und trat ab.
Für sich aber dachte er: „Ich hätte gar nicht die Macht, Vararuci zu töten,
दिव्यबुद्धिप्रभावोऽसावुद्धर्ता च ममापदः ।
 विप्रश्च तद्वरं गुप्तं सम्प्रति स्वीकरोमि तम् ॥ ४०
divyabuddhiprabhaavo’saavuddhartaa ca mamaapadah | 
viprashca tadvaram guptam samprati sviikaromi tam || 40
besitzt er doch göttliche Geisteskraft. Er war’s doch, der mich aus dem Elend befreite.
Außerdem ist er ein Brahmane. Lieber nehme ich ihn in Schutz und mach ihn zu einem der Meinen.“
इति निश्चित्य सोऽभ्येत्य राज्ञः कोपमकारणम् । 
वधान्तं कथयित्वा मे शकटालोऽब्रवीत्ततः । ४१
iti nishcitya so’bhyetya raajnah kopamakaaranam | vadhaantam kathayitvaa me shakataalo’braviittatah | 41
Das hatte Shakatala so beschlossen, und erzählte mir von des Königs unbegründeter Wut, die in meiner Hinrichtung enden sollte. Dann schloss er:
अन्यं कंचित्प्रवादाय हन्म्यहं त्वं च मद्गृहे । 
प्रच्छन्नस्तिष्ठ मामस्माद्रक्षितुं कोपनान्नृपात् ॥ ४२
anyam kamcitpravaadaaya hanmyaham tvam ca madgrhe | 
pracchannastishtha maamasmaadrakshitum kopanaannrpaat || 42
„Irgendeinen andern will ich hinrichten, damit das Gerücht sich verbreitet. Du aber
bleib in meinem Haus versteckt, damit ich vor diesem jähzornigen König sicher bin.“
इति तद्वचनाच्छन्नस्तद्गृहेऽवस्थितोऽभवम् । 
स चान्यं हतवान्कंचिन्मद्वधाख्यातये निशि ॥ ४३
iti tadvacanaacchannastadgrhe’vasthito’bhavam | sa caanyam hatavaankamcinmadvadhaakhyaataye nishi || 43
Als das gesagt war, wurde ich in seinem Haus untergebracht, und er ließ des Nachts
einen anderen hinrichten, um sagen zu können, daß ich getötet worden sei.
एवं प्रयुक्तनीतिं तं प्रीत्यावोचमहं तदा ।
 एको मन्त्री भवान्येन हन्तुं मां न कृता मतिः ॥ ४४
evam prayuktaniitim tam priityaavocamaham tadaa | 
eko mantrii bhavaanyena hantum maam na krtaa matih || 44
Zu ihm, der die Staatskunst so zu gebrauchen wußte, sprach ich offenherzig:
„Als Minister seid Ihr einzigartig, weil Ihr nicht die Absicht hattet, mich zu töten.
नहि हन्तुमहं शक्यो राक्षसो मित्रमस्ति मे । 
ध्यातमात्रागतो विश्वं ग्रसते स मदिच्छया ॥ ४५
nahi hantumaham shakyo raakshaso mitramasti me | dhyaatamaatraagato vishvam grasate sa madicchayaa || 45
Außerdem kann ich gar nicht getötet werden, denn ich habe einen Geist zum Freund.
Der kommt herbei, sobald ich an ihn denke, und wenn ich will verschlingt er alles.
राजा त्विहेन्द्रदत्ताख्यः सखा वध्यो न मे द्विजः । 
तच्छ्रुत्वा सोऽब्रवीन्मन्त्री रक्षो मे दर्श्यतामिति ॥ ४६
raajaa tvihendradattaakhyah sakhaa vadhyo na me dvijah | 
tacchrutvaa so’braviinmantrii raksho me darshyataamiti || 46
Der König wiederum ist mein Freund Indradatta, ein Brahmane, der nicht getötet werden darf.“ Das hatte der Minister vernommen und bat: „Zeig mir deinen Geist!“
ततो ध्यातागतं तस्मै तद्रक्षोऽहमदर्शयम् । 
तद्दर्शनाच्च वित्रस्तो विस्मितश्च बभूव सः ॥ ४७
tato dhyaataagatam tasmai tadraksho’hamadarshayam | 
taddarshanaacca vitrasto vismitashca babhuuva sah || 47
Also ging ich in Gedanken zu diesem Geist und ließ ihn vor ihm erscheinen.
Als er ihn sah, war er zuerst entsetzt und dann verwundert.
रक्षस्यन्तर्हिते तस्मिञ्शकटालः स मां पुनः । 
कथं ते राक्षसो मित्रं संजात इति पृष्टवान् ॥ ४८
rakshasyantarhite tasminshakataalah sa maam punah | katham te raakshaso mitram samjaata iti prshtavaan || 48
Als der Geist wieder entschwunden war, fragte Shakatala mich noch einmal:
„Wie ist dieses Scheusal bloß dein Freund geworden?“
ततोऽहमवदं पूर्वं रक्षार्थं नगरे भ्रमन् । रात्रौ रात्रौ क्षयं प्रापदेकैको नगराधिपः ॥ ४९
tato’hamavadam puurvam rakshaartham nagare bhraman | 
raatrau raatrau kshayam praapadekaiko nagaraadhipah || 49
Ich erwiderte: „Vor einiger Zeit waren die Polizeichefs in der Stadt auf Schutzstreife unterwegs. Jede Nacht wurde einer nach dem anderen umgebracht.
तच्छ्रुत्वा योगनन्दो मामकरोन्नगराधिपम् । 
भ्रमंश्चापश्यमत्राहं भ्रमन्तं राक्षसं निशि ॥ ५०
tacchrutvaa yoganando maamakaronnagaraadhipam | 
bhramamshcaapashyamatraaham bhramantam raakshasam nishi || 50
Als Yogananda davon hörte, machte er mich zum Polizeichef.
Als ich nachts auf Streife war, sah ich diesen Unhold dort herumziehen.
स च मामवदद्ब्रूहि विद्यते नगरेऽत्र का । 
सुरूपा स्त्रीति तच्छ्रुत्वा विहस्याहं तमब्रवम् ॥ ५१
sa ca maamavadadbruuhi vidyate nagare’tra kaa | suruupaa striiti tacchrutvaa vihasyaaham tamabravam || 51
Der sprach mich an: „Sag mal, wer ist die schönste Frau in dieser Stadt?“
Ich mußte lachen, als ich das hörte, und erwiderte ihm:
या यस्याभिमता मूर्ख सुरूपा तस्य सा भवेत् ।
 तच्छ्रुत्वैव त्वयैकेन जितोऽस्मीत्यवदत्स माम् ॥ ५२
yaa yasyaabhimataa muurkha suruupaa tasya saa bhavet |
 tacchrutvaiva tvayaikena jito’smiityavadatsa maam || 52
„Die Frau, nach der es einen Mann verlangt, du Trottel, ist für ihn die Schönste!“
Als er das hörte, sagte er mir: „Du bist der einzige, der mich besiegt hat!
प्रश्नमोक्षाद्वधोत्तीर्णं मां पुनश्चाब्रवीदसौ ।
 तुष्टोऽस्मीति सुहृन्मे त्वं संनिधास्ये च ते स्मृतः ॥ ५३
prashnamokshaadvadhottiirnam maam punashcaabraviidasau |
 tushto’smiiti suhrnme tvam samnidhaasye ca te smrtah || 53
Nun, da die Frage geklärt und ich dem Tode entronnen war, sprach er mich wieder an:
„Ich freue mich, du bist jetzt mein Freund, und ich erscheine vor dir, sobald du an mich denkst.“
इत्युक्त्वान्तर्हिते तस्मिन्यथागतमगामहम् । 
एवमापत्सहायो मे राक्षसो मित्रतां गतः ॥ ५४
ityuktvaantarhite tasminyathaagatamagaamaham | evamaapatsahaayo me raakshaso mitrataam gatah || 54
Mit diesen Worten war er verschwunden und auch ich kehrte heim.
Seitdem habe ich in diesem Geist, der mein Freund wurde, einen Retter in der Not.“
इत्युक्तवानहं भूयः शकटालेन चार्थितः ।  
 गङ्गामदर्शयं तस्मै मूर्तां ध्यानादुपस्थिताम् ॥ ५५
ityuktavaanaham bhuuyah shakataalena caarthitah | 
gangaamadarshayam tasmai muurtaam dhyaanaadupasthitaam || 55
Kaum hatte ich das gesagt, da bohrte Shakatala weiter, sodass ich ihm auch noch die Flussgöttin Ganga zeigte, die in menschlicher Form erschien, als die ich sie herbeigewünscht.
स्तुतिभिस्तोषिता सा च मया देवी तिरोदधे । 
बभूव शकटालश्च सहायः प्रणतो मयि ॥ ५६
stutibhistoshitaa saa ca mayaa devii tirodadhe | babhuuva shakataalashca sahaayah pranato mayi || 56
Mit meinen Lobliedern zufrieden entfernte die Göttin sich wieder,
und Shakatala wurde mein treuer Freund.
एकदा च स मन्त्री मां गुप्तस्थं खिन्नमब्रवीत् ।
 सर्वज्ञेनापि खेदाय किमात्मा दीयते त्वया ॥ ५७
ekadaa ca sa mantrii maam guptastham khinnamabraviit |
 sarvajnenaapi khedaaya kimaatmaa diiyate tvayaa || 57
Eines Tages sprach der Minister zu mir, der ich des Versteckspiels müde war:
„Warum überläßt einer wie du, der ja alles weiß, sich der Verzweiflung?
किं न जानासि यद्राज्ञामविचाररता धियः । 
अचिराच्च भवेच्छुद्धिस्तथा चात्र कथां शृणु ॥ ५८
kim na jaanaasi yadraajnaamavicaararataa dhiyah | aciraacca bhavecchuddhistathaa caatra kathaam shrnu || 58
Weißt du denn nicht, daß die Denkart der Könige zur Sprunghaftigkeit neigt?
Über kurz oder lang wirst du reingewaschen sein. Hör die Geschichte dazu!
आदित्यवर्मनामात्र बभूव नृपतिः पुरा । 
शिववर्माभिधानोऽस्य मन्त्री चाभून्महामतिः ॥ ५९
aadityavarmanaamaatra babhuuva nrpatih puraa | 
shivavarmaabhidhaano’sya mantrii caabhuunmahaamatih || 59
Vor langer Zeit lebte dort ein König namens Adityavarman,
und der hatte einen weisen Minister, Shivavarman.
राज्ञस्तस्यैकदा चैका राज्ञी गर्भमधारयत् । तद्बुद्ध्वा स नृपोऽपृच्छदित्यन्तःपुररक्षिणः ॥ ६०
raajnastasyaikadaa caikaa raajnii garbhamadhaarayat | tadbuddhvaa sa nrpo’prcchadityantahpurarakshinah || 60
Eines Tages wurde eine der Frauen des Königs schwanger.
Als der König davon erfuhr, verhörte er die Haremswächter:
वर्षद्वयं प्रविष्टस्य वर्ततेऽन्तःपुरेऽत्र मे । 
तदेषा गर्भसम्भूतिः कुतः सम्प्रति कथ्यताम् ॥ ६१
varshadvayam pravishtasya vartate’ntahpure’tra me | 
tadeshaa garbhasambhuutih kutah samprati kathyataam || 61
„Nach zwei Jahren betrete ich meinen Harem nun zum ersten Mal.
Wie kommt also diese Schwangerschaft zustande? Los, redet auf der Stelle!“
अथोचुस्ते प्रवेशोऽत्र पुंसोन्यस्यास्ति न प्रभो । 
शिववर्मा तु ते मन्त्री प्रविशत्यनिवारितः ॥ ६२
athocuste pravesho’tra pumso’nyasyaasti na prabho | shivavarmaa tu te mantrii pravishatyanivaaritah || 62
Sie rechtfertigten sich: „Hier kommt kein anderer Mann rein, o Herr,
außer deinem Minister Shivavarman, und der hat freien Zutritt.“
तच्छ्रुत्वाचिन्तयद्राजा नूनं द्रोही स एव मे । 
प्रकाशं च हते तस्मिन्नपवादो भवेन्मम ॥ ६३
tacchrutvaacintayadraajaa nuunam drohii sa eva me | prakaasham ca hate tasminnapavaado bhavenmama || 63
Solches vernehmend überlegte der König: „Nun, das ist mir ja ein Verräter!
Wenn ich den aber öffentlich hinrichten lasse, ist mir die Verachtung sicher.“
इत्यालोच्य स तं युक्त्या शिववर्माणमीश्वरः । 
सामन्तस्यान्तिकं सख्युः प्राहिणोद्भोगवर्मणः ॥ ६४
ityaalocya sa tam yuktyaa shivavarmaanamiishvarah |
 saamantasyaantikam sakhyuh praahinodbhogavarmanah || 64
Weil ihm das klar war, schickte der König den Shivavarman unter einem Vorwand
zu seinem Verbündeten Bhogavarman, einem Feldherren in der Nachbarschaft.
तद्वधं तस्य लेखेन संदिश्य तदनन्तरम् । निगूढं स नृपस्तत्र लेखहारं व्यसर्जयत् ॥ ६५
tadvadham tasya lekhena samdishya tadanantaram | niguudham sa nrpastatra lekhahaaram vyasarjayat || 65
In einem Brief aber befahl der König diesem Shivavarmans Tod,
und entsandte den Briefträger sogleich heimlich hinterher.
याते मन्त्रिणि सप्ताहे गते भीत्या पलायिता । 
सा राज्ञी रक्षिभिर्लब्धा पुंसा स्त्रीरूपिणा सह ॥ ६६
yaate mantrini saptaahe gate bhiityaa palaayitaa | saa raajnii rakshibhirlabdhaa pumsaa striiruupinaa saha || 66
Sieben Tage waren nach des Ministers Abzug vergangen, als die aus Angst geflohene Königin in Begleitung eines als Frau verkleideten Mannes von den Wachen gestellt wurde.
आदित्यवर्मा तद्बुद्ध्वा सानुतापोऽभवत्तदा । 
किं मया तादृशो मन्त्री घातितोऽकारणादिति ॥ ६७
aadityavarmaa tadbuddhvaa saanutaapo’bhavattadaa | kim mayaa taadrsho mantrii ghaatito’kaaranaaditi || 67
Als Adityavarman davon erfuhr, ward er von Reue ergriffen:
„Warum nur habe ich einen solch trefflichen Minister grundlos getötet?“
अत्रान्तरे स च प्राप निकटं भोगवर्मणः ।
 शिववर्मा स चोपागाल्लेखमादाय पुरुषः ॥ ६८
atraantare sa ca praapa nikatam bhogavarmanah | shivavarmaa sa copaagaallekhamaadaaya purushah || 68
Inzwischen hatte Shivavarman Bhogavarmans Hof erreicht,
und auch der Bote war eingetroffen und hatte den Brief übergeben.
वाचयित्वा च तं लेखमेकान्ते शिववर्मणे ।
 शशंस वधनिर्देशं भोगवर्मा विधेर्वशात् ॥ ६९
vaacayitvaa ca tam lekhamekaante shivavarmane | 
shashamsa vadhanirdesham bhogavarmaa vidhervashaat || 69
Als Bhogavarman den Brief laut vorgelesen hatte,
verriet er einer Laune folgend Shivavarman unter vier Augen den Mordbefehl.
शिववर्माप्यवोचत्तं सामन्तं मन्त्रिसत्तमः । 
त्वं व्यापादय मां नो चेन्निहन्म्यात्मानमात्मना ॥ ७०
shivavarmaapyavocattam saamantam mantrisattamah | 
tvam vyaapaadaya maam no cennihanmyaatmaanamaatmanaa || 70
Shivavarman, der treffliche Minister, aber sprach zu dem Hauptmann:
„Du sollst mich umbringen, also tu es. Wenn nicht, töte ich mich selbst!“
तच्छ्रुत्वा विस्मयाविष्टो भोगवर्मा जगाद तम् ।
 किमेतद्ब्रूहि मे विप्र शापितोऽसि न वक्षि चेत् ॥ ७१
tacchrutvaa vismayaavishto bhogavarmaa jagaada tam | kimetadbruuhi me vipra shaapito’si na vakshi cet || 71
Als Bhogavarman das hörte, war er fassungslos und stellte ihn zur Rede: „Was hat das zu bedeuten, Brahmane, sprich! Du sollst verflucht sein, wenn du nicht redest!“
अथ वक्ति स्म तं मन्त्री हन्येयं यत्र भूपते ।
 तत्र द्वादश वर्षाणि देशे देवो न वर्षति ॥ ७२
atha vakti sma tam mantrii hanyeyam yatra bhuupate | tatra dvaadasha varshaani deshe devo na varshati || 72
Also sprach der Minister: „Auf das Land, wo ich erschlagen werde, o König,
läßt Gott zwölf Jahre lang keinen Regen mehr fallen.“
तच्छ्रुत्वा मन्त्रिभिः सार्धं भोगवर्मा व्यचिन्तयत् ।
 दुष्टः स राजा देशस्य नाशमस्माकमिच्छति ॥ ७३
tacchrutvaa mantribhih saardham bhogavarmaa vyacintayat | 
dushtah sa raajaa deshasya naashamasmaakamicchati || 73
Als er das gehört hatte, beriet Bhogavarman sich mit seinen Ministern:
„Dieser arglistige König will den Untergang unserer Ländereien.
किं हि तत्र न सन्त्येव वधका गुप्तगामिनः ।
 तस्मान्मन्त्री न वध्योऽसौ रक्ष्यः स्वात्मवधादपि ॥ ७४
kim hi tatra na santyeva vadhakaa guptagaaminah |
 tasmaanmanrtii na vadhyo’sau rakshyah svaatmavadhaadapi || 74
Als ob es dafür keine Auftragsmörder gäbe! Also, der Minister wird nicht umgebracht,
mehr noch, er muß vor dem Selbstmord bewahrt werden!“
इति संमन्त्र्य दत्त्वा च रक्षकान्भोगवर्मणा । 
शिववर्मा ततो देशात्प्रेषितोऽभूत्ततः क्षणात् ॥ ७५
iti sammantrya dattvaa ca rakshakaanbhogavarmanaa | 
shivavarmaa tato deshaatpreshito’bhuuttatah kshanaat || 75
Nach diesen Beratungen stellte Bhogavarman dem Shivavarman Wachen zur Seite
und schickte ihn selbigen Augenblicks aus dem Land.
एवं प्रत्याययौ जीवन्स मन्त्री प्रज्ञया स्वया । 
शुद्धिश्चास्यान्यतो जाता नहि धर्मोऽन्यथा भवेत् ॥ ७६
evam pratyaayayau jiivansa mantrii prajnayaa svayaa | 
shuddhishcaasyaanyato jaataa nahi dharmo’nyathaa bhavet || 76
Somit kehrte der Minister durch seine Klugheit lebendig wieder zurück, und seine Unschuld wurde von anderer Seite wiederhergestellt. Rechtschaffenheit kann nicht ungeschehen gemacht werden.
इत्थं तवापि शुद्धिः स्यात्तिष्ठ तावद्गृहे मम । 
कात्यायन नृपोऽप्येष सानुतापो भविष्यति ॥ ७७
ittham tavaapi shuddhih syaattishtha taavadgrhe mama | kaatyaayana nrpo’pyesha saanutaapo bhavishyati || 77
So wirst auch du wieder unbescholten sein. Bleib darum noch in meinem Haus, Katyayana. Auch dieser König wird dereinst bereuen.“
इत्युक्तः शकटालेन च्छन्नोऽहं तस्य वेश्मनि । 
प्रतीक्षमाणोऽवसरं तान्यहान्यत्यवाहयम् ॥ ७८
ityuktah shakataalena cchanno’ham tasya veshmani | pratiikshamaano’vasaram taanyahaanyatyavaahayam || 78
So von Shakatala aufgemuntert verbrachte ich all diese Tage
in Erwartung eines günstigen Moments in seinem Haus versteckt.
तस्याथ योगनन्दस्य काणभूतेः कदाचन । 
पुत्रो हिरण्यगुप्ताख्यो मृगयायै गतोऽभवत् ॥ ७९
tasyaatha yoganandasya kaanabhuuteh kadaacana | putro hiranyaguptaakhyo mrgayaayai gato’bhavat || 79
Und so geschah es, o Kanabhuti, daß eines Tages
Yoganandas Sohn Hiranyagupta zur Jagd unterwegs war.
अश्ववेगात्प्रयातस्य कथंचिद्दूरमन्तरम् । एकाकिनो वने तस्य वासरः पर्यहीयत ॥ ८०
ashvavegaatprayaatasya kathamcidduuramantaram | ekaakino vane tasya vaasarah paryahiiyata || 80
Da sein Ross nur so dahinflog, trug es ihn bald in weite Ferne.
Und als der Tag verging, war er ganz allein im Wald.
ततश्च तां निशां नेतुं वृक्षमारोहित स्म सः । 
क्षणात्तत्रैव चारोहदृक्षः सिंहेन भीषितः ॥ ८१
tatashca taam nishaam netum vrkshamaarohita sma sah |
 kshanaattatraiva caarohadrkshah simhena bhiishitah || 81
Um die Nacht zu verbringen, erklomm er einen Baum.
Bald aber kletterte auch ein Bär, von einem Löwen aufgeschreckt, dort hinauf.
दृष्ट्वा राजपुत्रं तं भीतं मानुषभाषया । 
मा भैषीर्मम मित्रं त्वमित्युक्त्वा निर्भयं व्यधात् ॥ ८२
sa drshtvaa raajaputram tam bhiitam maanushabhaashayaa | 
maa bhaishiirmama mitram tvamityuktvaa nirbhayam vyadhaat || 82
Als er sah, wie erschrocken der Prinz war, sprach er mit menschlicher Stimme:
„Hab keine Angst. Du bist mein Freund!“ Damit konnte er ihm die Angst nehmen.
विस्रम्भादृक्षवाक्येन राजपुत्रोऽथ सुप्तवान् ।
 ऋक्षस्तु जाग्रदेवासीदधः सिंहोऽथ सोऽब्रवीत् ॥ ८३
visrambhaadrkshavaakyena raajaputro’tha suptavaan | rkshastu jaagradevaasiidadhah simho’tha so’braviit || 83
Von des Bären Wort beruhigt fand der Prinz in den Schlaf.
Der Bär aber saß und wachte. Unten sprach der Löwe:
ऋक्ष मानुषमेतं मे क्षिप यावद्व्रजाम्यहम् । 
ऋक्षस्ततोऽब्रवीत्पाप न मित्रं घातयाम्यहम् ॥ ८४
rksha maanushametam me kshipa yaavadvrajaamyaham |
 rkshastato’braviitpaapa na mitram ghaatayaamyaham || 84
„He Bär, schmeiß mir den Menschen her! Dann geh ich meiner Wege.“
Der Bär aber erwiderte: „Unseliger! Ich werde doch keinen Freund ins Verderben stoßen!“
क्रमादृक्षे प्रसुप्ते च राजपुत्रे च जाग्रति । पुनः सिंहोऽब्रवीदेतमृक्षं मे क्षिप मानुष ॥ ८५
kramaadrkshe prasupte ca raajaputre ca jaagrati | punah simho’braviidetamrksham me kshipa maanusha || 85
Nach einer Weile schlief der Bär ein, und der Prinz wachte.
Wieder sprach der Löwe: „Schmeiß mir den Bären runter, Mensch!“
तच्छ्रुत्वात्मभयात्तेन सिंहस्याराधनाय सः । 
क्षिप्तोऽपि नापतञ्चित्रमृक्षो दैवप्रबोधितः ॥ ८६
tacchrutvaatmabhayaattena simhasyaaraadhanaaya sah | kshipto’pi naapatancitramrksho daivaprabodhitah || 86
Der hörte, und, aus Angst um sich selbst und um den Löwen zu beschwichtigen, schubste den Bären. Dieser aber fiel wunderbarerweise nicht herab, sondern erwachte.
मित्रद्रोहिन्भवोन्मत्त इति शापमदाच्च सः ।
 तस्य राजसुतस्यैतद्वृत्तान्तावगमावधिम् ॥ ८७
mitradrohinbhavonmatta iti shaapamadaacca sah | tasya raajasutasyaitadvrttaantaavagamaavadhim || 87
„Geistesgestört sollst du sein, weil du einen Freund verraten hast!“ Er belegte ihn mit diesem Fluch, der so lange wirken sollte, bis jemand des Königssohnes Verstrickungen auflöste.
प्राप्यैव स्वगृहं प्रातरुन्मत्तोऽभून्नृपात्मजः । 
योगनन्दश्च तद्दृष्ट्वा विषादं सहसागमत् ॥ ८८
praapyaiva svagrham praatarunmatto’bhuunnrpaatmajah | 
yoganandashca taddrshtvaa vishaadam sahasaagamat || 88
Als der Prinz am Morgen darauf nach Hause kam, war er geistig verwirrt,
und als Yogananda ihn so sah, wurde er sogleich von Schwermut erfasst
अब्रवीच्च स कालेऽस्मिञ्जीवेद्वररुचिर्यदि । इदं ज्ञायेत तत्सर्वं धिङ्मे तद्वधपाटवम् ॥ ८९
abraviicca sa kaale’sminjiivedvararuciryadi | idam jnaayeta tatsarvam dhingme tadvadhapaatavam || 89
und sagte: „Wenn Vararuci noch leben würde, wüßte er das alles. Schande über mein vorschnelles Todesurteil!“
तच्छ्रुत्वा वचनं राज्ञः शकटालो व्यचिन्तयत् । 
हन्त कात्यायनस्यायं लब्धः कालः प्रकाशने ॥ ९०
tacchrutvaa vacanam raajnah shakataalo vyacintayat | 
hanta kaatyaayanasyaayam labdhah kaalah prakaashane || 90
Als Shakatala den König so reden hörte, überlegte er:
„Ha! Jetzt ist die Zeit reif, daß Katyayana Vararuci sich zeigt!
न सोऽत्र मानी तिष्ठेच्च राजा मयि च विश्वसेत् । 
इत्यालोच्य स राजानमाब्रवीद्याचिताभयः ॥ ९१
na so’tra maanii tishthecca raajaa mayi ca vishvaset | ityaalocya sa raajaanamaabraviidyaacitaabhayah || 91
Und der ist so stolz, daß er nicht hierbleibt, also wird der König mir wieder vertrauen.“
Mit diesen Erwägungen bat er den König um Erlaubnis und sprach:
राजन्नलं विषादेन जीवन्वररुचिः स्थितः । 
योगनन्दस्ततोऽब्रवीद्द्रुतमानीयतामिति ॥ ९२
raajannalam vishaadena jiivanvararucih sthitah | yoganandastato’braviiddrutamaaniiyataamiti || 92
„Genug der Trübsal, o König! Vararuci lebt!“ Da befahl Yogananda: „Sofort herbringen!“
अथाहं शकटालेन योगनन्दान्तिकं हठात् ।
 आनीतस्तं तथाभूतं राजपुत्रं व्यलोकयम् ॥ ९३
athaaham shakataalena yoganandaantikam hathaat | aaniitastam tathaabhuutam raajaputram vyalokayam || 93
Da brachte Shakatala mich mit Gewalt vor Yogananda, und ich sah, in welchem Zustand sich der Prinz befand.
मित्रद्रोहः कृतोऽनेन देवेत्युक्त्वा तथैव सः ।
 सरस्वतीप्रसादेन वृत्तान्तः कथितो मया ॥ ९४
mitradrohah krto’nena devetyuktvaa tathaiva sah | sarasvatiiprasaadena vrttaantah kathito mayaa || 94
„Er hat Freundesverrat begangen, o König!“ sagte ich
und konnte, da Sarasvati mir gnädig war, sein Abenteuer erzählen.
ततस्तच्छापमुक्तेन स्तुतोऽहं राजसूनुना ।
 त्वया कथमिदं ज्ञातमित्यपृच्छत्स भूपतिः ॥ ९५
tatastacchaapamuktena stuto’ham raajasuununaa | tvayaa kathamidam jnaatamityaprcchatsa bhuupatih || 95
Damit war der vom Fluch befreite Königssohn des Lobes voll für mich.
„Wie konntest du das wissen?“ fragte der König.
अथाहमवदं राजंल्लक्षणैरमुमानतः । प्रतिभातश्च पश्यन्ति सर्वं प्रज्ञावतां धियः ॥ ९६
athaahamavadam raajanllakshanairamumaanatah | 
pratibhaatashca pashyanti sarvam prajnaavataam dhiyah || 96
Darauf erwiderte ich: „Kluge Menschen, o König,
sehen das alles in Gedanken vor sich, weil sie die Zeichen zu deuten verstehen.
तद्यथा तिलको ज्ञातस्तथा सर्वमिदं मया । 
इति मद्वचनात्सोऽभूद्राजा लज्जानुतापवान् ॥ ९७
tadyathaa tilako jnaatastathaa sarvamidam mayaa | iti madvacanaatso’bhuudraajaa lajjaanutaapavaan || 97
Genau so habe ich die Sache mit dem Muttermal gewußt.“
Nach dieser Anspielung stieg dem König die Schamesröte ins Gesicht.
अथानादृतसत्कारः परिशुद्ध्यैव लाभवान् । 
स्वगृहं गतवानस्मि शीलं हि विदुषां धनम् ॥ ९८
athaanaadrtasatkaarah parishuddhyaiva laabhavaan | 
svagrham gatavaanasmi shiilam hi vidushaam dhanam || 98
Dann bin ich, auf Wiedergutmachung nicht versessen, dafür aber voll rehabilitiert
nach Hause gezogen, denn der Charakter ist die Währung der Weisen.
प्राप्तस्यैव च तत्रत्यो जनोऽरोदित्पुरो मम ।
 अभ्येत्य मां समुद्भ्रान्तमुपवर्षोऽब्रवीत्ततः ॥ ९९
praaptasyaiva ca tatratyo jano’roditpuro mama | abhyetya maam samudbhraantamupavarsho’braviittatah || 99
Als ich dort ankam, brachen die Diener vor mir in Tränen aus.
Ich ahnte schon nichts Gutes. Da trat Upavarsha an mich heran und sagte:
राजा हतं निशम्य त्वामुपकोशाग्निसाद्वपुः । 
अकरोदथ मातुस्ते शुचा हृदयमस्फुटत् ॥ १००
raajaa hatam nishamya tvaamupakoshaagnisaadvapuh | akarodatha maatuste shucaa hrdayamasphutat || 100
„Als der König dich zu töten befahl, hat Upakosha sich in die Flammen gestürzt.
Und deiner Mutter brach es vor Kummer das Herz.“
तच्छ्रुत्वाभिनवोद्भूतशोकावेगविचेतनः । 
सद्योऽहमपतं भूमौ वातरुग्ण इव द्रुमः ॥ १०१
tacchrutvaabhinavodbhuutashokaavegavicetanah | sadyo’hamapatam bhuumau vaatarugna iva drumah || 101
Als ich das hörte, sank ich von dem neuerlich auf mich einstürzenden Schrecken
bewußtlos zu Boden wie ein vom Sturm gefällter Baum.
क्षणाच्च गतवानस्मि प्रलापानां रसज्ञताम् ॥
 प्रियबन्धुविनाशोत्थः शोकाग्निः कं न तापयेत् ॥ १०२
kshanaacca gatavaanasmi pralaapaanaam rasajnataam ||
 priyabandhuvinaashotthah shokaagnih kam na taapayet || 102
In dem Moment verging auch ich unter mitfühlenden Klagelauten. Wen würde das mit dem Verlust von lieben Verwandten entstehende Feuer des Entsetzens nicht verbrennen?
आ संसारं जगत्यस्मिन्नेका नित्या ह्यनित्यता । 
तदेतामैश्वरीं मायां किं जानन्नपि मुह्यसि ॥ १०३
aa samsaaram jagatyasminnekaa nityaa hyanityataa |
 tadetaamaishvariim maayaam kim jaanannapi muhyasi || 103
„Das einzig Beständige in dieser ach so wechselhaften Welt ist die Unbeständigkeit.
Dieses göttliche Verwirrspiel kennst du, und läßt dich doch beirren?“
इत्यादिभिरुपागत्य वर्षेण वचनैरहम् । 
बोधितोऽथ यथातत्त्वं कथंचिद्धृतिमाप्तवान् ॥ १०४
ityaadibhirupaagatya varshena vacanairaham | bodhito’tha yathaatattvam kathamciddhrtimaaptavaan || 104
Mit diesen und anderen Trostworten kam Varsha herbei,
und ich ward somit für die Wirklichkeit erweckt und faßte langsam wieder etwas Mut.
ततो विरक्तहृदयस्त्यक्त्वा सर्वं निबन्धनम् । 
प्रशमैकसहायोऽहं तपोवनमशिश्रियम् ॥ १०५
tato viraktahrdayastyaktvaa sarvam nibandhanam | prashamaikasahaayo’ham tapovanamashishriyam || 105
Damit war ich bis ins Herz so tief verwundet und entsagte allen Bindungen,
sodaß ich mit dem Wunsch nach Ruhe als einzigem Weggefährten mich aufmachte in den Büßerhain.
दिवसेष्वथ गच्छत्सु तत्तपोवनमेकदा । 
अयोध्यात उपागच्छद्विप्र एको मयि स्थिते ॥ १०६
divaseshvatha gacchatsu tattapovanamekadaa | ayodhyaatupaagacchadvipra eko mayi sthite || 106
Während die Tage so dahinzogen, kam einmal ein Brahmane aus Ayodhya
in diesen Asketenwald, wo er mich allein antraf.
स मया योगनन्दस्य राज्यवार्तामपृच्छ्यत । 
प्रत्यभिज्ञाय मां सोथ सशोकमिदमब्रवीत् ॥ १०७
sa mayaa yoganandasya raajyavaartaamaprcchyata | pratyabhijnaaya maam so’tha sashokamidamabraviit || 107
Von mir nach der Entwicklung von Yoganandas Königreich befragt
erkannte er mich. Bekümmert sprach er Folgendes:
शृणु नन्दस्य यद्वृत्तं तत्सकाशाद्गते त्वयि । 
लब्ध्वावकाशस्तत्राभूच्छकटालश्चिरेण सः ॥ १०८
shrnu nandasya yadvrttam tatsakaashaadgate tvayi |
 labdhvaavakaashastatraabhuucchakataalashcirena sah || 108
„Hör dir an, was mit Nanda passiert ist, nachdem du ihn verlassen hast.
Endlich bot sich Shakatala nach langer Zeit die Gelegenheit zur Rache.
स चिन्तयन्वधोपायं योगनन्दस्य युक्तितः ।
 क्षितिं खनन्तमद्राक्षीच्चाणक्याख्यं द्विजं पथि ॥ १०९
sa cintayanvadhopaayam yoganandasya yuktitah |
 kshitim khanantamadraakshiiccaanakyaakhyam dvijam pathi || 109
Er sann auf ein Mittel, mit dessen Hilfe er Yogananda umbringen konnte.
Da sah er den Brahmanen Canakya die Erde auf dem Gehweg aufgraben.
किं भुवं खनसीत्युक्ते तेन विप्रोऽथ सोऽब्रवीत् । 
दर्भमुन्मूलयाम्यत्र पादो ह्येतेन मे क्षतः ॥ ११०
kim bhuvam khanasiityukte tena vipro’tha so’braviit |
 darbhamunmuulayaamyatra paado hyetena me kshatah || 110
„Warum gräbst du hier die Erde um?“ fragte er ihn, worauf jener erwidert:
„Ich grab hier das Darbhagras aus, weil ich mir damit in den Fuß geschnitten habe.“
तच्छ्रुत्वा सहसा मन्त्री कोपनं क्रूरनिश्चयम् ।
 तं विप्रं योगनन्दस्य वधोपायममन्यत ॥ १११
tacchrutvaa sahasaa mantrii kopanam kruuranishcayam | 
tam vipram yoganandasya vadhopaayamamanyata || 111
Kaum hatte er das gehört, erkannte der Minister in diesem zornigen,
 wild entschlossenen Brahmanen sein Werkzeug für Yoganandas Vernichtung.
नाम पृष्ट्वाब्रवीत्तं च हे ब्रह्मन्दापयामि ते । 
अहं त्रयोदशीश्राद्धं गृहे नन्दस्य भूपतेः ॥ ११२
naama prshtvaabraviittam ca he brahmandaapayaami te | 
aham trayodashiishraaddham grhe nandasya bhuupateh || 112
Er fragte ihn nach seinem Namen und sprach: „He Brahmane, ich ernenne dich zum Vorsitzenden beim Manenopfer am Dreizehnten in König Nandas Haus.
दक्षिणातः सुवर्णस्य लक्षं तव भविष्यति । 
भोक्ष्यसे धुरि चान्येषामेहि तावद्गृहं मम ॥ ११३
dakshinaatah suvarnasya laksham tava bhavishyati |
 bhokshyase dhuri caanyeshaamehi taavadgrham mama || 113
Dein Lohn betrage hunderttausend Goldstücke. Du wirst den Ehrenplatz vor allen anderen einnehmen. Bis dahin wohnst du bei mir.“
इत्युक्त्वा शकटालस्तं चाणक्यमनयद्गृहम् । 
श्राद्धाहेऽदर्शयत्तं च राज्ञे स श्रद्दधे च तम् ॥ ११४
ityuktvaa shakataalastam caanakyamanayadgrham |
 shraaddhaahe’darshayattam ca raajne sa shraddadhe ca tam || 114
Mit diesen Worten brachte Shakatala den Canakya zu sich nach Hause. Am Tag des Opferfests stellte er ihn dem König vor, und der sprach ihm sein Vertrauen aus.
ततः स गत्वा चाणक्यो धुरि श्राद्ध उपाविशत् ।
 सुबन्धुनामा विप्रश्च तामैच्छद्धुरमात्मनः ॥ ११५
tatah sa gatvaa caanakyo dhuri shraaddha upaavishat | 
subandhunaamaa viprashca taamaicchaddhuramaatmanah || 115
Also ging Canakya hin, setzte sich auf den Ehrenplatz und widmete sich dem Opferfest. Nun beanspruchte aber Subandhu, ein anderer Brahmane, diesen Platz für sich selbst.
तद्गत्वा शकटालेन विज्ञप्तो नन्दभूपतिः ।
 अवादीन्नापरो योग्यः सुबन्धुर्धुरि तिष्ठतु ॥ ११६
tadgatvaa shakataalena vijnapto nandabhuupatih | avaadiinnaaparo yogyah subandhurdhuri tishthatu || 116
Da ging Shakatala zu König Nanda und berichtete ihm davon.
Der sprach: „Kein anderer ist geeignet. Subandhu soll den Vorsitz innehaben!“
आगत्यैतां च राजाज्ञां शकटालो भयानतः । 
न मेऽपराध इत्युक्त्वा चाणक्याय न्यवेदयत् ॥ ११७
aagatyaitaam ca raajaajnaam shakataalo bhayaanatah | 
na me’paraadha ityuktvaa caanakyaaya nyavedayat || 117
Da ging Shakatala von Furcht geknickt zu Canakya und überbrachte ihm des Königs Befehl mit den Worten: „Das ist nicht meine Schuld!“
सोऽथ कोपेन चाणक्यो ज्वलन्निव समन्ततः ।
 निजां मुक्त्वा शिखां तत्र प्रतिज्ञामकरोदिमाम् ॥ ११८
so’tha kopena caanakyo jvalanniva samantatah | nijaam muktvaa shikhaam tatra pratijnaamakarodimaam || 118
Doch dieser Canakya, ganz von Wut entflammt, tat, seine Haarlocke lösend, diesen Schwur:
अवश्यं हन्त नन्दोऽयं सप्तभिर्दिवसैर्मया । 
विनाश्यो बन्धनीया च ततो निर्मन्युना शिखा ॥ ११९
avashyam hanta nando’yam saptabhirdivasairmayaa | 
vinaashyo bandhaniiyaa ca tato nirmanyunaa shikhaa || 119
„In sieben Tagen habe ich mit Sicherheit diesen verdammten Nanda umgebracht!
Wenn der beseitigt ist, bin ich wieder frei von Zorn und binde auch die Locke wieder hoch.“
इत्युक्तवन्तं कुपिते योगनन्दे पलायितम् । 
अलक्षितं स्वगेहे तं शकटालो न्यवेशयत् ॥ १२०
ityuktavantam kupite yoganande palaayitam | alakshitam svagehe tam shakataalo nyaveshayat || 120
Auf den, der solches schwor, war Yogananda so wütend, daß Shakatala ihn
in einem unbeobachteten Moment in sein Haus einließ und in Sicherheit brachte.
तत्रोपकरणे दत्ते तेनैव मन्त्रिणा । 
स चाणक्यो द्विजः क्वापि गत्वा कृत्यामसाधयत् ॥ १२१
tatropakarane datte tenaiva mantrinaa | sa caanakyo dvijah kvaapi gatvaa krtyaamasaadhayat || 121
Von dem Minister mit den notwenigen Utensilien versehen,
 begab der Brahmane Canakya sich woandershin und zelebrierte einen Schadenzauber.
तद्वशाद्योगनन्दोऽथ दाहज्वरमवाप्य सः । 
सप्तमे दिवसे प्राप्ते पञ्चत्वं समुपागमत् ॥ १२२
tadvashaadyoganando’tha daahajvaramavaapya sah | saptame divase praapte pancatvam samupaagamat || 122
In Folge dessen fing Yogananda sich ein flammendes Fieber ein.
Am Ende des siebten Tages ging er den Weg alles Irdischen.
हत्वा हिरण्यगुप्तं च शकटालेन तत्सुतम् । 
पूर्वनन्दसुते लक्ष्मीश्चन्द्रगुप्ते निवेशिता ॥ १२३
hatvaa hiranyaguptam ca shakataalena tatsutam | puurvanandasute lakshmiishcandragupte niveshitaa || 123
Shakatala erschlug zunächst dessen Sohn Hiranyagupta,
um anschließend Candragupta, den Sohn des früheren Nanda, auf den Thron zu setzen.
मन्त्रित्वे तस्य चाभ्यर्थ्य बृहस्पतिसमं धिया । 
चाणक्यं स्थापयित्वा तं स मन्त्री कृतकृत्यताम् ॥ १२४
mantritve tasya caabhyarthya brhaspatisamam dhiyaa |
 caanakyam sthaapayitvaa tam sa mantrii krtakrtyataam || 124
Er bat Canakya, dessen Minister zu werden, da er an Weisheit dem Lehrer der Götter Brhaspati gleichkam, und setzte ihn ein. Nun, da er als Minister getan hatte, was sein Amt von ihm verlangte,
मन्वानो योगनन्दस्य कृतवैरप्रतिक्रियः । 
पुत्रशोकेन निर्विण्णः प्रविवेश महद्वनम् ॥ १२५
manvaano yoganandasya krtavairapratikriyah | putrashokena nirvinnah pravivesha mahadvanam || 125
dachte er noch einmal an seine Rache für Yoganandas Grausamkeiten
und zog in Trauer um seine Söhne angewidert in den Wald.“
इति तस्य मुखाच्छ्रुत्वा विप्रस्य सुतरामहम् । 
काणभूते गतः खेदं सर्वमालोक्य चञ्चलम् ॥ १२६
iti tasya mukhaacchrutvaa viprasya sutaraamaham | kaanabhuute gatah khedam sarvamaalokya cancalam || 126
Als ich diese Episode aus dem Munde des Brahmanen gehört hatte,
o Kanabhuti, verzweifelte ich angesichts der Vergänglichkeit in allem.
खेदाच्चाहमिमां द्रष्टुमागतो विन्ध्यवासिनीम् ।
 तत्प्रसादेन दृष्ट्वा त्वां स्मृता जातिर्मया सखे ॥ १२७
khedaaccaahamimaam drashtumaagato vindhyavaasiniim |
 tatprasaadena drshtvaa tvaam smrtaa jaatirmayaa sakhe || 127
In meiner Verzweifling ging ich in den Tempel der Durga, die den Vindhyawald bewohnt, und mit ihrer Gnade erinnere ich mich, nachdem ich dich, mein Freund, gesehen habe, an meine frühere Geburt.
प्राप्तं दिव्यं च विज्ञानं मयोक्ता ते महाकथा । 
इदानीं क्षीणशापोऽहं यतिष्ये देहमुज्झितुम् ॥ १२८
praaptam divyam ca vijnaanam mayoktaa te mahaakathaa |
 idaaniim kshiinashaapo’ham yatishye dehamujjhitum || 128
Jetzt, da ich göttliches Bewußtsein erlangt, habe ich dir diese lange Geschichte erzählt.
Da auch die Macht des Fluches schwindet, der mich band, will ich es wagen meinen Körper zu verlassen.
त्वं च सम्प्रति तिष्ठेह यावदायाति तेऽन्तिकम् ।
 शिष्ययुक्तो गुणाढ्याख्यस्त्यक्तभाषात्रयो द्विजः ॥ १२९
tvam ca samprati tishtheha yaavadaayaati te’ntikam | 
shishyayukto gunaadhyaakhyastyaktabhaashaatrayo dvijah || 129
Du aber bleib noch solange hier, bis Gunadhya zu dir kommt,
ein Brahmane in Begleitung seiner Schüler, der seinen drei Sprachen abschwor.
सोऽपि ह्यहमिव क्रोधाद्देव्या शप्तो गणोत्तमः । 
माल्यवान्नाम मत्पक्षपाती मर्त्यत्वमागतः ॥ १३०
so’pi hyahamiva krodhaaddevyaa shapto ganottamah | 
maalyavaannaama matpakshapaatii martyatvamaagatah || 130
Auch er, dieser treffliche Genoss, wurde so wie ich von der Göttin im Zorn verflucht,
als er, mit Namen Malyavan, für mich Partei ergriff und zum Sterblichen wurde.
तस्मै महेश्वरोक्तैषा कथनीया महाकथा । 
ततस्ते शापनिर्मुक्तिस्तस्य चापि भविष्यति ॥ १३१
tasmai maheshvaroktaishaa kathaniiyaa mahaakathaa | tataste shaapanirmuktistasya caapi bhavishyati || 131
Dem sollst du die von Shiva gesagte große Legende erzählen.
Danach wirst du und somit auch er vom Fluch befreit sein.“
एवं वररुचिस्तत्र काणभूतेर्निवेद्य सः । प्रतस्थे देहमोक्षाय पुण्यं बदरिकाश्रमम् ॥ १३२
evam vararucistatra kaanabhuuternivedya sah | pratasthe dehamokshaaya punyam badarikaashramam || 132
Nachdem Vararuci das dem Kanabhuti dort versprochen hatte,
begab er sich, um seinen Körper loszuwerden, nach Badari, der heiligen Pilgerstätte.
गच्छन्ददर्श गङ्गायां सोऽथ शाकाशिनं मुनिम् । 
तत्समक्षं च तस्यर्षेः कुशेनाभूत्करक्षतिः ॥ १३३
gacchandadarsha gangaayaam so’tha shaakaashinam munim |
 tatsamaksham ca tasyarsheh kushenaabhuutkarakshatih || 133
Während er am Ganges entlangging, sah er einen Blätter essenden Einsiedler.
Er wurde Zeuge, wie dieser Weise sich die Hand an Kushagras schnitt.
ततोऽस्य रुधिरं निर्यत्तेन शकरसीकृतम् ।
 अहंकारपरीक्षार्थं कौतुकात्स्वप्रभावतः ॥ १३४
tato’sya rudhiram niryattena shakarasiikrtam | ahamkaarapariikshaartham kautukaatsvaprabhaavatah || 134
Sein heraustropfendes Blut verwandelte Vararuci mit seiner Zauberkraft in Gemüsesaft,  aus Neugierde, um zu prüfen, wie selbstbezogen der weise Mann war.
तद्दृष्ट्वा हन्त सिद्धोऽस्मीत्यगाद्दर्पमसौ मुनिः । 
ततो वररुचिः किंचिद्विहस्येव जगाद तम् ॥ १३५
taddrshtvaa hanta siddho’smiityagaaddarpamasau munih | tato vararucih kimcidvihasyeva jagaada tam || 135
Als er das sah, rief dieser Weise ganz stolz: „Ha! Jetzt bin ich vollendet!“
Vararuci mußte lächeln und sprach ihn an:
जिज्ञासनाय रक्तं ते मया शकरसीकृतम् । 
यावन्नाद्याप्यहंकारः परित्यक्तस्त्वया मुने ॥ १३६
jijnaasanaaya raktam te mayaa shakarasiikrtam | yaavannaadyaapyahamkaarah parityaktastvayaa mune || 136
„Dein Blut habe ich interessehalber zu Gemüsesaft werden lassen.
Deine Selbstbezogenheit, o Mönch, hast du bis heute noch nicht überwunden.
ज्ञानमार्गे ह्यहंकारः परिघो दुरतिक्रमः । 
ज्ञानं विना च नास्त्येव मोक्षो व्रतशतैरपि ॥ १३७
jnaanamaarge hyahamkaarah parigho duratikramah | jnaanam vinaa ca naastyeva moksho vratashatairapi || 137
Auf dem Weg der Erkenntnis ist Egoismus ein schwer zu überwindendes Hindernis.
Ohne Erkenntnis aber gibt es selbst mit hundert Gelübden keine Befreiung.
स्वर्गस्तु न मुमुक्षूणां क्षयी चित्तं विलोभयेत् । 
तस्मादहंकृतित्यागाज्ज्ञाने यत्नं मुने कुरु ॥ १३८
svargastu na mumukshuunaam kshayii cittam vilobhayet |
 tasmaadahamkrtityaagaajjnaane yatnam mune kuru || 138
Das vergängliche Himmelreich aber kann die Herzen der nach Erlösung Lechzenden nicht verlocken. Darum, o Mönch, bemüh dich um Erkenntnis durch Absage an den Egoismus!“
विनीयैवं मुनिं तेन प्रणतेन कृतस्तुतिः । तं बदर्याश्रमोद्देशं शान्तं वररुचिर्ययौ ॥ १३९
viniiyaivam munim tena pranatena krtastutih | tam badaryaashramoddesham shaantam vararuciryayau || 139
So hatte Vararuci diesem Mönch den Kopf zurechtgerückt, wurde von ihm unter Verbeugungen mit Lobliedern bedacht und machte sich auf den Weg in den Frieden, wie der Pilgerort Badari ihn versprach.
अथ स निबिडभक्त्या तत्र देवीं शरण्यां शरणमुपगतोऽसौ मर्त्यभावं मुमुक्षुः ।
प्रकटितनिजमूर्तिः सापि तस्मै शशंस स्वयमनलसमुत्थां धारणां देहमुक्त्यै ॥ १४०
atha sa nibidabhaktyaa tatra deviim sharanyaam sharanamupagato’sau martyabhaavam mumukshuh |
prakatitanijamuurtih saapi tasmai shashamsa svayamanalasamutthaam dhaaranaam dehamuktyai || 140
Dortselbst begab er sich hingebungsvoll unter den Schutz der schutzgewährenden Göttin und wünschte nur noch, seinen sterblichen Zustand loszuwerden. Sie aber entfaltete ihre wahre Gestalt vor ihm und lehrte ihn das aus dem Feuer selbst entstehende Aushalten, um sich seines Körpers zu entledigen.
दग्ध्वा शरीरमथ धारणया तया तद्दिव्यां गतिं वररुचिः स निजां प्रपेदे ।
विन्ध्याटवीभुवि ततः स च काणभूतिरासीदभीप्सितगुणाढ्यसमागमोत्कः ॥ १४१
dagdhvaa shariiramatha dhaaranayaa tayaa taddivyaam gatim vararucih sa nijaam prapede |
vindhyaataviibhuvi tatah sa ca kaanabhuutiraasiidabhiipsitagunaadhyasamaagamotkah || 141
Durch dieses Aushalten also verbrannte Vararuci seinen Körper und betrat seinen eigenen himmlischen Weg. Kanabhuti aber blieb auf dem Boden des Vindhyawaldes und verzehrte sich in Sehnsucht nach Gunadhyas Ankunft.