Friday, November 15, 2019

Fake news und Rezept gegen die Eifersucht


लावाणको नाम तृतीयो लम्बकः ।
laavaanako naama trtiiyo lambakah |
Das Lavanaka genannte dritte Buch

इदं गुरुगिरीन्द्रजाप्रणयमन्दरान्दोलनात्पुरा
किल कथामृतं हरमुखाम्बुधेरुद्गतम् ।
प्रसह्य रसयन्ति ये विगतविघ्नलब्धर्धयो
धुरं दधति वैबुधीं भुवि भवप्रसादेन ते ॥
idam gurugiriindrajaapranayamandaraandolanaatpuraa
kila kathaamrtam haramukhaambudherudgatam |
prasahya rasayanti ye vigatavighnalabdhardhayo
dhuram dadhati vaibudhiim bhuvi bhavaprasaadena te ||
Auf Verlangen der Tochter des Berggottes entsprang diese Sage dem Munde Shivas
wie einst das Lebenswasser dem vom Mandaraberg aufgewühlten Urmeer.
Alle spüren das Göttliche unmittelbar, und wer seine Hindernisse schon halb überwand, wird seine Last durch Shivas Gnade auf der Erde ablegen.

prathamastarangah प्रथमस्तरङ्गः Die erste Welle Kapitel 1

निर्विघ्नविश्वनिर्माणसिद्धये यदनुग्रहम् । मन्ये स वव्रे धातापि तस्मै विघ्नजिते नमः ॥ १
nirvighnavishvanirmaanasiddhaye yadanugraham | manye sa vavre dhaataapi tasmai vighnajite namah || 1
Ehre sei dem Sieger über die Hindernisse, den selbst der Schöpfer
um der ungestörten Vollendung seiner Allschöpfung willen um Hilfe bat.
आश्लिष्यमाणः प्रियया शङ्करोऽपि यदाज्ञया । 
उत्कम्पते स भुवनं जयत्यसमसायकः ॥ २
aashlishyamaanah priyayaa shankaro’pi yadaajnayaa | utkampate sa bhuvanam jayatyasamasaayakah || 2
Der mit fünf Pfeilen Bewaffnete Liebesgott erobert die Welt und läßt selbst einen
von seiner Geliebten umarmten Shiva auf sein Kommando erbeben.
एवं स राजा वत्सेशः क्रमेण सुतरामभूत् । प्राप्तवासवदत्तस्तत्सुखासक्तैकमानसः ॥ ३
evam sa raajaa vatseshah kramena sutaraamabhuut | praaptavaasavadattastatsukhaasaktaikamaanasah || 3
So wurde König Vatsesha, nachdem er Vasavadatta erlangt hatte, mehr und mehr zu einem Mann, der sein Herz einzig und allein an ihr Glück gehängt hatte.
यौगन्धरायणश्चास्य महामन्त्री दिवानिशम् । 
सेनापती रुमण्वांश्च राज्यभारमुदूहतुः ॥ ४
yaugandharaayanashcaasya mahaamantrii divaanisham | 
senaapatii rumanvaamshca raajyabhaaramuduuhatuh || 4
Premierminister Yaugandharayana und Verteidigungsminister Rumanvat aber trugen die Last der Regierungsgeschäfte bei Tag und bei Nacht.
स कदाचिच्च चिन्तवानानीय रजनौ गृहम् । 
निजगाद रुमण्वन्तं मन्त्री यौगन्धरायणः ॥ ५
sa kadaacicca cintavaanaaniiya rajanau grham | nijagaada rumanvantam mantrii yaugandharaayanah || 5
Minister Yaugandharayana begann sich Sorgen zu machen.
Eines Nachts lud er Rumanvat zu sich nach Hause und sprach:
पाण्डवान्वयजातोऽयं वत्सेशोऽस्य च मेदिनी । 
कुलक्रमागता कृत्स्ना पुरं च गजसाह्वयम् ॥ ६
paandavaanvayajaato’yam vatsesho’sya ca medinii | kulakramaagataa krtsnaa puram ca gajasaahvayam || 6
„Unser Vatsesha stammt von den Pandavas ab. Somit wurde ihm die ganze Welt von seinem Geschlecht zu Füßen gelegt, die nach dem Elefanten genannte Stadt Hastinapura auch.
तत्सर्वमजिगीषेण त्यक्तमेतेन भूभृता । इहैव चास्य संजातं राज्यमेकत्र मण्डले ॥ ७
tatsarvamajigiishena tyaktametena bhuubhrtaa | ihaiva caasya samjaatam raajyamekatra mandale || 7
Das alles wurde von einem nicht mehr eroberungswilligen König aufgegeben.
Damit ist dieses eine Stück Erde sein ganzes Reich geworden.
स्त्रीमद्यमृगयासक्तो निश्चिन्तो ह्येष तिष्ठति । 
अस्मासु राज्यचिन्ता च सर्वानेन समर्पिता ॥ ८
striimadyamrgayaasakto nishcinto hyesha tishthati | asmaasu raajyacintaa ca sarvaanena samarpitaa || 8
Er wird sich auch in Zukunft nur noch um Frauen, Branntwein und die Jagd kümmern.
Die ganze Sorge um den Staat hat er uns ja aufgebürdet.
तदस्माभिः स्वबुद्ध्यैव तथा कार्यं यथैव तत् । 
समग्रपृथिवीराज्यं प्राप्नोत्येव क्रमागतम् ॥ ९
tadasmaabhih svabuddhyaiva tathaa kaaryam yathaiva tat | 
samagraprthiviiraajyam praapnotyeva kramaagatam || 9
Also müssen wir mit unserer eigenen Klugheit dafür Sorge tragen,
 daß er die Weltherrschaft erlangt, die ihm erbrechtlich zusteht.
एवं कृते हि भक्तिश्च मन्त्रिता च कृता भवेत् । 
सर्वं च साध्यते बुद्ध्या तथा चैतां कथां शृणु ॥ १०
evam krte hi bhaktishca mantritaa ca krtaa bhavet | 
sarvam ca saadhyate buddhyaa tathaa caitaam kathaam shrnu || 10
Damit würden wir der Loyalität und unseren Ministerpflichten genügen.
Alles gelingt durch Klugheit. Hör die Geschichte dazu:
आसीत्कश्चिन्महासेन इति नाम्ना पुरा नृपः । 
स चान्येनाभियुक्तोऽभून्नृपेणातिबलीयसा ॥ ११
aasiitkashcinmahaasena iti naamnaa puraa nrpah | sa caanyenaabhiyukto’bhuunnrpenaatibaliiyasaa || 11
Es gab einmal einen König namens Mahasena. Der wurde von einem noch mächtigeren König bedrängt.
ततः समेत्य सचिवैः स्वकार्यभ्रंशरक्षिभिः । 
दापितः स महासेनो दण्डं तस्मै किल द्विषे ॥ १२
tatah sametya sacivaih svakaaryabhramsharakshibhih | daapitah sa mahaaseno dandam tasmai kila dvishe || 12
Da traten seine Minister zusammen. Um ihre eigene Position vor dem Zusammenbruch zu retten, ließen sie Mahasena dem Feind auch noch ein Schutzgeld zahlen.
दत्तदण्डश्च राजासौ मानी भृशमतप्यत । 
किं मया विहितः शत्रोः प्रणाम इति चिन्तयन् ॥ १३
dattadandashca raajaasau maanii bhrshamatapyata | kim mayaa vihitah shatroh pranaama iti cintayan || 13
Nachdem er das Schutzgeld gezahlt hatte, befiel den stolzen König heftige Reue:
„Warum hab ich mich diesem Feind nur so ausgeliefert!“ fragte er sich.
तेनैव चास्य गुल्मोऽन्तः शोकेन ह्युदपद्यत । 
गुल्माक्रान्तश्च शोकेन स मुमूषुरभून्नृपः ॥ १४
tenaiva caasya gulmo’ntah shokena hyudapadyata | 
gulmaakraantashca shokena sa mumuushurabhuunnrpah || 14
Aus Sorge darüber wurden seine inneren Organe von einem Geschwür befallen.
Aus Sorge um das Geschwür wiederum wurde der König erst recht sterbenskrank.
ततस्तदौषधासाध्यं मत्वैको मतिमान्भिषक् । 
मृता ते देव देवीति मिथ्या वक्ति स्म तं नृपम् ॥ १५
tatastadaushadhaasaadhyam matvaiko matimaanbhishak |
 mrtaa te deva deviiti mithyaa vakti sma tam nrpam || 15
Als ein erfahrener Arzt merkte, daß dem mit Kräutern nicht beizukommen war, log er den König an: „Deine Gattin, mein Gebieter, ist gestorben!“
तच्छ्रुत्वा सहसा भूमौ पततस्तस्य भूपतेः । 
शोकावेगेन बलिना स गुल्मः स्वयमस्फुटत् ॥ १६
tacchrutvaa sahasaa bhuumau patatastasya bhuupateh | shokaavegena balinaa sa gulmah svayamasphutat || 16
Als er das hörte, stürzte der König schlagartig zu Boden.
Durch die arge Wucht des Schreckens war sein Geschwür von selbst aufgebrochen.
रोगोत्तीर्णश्चिरं देव्या तयैव च सहेप्सितान् । 
भोगान्स बुभुजे राजा जिगाय च रिपून्पुनः ॥ १७
rogottiirnashciram devyaa tayaiva ca sahepsitaan | bhogaansa bubhuje raajaa jigaaya ca ripuunpunah || 17
Der König kurierte seine Krankheit. Lange noch kostete er mit seiner Gemahlin gemeinsam alle erdenklichen Genüsse aus und besiegte fortan seine Feinde.
तद्यथा स भिषग्बुद्ध्या चक्रे राजहितं तथा ।
 वयं राजहितं कुर्मः साधयामोऽस्य मेदिनीम् ॥ १८
tadyathaa sa bhishagbuddhyaa cakre raajahitam tathaa |
 vayam raajahitam kurmah saadhayaamo’sya mediniim || 18
Wie dieser Arzt durch seine Klugheit des Königs Heil besorgt, so wollen auch wir des Königs Heil besorgen und ihm die Welt erobern.
परिपन्थी च तत्रैकः प्रद्योतो मगधेश्वरः । 
पार्ष्णिग्राहः स हि सदा पश्चात्कोपं करोति नः ॥ १९
paripanthii ca tatraikah pradyoto magadheshvarah | paarshnigraahah sa hi sadaa pashcaatkopam karoti nah || 19
 Unser einziger Gegner dabei ist der Herrscher von Magadha,
Pradyota, der immer die Nachhut angreift und uns von hinten Ärger macht.
तत्तस्य कन्यकारत्नमस्ति पद्मावतीति यत् । 
तदस्य वत्सराजस्य कृते याचामहे वयम् ॥ २०
tattasya kanyakaaratnamasti padmaavatiiti yat | tadasya vatsaraajasya krte yaacaamahe vayam || 20
Der hat ein Juwel von einer Tochter, Padmavati. 
Um die müssen wir für Vatsaraja werben.
छन्नां वासवदत्तां च स्थापयित्वा स्वबुद्धितः । 
दत्त्वाग्निं वासके ब्रूमो देवी दग्धेति सर्वतः ॥ २१
channaam vaasavadattaam ca sthaapayitvaa svabuddhitah |
 dattvaagnim vaasake bruumo devii dagdheti sarvatah || 21
Intelligent wie wir sind, verstecken wir Vasavadatta und setzen ihr Haus in Brand.
Dann streuen wir das Gerücht: Die Königin ist verbrannt.
नान्यथा तां सुतां राज्ञे ददाति मगधाधिपः । 
एतदर्थं स हि मया प्रार्थितः पूर्वमुक्तवान् ॥ २२
naanyathaa taam sutaam raajne dadaati magadhaadhipah | 
etadartham sa hi mayaa praarthitah puurvamuktavaan || 22
Denn anders wird der König von Magadha seine Tochter unserem König nicht geben.
Als ich ihn früher schon mal darauf angesprochen hatte, meinte er nämlich:
नाहं वत्सेश्वरायैतां दास्याम्यात्माधिकां सुताम् । 
तस्य वासवदत्तायां स्नेहो हि सुमहानिति ॥ २३
naaham vatseshvaraayaitaam daasyaamyaatmaadhikaam sutaam |
 tasya vaasavadattaayaam sneho hi sumahaaniti || 23
„Ich werde doch meine Tochter, die ich mehr liebe als mich selbst, nicht diesem König von Vatsa geben! Außerdem ist Vasavadatta seine Große Liebe!“
सत्यां देव्यां च वत्सेशो नैवान्यां परिणेष्यति । 
देवी दग्धेति जातायां ख्यातौ सर्वं तु सेत्स्यति ॥ २४
satyaam devyaam ca vatsesho naivaanyaam parineshyati | 
devii dagdheti jaataayaam khyaatau sarvam tu setsyati || 24
Solange die Königin lebt, wird Vatsesha keine andere freien. Aber sobald das Gerücht in der Welt ist, daß die Königin verbrannt ist, wird sich alles fügen.
पद्मावत्यां च लब्धायां सम्बन्धी मगधाधिपः ।
 पश्चात्कोपं न कुरुते सहायत्वं च गच्छति ॥ २५
padmaavatyaam ca labdhaayaam sambandhii magadhaadhipah | 
pashcaatkopam na kurute sahaayatvam ca gacchati || 25
Und sobald wir Padmavati hier haben, wird der König von Magadha ein angeheirateter Verwandter. Er wird uns nicht mehr in den Rücken fallen, sondern unser Verbündeter sein.
ततः पूर्वां दिशं जेतुं गच्छामोऽन्याश्च तत्क्रमात् । 
इत्थं वत्सेश्वरस्यैतां साधयामोऽखिलां भुवम् ॥ २६
tatah puurvaam disham jetum gacchaamo’nyaashca tatkramaat |
ittham vatseshvarasyaitaam saadhayaamo’khilaam bhuvam || 26
Dann ziehen wir los und erobern das Land im Osten, und danach in der richtigen Reihenfolge die anderen. Somit sichern wir die ganze Erde für den König von Vatsa.
कृतोद्योगेषु चास्मासु पृथिवीमेष भूपतिः । 
प्राप्नुयादेव पूर्वं हि दिव्या वागेवमब्रवीत् ॥ २७
krtodyogeshu caasmaasu prthiviimesha bhuupatih | praapnuyaadeva puurvam hi divyaa vaagevamabraviit || 27
Wenn wir uns ins Zeug legen, wird der König die ganze Welt erobern,
wie einst die himmlische Stimme geweissagt hat.“
श्रुत्वेति मन्त्रिवृषभाद्वचो यौगन्धरायणात् । 
साहसं चैतदाशङ्क्य रुमण्वांस्तमभाषत ॥ २८
shrutveti mantrivrshabhaadvaco yaugandharaayanaat | 
saahasam caitadaashankya rumanvaamstamabhaashata || 28
Wie Rumanvat in Minister Yaugandharayanas Rede das Brüllen des Leitstiers vernahm, argwöhnte er Überstürztheit und gab zu bedenken:
व्याजः पद्मावतीहेतोः क्रियमाणः कदाचन । 
दोषायास्माकमेव स्यात्तथा ह्यत्र कथां शृणु ॥ २९
vyaajah padmaavatiihetoh kriyamaanah kadaacana | 
doshaayaasmaakameva syaattathaa hyatra kathaam shrnu || 29
„Täuschungsmanöver um Padmavatis willen können uns beiden irgendwann zum Verhängnis werden. Hör dir die dazu passende Sage an:
अस्ति माकन्दिका नाम नगरी जाह्नवीतटे ।
 तस्यां मौनव्रतः कश्चिदासीत्प्रव्राजकः पुरा ॥ ३०
asti maakandikaa naama nagarii jaahnaviitate | tasyaam maunavratah kashcidaasiitpravraajakah puraa || 30
Am Ufer des Ganges liegt die Stadt Makandika. In der lebte einst ein Bettelmönch,
der das Schweigegelübde abgelegt hatte.
स च भिक्षाशनोऽनेकपरिव्राट्परिवारितः । 
आस्त देवकुलस्यान्तर्मठिकायां कृतस्थिति ॥ ३१
sa ca bhikshaashano’nekaparivraatparivaaritah | aasta devakulasyaantarmathikaayaam krtasthiti || 31
Und dieser Almosenempfänger lebte in Gesellschaft unzähliger Bettelmönche
im Allerheiligsten eines Tempels, in dem er Quartier bezogen hatte.
प्रविष्टो जातु भिक्षार्थमेकस्य वणिजो गृहे ।
 स ददर्श शुभां कन्यां भिक्षामादाय निर्गताम् ॥ ३२
pravishto jaatu bhikshaarthamekasya vanijo grhe | 
sa dadarsha shubhaam kanyaam bhikshaamaadaaya nirgataam || 32
Einmal wollte er gerade das Haus eines Kaufmanns betreten, um zu betteln,
da sah er, wie ein strahlend schönes Mädchen heraustrat, um Almosen zu verteilen.
दृष्ट्वा चाद्भुतरूपां तां स कामवशगः शठः ।
 हा हा कष्टमिति स्माह वणिजस्तस्य शृण्वतः ॥ ३३
drshtvaa caadbhutaruupaam taam sa kaamavashagah shathah |
 haa haa kashtamiti smaaha vanijastasya shrnvatah || 33
Als er sie in ihrer überirdischen Schönheit sah, mußte der liebestolle Strolch leise stöhnen: „Ach ja, das ist hart!“ Der Kaufmann aber hörte ihn.
गृहीतभिक्षश्च ततो जगाम निलयं निजम् । 
ततस्तं स वणिग्गत्वा रहः पप्रच्छ विस्मयात् ॥ ३४
grhiitabhikshashca tato jagaama nilayam nijam | tatastam sa vaniggatvaa rahah papraccha vismayaat || 34
Er nahm sein Almosen in Empfang und ging zu sich nach Hause zurück.
Der Kaufmann folgte ihm heimlich, um ihn verwundert zu fragen:
किमद्यैवमकस्मात्त्वं मौनं त्यक्त्वोक्तवानिति । 
तच्छ्रुत्वा वणिजं तं च परिव्राडेवमब्रवीत् ॥ ३५
kimadyaivamakasmaattvam maunam tyaktvoktavaaniti | 
tacchrutvaa vanijam tam ca parivraadevamabraviit || 35
„Warum hast du heute ohne guten Grund dein Schweigen gebrochen und geredet?“
Woraufhin der Bettelmönch dem Kaufmann erwiderte:
दुर्लक्षणेयं कन्या ते विवाहोऽस्या यदा भवेत् । 
तदा ससुतदारस्य क्षयः स्यात्तव निश्चितम् ॥ ३६
durlakshaneyam kanyaa te vivaaho’syaa yadaa bhavet | tadaa sasutadaarasya kshayah syaattava nishcitam || 36
„Deine Tochter trägt das böse Zeichen. Wenn sie heiratet, wäre das mit Sicherheit dein Verderben und das deiner Frau und Kinder!“
तदेतां वीक्ष्य दुःखं मे जातं भक्तो हि मे भवान् । 
तेनैवमुक्तवानस्मि त्यक्त्वा मौनं भवत्कृते ॥ ३७
tadetaam viikshya duhkham me jaatam bhakto hi me bhavaan |
 tenaivamuktavaanasmi tyaktvaa maunam bhavatkrte || 37
Als ich sie sah, überkam mich der Schmerz, seid Ihr doch mein frommer Verehrer.
Euretwegen brach ich mein Schweigen und spreche auch jetzt.
तदेषा कन्यका नक्तं मञ्जूषायां निवेशिता । 
उपरि न्यस्तदीपायां गङ्गायां क्षिप्यतां त्वया ॥ ३८
tadeshaa kanyakaa naktam manjuushaayaam niveshitaa | 
upari nyastadiipaayaam gangaayaam kshipyataam tvayaa || 38
Steck deine Tochter heut Nacht in einen Korb, mach oben eine Laterne dran fest,
und wirf ihn so in den Ganges!“
तथेति प्रतिपद्यैतद्गत्वा सोऽथ वणिग्भयात् ।
 नक्तं चक्रे तथा सर्वं निर्विमर्शा हि भीरवः ॥ ३९
tatheti pratipadyaitadgatvaa so’tha vanigbhayaat | naktam cakre tathaa sarvam nirvimarshaa hi bhiiravah || 39
„Jawohl!“ pflichtete der verängstigte Kaufmann ihm bei und ging.
So machte er alles bei Nacht. Die Eingeschüchterten sind unbedacht.
प्रव्राजकोऽपि तत्कालमुवाचानुचरान्निजान् ।
 गङ्गां गच्छत तत्रान्तर्वहन्तीं यां च पश्यथ ॥ ४०
pravraajako’pi tatkaalamuvaacaanucaraannijaan | 
gangaam gacchata tatraantarvahantiim yaam ca pashyatha || 40
Indessen wies der heilige Mann seine Schüler an: „Geht an den Ganges und haltet Ausschau nach einem darin schwimmenden
पृष्ठंस्थदीपां मञ्जूषां गुप्तमानयतेह ताम् । 
उद्धाटनीया न च सा श्रुतेऽप्यन्तर्ध्वनाविति ॥ ४१
prshthamsthadiipaam manjuushaam guptamaanayateha taam |
 uddhaataniiyaa na ca saa shrute’pyantardhvanaaviti || 41
Korb mit einer Laterne oben drauf und bringt ihn heimlich her.
Ihr dürft ihn aber nicht aufklappen, auch wenn ihr ein Geräusch darinnen hört!“
तथेति चागता यावद्गङ्गां न प्राप्नुवन्ति ते ।
 राजपुत्रः किमप्येकस्तावत्तस्यामवातरत् ॥ ४२
tatheti caagataa yaavadgangaam na praapnuvanti te | raajaputrah kimapyekastaavattasyaamavaatarat || 42
„Das machen wir!“ sagten sie und gingen los. Doch bevor sie den Ganges erreicht hatten, kam auch schon ein Prinz daher und lief zum Fluss hinab.
सोऽत्र तां वणिजा क्षिप्तां मञ्जूषां वीक्ष्य दीपतः ।
 भृत्यैरानाय्य सहसा कौतुकादुदघाटयत् ॥ ४३
so’tra taam vanijaa kshiptaam manjuushaam viikshya diipatah | 
bhrtyairaanaayya sahasaa kautukaadudaghaatayat || 43
Da sah er den von dem Kaufmann abgeworfenen, beleuchteten Korb.
Er ließ ihn von seinen Dienern herbeischaffen und klappte ihn neugierig auf.
ददर्श च अन्तः कन्यां तां हृदयोन्मादकारिणीम् ।
 उपयेमे च गान्धर्वविधिना तां च तत्क्षणम् ॥ ४४
dadarsha ca antah kanyaam taam hrdayonmaadakaariniim | 
upayeme ca gaandharvavidhinaa taam ca tatkshanam || 44
Darinnen erblickte er die herzschlagbeschleunigend schöne Jungfer
und nahm sie schon im selben Moment nach Elfenart zur Frau.
मञ्जूषां तां च गङ्गायां तथैवोर्ध्वस्थदीपिकाम् । 
कृत्वा तत्याज निःक्षिप्य घोरं वानरमन्तरे ॥ ४५
manjuushaam taam ca gangaayaam tathaivordhvasthadiipikaam |
 krtvaa tatyaaja nihkshipya ghoram vaanaramantare || 45
Den Korb ließ er im Ganges weiterschwimmen, wieder mit der Laterne obenauf wie vorher, nur, daß er noch einen gräßlichen Affen mit hineinwarf.
गतेऽथ तस्मिन्सम्प्राप्तकन्यारत्ने नृपात्मजे । 
आययुस्तस्य चिन्वन्तः शिष्याः प्रव्राजकस्य ते ॥ ४६
gate’tha tasminsampraaptakanyaaratne nrpaatmaje | aayayustasya cinvantah shishyaah pravraajakasya te || 46
Als nun der Prinz, der diesen Schatz von einem Mädchen gefunden hatte, abzog,
kamen die Schüler des von ihr träumenden Predigers herbei.
ददृशुस्तां च मञ्जूषां गृहीत्वा तस्य चान्तिकम् । 
निन्युः प्रव्राजकस्यैतां सोऽथ हृष्टो जगाद तान् ॥ ४७
dadrshustaam ca manjuushaam grhiitvaa tasya caantikam |
 ninyuh pravraajakasyaitaam so’tha hrshto jagaada taan || 47
Sie sahen auch den Korb, fischten ihn heraus und trugen ihn vor ihren Meister.
Der war begeistert und sprach zu ihnen:
एकोऽहं साधये मन्त्रमादायैतामिहोपरि । 
अधस्तूष्णीं च युष्माभिः शयितव्यमिमां निशाम् ॥ ४८
eko’ham saadhaye mantramaadaayaitaamihopari | 
adhastuushniim ca yushmaabhih shayitavyamimaam nishaam || 48
„Nur ich werde ihn zu mir nach oben nehmen und meine Beschwörungsformeln aufsagen. Ihr aber verhaltet euch diese Nacht ruhig hier unten.“
इत्युक्त्वा तां स मञ्जूषामारोप्य मठिकोपरि । स परिव्राड्विवृतवान्वणिक्कन्याभिलाषुकः ॥ ४९
ityuktvaa taam sa manjuushaamaaropya mathikopari | sa parivraadvivrtavaanvanikkanyaabhilaashukah || 49
Darauf wuchtete der Bettelmönch den Korb aufs Tempeldach
und machte sich gierig daran, die Kaufmannstochter auszupacken.
ततश्च तस्या निर्गत्य वानरो भीषणाकृतिः । 
तमभ्यधावत्स्वकृतो मूर्तिमानिव दुर्नयः ॥ ५०
tatashca tasyaa nirgatya vaanaro bhiishanaakrtih | tamabhyadhaavatsvakrto muurtimaaniva durnayah || 50
Da sprang ein Affe von grausiger Gestalt aus dem Korb
und griff ihn an wie seine eigene, Form annehmende Unmoral.
स तस्य दशनैर्नासां नखैः कर्णौ च तत्क्षणम् । 
चिच्छेद पापस्य कपिर्निग्रहज्ञ इव क्रुधा ॥ ५१
sa tasya dashanairnaasaam nakhaih karnau ca tatkshanam | ciccheda paapasya kapirnigrahajna iva krudhaa || 51
Sogleich biss der Affe ihm mit den Zähnen die Nase und riss ihm mit den Klauen beide Ohren ab, als hätte er in seiner Wut die richtige Strafe für einen solchen Sünder gewußt.
तथाभूतोऽथ स ततः परिव्राडवतीर्णवान् । 
यत्नस्तम्भितहासाश्च शिष्यास्तं ददृशुस्तदा ॥ ५२
tathaabhuuto’tha sa tatah parivraadavatiirnavaan | yatnastambhitahaasaashca shishyaastam dadrshustadaa || 52
In diesem Zustand kam der Bettelmönch herabgestolpert,
sodaß die Schüler ihr Lachen nur mit Mühe unterdrücken konnten, als sie ihn sahen.
प्रातर्बुद्ध्वा च तत्सर्वं जहास सकलो जनः । 
ननन्द स वणिक्सा च तत्सुता प्राप्तसत्पतिः ॥ ५३
praatarbuddhvaa ca tatsarvam jahaasa sakalo janah | nananda sa vaniksaa ca tatsutaa praaptasatpatih || 53
Als die Leute am nächsten Morgen alles erfuhren, lachten sie aus vollem Halse.
Der Kaufmann aber und seine Tochter waren froh, daß sie einen guten Mann gefunden hatte.
एवं यथा स हास्यत्वं गतः प्रव्राजकस्तथा ।
 व्याजप्रयोगस्यासिद्धौ वयं गच्छेम जातुचित् ॥ ५४
evam yathaa sa haasyatvam gatah pravraajakastathaa | 
vyaajaprayogasyaasiddhau vayam gacchema jaatucit || 54
Wenn also schon dieser Almosenempfänger sich lächerlich gemacht hat, kann uns das dereinst auch passieren, wenn wir mit unserem Täuschungsmanöver scheitern.
बहुदोषो हि विरहो राज्ञो वासवदत्तया । 
एवं रुमण्वतोक्तः सन्नाह यौगन्धरायणः ॥ ५५
bahudosho hi viraho raajno vaasavadattayaa | evam rumanvatoktah sannaaha yaugandharaayanah || 55
Denn eine Trennung des Königs von Vasavadatta kann viel verderben.“
Auf diesen Einwand Rumanvats erwiderte Yaugandharayana:
नान्यथोद्योगसिद्धिः स्यादनुद्योगे च निश्चितम् । 
राजनि व्यसनिन्येतन्नश्येदपि यथास्थितम् ॥ ५६
naanyathodyogasiddhih syaadanudyoge ca nishcitam | raajani vyasaninyetannashyedapi yathaasthitam || 56
Keine andere Unternehmung führt zum Erfolg! Wenn wir nichts unternehmen,
bricht bei so einem lasterhaften König ganz bestimmt auch das noch weg, was wir jetzt haben.
लब्धापि मन्त्रिताख्यातिरस्माकं चान्यथा भवेत् । 
स्वामिसम्भावनायाश्च भवेम व्यभिचारिणः ॥ ५७
labdhaapi mantritaakhyaatirasmaakam caanyathaa bhavet | 
svaamisambhaavanaayaashca bhavema vyabhicaarinah || 57
Der gute Ruf, den wir noch als Politiker genießen, wird beschädigt,
und wir werden nicht mehr als solche angesehen, die ihrem Herrn treu ergeben sind.
स्वायत्तसिद्धे राज्ञो हि प्रज्ञोपकरणं मता । 
सचिवः को भवेत्तेषां कृते वाप्यथवाकृते ॥ ५८
svaayattasiddhe raajno hi prajnopakaranam mataa | sacivah ko bhavetteshaam krte vaapyathavaakrte || 58
Bei einem König, dessen Erfolge von ihm selbst abhängen, gelten Minister als Werkzeug seines Willensakts. Was geht es die also an, ob ihm etwas gelingt oder mißlingt?
सचिवायत्तसिद्धेस्तु तत्प्रज्ञैवार्थसाधनम् । 
त एव चेन्निरुत्साहाः श्रियो दत्तो जलाञ्जलिः ॥ ५९
sacivaayattasiddhestu tatprajnaivaarthasaadhanam | ta eva cennirutsaahaah shriyo datto jalaanjalih || 59
Hängt aber sein Erfolg von den Ministern ab, so ist es ihre Klugheit, die ihn sein Ziel erreichen läßt. Wenn die untätig sind, kann er der Glücksgöttin nur eine Handvoll Wasser reichen.
अथ देवीपितुश्चण्डमहासेनाद्विशङ्कसे । स सपुत्रश्च देवी च वचः कुरुत एव मे ॥ ६०
atha deviipitushcandamahaasenaadvishankase | sa saputrashca devii ca vacah kuruta eva me || 60
Solltest du dir bei Candamahasena, dem Vater der Königin, nicht so sicher sein, dann wisse, daß er, sein Sohn und die Königin machen, was ich ihnen sage.“
इत्युक्तवन्तं धीराणां धुर्यं यौगन्धरायणम् ।
 प्रमादशङ्किहृदयो रुमण्वान्पुनरब्रवीत् ॥ ६१
ityuktavantam dhiiraanaam dhuryam yaugandharaayanam |
 pramaadashankihrdayo rumanvaanpunarabraviit || 61
Als Yaugandharayana, das Zugpferd der Entschlossenen, das gesagt hatte,
erwiderte Rumanvat, im Herzen mißtrauisch gegen Tollkühnheit:
अभीष्टस्त्रीवियोगार्त्या सविवेकोऽपि बाध्यते ।
 किं पुनर्वत्सराजोऽयमत्र चैतां कथां शृणु ॥ ६२
abhiishtastriiviyogaartyaa saviveko’pi baadhyate | kim punarvatsaraajo’yamatra caitaam kathaam shrnu || 62
Wenn schon ein vernunftbegabter Mensch nach der Trennung von seiner Liebsten trauert, wie dann erst jemand wie Vatsaraja. Hör die Geschichte dazu:
पुराभूद्देवसेनाख्यो राजा मतिमतां वरः । 
श्रावस्तीति पुरी तस्य राजधानी बभूव च ॥ ६३
puraabhuuddevasenaakhyo raajaa matimataam varah | shraavastiiti purii tasya raajadhaanii babhuuva ca || 63
Früher gab es den König Devasena, einen echten Weisen. Die Stadt Shravasti war seine Residenz.
तस्यां च पुर्यामभवद्वणिगेको महाधनः । तस्योदपद्यतानन्यसदृशी दुहिता किल ॥ ६४
tasyaam ca puryaamabhavadvanigeko mahaadhanah | tasyodapadyataananyasadrshii duhitaa kila || 64
In der Stadt gab es auch einen reichen Kaufmann, und dem wurde eine mit keiner anderen vergleichbare Tochter geboren.
उन्मादिनीति नाम्ना च कन्यका सापि पप्रथे । 
उन्माद्यति गतस्तस्या रूपं दृष्ट्वाखिलो जनः ॥ ६५
unmaadiniiti naamnaa ca kanyakaa saapi paprathe | unmaadyati gatastasyaa ruupam drshtvaakhilo janah || 65
Das Mädchen wurde unter dem Namen Unmadini die Bezaubernde bekannt.
Alle, die ihre schöne Gestalt sahen, trieb sie in den Wahnsinn.
तनयेयमनावेद्य राज्ञे देया क्वचिन्न मे । 
स हि कुप्येदिति पिता तस्याः सोऽचिन्तयद्वणिक् ॥ ६६
tanayeyamanaavedya raajne deyaa kvacinna me | sa hi kupyediti pitaa tasyaah so’cintayadvanik || 66
„Ich darf meine Tochter auf keinen Fall verheiraten, ohne daß der König davon weiß.
Sonst wird er wütend.“ überlegte ihr Vater, der Kaufmann.
ततश्च गत्वा राजानं देवसेनं व्यजिज्ञपत् । 
देवास्ति कन्यारत्नं मे गृह्यतामुपयोगि चेत् ॥ ६७
tatashca gatvaa raajaanam devasenam vyajijnapat | devaasti kanyaaratnam me grhyataamupayogi cet || 67
Also ging er zu König Devasena und ließ ihn wissen: „Gebieter, ich habe einen Schatz von einer Tochter. Nimm sie dir, wenn du sie gebrauchen kannst.“
तच्छ्रुत्वा व्यसृजद्राजा सोऽथ प्रत्ययितान्द्विजान् । 
गत्वा सुलक्षणा सा वा न वेत्यालोच्यतामिति ॥ ६८
tacchrutvaa vyasrjadraajaa so’tha pratyayitaandvijaan | gatvaa sulakshanaa saa vaa na vetyaalocyataamiti || 68
Darauf ließ der König sofort seine bewährten Brahmanen antreten:
„Geht und seht nach, ob sie glückverheißende Kennzeichen hat oder nicht!“
तथेति ते द्विजा गत्वा तां दृष्ट्वैव वणिक्सुताम् ।
 उन्मादिनीं ययुः क्षोभं सद्यः संजातमन्मथाः ॥ ६९
tatheti te dvijaa gatvaa taam drshtvaiva vaniksutaam | 
unmaadiniim yayuh kshobham sadyah samjaatamanmathaah || 69
„Jawohl!“ sagten die Brahmanen und gingen, die Kaufmannstochter zu begutachten. Sie standen vor Unmadini, und schon waren die verliebten Tölpel von ihrer bezaubernden Schönheit erschüttert.
राजास्यां परिणीतायामेतदेकमनास्त्यजेत् ।
 राजकार्याणि नश्येच्च सर्वं तस्मात्किमेतया ॥ ७०
raajaasyaam pariniitaayaametadekamanaastyajet | raajakaaryaani nashyecca sarvam tasmaatkimetayaa || 70
„Wenn der König die heiratet, denkt er nur noch an sie und wird die Regierungsgeschäfte vernachlässigen. Dann ist alles ruiniert. Wozu soll die also gut sein?“
इति च प्रकृतिं प्राप्ता द्विजाः सम्मन्त्र्य ते गताः । 
कुलक्षणा सा कन्येति मिथ्या राजानमब्रुवन् ॥ ७१
iti ca prakrtim praaptaa dvijaah sammantrya te gataah | 
kulakshanaa saa kanyeti mithyaa raajaanamabruvan || 71
dachten die Brahmanen, als sie wieder im Normalzustand waren. Sie berieten sich und tischten dem König eine Lüge auf: „Das Mädchen hat unheilvolle Kennzeichen!“
ततो राज्ञा परित्यक्तां स तामुन्मादिनीं वणिक् । 
तत्सेनापतये प्रादादन्तर्जातविमाननाम् ॥ ७२
tato raajnaa parityaktaam sa taamunmaadiniim vanik | tatsenaapataye praadaadantarjaatavimaananaam || 72
Also wies der König Unmadini zurück. Da gab der Kaufmann sie,
der die Geringschätzung angeboren war, dem obersten Feldherren.
भर्तृवेश्मनि हर्म्यस्था साथ जातु तमागतम् । 
राजानं तेन मार्गेण बुद्ध्वात्मानमदर्शयत् ॥ ७३
bhartrveshmani harmyasthaa saatha jaatu tamaagatam | 
raajaanam tena maargena buddhvaatmaanamadarshayat || 73
Nun lebte sie in der Villa ihres Gatten. Als sie aber erfuhr,
daß der König auf ihrer Straße vorbeikommen würde, stieg sie aufs Dach und präsentierte sich ihm.
दृष्ट्वैव च स तां राजा जगत्सम्मोहनौषधिम् ।
 प्रयुक्तामिव कामेन जातोन्माद इवाभवत् ॥ ७४
drshtvaiva ca sa taam raajaa jagatsammohanaushadhim | prayuktaamiva kaamena jaatonmaada ivaabhavat || 74
Sobald der König sie, dieses vom Liebesgott verabreichte Opium für’s Volk sah,
war er gleichsam wie von Sinnen.
गत्वा स्वभवनं ज्ञात्वा तां च पूर्वावधीरिताम् । 
उन्मना ज्वरसंतापपीडां गाढमवाप सः ॥ ७५
gatvaa svabhavanam jnaatvaa taam ca puurvaavadhiiritaam |
 unmanaa jvarasamtaapapiidaam gaadhamavaapa sah || 75
Als er in seinen Palast zurückkehrte und erfuhr, daß sie die zuvor Mißachtete war,
befiel ihn, der in brennendheißer Reue sich zermarterte, ein schweres Fieber.
सा दासी न परस्त्रीति गृह्यतां यदि वाप्यहम् । 
त्यजामि तां देवकुले स्वीकरोतु ततः प्रभुः ॥ ७६
saa daasii na parastriiti grhyataam yadi vaapyaham | tyajaami taam devakule sviikarotu tatah prabhuh || 76
„Sie ist eine Sklavin, und nicht eines anderen Eheweib. Wenn es dir genehm ist,
sag ich mich im Tempel von ihr los, und dann nimmst du sie für dich, mein Gebieter“,
इति तेन च तद्भर्त्रा स्वसेनापतिना ततः । 
अभ्यर्थ्यमानो यत्नेन जगादैवं स भूपतिः ॥ ७७
iti tena ca tadbhartraa svasenaapatinaa tatah | abhyarthyamaano yatnena jagaadaivam sa bhuupatih || 77
flehte der Feldherr des Königs und Gatte von jener ihn inständig an. Worauf der König erwiderte:
नाहं परस्त्रीमादास्ये त्वं वा त्यक्ष्यसि तां यदि । 
ततो नङ्क्ष्यति ते धर्मो दण्ड्यो मे च भविष्यसि ॥ ७८
naaham parastriimaadaasye tvam vaa tyakshyasi taam yadi |
 tato nankshyati te dharmo dandyo me ca bhavishyasi || 78
„Ich werde doch keines anderen Weib zur Frau nehmen!
Wenn du sie verstößt, ist es um deine Rechte geschehen und du wirst von mir zu strafen sein!“
तच्छ्रुत्वा मन्त्रिणोऽन्ये च तूष्णीमासन्स च क्रमात् ।
 स्मरज्वरेण तेनैव नृपः पञ्चत्वमाययौ ॥ ७९
tacchrutvaa mantrino’nye ca tuushniimaasansa ca kramaat | 
smarajvarena tenaiva nrpah pancatvamaayayau || 79
Als die anderen Minister das hörten, sagten sie nichts mehr. Der König aber ward allmählich von der Liebe Feuerglut verzehrt und starb.
एवं स राजा नष्टोऽभूद्धीरोऽप्युन्मादिनीं विना । 
विना वासवदत्तां तु वत्सराजः कथं भवेत् ॥ ८०
evam sa raajaa nashto’bhuuddhiiro’pyunmaadiniim vinaa |
 vinaa vaasavadattaam tu vatsaraajah katham bhavet || 80
So ging dieser König bei all seiner Willenskraft unter, weil er ohne Unmadini blieb.
Was soll dann erst ohne Vasavadatta aus Vatsaraja werden!“
एतद्रुमण्वतः श्रुत्वा पुनर्यौगन्धरायणः । 
उवाच सह्यते क्लेशो राजभिः कार्यदर्शिभिः ॥ ८१
etadrumanvatah shrutvaa punaryaugandharaayanah | uvaaca sahyate klesho raajabhih kaaryadarshibhih || 81
Als Yaugandharayana das von Rumanvat hörte, erwiderte er:
„Mit ihrem Werk vor Augen ertragen Könige manch Ungemach.
रावणोच्छित्तये देवैः कृत्वा युक्तिं वियोजितः ।
 सीतादेव्या न किं रामो विषेहे विरहव्यथाम् ॥ ८२
raavanocchittaye devaih krtvaa yuktim viyojitah | siitaadevyaa na kim raamo vishehe virahavyathaam || 82
Als um Ravanas Vernichtung willen die Götter seine Trennung von Königin Sita inszenierten, – hat Rama da nicht auch den Trennungsschmerz erduldet?“
एतच्छ्रुत्वा च भूयोऽपि रुमण्वानभ्यभाषत । 
ते हि रामादयो देवास्तेषां सर्वंसहं मनः ॥ ८३
etacchrutvaa ca bhuuyo’pi rumanvaanabhyabhaashata |
 te hi raamaadayo devaasteshaam sarvamsaham manah || 83
Rumanvat hörte zu und widersprach: „Das waren doch Götter, Rama und die anderen!
Deren Herz hält allem stand,
असहं तु मनुष्याणां तथा च श्रूयतां कथा । 
अस्तीह बहुरत्नाढ्या मथुरेति महापुरी ॥ ८४
asaham tu manushyaanaam tathaa ca shruuyataam kathaa | astiiha bahuratnaadhyaa mathureti mahaapurii || 84
was für Menschen unerträglich ist. Hör dir die Geschichte dazu an:
Es gibt hier diese an Juwelen reiche Großstadt Mathura.
तस्यामभूद्वणिक्पुत्रः कोऽपि नाम्ना इल्लकः । 
तस्य चाभूत्प्रिया भार्या तदेकाबद्धमानसा ॥ ८५
tasyaamabhuudvanikputrah ko’pi naamnaa illakah |
 tasya caabhuutpriyaa bhaaryaa tadekaabaddhamaanasaa || 85
Darin lebte ein Kaufmannssohn namens Illaka.
Der hatte eine liebe Ehefrau, die ihr Herz an ihn allein gebunden hatte.
तया सह वसन्तोऽथ कदाचित्कार्यगौरवात् ।
 द्वीपान्तरं वणिक्पुत्रो गन्तुं व्यवसितोऽभवत् ॥ ८६
tayaa saha vasanto’tha kadaacitkaaryagauravaat | dviipaantaram vanikputro gantum vyavasito’bhavat || 86
Mit der lebte der Kaufmannssohn zusammen, bis er eines Tages beschloss,
eines wichtigen Geschäftes wegen ins Ausland zu reisen.
तद्भार्यापि च तेनैव सह गन्तुमियेष सा । 
स्त्रीणां भावानुरक्तं हि विरहासहनं मनः ॥ ८७
tadbhaaryaapi ca tenaiva saha gantumiyesha saa | striinaam bhaavaanuraktam hi virahaasahanam manah || 87
Seine Frau aber wollte mit ihm zusammen reisen.
Der Weiber mitfühlend Herz erträgt die Trennung nicht.
ततः स च वणिक्पुत्रः प्रतस्थे कृतमङ्गलः । 
न च तां सह जग्राह भार्यां कॢप्तप्रसाधनाम् ॥ ८८
tatah sa ca vanikputrah pratasthe krtamangalah | na ca taam saha jagraaha bhaaryaam klptaprasaadhanaam || 88
Der Kaufmannssohn aber sprach sein Abschiedsgebet und brach auf. Seine Frau nahm er nicht mit, obwohl die sich für den Anlaß hergerichtet hatte.
साथ तं प्रस्थितं पश्चात्पश्यन्ती साश्रुलोचना । 
अतिष्ठत्प्राङ्गणद्वारकवाटान्तविलम्बिनी ॥ ८९
saatha tam prasthitam pashcaatpashyantii saashrulocanaa | atishthatpraanganadvaarakavaataantavilambinii || 89
Dem Ziehenden sah mit verweinten Augen sie
im Hofeingang stehend, gegen das Tor in der Mauer gelehnt hinterher.
गते दृष्टिपथात्तस्मिन्सा वियोगासहा ततः । 
निर्यातुं नाशकन्मुग्धा प्राणास्तस्या विनिर्ययुः ॥ ९०
gate drshtipathaattasminsaa viyogaasahaa tatah | niryaatum naashakanmugdhaa praanaastasyaa viniryayuh || 90
Bald war er ihrem Blickfeld entschwunden. Zwar konnte sie die Trennung nicht mehr ertragen, war aber zu furchtsam, dem Verschwundenen zu folgen. Da verließen sie ihre Lebensgeister.
तद्बुद्ध्वा च वणिक्पुत्रः प्रत्यावृत्य च तत्क्षणम् । 
ददर्श विह्वलां कान्तामेतामुत्क्रान्तजीविताम् ॥ ९१
tadbuddhvaa ca vanikputrah pratyaavrtya ca tatkshanam | 
dadarsha vihvalaam kaantaametaamutkraantajiivitaam || 91
Als der Kaufmannssohn heimkehrte, erfuhr er davon und sah die leblose Geliebte in ihrer Verzweiflung,
सुन्दरापाण्डुरच्छायां विलोलालकलाञ्छनाम् । 
भुवि चान्द्रमसीं लक्ष्मीं दिवः सुप्तच्युतामिव ॥ ९२
sundaraapaanduracchaayaam vilolaalakalaanchanaam | 
bhuvi caandramasiim lakshmiim divah suptacyutaamiva || 92
ihre Schönheit von Blässe überschattet, ihr aufgelöstes Haar die Stirn verdeckend,
als sei Lakshmi vom Mond, als es Tag war, schlafend auf die Erde herabgestürzt.
ङ्के कृत्वा च तां सद्यः क्रन्दतस्तस्य निर्ययुः । 
शोकाग्निज्वलिताद्देहाद्द्रुतं भीता इवासवः ॥ ९३
anke krtvaa ca taam sadyah krandatastasya niryayuh | shokaagnijvalitaaddehaaddrutam bhiitaa ivaasavah || 93
Er bettete sie auf seinen Schoß und weinte bitterlich. Aus Angst vom Feuer seiner Verzweiflung verbrannt zu werden flohen die Lebensgeister bald auch seinen Körper.
एवमन्योन्यविरहाद्दम्पती तौ विनेशतुः । 
अतोऽस्य राज्ञो देव्याश्च रक्ष्यान्योन्यवियोगिता ॥ ९४
evamanyonyavirahaaddampatii tau vineshatuh | ato’sya raajno devyaashca rakshyaanyonyaviyogitaa || 94
Also sind beide Ehepartner der Trennung voneinander wegen umgekommen.
Darum müssen wir verhindern, daß König und Königin getrennt werden.“
इत्युक्त्वा विरते तस्मिन्बद्धाशङ्के रुमण्वति । 
जगाद धैर्यजलधिर्धीमान्यौगन्धरायणः ॥ ९५
ityuktvaa virate tasminbaddhaashanke rumanvati | jagaada dhairyajaladhirdhiimaanyaugandharaayanah || 95
Darauf verstummte Rumanvat in düsterer Vorahnung befangen.
Yaugandharayana, ein Ozean tiefer Entschlossenheit, sprach:
मयैतन्निश्चितं सर्वं कार्याणि च महीभृताम् । 
भवन्त्येवंविधान्येव तथा चात्र कथां शृणु ॥ ९६
mayaitannishcitam sarvam kaaryaani ca mahiibhrtaam | 
bhavantyevamvidhaanyeva tathaa caatra kathaam shrnu || 96
„Ich habe schon alles arrangiert. Die Geschäfte der Könige erfordern nun mal gewisse Maßnahmen. Hör dir dazu diese Geschichte an:
उज्जयिन्यामभूत्पूर्वं पुण्यसेनाभिधो नृपः । 
स जातु बलिनान्येन राज्ञा गत्वाभ्ययुज्यत ॥ ९७
ujjayinyaamabhuutpuurvam punyasenaabhidho nrpah | sa jaatu balinaanyena raajnaa gatvaabhyayujyata || 97
In Ujjayin gab es einst diesen König Punyasena.
Da rückte eines Tages ein anderer mächtiger König an und forderte ihn zum Kampf.
अथ तन्मन्त्रिणो धीरास्तमरिं वीक्ष्य दुर्जयम् । 
मिथ्या राजा मृत इति प्रवादं सर्वतो व्यधुः ॥ ९८
atha tanmantrino dhiiraastamarim viikshya durjayam | mithyaa raajaa mrta iti pravaadam sarvato vyadhuh || 98
Als seine zu allem entschlossenen Minister sahen, daß der Feind schwerlich zu besiegen war, ließen sie überall die falsche Nachricht durchsickern, der König sei tot.
प्रच्छन्नं स्थापयामसुः पुण्यसेनं नृपं च ते । 
अन्यं कंचिदधाक्षुश्च राजार्हविधिना शवम् ॥ ९९
pracchannam sthaapayaamasuh punyasenam nrpam ca te | 
anyam kamcidadhaakshushca raajaarhavidhinaa shavam || 99
Ihren König Punyasena hielten sie versteckt. Dafür verbrannten sie irgendeinen anderen Leichnam nach dem Ritual für Könige.
अराजकानामधुना भव राजा त्वमेव नः । इति दूतमुखेनाथ तमरिं जगादुश्च ते ॥ १००
araajakaanaamadhunaa bhava raajaa tvameva nah | iti duutammukhenaatha tamarim jagaadushca te || 100
„Nun, da wir herrenlos sind, sei du unser König!“
ließen sie dem Feind durch den Mund eines Boten sagen.
तथेत्युक्तवतस्तस्य रिपोस्तुष्टस्य ते ततः । 
मिलित्वा सैन्यसहिताः कटकं बिभिदुः क्रमात् ॥ १०१
tathetyuktavatastasya ripostushtasya te tatah | militvaa sainyasahitaah katakam bibhiduh kramaat || 101
„Na seht ihr!“ sprach selbstzufrieden da der Feind.
Sie aber stellten sich sofort mit ihrem Heer auf und stürmten das feindliche Lager.
मिन्ने च सैन्ये राजानं पुण्यसेनं प्रकाश्य तम् ।
 ते सम्प्राप्तबलाः शत्रुं तं निजघ्नुः स्वमन्त्रिणः ॥ १०२
minne ca sainye raajaanam punyasenam prakaashya tam |
 te sampraaptabalaah shatrum tam nijaghnuh svamantrinah || 102
Als das Heer aufgerieben war, zeigten König Punyasenas Minister ihn der Öffentlichkeit. Wieder erstarkt, erschlugen sie den Feind.
ईदृंशि राजकार्याणि भवन्ति तदिदं वयम् । देवीदाहप्रवादेन कार्यं धैर्येण कुर्महे ॥ १०३
iidrmshi raajakaaryaani bhavanti tadidam vayam | deviidaahapravaadena kaaryam dhairyena kurmahe || 103
Diese Dinge kommen vor in der Politik. Laß uns also diese Sache
mithilfe der gefälschten Nachricht von der verbrannten Königin entschlossen zu Ende bringen!“
इत्येतन्निश्चितमतेः श्रुत्वा यौगन्धरायणात् । 
रुमण्वानब्रवीदेवं तर्हि यद्येष निश्चयः ॥ १०४
ityetannishcitamateh shrutvaa yaugandharaayanaat | rumanvaanabraviidevam tarhi yadyesha nishcayah || 104
Als er hörte, wie überzeugt Yaugandharayana war, sprach Rumanvat:
„Wenn wir das jetzt beschließen,
तद्गोपालकमानीय देव्या भ्रातरमादृतम् । 
सम्मन्त्र्य च समं तेन सम्यक्सर्वं विधीयताम् ॥ १०५
tadgopaalakamaaniiya devyaa bhraataramaadrtam |
 sammantrya ca samam tena samyaksarvam vidhiiyataam || 105
sollten wir auch Gopalaka, den angesehenen Bruder der Königin, hinzuziehen
und uns mit ihm beraten. Danach können wir alles richtig in Angriff nehmen.“
एवमस्त्विति वक्ति स्म ततो यौगन्धरायणः । 
तत्प्रत्ययाद्रुमण्वांश्च चक्रे कर्तव्यनिश्चयम् ॥ १०६
evamastviti vakti sma tato yaugandharaayanah | tatpratyayaadrumanvaamshca cakre kartavyanishcayam || 106
„So soll es sein“, stimmte Yaugandharayana ihm zu. Im Vertrauen auf ihn entschied sich auch Rumanvat zu tun was zu tun war.
अन्येद्युर्मन्त्रिमुख्यौ तौ दूतं व्यसृज्यताम् । 
गोपालकं तमानेतुमुत्कण्ठाव्यपदेशतः ॥ १०७
anyedyurmantrimukhyau tau duutam vyasrjyataam | gopaalakam tamaanetumutkanthaavyapadeshatah || 107
Anderntags entsandten die beiden erfahrenen Minister einen Boten zu Gopalaka, um ihn einzuladen. Der vorgeschobene Grund war, man sehne sich nach ihm.
कार्यहेतोर्गतः पूर्वं तद्दूतवचनाच्च सः । 
आगाद्गोपालकस्तत्र स्वयं मूर्त इवोत्सवः ॥ १०८
kaaryahetorgatah puurvam tadduutavacanaacca sah | aagaadgopaalakastatra svayam muurta ivotsavah || 108
Gopalaka war kurz vorher zu Geschäften aufgebrochen, doch auf die Nachricht des Boten kam er wie die Verkörperung festlicher Vorfreude angeprescht.
आगतं तदहश्चैनं स्वैरं यौगन्धरायणः ।
 निनाय सरुमण्वत्कं गृहं गोपालकं निशि ॥ १०९
aagatam tadahashcainam svairam yaugandharaayanah | ninaaya sarumanvatkam grham gopaalakam nishi || 109
Am Tag seiner Ankunft holte Yaugandharayana ihn des Nachts in sein und Rumanvats Haus.
तत्र चास्मै तदुत्साहं शशंस स्वचिकीर्षितम् । 
यत्पूर्वं मन्त्रितं तेन सर्वं सह रुमण्वता ॥ ११०
tatra caasmai tadutsaaham shashamsa svacikiirshitam |
 yatpuurvam mantritam tena sarvam saha rumanvataa || 110
Dort weihte er ihn in die Aktion ein, die er geplant und zuvor mit Rumanvat ausführlich erörtert hatte.
स च राजहितैषी सन्दुःखावहमपि स्वसुः । 
गोपालकोऽनुमेने तत्कर्तव्यं हि सतां वचः ॥ १११
sa ca raajahitaishii sanduhkhaavahamapi svasuh | gopaalako’numene tatkartavyam hi sataam vacah || 111
Gopalaka, dem ja auch am Wohl des Königs gelegen war, stimmte zu,
obwohl er seiner Schwester damit wehtun würde. Wie jeder gute Mann stand er zu seinem Wort!
सर्वमेतत्सुविहितं देवीं दग्धामवेत्य तु ।
 प्राणांस्त्यजन्कथं रक्ष्यो वत्सेश इति चिन्त्यताम् ॥ ११२
sarvametatsuvihitam deviim dagdhaamavetya tu |
 praanaamstyajankatham rakshyo vatsesha iti cintyataam || 112
„All das ist gut geplant, aber sobald Vatsesha hört, daß seine Königin verbrannt ist – wie verhindern wir, daß auch er den Geist aufgibt? Das sollten wir uns überlegen.
सदुपायादिसामग्रीसम्भवे किल सत्यपि । 
मुख्यमङ्गं हि मन्त्रस्य विनिपातप्रतिक्रिया ॥ ११३
sadupaayaadisaamagriisambhave kila satyapi | mukhyamangam hi mantrasya vinipaatapratikriyaa || 113
Die ganze Fülle guter Strategien mag ihre Wirkung entfalten,
doch des Ministers oberstes Gebot ist Schaden abzuwenden!“
इति भूयोऽपि तत्कालमुक्ते तत्र रुमण्वता । 
उवाचालोचिताशेषकार्यो यौगन्धरायणः ॥ ११४
iti bhuuyo’pi tatkaalamukte tatra rumanvataa | uvaacaalocitaasheshakaaryo yaugandharaayanah || 114
gab Rumanvat in dem Moment wieder einmal zu bedenken.
Dem widersprach Yaugandharayana, der die Sache restlos überschaute:
नास्त्यत्र चिन्ता यद्राजपुत्री गोपालकस्य सा ।
 कनीयसी स्वसा देवी प्राणेभ्योऽप्यधिका प्रिया ॥ ११५
naastyatra cintaa yadraajaputrii gopaalakasya saa | kaniiyasii svasaa devii praanebhyo’pyadhikaa priyaa || 115
„Hier besteht kein Grund zur Sorge. Die Königin ist Gopalakas kleine Schwester,
die er mehr als sein Leben liebt.
एतस्य चाल्पमालोक्य शोकं वत्सेश्वरस्तदा । 
जीवेत्कदाचिद्देवीति मत्वा धैर्यमवाप्स्यति ॥ ११६
etasya caalpamaalokya shokam vatseshvarastadaa | jiivetkadaaciddeviiti matvaa dhairyamavaapsyati || 116
Und wenn Vatseshvara sieht, wie wenig bekümmert jener ist, wird er denken:
„Vielleicht ist die Königin ja noch am Leben“, und fasst wieder Mut.
अपि चोत्तमसत्त्वोऽयं शीघ्रं च परिणीयते । 
पद्मावती ततो देवी दर्श्यते चाचिरादिति ॥ ११७
api cottamasattvo’yam shiighram ca pariniiyate | padmaavatii tato devii darshyate caaciraaditi || 117
Außerdem ist er ein Prachtkerl, und Padmavati kommt schnell unter die Haube.
Danach können wir auch die Königin wieder vorzeigen.“
एतमेतद्विनिश्चित्य ततो यौगन्धरायणः । 
गोपालको रुमण्वांश्च ततो मन्त्रमिति व्यधुः ॥ ११८
etametadvinishcitya tato yaugandharaayanah | gopaalako rumanvaamshca tato mantramiti vyadhuh || 118
Nachdem sie das beschlossen hatten, setzten Yaugandharayana, Gopalaka und Rumanvat ihre Beratung fort:
युक्त्या लावाणकं यामः सह देव्या नृपेण च ।
 पर्यन्तो मगधासन्नवर्ती हि विषयोऽस्ति सः ॥ ११९
yuktyaa laavaanakam yaamah saha devyaa nrpena ca | paryanto magadhaasannavartii hi vishayo’sti sah || 119
„Lasst uns unter einem Vorwand mit Königin und König zusammen nach Lavanaka fahren. Dieses Land grenzt nämlich direkt an Magadha.
सुभगाखेटभूमित्वाद्राज्ञश्चासंनिधानकृत् । 
तत्रान्तःपुरमादीप्य क्रियते यदि चिन्तितम् ॥ १२०
subhagaakhetabhuumitvaadraajnashcaasamnidhaanakrt | tatraantahpuramaadiipya kriyate yadi cintitam || 120
Seiner ergiebigen Jagdgründe wegen wird der König die Nachbarschaft seiner Residenz verlassen. Wenn wir dann das Frauenhaus anstecken, können wir ausführen, was wir erdachten.
देवी च स्थाप्यते नीत्वा युक्त्या पद्मावतीगृहे ।
 छन्नस्थिताया येनास्याः सैव स्याच्छीलसाक्षिणी ॥ १२१
devii ca sthaapyate niitvaa yuktyaa padmaavatiigrhe | 
channasthitaayaa yenaasyaah saiva syaacchiilasaakshinii || 121
Dann bringen wir die Königin unter einem Vorwand in Padmavatis Haus unter.
So kann die mitansehen, wie tugendhaft jene sich im verborgenen Zustand verhält.“
एवं रात्रौ मिथः कृत्वा मन्त्रं सर्वेऽपरेऽहनि ।
 यौगन्धरायणाद्यास्ते प्राविशन्राजमन्दिरम् ॥ १२२
evam raatrau mithah krtvaa mantram sarve’pare’hani |
 yaugandharaayanaadyaaste praavishanraajamandiram || 122
In dieser Nacht beratschlagten sie noch heimlich weiter. Am folgenden Tag betraten sie alle, Yaugandharayana vornweg, den Regierungspalast.
तत्रैवमथ विज्ञप्तो वत्सराजो रुमण्वता । 
देव लावाणकेऽस्माकं गतानां वर्तते शिवम् ॥ १२३
tatraivamatha vijnapto vatsaraajo rumanvataa | deva laavaanake’smaakam gataanaam vartate shivam || 123
Dort machte Rumanvat dem König von Vatsa folgenden Vorschlag:
„Gebieter, lang ist’s her, daß wir nach Lavanaka ausgeritten sind.
स चातिरम्यो विषयस्तत्र चाखेटभूमयः । 
शोभनाः सन्ति ते राजन्नडघासाश्च सुग्रहाः ॥ १२४
sa caatiramyo vishayastatra caakhetabhuumayah | shobhanaah santi te raajannadaghaasaashca sugrahaah || 124
Die Gegend dort ist wunderschön mit ihren ausgedehnten Jagdgründen.
Und überall wächst, o König, das beste Nadagras für unsere Rösser.
बाधते तं च नैकट्यात्सर्वं स मगधेश्वरः । 
तत्तत्र रक्षाहेतोश्च विनोदाय च गम्यताम् ॥ १२५
baadhate tam ca naikatyaatsarvam sa magadheshvarah |
 tattatra rakshaahetoshca vinodaaya ca gamyataam || 125
Nur der König von Magadha beansprucht das alles für sich, weil es für ihn gleich nebenan liegt. Lass uns also reiten um dort nach dem Rechten zu sehen und uns zu vergnügen.“
एतच्छ्रुत्वा च वत्सेशः समं वासवदत्तया । 
क्रीडैकलालसश्चक्रे गन्तुं लावाणके मतिम् ॥ १२६
etacchrutvaa ca vatseshah samam vaasavadattayaa | kriidaikalaalasashcakre gantum laavaanake matim || 126
Als Vatsesha, der stets für Kurzweil zu haben war, das hörte,
beschloss er, mit Vasavadatta zusammen nach Lavanaka zu reiten.
निश्चिते गमनेऽन्येद्युर्लग्ने च परिकल्पिते ।
 अकस्मान्नारदमुनिः कान्तिद्योतितदिङ्मुखः ॥ १२७
nishcite gamane’nyedyurlagne ca parikalpite | akasmaannaaradamunih kaantidyotitadingmukhah || 127
Tags darauf, die Abreise stand fest und war vom Astrologen für günstig befunden,
erschien urplötzlich der Weise Narada mit seinem die Welt verständnisvoll bescheinenden Antlitz,
अवतीर्य नभोमध्यात्प्रदत्तनयनोत्सवः । 
शशीव स्वकुलप्रीत्या तं वत्सेश्वरमभ्यगात् ॥ १२८
avatiirya nabhomadhyaatpradattanayanotsavah | shashiiva svakulapriityaa tam vatseshvaramabhyagaat || 128
wie der Mond aus Liebe zu seinem Volk vom Himmel hoch herabgestiegen,
den Augen ein Fest zu bereiten, und trat vor den König von Vatsa hin.
गृहीतातिथ्यसत्कारः पारिजातमयीं स्रजम् । 
प्रीतः स च मुनिस्तस्मै ददौ प्रह्वाय भूभृते ॥ १२९
grhiitaatithyasatkaarah paarijaatamayiim srajam | priitah sa ca munistasmai dadau prahvaaya bhuubhrte || 129
Der Eremit nahm die Huldigung für Gäste entgegen und reichte dem sich vor ihm
verneigenden König hocherfreut einen aus Zweigen des Paradiesbaumes geflochtenen Kranz.
विद्याधराधिपं पुत्रं कामदेवांशमाप्स्यसि । 
इति वासवदत्तां च सोऽभ्यनन्दत्कृतादरः ॥ १३०
vidyaadharaadhipam putram kaamadevaamshamaapsyasi |
 iti vaasavadattaam ca so’bhyanandatkrtaadarah || 130
„Du wirst einen Sohn haben, einen König der Vidyadharas mit einem Anteil vom Liebesgott“, war seine frohe Kunde für Vasavadatta, als die ihn freundlich empfing.
ततश्चोवाच वत्सेशं स्थिते यौगन्धरायणे । 
राजन्वासवदत्तां ते दृष्ट्वा हन्त स्मृतं मया ॥ १३१
tatashcovaaca vatsesham sthite yaugandharaayane | 
raajanvaasavadattaam te drshtvaa hanta smrtam mayaa || 131
Darauf sprach er zu Vatsesha, während Yaugandharayana dabeistand:
„König, als ich deine Vasavadatta sah, ist es mir wieder eingefallen:
युधिष्ठिरादयोऽभूवन्पुरा ते प्रपितामहाः ।
 पञ्चानां द्रौपदी तेषामेका पत्नी बभूव च ॥ १३२
yudhishthiraadayo’bhuuvanpuraa te prapitaamahaah | 
pancaanaam draupadii teshaamekaa patnii babhuuva ca || 132
Vor Zeiten waren Yudhishthira und seine Brüder deine Urahnen,
und diese Fünf hatten nur eine einzige Frau, nämlich Draupadi.
सा च वासवदत्तेव रूपेणाप्रतिमाभवत् । 
ततस्तद्दोषमाशङ्क्य तानेवमहमभ्यधाम् ॥ १३३
saa ca vaasavadatteva ruupenaapratimaabhavat | tatastaddoshamaashankya taanevamahamabhyadhaam || 133
Und die war, wie Vasavadatta, so schön wie sonst keine. Da ich fürchtete,
sie könnten sich darüber entzweien, habe ich ihnen damals gesagt:
स्त्रीवैरं रक्षणीयं वस्तद्धि बीजमिहापदाम् । 
तथाहि शृणुतैतां च कथां वः कथयाम्यहम् ॥ १३४
striivairam rakshaniiyam vastaddhi biijamihaapadaam |
 tathaahi shrnutaitaam ca kathaam vah kathayaamyaham || 134
„Hütet euch vor der Eifersucht! Die ist der Samen allen Übels.
Hört euch die Geschichte an, die ich euch dazu erzähle:
सुन्दोपसुन्दनामानौ भ्रातरौ द्वौ बभूवतुः । 
असुरौ विक्रमाक्रान्तलोकत्रितयदुर्जयौ ॥ १३५
sundopasundanaamaanau bhraatarau dvau babhuuvatuh | asurau vikramaakraantalokatritayadurjayau || 135
Es lebten einmal zwei Widergötter, die Brüder Sunda und Upasunda.
Die waren unbesiegbar, weil sie die drei Welten mit ihrem Heldenmut überrannt hatten.
तयोर्विनाशकामश्च दत्त्वाज्ञां विश्वकर्मणा । 
ब्रह्मा निर्मापयामास दिव्यनारीं तिलोत्तमाम् ॥ १३६
tayorvinaashakaamashca dattvaajnaam vishvakarmanaa | 
brahmaa nirmaapayaamaasa divyanaariim tilottamaam || 136
Brahma, der die beiden vernichten wollte, befahl dem Allgestalter Vishvakarman,
der himmlischen Frau Tilottama Form zu geben.
रूपमालोकितुं यस्याश्चतुर्दिक्कं चतुर्मुखः । 
बभूव किल शर्वोऽपि कुर्वाणायाः प्रदक्षिणम् ॥ १३७
ruupamaalokitum yasyaashcaturdikkam caturmukhah | 
babhuuva kila sharvo’pi kurvaanaayaah pradakshinam || 137
Um der Schönheit von allen vier Seiten nachzuschauen,
wuchsen sogar Shiva vier Gesichter, als die ihn einst rechts umwandelte.
सा पद्मयोनेरादेशात्पार्श्वं सुन्दोपसुन्दयोः । 
प्रलोभनाय प्रययौ कैलासोद्यानवर्तिनोः ॥ १३८
saa padmayoneraadeshaatpaarshvam sundopasundayoh |
 pralobhanaaya prayayau kailaasodyaanavartinoh || 138
Auf Befehl des im Lotus Geborenen Brahma ging sie zu Sunda und Upasunda,
um sie zu verführen, während die sich im Kailasagarten tummelten.
तौ चासुरौ जगृहतुस्तां दृष्ट्वैवान्तिकागताम् । 
उभावप्युभयोर्बाह्वोः सुन्दरीं काममोहितौ ॥ १३९
tau caasurau jagrhatustaam drshtvaivaantikaagataam | 
ubhaavapyubhayorbaahvoh sundariim kaamamohitau || 139
Kaum hatten sie Tilottama erblickt, wie sie da vor ihnen stand,
packten die beiden liebestollen Teufel sie jeder an einem Arm.
परस्परविरोधेन हरन्तौ तां च तत्क्षणम् । 
प्रवृत्तसम्प्रहारत्वाद्द्वावपि क्षयमीयतुः ॥ १४०
parasparavirodhena harantau taam ca tatkshanam | pravrttasamprahaaratvaaddvaavapi kshayamiiyatuh || 140
Sich gegenseitig behindernd begannen die zwei an ihr herumzuzerren.
Bald versetzten sie einander schwere Schläge, bis alle beide tot umfielen.
एवं स्त्रीनाम विषयो निदानं कस्य नापदाम् । 
युष्माकं द्रौपदी चैका बहूनामिह वल्लभा ॥ १४१
evam striinaama vishayo nidaanam kasya naapadaam |
 yushmaakam draupadii caikaa bahuunaamiha vallabhaa || 141
Für wen wäre dieser Weib genannte Widerpart kein Grund zu scheitern?
Ihr aber seid viele und habt nur die eine liebreizende Draupadi.
तत्तन्निमित्तः संघर्षः संरक्ष्यो भवतां किल । 
मद्वाक्यादयमेतस्याः समयश्चास्तु वः सदा ॥ १४२
tattannimittah samgharshah samrakshyo bhavataam kila | 
madvaakyaadayametasyaah samayashcaastu vah sadaa || 142
Hütet euch also vor den daraus sich ergebenden Querelen !
Mein Rat, was sie betrifft – haltet euch stets an diese Regel:
ज्येष्ठान्तिकगता माता मन्तव्येयं कनीयसा । 
ज्येष्ठेन च स्नुषा ज्ञेया कनिष्ठान्तिकवर्तिनी ॥ १४३
jyeshthaantikagataa maataa mantavyeyam kaniiyasaa |
 jyeshthena ca snushaa jneyaa kanishthaantikavartinii || 143
Wenn sie zu einem Älteren geht, sollen die Jüngeren sie als Mutter achten;
die Älteren aber als Schwiegertochter, sobald sie sich einem Jüngeren zuwendet.
इत्येतन्मद्वचो राजंस्तव ते प्रपितामहाः । 
तथेति प्रत्यपद्यन्त कल्याणकृतबुद्धयः ॥ १४४
ityetanmadvaco raajamstava te prapitaamahaah | tatheti pratyapadyanta kalyaanakrtabuddhayah || 144
Das waren meine Worte, König. Deine Vorväter hatten die richtige Einstellung
und stimmten mir zu: „Jawohl, so soll es sein!“
ते च मे सुहृदोऽभूवंस्तत्प्रीत्या चाहमागतः । 
त्वां द्रष्टुमिह वत्सेश तदिदं शृणु वच्मि ते ॥ १४५
te ca me suhrdo’bhuuvamstatpriityaa caahamaagatah |
 tvaam drashtumiha vatsesha tadidam shrnu vacmi te || 145
Jene waren meine Freunde, und aus Liebe zu ihnen bin ich gekommen,
um dich zu besuchen, König von Vatsa. Darum höre, was ich dir sage:
यथैतन्मे कृतं वाक्यं कुर्यास्त्वं मन्त्रिणां तथा । 
अचिरेण च कालेन महतीमृद्धिमाप्स्यसि ॥ १४६
yathaitanme krtam vaakyam kuryaastvam mantrinaam tathaa |
 acirena ca kaalena mahatiimrddhimaapsyasi || 146
Wenn du den Rat deiner Minister befolgst, so wie sie meinen befolgt haben,
wirst du in nicht allzu langer Zeit großen Erfolg ernten.
कंचित्कालं च दुःखं ते भविष्यति न च त्वया । 
तत्रातिमोहः कर्तव्यः सुखान्तं भविता हि तत् ॥ १४७
kamcitkaalam ca duhkham te bhavishyati na ca tvayaa | 
tatraatimohah kartavyah sukhaantam bhavitaa hi tat || 147
Für einige Zeit wirst du Not leiden, aber laß dich nicht allzu sehr beirren:
Es geht glücklich für dich aus!“
सम्यगेवमभिधाय तत्क्षणं वत्सराजमुदयस्य भाविनः । 
ङ्गिसूचनविधौ विशारदो नारदो मुनिरदर्शनं ययौ ॥ १४८
samyagevamabhidhaaya tatkshanam vatsaraajamudayasya bhaavinah |
bhangisuucanavidhau vishaarado naarado muniradarshanam yayau || 148
So hatte der Weise Narada, geübt in der Kunst der Anspielung, Vatsaraja seinen zukünftigen Aufstieg überzeugend vor Augen gehalten und entschwand sogleich in der Unsichtbarkeit.
सर्वे च तस्य वचसा मुनिपुंगवस्य यौगन्धरायणमुखाः सचिवास्ततस्ते ।
सम्भाव्यं सिद्ध्युदयमात्मचिकीर्षितस्य सम्पादनाय सुतरां जगृहुः प्रयत्नम् ॥ १४९
sarve ca tasya vacasaa munipungavasya yaugandharaayanamukhaah sacivaastataste |
sambhaavyam siddhyudayamaatmacikiirshitasya sampaadanaaya sutaraam jagrhuh prayatnam || 149
Da verstanden auch alle anderen Minister, erst recht Yaugandharayana, die Worte des Großen Weisen so, daß sie den zukünftigen Erfolg selbst bewirken wollten und die schwere Aufgabe um so bereitwilliger in Angriff nahmen.