Der Geier von der Goldenen Insel

 

चतुर्थस्तरङ्गः   caturthastarangah  Die vierte Welle, 4. Kapitel
आदितस्तरङ्गः ५४ aaditastarangah Kapitel 54

एवं स निवसंस्तत्र वत्सेशस्य पितुर्गृहे । गोमुखाद्यैः स्वसचिवैः सेव्यमानोऽनुरागिभिः ॥ १

evam sa nivasamstatra vatseshasya piturgrhe | gomukhaadyaih svasacivaih sevyamaano'nuraagibhih || 1

Und so lebte Naravahanadatta im Haus seines Vaters, des Königs von Vatsa,

zusammen mit Gomukha und den anderen Ministern, die ihm mit Freuden zu Diensten waren.

विहरंश्चाप्यलंकारवत्या देव्यानुरक्तया । मानविघ्नासहोद्गाढतत्प्रेममुषितेर्ष्यया ॥ २

viharamshcaapyalamkaaravatyaa devyaanuraktayaa | maanavighnaasahodgaadhatatpremamushitershyayaa || 2

Hier zerstreute er sich auch mit seiner Königin Alankaravati, die ihn liebte

und deren Eifersucht eine überbordende, nicht länger von Stolz gehemmte Liebe zu ihm weggerissen hatte.

नरवाहनदत्तोऽथ कदाचिन्मृगकाननम् । जगाम रथमारुह्य पश्चादारूढगोमुखः ॥ ३

naravaahanadatto'tha kadaacinmrgakaananam | jagaama rathamaaruhya pashcaadaaruudhagomukhah || 3

Einmal fuhr Naravahanadatta in einen Wildtierpark. Er hatte seinen Streitwagen bestiegen,

hinter ihm war Gomukha aufgesprungen.

प्रलम्बबाहौ तस्मिंश्च विप्रवीरेऽग्रयायिनि । चकाराखेटकक्रीडां स तत्र सहितोऽनुगैः ॥ ४

pralambabaahau tasmimshca vipraviire'grayaayini | cakaaraakhetakakriidaam sa tatra sahito'nugaih || 4

Vor ihm lief auch Brahmanenheld Pralambabaahu, und er selbst ergötzte sich mit seinem Gefolge an der Jagd.

सर्वप्राणेन धावत्सु रथाश्वेष्वपि तस्य सः । प्रलम्बबाहुस्तद्वेगं विजित्य पुरतो ययौ ॥ ५

sarvapraanena dhaavatsu rathaashveshvapi tasya sah | pralambabaahustadvegam vijitya purato yayau || 5

Und obwohl sein Pferdegespann aus vollen Lungen galoppierte, hetzte, ihre Geschwindigkeit überbietend, Pralambapaada ihnen stets voraus.

सोऽवधीत्सायकैः सिंहव्याघ्रादीन्स्यन्दने स्थितः । प्रलम्बबाहुस्त्वसिना पादचारी जघान तान् ॥ ६

so'vadhiitsaayakaih simhavyaaghraadiinsyandane sthitah | pralambabaahustvasinaa paadacaarii jaghaana taan || 6

In seinem Sportwagen stehend erlegte der Prinz Löwen und Tiger mit Speeren und Pfeilen,

während Pralambabaahu sie zu Fuß mit seinem Schwert zur Strecke brachte.

अहो शौर्यमहो जङ्घाजवोऽस्येति विसिस्मिये । नरवाहनदत्तश्च दृष्ट्वा दृष्ट्वा स तं द्विजम् ॥ ७

aho shauryamaho janghaajavo'syeti visismiye | naravaahanadattashca drshtvaa drshtvaa sa tam dvijam || 7

"Mann, was für eine Tollkühnheit, und wie schnell der rennen kann!"

staunte Naravahanadatta jedesmal, wenn er den Brahmanen sah.

कृताखेटः परिश्रान्तः स ससारथिगोमुखः । प्रलम्बबाहौ सुभटे तस्मिन्नग्रसरे ततः ॥ ८

krtaakhetah parishraantah sa sasaarathigomukhah | pralambabaahau subhate tasminnagrasare tatah || 8

Abgekämpft nach der Hatz, mit Wagenlenker und Gomukha,

der treffliche Kämpfer Pralambabaahu wie immer vorneweg,

रथारूढस्तृषाक्रान्तः सलिलान्वेषणक्रमात् । वत्सेश्वरात्मजो दूरं विवेशान्यन्महावनम् ॥ ९

rathaaruudhastrshaakraantah salilaanveshanakramaat | vatseshvaraatmajo duuram viveshaanyanmahaavanam || 9

bestieg, von Durst geqält der Sohn des Herrschers über Vatsa seinen Kampfwagen, um Wasser zu suchen.

Dabei geriet er irgendwann in einen anderen, fernen Urwald.

तत्रोत्फुल्लहिरण्याब्जं दिव्यं प्राप महत्सरः । द्वितीयमिव बह्वर्कबिम्बं भूमिगतं नभः ॥ १०

tatrotphullahiranyaabjam divyam praapa mahatsarah | dvitiiyamiva bahvarkabimbam bhuumigatam nabhah || 10

Dort kam er an einen zauberhaften, großen See mit aufgeblühten goldenen Lotussen,

einen zweiten Himmel, in den viele Sonnenscheiben auf die Erde gestürzt zu sein schienen.

तत्र स स्नातपीताम्भाः कृतस्नानादिसानुगाः । तदेकदेशे चतुरो दूरादैक्षत पुरुषान् ॥ ११

tatra sa snaatapiitaambhaah krtasnaanaadisaanugaah | tadekadeshe caturo duuraadaikshata purushaan || 11

Da trank und badete er. Als auch seine Gefährten gebadet hatten,

sah er am anderen Ufer aus der Ferne vier Männer.

दिव्याकृतीन्दिव्यवस्त्रान्दिव्याभरणभूषितान् । हेमाम्बुजानि सरसस्तस्मादुच्चित्य गृह्णतः ॥ १२

divyaakrtiindivyavastraandivyaabharanabhuushitaan | hemaambujaani sarasastasmaaduccitya grhnatah || 12

Die waren von himmlischer Erscheinung, trugen himmlische Gewänder und ebensolchen Schmuck.

Sie wateten durch den See und pflückten goldene Lotusse.

उपागात्कौतुकात्तांश्च पृष्टः कोऽसीति तैरपि । अन्वयं नाम वृत्तान्तं निजं तेभ्यः शशंस सः ॥ १३

upaagaatkautukaattaamshca prshtah ko'siiti tairapi | anvayam naama vrttaantam nijam tebhyah shashamsa sah || 13

Er näherte sich ihnen aus Wissbegier. Von ihnen befragt, wer er sei,

erzählte er ihnen seine Abstammung, Namen und Erlebnisse.

तेऽप्येवं दर्शनप्रीताः पृष्टवन्तं तमब्रुवन् । अस्ति मध्ये महाम्भोधेः श्रीमद्द्वीपवरं महत् ॥ १४

te'pyevam darshanapriitaah prshtavantam tamabruvan | asti madhye mahaambhodheh shriimaddviipavaram mahat || 14

Auch sie waren über seinen Anblick erfreut. Von ihm nach ihrer Herkunft befragt, erklärten sie:

"Mitten im Ozean liegt eine prächtige, große Insel.

यन्नारिकेलद्वीपाख्यं ख्यातं जगति सुन्दरम् । तत्र सन्ति च चत्वारैः पर्वता दिव्यभूमयः ॥ १५

yannaarikeladviipaakhyam khyaatam jagati sundaram | tatra santi ca catvaaraih parvataa divyabhuumayah || 15

Es ist die Insel Narikela, berühmt in der ganzen Welt für ihre Schönheit.

Dort liegen mit vier Bergen die himmlischen Gefilde,

मैनाको वृषभश्चक्रो बलाहक इति स्मृताः । चतुर्षु तेषु चत्वारो निवसाम इमे वयम् ॥ १६

mainaako vrshabhashcakro balaahaka iti smrtaah | caturshu teshu catvaaro nivasaama ime vayam || 16

die da heißen: Mainaka, Vrshabha, Cakra und Balaahaka. In diesen Vieren leben auch wir.

एकोऽस्माकं रूपसिद्धिर्नाम्ना विविधरूपधृत् । प्रमाणसिद्धिरपरो बृहत्सूक्ष्मप्रमाणदृक् ॥ १७

eko'smaakam ruupasiddhirnaamnaa vividharuupadhrt | pramaanasiddhiraparo brhatsuukshmapramaanadrk || 17

Den einen von uns heißen sie Rupasiddhi. Er kann alle möglichen Formen annehmen.

Der nächste ist Pramaanasiddhi, der alles messen kann, von riesig bis winzig.

ज्ञानसिद्धिस्तृतीयश्च भविष्यभूतभाव्यवित् । देवसिद्धिश्चतुर्थोऽपि सर्वदैवतसिद्धिभृत् ॥ १८

jnaanasiddhistrtiiyashca bhavishyabhuutabhaavyavit | devasiddhishcaturtho'pi sarvadaivatasiddhibhrt || 18

Der Dritte, Jnaanasiddhi, kennt Vergangenheit, Gegenwart und Zukunft.

Der Vierte, Devasiddhi, trägt die Perfektion der Götter in sich.

ते वयं हेमकमलान्येतान्यादाय साम्प्रतम् । देवं पूजयितुं यामः श्वेतद्वीपे श्रियः पतिम् ॥ १९

te vayam hemakamalaanyetaanyaadaaya saampratam | devam puujayitum yaamah shvetadviipe shriyah patim || 19

Die goldenen Lotusse haben wir gepflückt, um sie jetzt dem Gatten der Shrii

auf der Weißen Insel Shvetadviipa zu opfern.

तद्भक्ता हि वयं सर्वे तत्प्रसादेन चाद्रिषु । तेषु स्वेष्वाधिपत्यं नः सिद्धियुक्ताश्च सम्पदः ॥ २०

tadbhaktaa hi vayam sarve tatprasaadena caadrishu | teshu sveshvaadhipatyam nah siddhiyuktaashca sampadah || 20

Wir sind nämlich alle seine Anhänger. Durch seine Gnade haben wir die Vorherrschaft über diese Berge,

unseren mit Zauberkraft gepaarten Wohlstand.

तदेहि दर्शयामस्ते श्वेतद्वीपे हरिं प्रभुम् । नयामस्त्वन्तरिक्षेण यदि ते रोचते सखे ॥ २१

tadehi darshayaamaste shvetadviipe harim prabhum | nayaamastvantarikshena yadi te rocate sakhe || 21

Also komm und sieh unseren Herrn Hari Vishnu auf Shvetadvipa.

Wir lassen dich mit uns fliegen, Freund, wenn es dir gefällt."

इत्युक्तवद्भिस्तैः साकं देवपुत्रैस्तथेति सः । नरवाहनदत्तोऽत्र स्वाधीनाम्बुफलादिके ॥ २२

ityuktavadbhistaih saakam devaputraistatheti sah | naravaahanadatto'tra svaadhiinaambuphalaadike || 22

Naravahanadatta akzeptierte die Einladung der Göttersöhne und dort,

wo sie Wasser, Obst und alles andere zur freien Verfügung hatten,

गोमुखादीनवस्थाप्य श्वेतद्वीपं विहायसा । ययौ गृहीतः स्वोत्सङ्गे तन्मध्याद्देवसिद्धिना ॥ २३

gomukhaadiinavasthaapya shvetadviipam vihaayasaa | yayau grhiitah svotsange tanmadhyaaddevasiddhinaa || 23

ließ er Gomukha und die Gefährten zurück.

Einer von ihnen, Devasiddhi, setzte ihn sich auf den Schoß, und so flog er zur Weißen Insel.

तत्रावतीर्य गगनाद्दूरादेवोपसृत्य च । पार्श्वस्थिताब्धितनयं पादान्तस्थवसुंधरम् ॥ २४

tatraavatiirya gaganaadduuraadevopasrtya ca | paarshvasthitaabdhitanayam paadaantasthavasumdharam || 24

Dort gelandet, lief Naravaahanadatta schon von Weitem auf ihn zu, an dessen Seite

Lakshmi, die Tochter des Meeres, stand, zu dessen Füßen die Erde lag,

शङ्खचक्रगदापद्मैः सेव्यमानं सविग्रहैः । भक्त्योपगीयमानं च गन्धर्वैर्नारदादिभिः ॥ २५

shankhacakragadaapadmaih sevyamaanam savigrahaih | bhaktyopagiiyamaanam ca gandharvairnaaradaadibhih || 25

dem Muschelhorn, Diskus, Keule und Lotus in menschlicher Form huldigten,

den Gandharven, Narada und andere hingebungsvoll besangen,

प्रणम्यमानं देवैश्च सिद्धैर्विद्याधरैस्तथा । अग्रोपविष्टगरुडं शेषशय्यागतं हरिम् ॥ २६

pranamyamaanam devaishca siddhairvidyaadharaistathaa | agropavishtagarudam sheshashayyaagatam harim || 26

vor dem Götter, Siddhas und Vidyaadharas sich unentwegt verneigten,

vor dem Garuda hockte - hin zu Vishnu, den auf seinem Schlangenbette ruhend

स ददर्श चतुर्भिस्तैः प्रापितो देवपुत्रकैः । कस्य नाभ्युदये हेतुर्भवेत्साधुसमागमः ॥ २७

sa dadarsha caturbhistaih praapito devaputrakaih | kasya naabhyudaye heturbhavetsaadhusamaagamah || 27

er sah, als die vier Göttersöhne ihn ihm vorstellten.

Für wen sollte der Umgang mit Edlen auch kein Grund zum Aufstieg sein?

ततोऽर्चितं देवपुत्रैः कश्यपाद्यैश्च संस्तुतम् । नरवाहनदत्तस्तमस्तौषीत्प्राञ्जलिः प्रभुम् ॥ २८

tato'rcitam devaputraih kashyapaadyaishca samstutam | naravaahanadattastamastaushiitpraanjalih prabhum || 28

Nachdem die Göttersöhne den Herrn geehrt und Kashyapa und alle anderen ihn gepriesen hatten,

legte Naravahanadatta die Hände zusammen und pries Gott Vishnu:

नमोऽस्तु तुभ्यं भगवन्भक्तकल्पमहीरुह । लक्ष्मीकल्पलताश्लिष्टवपुषेऽभीष्टदायिने ॥ २९

namo'stu tubhyam bhagavanbhaktakalpamahiiruha | lakshmiikalpalataashlishtavapushe'bhiishtadaayine || 29

"Ehre sei dir, o Herr, Baum der Wünsche aller, die dich anbeten,

von Lakshmis Wunschliane umschlungen, der du jeden Wunsch gewährst;

नमस्ते दिव्यहंसाय सन्मानसनिवासिने । सततोदितनादाय पराकाशविहारिणे ॥ ३०

namaste divyahamsaaya sanmaanasanivaasine | satatoditanaadaaya paraakaashavihaarine || 30

Sei gegrüßt himmlischer Schwan, der du im Maanasa-See der Guten wohnst,

von wo du immer wieder aufsteigst hoch in den Luftraum, wo du so bezaubernd singst;

तुभ्यं नमोऽतिसर्वाय सर्वाभ्यन्तरवर्तिने । गुणातिक्रान्तरूपाय पूर्णषाड्गुण्यमूर्तये ॥ ३१

tubhyam namo'tisarvaaya sarvaabhyantaravartine | gunaatikraantaruupaaya puurnashaadgunyamuurtaye || 31

Gelobt seist du, das All überhaupt, der du in allem lebst, jede Eigenschaft übersteigende,

von den sechs Maßnahmen erfüllte Form,

ब्रह्मा ते नाभिकमले स्वाध्यायोद्यन्मृदुध्वनिः । तद्भूतानेकचरणोऽप्येष षट्चरणायते ॥ ३२

brahmaa te naabhikamale svaadhyaayodyanmrdudhvanih | tadbhuutaanekacarano'pyesha shatcaranaayate || 32

Brahma ist die Vedaverse summende Biene auf deinem Nabel, dem ohnehin schon viele Verse entschwärmen.

भूमिपादो द्युमूर्धा त्वं दिक्श्रोत्रोऽर्केन्दुलोचनः । ब्रह्माण्डजठरः कोऽपि पुरुषो गीयसे बुधैः ॥ ३३

bhuumipaado dyumuurdhaa tvam dikshrotro'rkendulocanah | brahmaandajatharah ko'pi purusho giiyase budhaih || 33

Dein Fuß ist die Erde, dein Haupt der Himmel, die Himmelsrichtungen sind deine Ohren, Sonne und Mond deine Augen. Brahmas Weltenei ist dein Bauch, die Weisen besingen dich als die Seele des Universums.

त्वत्तो धामनिधेश्चासौ भूतग्रामो विजृम्भते । नाथ स्फुलिङ्गसंघात इव प्रज्वलतोऽनलात् ॥ ३४

tvatto dhaamanidheshcaasau bhuutagraamo vijrmbhate | naatha sphulingasamghaata iva prajvalato'nalaat || 34

Deiner prächtigen Schatzkammer entspringt das Kreaturendorf, o Herr,

wie die Funkenschwade dem lodernden Feuer.

पुनश्च प्रविशत्येष त्वामेव प्रलयागमे । दिनान्ते विग्रहव्रात इव वासमहाद्रुमम् ॥ ३५

punashca pravishatyesha tvaameva pralayaagame | dinaante vigrahavraata iva vaasamahaadrumam || 35

Wenn die Auflösung kommt, gehen sie alle wieder ein in dich,

wie am Ende des Tages der Vogelschwarm in seinen großen Wohnbaum.

सृजस्युल्लसितः स्वांशांस्त्वमेतान्भुवनेश्वरान् । अनन्तवेलाक्षुभितस्तरङ्गानिव वारिधिः ॥ ३६

srjasyullasitah svaamshaamstvametaanbhuvaneshvaraan | anantavelaakshubhitastarangaaniva vaaridhih || 36

In deiner Pracht erscheinend erschaffst du diese Erdenhüter als Teile von dir,

wie seit Urzeiten angetrieben das Weltmeer die Wellen.

विश्वरूपोऽप्यरूपस्त्वं विश्वकर्मापि चाक्रियः । विश्वाधारोऽप्यनाधारः कः स तत्त्वमवैति ते ॥ ३७

vishvaruupo'pyaruupastvam vishvakarmaapi caakriyah | vishvaadhaaro'pyanaadhaarah kah sa tattvamavaiti te || 37

Gestaltlos bist du Allgestalt, tatenlos Alltäter. Selbst nicht unterstützt bist du der Allunterstützer.

Wer wüßte um deine wahre Natur?

तां तामृद्धिं सुराः प्राप्तास्त्वत्प्रसन्नेक्षणेक्षिताः । तत्प्रसीद प्रपन्नं मां पश्य पश्यार्द्रया दृशा ॥ ३८

taam taamrddhim suraah praaptaastvatprasannekshanekshitaah |

tatprasiida prapannam maam pashya pashyaardrayaa drshaa || 38

Von deinen freundlichen Augen angesehen, erlangten die Götter die eine oder andere Vollendung.

So sieh auch mich an, der ich vor dir stehe, mit sanftem Blick!"

एवं कृतस्तुतिं दृष्ट्वा सप्रसादेन चक्षुषा । नरवाहनदत्तं तं हरिर्नारदमभ्यधात् ॥ ३९

evam krtastutim drshtvaa saprasaadena cakshushaa | naravaahanadattam tam harirnaaradamabhyadhaat || 39

So schloss Naravahanadatta sein Loblied. Mit wohlmeinendem Blick sah Vishnu ihn an, dann bat er Narada:

गच्छ क्षीरोदसम्भूता या वराप्सरसः पुरा । न्यसीकृत्य मया हस्ते शक्रस्य स्थापिताः स्वकाः ॥ ४०

gaccha kshiirodasambhuutaa yaa varaapsarasah puraa | nyasiikrtya mayaa haste shakrasya sthaapitaah svakaah || 40

"Geh meine vor Zeiten dem Milchozean entsprungenen Wassernymphen holen,

die Schönen, die ich Indra anvertraute!

तास्तस्मान्मम वाक्येन मृगयित्वा महामुने । आरोप्य तद्रथे सर्वाः सत्वरं त्वमिहानय ॥ ४१

taastasmaanmama vaakyena mrgayitvaa mahaamune | aaropya tadrathe sarvaah satvaram tvamihaanaya || 41

Wenn du sie ihm in meinem Namen abgejagt hast, lass sie seinen Wagen besteigen

und bring sie alle wieder her, Großer Weiser!"

इत्युक्तो हरिणा गत्वा नारदः स तथेति ताः । आनिन्येऽप्सरसः शक्रात्तद्रथेन समातलिः ॥ ४२

ityukto harinaa gatvaa naaradah sa tatheti taah | aaninye'psarasah shakraattadrathena samaatalih || 42

So von Hari-Vishnu angesprochen, sagte Narada: "So soll es sein!"

Er nahm Matali mit und brachte die Nymphen von Indra im Wagen herbei.

तेन तासूपनीतासु प्रणतेनाप्सरःस्वथ । वत्सराजतनूजं तं भगवानादिदेश सः ॥ ४३

tena taasuupaniitaasu pranatenaapsarahsvatha | vatsaraajatanuujam tam bhagavaanaadidesha sah || 43

Als Narada dem Erhabenen die göttlichen Weiber mit einer Verbeugung übergab,

sprach der zu dem Sohn des Königs von Vatsa:

नरवाहनदत्तैतास्तुभ्यमप्सरसो मया । दत्ता विद्याधरेन्द्राणां भविष्यच्चक्रवर्तिने ॥ ४४

naravaahanadattaitaastubhyamapsaraso mayaa | dattaa vidyaadharendraanaam bhavishyaccakravartine || 44

"Ich gebe diese Apsaras dir, Naravahanadatta, dem zukünftigen Kaiser der Vidyaadharas.

त्वमासामुचितो भर्ता भार्याश्चैतास्तवोचिताः । कामदेवावतारो हि निर्मितस्त्वं पुरारिणा ॥ ४५

tvamaasaamucito bhartaa bhaaryaashcaitaastavocitaah | kaamadevaavataaro hi nirmitastvam puraarinaa || 45

Du bist der passende Mann für sie, und sie sind die passenden Frauen für dich,

denn du wurdest von Shiva, dem Feind der Städte, als Reinkarnation des Liebesgottes geschaffen."

तच्छ्रुत्वा पादपतिते तस्मिन्वत्सेश्वरात्मजे । लब्धप्रसादमुदिते हरिर्मातलिमादिशत् ॥ ४६

tacchrutvaa paadapatite tasminvatseshvaraatmaje | labdhaprasaadamudite harirmaatalimaadishat || 46

Als er das hörte, fiel der Sohn des Königs von Vatsa Vishnu zu Füßen,

glücklich, ein solches Geschenk erhalten zu haben. Vishnu befahl Maatali:

नरवाहनदत्तोऽसावप्सरःसहितस्त्वया । प्राप्यतां स्वगृहं यावत्पथा येनायमिच्छति ॥ ४७

naravaahanadatto'saavapsarahsahitastvayaa | praapyataam svagrham yaavatpathaa yenaayamicchati || 47

"Fahr Naravahanadatta und diese Apsaras nach Hause! Auf einem Weg, der ihm beliebt."

एवं भगवतादिष्टे साप्सरस्कः प्रणम्य तम् । नरवाहनदत्तः स रथं मातलिसारथिम् ॥ ४८

evam bhagavataadishte saapsaraskah pranamya tam | naravaahanadattah sa ratham maatalisaarathim || 48

Nach diesen Worten des Herrn verneigten Naravahanadatta und die Apsaras sich vor ihm.

Den von Maatali gesteuerten Wagen

आरुह्य देवपुत्रैस्तैः साकं कृतनिमन्त्रणैः । नारिकेलमगाद्द्वीपं देवैश्चैव कृतस्पृहः ॥ ४९

aaruhya devaputraistaih saakam krtanimantranaih | naarikelamagaaddviipam devaishcaiva krtasprhah || 49

bestieg er mit den Göttersöhnen, die ihn eingeladen hatten,

und flog, von den Göttern gar beneidet, zur Insel Naarikela.

तत्र तैरर्चितो रूपसिद्धिप्रभृतिभिः कृती । चतुर्भिर्दिव्यपुरुषैः शक्रसारथिना युतः ॥ ५०

tatra tairarcito ruupasiddhiprabhrtibhih krtii | caturbhirdivyapurushaih shakrasaarathinaa yutah || 50

Dort von den vier Göttersöhnen, Rupasiddhi und seinen Brüdern, hoch geachtet,

konnte der erfolgreiche Held mit Indras Wagenlenker zusammen

मैनाकवृषभाद्येषु तन्निवासाद्रिषु क्रमात् । अप्सरोभिः समं ताभिः स्वर्गस्पर्धिष्वरंस्त सः ॥ ५१

mainaakavrshabhaadyeshu tannivaasaadrishu kramaat | apsarobhih samam taabhih svargaspardhishvaramsta sah || 51

sich nacheinander mit Mainaka, Vrshabha und den anderen Apsaras,

die auf bis zum Himmel ragenden Bergen wohnten, vergnügen.

मधुमासागमोत्फुल्लनानातरुवनासु च । विजहार तदुद्यानवनभूमिषु कौतुकी ॥ ५२ 

madhumaasaagamotphullanaanaataruvanaasu ca | vijahaara tadudyaanavanabhuumishu kautukii || 52

Auch zog er wißbegierig durch die Parklandschaften ihrer Lustgärten,

wo aufgrund des nahenden Frühlings die Bäume des Waldes in schönster Blüte standen.

पश्यैतास्तरुमञ्जर्यः पृथुपुष्पविलोचनैः । कान्तं वसन्तमायान्तं पश्यन्तीव विकस्वरैः ॥ ५३

pashyaitaastarumanjaryah prthupushpavilocanaih | kaantam vasantamaayaantam pashyantiiva vikasvaraih || 53

"Sieh doch - diese Blütensträuße an den Bäumen scheinen mit weit geöffneten Blumenaugen

ihren nahenden geliebten Liebesgott zu bestaunen!

जन्मक्षेत्रेऽत्र मा भून्नः संतापोऽर्ककरोष्मजः । इतीवाच्छादितं पश्य फुल्लैः सरसिजैः सरः ॥ ५४

janmakshetre'tra maa bhuunnah samtaapo'rkakaroshmajah | itiivaacchaaditam pashya phullaih sarasijaih sarah || 54

Und sieh - die Lotusse scheinen sagen zu wollen: 'Unser Geburtsort, der See,

darf nicht unter der sengenden Glut der Sonnenstrahlen verdunsten' und schirmen ihn mit Blütenkelchen ab!

पश्योज्ज्वलं कर्णिकारमुपेत्यापि विसौरभम् । विमुञ्चन्त्यलयो नीचं श्रीमन्तमिव साधवः ॥ ५५

pashyojjvalam karnikaaramupetyaapi visaurabham | vimuncantyalayo niicam shriimantamiva saadhavah || 55

Oder sieh die Bienen dort vom rotflammenden Malvenbaum, der ohne Wohlgeruch ist, aufsteigen,

ganz wie die Edlen den Niederling verlassen, auch wenn er reich ist.

पश्येह किंनरीगीतैः कोकिलानां च कूजितैः । रुतैरलीनां संगीतमृतुराजस्य तन्यते ॥ ५६

pashyeha kimnariigiitaih kokilaanaam ca kuujitaih | rutairaliinaam samgiitamrturaajasya tanyate || 56

Hör nur, wie Chorgesang aus Sphärenklängen, Kuckuksrufen und Bienengesumm

zu Ehren des Königs der Jahreszeiten herüberweht."

इत्यादि देवपुत्रास्ते ब्रुवाणास्तामदर्शयन् । नरवाहनदत्ताय तस्मै स्वोपवनावलीम् ॥ ५७

ityaadi devaputraaste bruvaanaastaamadarshayan | naravaahanadattaaya tasmai svopavanaavaliim || 57

Mit solchen und anderen Worten stellten die Göttersöhne Naravahanadatta ihre Gartenanlagen vor.

तत्पुरेष्वपि चिक्रीड पश्यन्वत्सेश्वरात्मजः । स वसन्तोत्सवोद्दामप्रनृत्यत्पौरचर्चरीः ॥ ५८

tatpureshvapi cikriida pashyanvatseshvaraatmajah | sa vasantotsavoddaamapranrtyatpauracarcariih || 58

Auch in ihren Städten amüsierte der Sohn des Königs von Vatsa sich,

die Lustbarkeiten der Bürger betrachtend, die zum Frühlingsfest zwanglos umhertanzten.

बुभुजे साप्सरस्कश्च भोगानत्रामरोचितान् । सुकृतो यत्र गच्छन्ति तत्रैषामृद्धयोऽग्रतः ॥ ५९

bubhuje saapsaraskashca bhogaanatraamarocitaan | sukrto yatra gacchanti tatraishaamrddhayo'gratah || 59

Mit den Apsaras genoß er sonst nur Unsterblichen vorbehaltene Freuden.

Wohin die Erwählten auch gehen - die Segnungen sind vor ihnen da.

एवं स्थित्वा त्रिचतुरान्दिवसान्देवपुत्रकान् । नरवाहनदत्तस्तान्सुहृदो निजगाद सः ॥ ६०

evam sthitvaa tricaturaandivasaandevaputrakaan | naravaahanadattastaansuhrdo nijagaada sah || 60

So verweilte Naravahanadatta drei-vier Tage dort. Dann sagte er zu seinen Freunden, den Göttersöhnen:

गच्छाम्यहं स्वनगरीं तातसंदर्शनोत्सुकः । तद्यूयं तां पुरीमेत्य कृतार्थयत पश्यत ॥ ६१

gacchaamyaham svanagariim taatasamdarshanotsukah | tadyuuyam taam puriimetya krtaarthayata pashyata || 61

"Ich fahre jetzt nach Kaushambi, weil ich Lust habe, den Vater wiederzusehen.

Kommt doch mit und beehrt meine Stadt mit eurem Besuch."

तच्छ्रुत्वा तेऽब्रुवन्दृष्टः सारस्तस्याः पुरो भवान् । किमन्यत्प्राप्तविद्येन स्मर्तव्यास्तु वयं त्वया ॥ ६२

tacchrutvaa te'bruvandrshtah saarastasyaah puro bhavaan | kimanyatpraaptavidyena smartavyaastu vayam tvayaa || 62

Darauf sagten sie: "Wir haben dich, guter Mann, den Kraftquell dieser Stadt, gesehen! Was wäre da noch?

Aber sobald du das magische Wissen empfangen hast, sollst du uns nicht vergessen."

इत्युक्त्वा प्रतिमुक्तस्तैरुपनीतेन्द्रसद्रथम् । नरवाहनदत्तोऽसौ मातलिं तमभाषत ॥ ६३

ityuktvaa pratimuktastairupaniitendrasadratham | naravaahanadatto'sau maatalim tamabhaashata || 63

Mit diesen Worten entließen sie Naravahanadatta.

Der sprach zu Matali, der ihn in Indras trefflichem Wagen hergebracht hatte:

यत्र दिव्यसरस्तीरे स्थिता मे गोमुखादयः । तेन मार्गेण कौशाम्बीं पुरीं प्रापय मामिति ॥ ६४

yatra divyasarastiire sthitaa me gomukhaadayah | tena maargena kaushaambiim puriim praapaya maamiti || 64

"Bring mich auf einem Weg nach Kaushambi, der uns zum Ufer jenes himmlischen Sees führt,

wo ich Gomukha und die anderen zurückließ."

ततस्तथेति तेनोक्तः साप्सरस्कः स तद्रथे । आरुह्य तत्सरः प्राप गोमुखादीन्ददर्श च ॥ ६५

tatastatheti tenoktah saapsaraskah sa tadrathe | aaruhya tatsarah praapa gomukhaadiindadarsha ca || 65

Der sprach: "So sei es". Er stieg mit den Apsaras zu Matali in den Wagen, und so kam er an diesen See,

wo er Gomukha und die Gefährten wiedersah.

आयात स्वपथा शीघ्रं सर्वं वक्ष्यामि वो गृहे । इत्युक्त्वा तांश कौशाम्बीं ययौ शक्ररथेन सः ॥ ६६

aayaata svapathaa shiighram sarvam vakshyaami vo grhe | ityuktvaa taamsha kaushaambiim yayau shakrarathena sah || 66

"Reitet auf eurem eigenen Weg, damit ich euch alle bald zu Hause wiedersehe",

sprach er zu ihnen und flog selbst in Indras Wagen nach Kaushambi.

तत्रावतीर्य नभसः पूजितं प्रेष्य मातलिम् । अप्सरोभिर्युतस्ताभिः स विवेश स्वमन्दिरम् ॥ ६७

tatraavatiirya nabhasah puujitam preshya maatalim | apsarobhiryutastaabhih sa vivesha svamandiram || 67

Dort vom Himmel herabgestiegen, verabschiedete er Matali in Ehren.

Dann betrat er mit den Apsaras sein Haus,

स्थापयित्वा च तास्तत्र गत्वा वत्सेश्वरस्य सः । तदागमनहृष्टस्य ववन्दे चरणौ पितुः ॥ ६८

sthaapayitvaa ca taastatra gatvaa vatseshvarasya sah | tadaagamanahrshtasya vavande caranau pituh || 68

wo er sie verweilen ließ, und ging sich seinem Vater, den seine Ankunft beglückte, vor die Füße werfen,

मातुर्वासवदत्तायाः पद्मावत्यास्तथैव च । अभ्यनन्दंश्च तेऽप्येनं दर्शनातृप्तचक्षुषः ॥ ६९

maaturvaasavadattaayaah padmaavatyaastathaiva ca | abhyanandamshca te'pyenam darshanaatrptacakshushah || 69

auch vor die seiner Mutter Vaasavadatta und seiner Frau Padmavati,

die ihn willkommen hießen und sich an seinem Anblick nicht sattsehen konnten.

तावच्च स रथारूढो गोमुखोऽत्र ससारथिः । प्रलम्बबाहुना तेन विप्रेण सममाययौ ॥ ७०

taavacca sa rathaaruudho gomukho'tra sasaarathih | pralambabaahunaa tena viprena samamaayayau || 70

Inzwischen kam auch Gomukha mit Wagenlenker und dem Brahmanen Pralambabaahu im Wagen vorgefahren.

अथ स्थिते मन्त्रिवर्गे पित्रा पृष्टः शशंस सः । नरवाहनदत्तस्तं स्ववृत्तान्तं महाद्भुतम् ॥ ७१

atha sthite mantrivarge pitraa prshtah shashamsa sah | naravaahanadattastam svavrttaantam mahaadbhutam || 71

Vor dem Ministerkabinett vom Vater befragt, berichtete Naravahanadatta seine erstaunlichen Abenteuer.

ददाति तस्य कल्याणमित्रसंयोगमीश्वरः । इच्छत्यनुग्रहं यस्य कर्तुं सुकृतकर्मणः ॥ ७२

dadaati tasya kalyaanamitrasamyogamiishvarah | icchatyanugraham yasya kartum sukrtakarmanah || 72

"Wenn der Herr einem, der gute Werke vollbringt, seine Gunst erweisen will,

schenkt er ihm die Begegnung mit guten Freunden",

इति शंसत्सु सर्वेषु राजा वत्सेश्वरोऽथ सः । चकार तुष्टस्तनयस्याच्युतानुग्रहोत्सवम् ॥ ७३

iti shamsatsu sarveshu raajaa vatseshvaro'tha sah | cakaara tushtastanayasyaacyutaanugrahotsavam || 73

riefen da alle, sodaß der König von Vatsa gleich ein Fest ausrichten ließ,

froh darüber, daß Vishnu dem Sohne seine Gunst erwiesen hatte.

ददर्श पादपतनायानीता गोमुखेन च । हरिप्रसादलब्धास्ताः सदारोऽप्सरसः स्नुषाः ॥ ७४

dadarsha paadapatanaayaaniitaa gomukhena ca | hariprasaadalabdhaastaah sadaaro'psarasah snushaah || 74

Seine Frauen und er sahen auch ihre durch Vishnus Gunst erlangten,

von Gomukha zum Fußfall herbeigeführten Schwiegertöchter:

देवरूपां देवरतिं देवमालां तथैव च । देवप्रियां चतुर्थीं च चेटिभिः पृष्टनामकाः ॥ ७५

devaruupaam devaratim devamaalaam tathaiva ca | devapriyaam caturthiim ca cetibhih prshtanaamakaah || 75

Devaruupa, Devarati, Devamala und als vierte Devapriya, deren Namen sie von den Zofen erfahren hatten.

क्वाहं क्व मय्यप्सरसो दिष्ट्यहं राजसूनुना । नरवाहनदत्तेन भुवि स्वर्नगरी कृता ॥ ७६

kvaaham kva mayyapsaraso dishtyaham raajasuununaa | naravaahanadattena bhuvi svarnagarii krtaa || 76

"Wer bin ich denn, daß Apsaras in mir sind? Gesegnet bin ich von Prinz Naravahanadatta,

der mich zur Himmelstadt auf Erden macht!"

इतीवावकिरन्ती सा सिन्दूरं विततोत्सवा । चलद्रक्तपताकाभिः कौशाम्बी ददृशो तदा ॥ ७७

itiivaavakirantii saa sinduuram vitatotsavaa | caladraktapataakaabhih kaushaambii dadrsho tadaa || 77

Das schien die weithin festlich beflaggte Stadt Kaushambi sagen zu wollen, die mit flatternden roten Bannern gleichsam Zinnoberpulver verstreute.

नरवाहनदत्तश्च पित्रोर्दत्तोत्सवो दृशोः । अन्याः सम्भावयामास भार्या मार्गोन्मुखीर्निजाः      ॥ ७८

naravaahanadattashca pitrordattotsavo drshoh | anyaah sambhaavayaamaasa bhaaryaa maargonmukhiirnijaah || 78

Nachdem Naravahanadatta die Augen der Eltern mit seinem Anblick erquickt hatte,

beehrte er die anderen Ehefrauen, die seine Ankunft sehnsüchtig erwartet hatten, mit seinem Besuch.

ताश्चतुर्भिर्दिनैर्वर्षैरिव तं च कृशीकृताः । अनन्दयन्वर्णयन्त्यस्तां तां विरहवेदनाम् ॥ ७९

taashcaturbhirdinairvarshairiva tam ca krshiikrtaah | anandayanvarnayantyastaam taam virahavedanaam || 79

Sie jauchzten ihm zu - abgemagert wie sie waren, als wären die vier Tage Jahre gewesen - und jede malte ihre Trennungsepisode mit eigenen Farben aus.

गोमुखो वनवासे च रक्षतो रथवाजिनः । प्रलम्बबाहोः सिंहादिवधशौर्यमवर्णयत् ॥ ८०

gomukho vanavaase ca rakshato rathavaajinah | pralambabaahoh simhaadivadhashauryamavarnayat || 80

Und Gomukha berichtete vom Heldenmut, den Pralambabahu während ihres Waldaufenthalts zum Schutz der Zugpferde beim Erlegen von Löwen und anderen Raubtieren bewiesen hatte.

एवं श्रुतिसुखाञ्शृण्वन्कथालापानयन्त्रणान् । निर्वर्णयंश्च कान्तानां रूपं स नयनामृतम् ॥ ८१

evam shrutisukhaanshrnvankathaalaapaanayantranaan | nirvarnayamshca kaantaanaam ruupam sa nayanaamrtam || 81

Dem angenehm zu hörenden, ungehemmt fließenden Erzählungsstrom lauschend

und am Augennektar der Schönheit seiner Geliebten sich labend,

कुर्वंश्चाद्वनि च पिबन्मधूनि सचिवैर्युतः । नरवाहनदत्तोऽत्र कालमवसत्सुखी ॥ ८२

kurvamshcaadvani ca pibanmadhuuni sacivairyutah | naravaahanadatto'tra kaalamavasatsukhii || 82

erlebte Naravahanadatta hier mit den Gefährten schmausend und süße Getränke schlürfend glückliche Momente.

एकदान्तरलंकारवतीवासगृहे स्थितः । सवयस्यः स शुश्राव तूर्यकोलाहलं बहिः ॥ ८३

ekadaantaralamkaaravatiivaasagrhe sthitah | savayasyah sa shushraava tuuryakolaahalam bahih || 83

Einmal, als er mit seinen Ministern in Alankaaravatis Wohnhaus saß,

hörte er von draußen wildes Schlagzeuggetöse.

ततो हरिशिखं सेनापतिं निजमुवाच सः । अकस्मात्कुत एतत्स्यात्तूर्यनादो महानिह ॥ ८४

tato harishikham senaapatim nijamuvaaca sah | akasmaatkuta etatsyaattuuryanaado mahaaniha || 84

Da schrie er zu seinem Heerführer Harishikha hinüber:

"Warum und woher kommt dieser Trommeldonner?"

एतच्छ्रुत्वैव निर्गत्य प्रविश्य च स तं क्षणात् । व्यजिज्ञपद्धरिशिखो वत्सराजसुतं प्रभुम् ॥ ८५

etacchrutvaiva nirgatya pravishya ca sa tam kshanaat | vyajijnapaddharishikho vatsaraajasutam prabhum || 85

Harishikha hatte verstanden, ging vor die Tür und kam Augenblicke später wieder herein,

um seinem Herrn, dem Prinzen von Vatsa, zu melden:

रुद्रो नाम वणिग्देव नगर्यामिह विद्यते । इतः सुवर्णद्वीपं च स जगाम वणिज्यया ॥ ८६

rudro naama vanigdeva nagaryaamiha vidyate | itah suvarnadviipam ca sa jagaama vanijyayaa || 86

"Ein bekannter Kaufmann dieser Stadt, o Herr, Rudra mit Namen,

war auf Kauffahrt nach Suvarnadviipa, der Goldenen Insel, gesegelt.

आगच्छतो निजस्तस्य सम्प्राप्तोऽप्यर्थसंचयः । अब्धौ वहनभङ्गेन निमग्नो नाशमागतः ॥ ८७

aagacchato nijastasya sampraapto'pyarthasamcayah | abdhau vahanabhangena nimagno naashamaagatah || 87

Auf der Rückfahrt erlitt er Schiffbruch und verlor all seine dort angesammelten Reichtümer,

die in den Fluten versanken.

उत्तीर्णश्चात्मनैवैको देव जीवन्स वारिधेः । प्राप्तश्चाद्य दिनं षष्ठमिहापन्नो निजं गृहम् ॥ ८८

uttiirnashcaatmanaivaiko deva jiivansa vaaridheh | praaptashcaadya dinam shashthamihaapanno nijam grham || 88

Er ist der Einzige, Gebieter, der dem Meere lebendig entstieg.

Heute vor sechs Tagen traf er hier bei sich zu Hause ein.

दिनानि कतिचिद्यावदिह तिष्ठति दुःखितः । तावत्स्वारामतो दैवात्प्राप्तस्तेन निधिर्महान् ॥ ८९

dinaani katicidyaavadiha tishthati duhkhitah | taavatsvaaraamato daivaatpraaptastena nidhirmahaan || 89

Zuerst lag er tagelang deprimiert darnieder, bis er

zufällig einen großen Schatz aus dem Erdreich seines Gartens hob.

तद्गोत्रजानां च मुखाज्ज्ञातं वत्सेश्वरेण तत् । ततोऽद्यागत्य तेनासौ विज्ञप्तो वणिजा प्रभुः ॥ ९०

tadgotrajaanaam ca mukhaajjnaatam vatseshvarena tat | tato'dyaagatya tenaasau vijnapto vanijaa prabhuh || 90

Das hatte der König von Vatsa von Leuten aus seinem Clan auch schon gehört.

Heute hat dieser Kaufmann dem König die Sache gemeldet:

सरत्नौघा मया लब्धाश्चतस्रो हेमकोटयः । तदादिशति देवश्चेदर्पयिष्यामि ता इति ॥ ९१

saratnaughaa mayaa labdhaashcatasro hemakotayah | tadaadishati devashcedarpayishyaami taa iti || 91

"Ich habe vier Zentner Gold und Juwelen gefunden. Wenn mein Herr befiehlt, gebe ich sie ab."

जलाशयेन मुषितं दीनं दृष्ट्वैव वेधसा । कृपया संविभक्तं त्वां को मुष्णात्यजडाशयः ॥ ९२

jalaashayena mushitam diinam drshtvaiva vedhasaa | krpayaa samvibhaktam tvaam ko mushnaatyajadaashayah || 92

"Welcher Mensch bei Verstand, der diesen vom Ozean beraubten, traurigen Mann gesehen hat,

würde dich, durch Gottes Gnadenakt wieder zu Wohlstand gelangt, erneut berauben?

गच्छ भुङ्क्ष्व यथाकामं धनं प्राप्तं स्वभूमितः । इति वत्सेश्वरेणापि व्यादिष्टोऽसौ वणिक्ततः ॥ ९३

gaccha bhunkshva yathaakaamam dhanam praaptam svabhuumitah | iti vatseshvarenaapi vyaadishto'sau vaniktatah || 93

Geh und genieße nach Belieben alle Werte, die du auf deinem Grundstück gefunden hast!"

So beschied der König von Vatsa den Kaufmann.

स एष पादयो राज्ञः पतित्वा हर्षनिर्भरः । तूर्याणि वादयन्याति स्वगृहं सानुगो वणिक् ॥ ९४

sa esha paadayo raajnah patitvaa harshanirbharah | tuuryaani vaadayanyaati svagrham saanugo vanik || 94

Von Freude überwältigt hatte der Kaufmann sich dem König zu Füßen geworfen.

Jetzt zieht er unter Paukenschlägen mit seiner Anhängerschaft nach Hause."

एवं हरिशिखेनोक्तां श्रुत्वा धार्मिकतां पितुः । नरवाहनदत्तः स्वान्सचिवान्विस्मितोऽब्रवीत् ॥ ९५

evam harishikhenoktaam shrutvaa dhaarmikataam pituh | naravaahanadattah svaansacivaanvismito'braviit || 95

So hörte Naravahanadatta Harishikha von seines Vaters Gerechtigkeit sprechen.

Nachdenklich wandte er sich an seine Minister und sprach:

यदि तावद्धरत्यर्थांस्तदन्वेव ददाति किम् । चित्रमुच्छ्रायपाताभ्यां क्रीडतीव विधिर्नृणाम् ॥ ९६

yadi taavaddharatyarthaamstadanveva dadaati kim | citramucchraayapaataabhyaam kriidatiiva vidhirnrnaam || 96

Wenn das Schicksal Reichtum nimmt, gibt es ihn dann nicht auch?

Es scheint sein merkwürdiges Spiel mit Aufstieg und Fall der Menschen zu spielen."

तच्छ्रुत्वा गोमुखोऽवादीदीदृश्येव गतिर्विधेः । समुद्रशूरस्य कथा तथा चात्र निशम्यताम् ॥ ९७

tacchrutvaa gomukho'vaadiidiidrshyeva gatirvidheh | samudrashuurasya kathaa tathaa caatra nishamyataam || 97

Als Gomukha das hörte, rief er: "Genau so einen Verlauf nahm Samudrashuuras Schicksal!

Seine Geschichte erzähl ich euch jetzt:

बभूव नगरं पूर्वं नृपतेर्हर्षवर्मणः । स्फीतं हर्षपुरं नाम सौराज्यसुखितप्रजम् ॥ ९८

babhuuva nagaram puurvam nrpaterharshavarmanah | sphiitam harshapuram naama sauraajyasukhitaprajam || 98

Früher, unter König Harshavarman, gab es eine prächtige Stadt, Harshapura,

gut regiert, mit glücklicher Bevölkerung.

तस्मिन्समुद्रशूराख्यो नगरेऽभून्महावणिक् । कुलजो धार्मिको धीरसत्त्वो बहुधनेश्वरः ॥ ९९

tasminsamudrashuuraakhyo nagare'bhuunmahaavanik | kulajo dhaarmiko dhiirasattvo bahudhaneshvarah || 99

In dieser Stadt lebte der Großkaufmann Samudrashuura,

aus gutem Hause, gesetzestreu, voll Wagemut und Herr über ein großes Vermögen.

स वणिज्यावशाद्गच्छन्सुवर्णद्वीपमेकदा । आरुरोह प्रवहणं तटं प्राप्य महाम्बुधेः ॥ १००

sa vanijyaavashaadgacchansuvarnadviipamekadaa | aaruroha pravahanam tatam praapya mahaambudheh || 100

Eines Tages mußte er geschäftlich nach Suvarnadviipa, der Goldenen Insel.

Also ritt er ans Meeresufer und schiffte sich auf einem Segler ein.

गच्छतस्तस्य तेनाब्धौ किंचिच्छेषे तदध्वनि । घोरः समुदभून्मेघो वायुश्च क्षोभितार्णवः ॥ १०१

gacchatastasya tenaabdhau kimciccheshe tadadhvani | ghorah samudabhuunmegho vaayushca kshobhitaarnavah || 101

So segelte er über den Ozean. Kurz vor dem Ende seiner Seereise zog eine schwarze Donnerwolke mit Sturm auf, der die See aufwühlte.

तेनोर्मिवेगविक्षिप्ते वहने मकराहते । भग्ने परिकरं बद्ध्वा सोऽम्बुधावपतद्वणिक् ॥ १०२

tenormivegavikshipte vahane makaraahate | bhagne parikaram baddhvaa so'mbudhaavapatadvanik || 102

Von der Wucht der vom Sturm aufgetürmten Wogen wurde das Schiff hin und hergeworfen,

rammte einen Wal und zerschellte. Der Kaufmann zog seinen Gürtel stramm und sprang in die Fluten.

यावच्च बाहुविक्षेपैर्वीरोऽत्र तरति क्षणम् । तावच्चिरमृतं प्राप पुरुषं पवनेरितम् ॥ १०३

yaavacca baahuvikshepairviiro'tra tarati kshanam | taavacciramrtam praapa purusham pavaneritam || 103

Als der gute Mann die Arme kräftig rührend eine Weile geschwommen war,

stieß er gegen einen schon lange toten Mann, den der Wind geschickt hatte.

तदारूढश्च बाहुभ्यां क्षिप्ताम्बुर्विधिनैव सः । नीतः सुवर्णद्वीपं तदनुकूलेन वायुना ॥ १०४

tadaaruudhashca baahubhyaam kshiptaamburvidhinaiva sah | niitah suvarnadviipam tadanukuulena vaayunaa || 104

Auf den zog er sich hinauf. Mit den Händen paddelnd hielt er sich über Wasser.

Ein günstiger Wind führte ihn rein zufällig nach Suvarnadviipa.

तत्रावतीर्णः पुलिने स तस्मान्मृतमानुषात् । कटीनिबद्धं सग्रन्थिं तस्यावैक्षत शाटकम् ॥ १०५

tatraavatiirnah puline sa tasmaanmrtamaanushaat | katiinibaddham sagranthim tasyaavaikshata shaatakam || 105

Als er am Strand von dem toten Manne stieg, sah er, daß in seinem Lendentuch etwas verknotet war.

उन्मुच्य वीक्षते यावच्छाटकं कटितोऽस्य तत् । तावत्तदन्तराद्दिव्यं रत्नाढ्यं प्राप कण्ठकम् ॥ १०६

unmucya viikshate yaavacchaatakam katito'sya tat | taavattadantaraaddivyam ratnaadhyam praapa kanthakam || 106

Als er das Lendentuch abwickelte und den Knoten löste, fand er darin verborgen

ein mit Edelsteinen reich besetztes Halsband.

तं दृष्ट्वानर्घमादाय कृतस्नानस्तुतोष सः । मन्वानोऽब्धौ विनष्टं तद्धनं तस्याग्रतस्तृणम् ॥ १०७

tam drshtvaanarghamaadaaya krtasnaanastutosha sah | manvaano'bdhau vinashtam taddhanam tasyaagratastrnam || 107

Es war, wie er sah, von unschätzbarem Wert, und er nahm es an sich. Frisch gebadet frohlockte er,

denn sein in den Fluten versunkenes Gut war im Gegensatz zu diesem Halsband nur einen Strohhalm wert.

ततो गत्वात्र कलशपुराख्यं नगरं क्रमात् । हस्तस्थकण्ठको देवकुलमेकं विवेश सः ॥ १०८

tato gatvaatra kalashapuraakhyam nagaram kramaat | hastasthakanthako devakulamekam vivesha sah || 108

Irgendwann gelangte er in die Stadt Kalashapura.

Dort betrat er mit dem Halsband in der Hand den Tempelbezirk.

तत्र छायोपविष्टः स वारिव्यायामतो भृशम् । परिश्रान्तः शनैर्निद्रां ययौ विधिविमोहितः ॥ १०९

tatra chaayopavishtah sa vaarivyaayaamato bhrsham | parishraantah shanairnidraam yayau vidhivimohitah || 109

Er setzte sich in den Schatten und - von seinem Kampf mit dem feuchten Element zu Tode erschöpft -

versank allmählich, über sein Schicksal den Kopf schüttelnd, in Schlaf.

सुप्तस्य तत्र चाकस्मादागताः पुररक्षिणः । ददृशुस्तस्य हस्तस्थं कण्ठकं तमसंवृतम् ॥ ११०

suptasya tatra caakasmaadaagataah purarakshinah | dadrshustasya hastastham kanthakam tamasamvrtam || 110

Aus dem Nichts aufgetauchte Stadtwächter sahen in des Schläfers Hand das Halsband gänzlich unverborgen.

अयं स कण्ठको राजसुताया इह कण्ठतः । हारितश्चक्रसेनाया ध्रुवं चौरोऽयमेव सः ॥ १११

ayam sa kanthako raajasutaayaa iha kanthatah | haaritashcakrasenaayaa dhruvam cauro'yameva sah || 111

"Das ist doch das von Prinzessin Chakrasenas Hals geraubte Halsband! Und der da ist eindeutig der Räuber!"

इत्युक्त्वा तैः प्रबोध्यासौ निन्ये राजकुलं वणिक् । तत्र पृष्टः स्वयं राज्ञा स यथावृत्तमभ्यधात् ॥ ११२

ityuktvaa taih prabodhyaasau ninye raajakulam vanik | tatra prshtah svayam raajnaa sa yathaavrttamabhyadhaat || 112

schrien sie, weckten den Kaufmann auf und führten ihn ab zum Königshof.

Dort vom König verhört, sagte er, was ihm widerfahren war.

मिथ्या वक्त्येष चौरोऽयमिमं पश्यत कण्ठकम् । इति प्रसार्य तं राजा यावत्सभ्यान्ब्रवीति सः ॥ ११३

mithyaa vaktyesha cauro'yamimam pashyata kanthakam | iti prasaarya tam raajaa yaavatsabhyaanbraviiti sah || 113

"Er redet falsch! Er ist der Räuber, seht das Halsband hier!"

rief, das Halsband vor den Versammelten schüttelnd, der König.

तावत्प्रभास्वरं दृष्ट्वा निपत्य नभसो जवात् । गृध्रस्तं कण्ठकं हृत्वा जगाम क्वाप्यदर्शनम् ॥ ११४

taavatprabhaasvaram drshtvaa nipatya nabhaso javaat | grdhrastam kanthakam hrtvaa jagaama kvaapyadarshanam || 114

Derweil hatte ein Geier das glitzernde Stück gesehen, sauste im Sturzflug herab und entriss ihm das Halsband. Damit entschwand er ungesehen wohin.

अथात्यर्तस्य वणिजः क्रन्दतः शरणं शिवम् । वधे राज्ञा क्रुधादिष्टे शुश्रुवे भारती दिवः ॥ ११५

athaatyartasya vanijah krandatah sharanam shivam | vadhe raajnaa krudhaadishte shushruve bhaaratii divah || 115

In seiner Wut befahl der König, den Kaufmann hinzurichten. Der flehte in seiner Verzweiflung

Shiva um Beistand an. Da hörten sie eine Stimme vom Himmel herab:

मा स्म राजन्वधीरेनमसौ हर्षपुराद्वणिक् । साधुः समुद्रशूराख्यो विषयेऽभ्यागतस्तव ॥ ११६

maa sma raajanvadhiirenamasau harshapuraadvanik | saadhuh samudrashuuraakhyo vishaye'bhyaagatastava || 116

"Töte ihn nicht, König! Das ist der ehrenwerte Kaufmann Samudrashura aus Harshapura,

den es an dein Land gespült hat.

कण्ठको येन नीतोऽभूत्स चौरः पुररक्षिणाम् । भयेन विह्वलो नश्यन्निपत्याब्धौ मृतो निशि ॥ ११७

kanthako yena niito'bhuutsa caurah purarakshinaam | bhayena vihvalo nashyannipatyaabdhau mrto nishi || 117

Der Räuber, der das Halsband an sich riss, war in derselben Nacht schon tot, als er aus blinder Angst

vor deinen Bütteln ins Wasser stürzte und in den Fluten verschwand.

अयं तु तस्य चौरस्य कायं प्राप्याधिरुह्य च । वणिग्भग्नप्रवहणस्तीर्त्वाम्भोधिमिहागतः ॥ ११८

ayam tu tasya caurasya kaayam praapyaadhiruhya ca | vanigbhagnapravahanastiirtvaambhodhimihaagatah || 118

Dieser schiffbrüchige Kaufmann hier stieg auf die Leiche des Räubers und gelangte,

auf dieser übers Meer paddelnd, hierher.

तदा च तत्कटीबद्धशाटकग्रन्थितोऽमुना । वणिजा कण्ठकः प्राप्तो न नीतोऽनेन वो गृहात् ॥ ११९

tadaa ca tatkatiibaddhashaatakagranthito'munaa | vanijaa kanthakah praapto na niito'nena vo grhaat || 119

Das Halsband fand er in dessen Gewand verknotet eingebunden. Er hat es also nicht aus deinem Haus gestohlen.

तदचौरमिमं राजन्वणिजं मुञ्च धार्मिकम् । सम्मान्य प्रहिणुष्वैनमित्युक्त्वा विरराम वाक् ॥ १२०

tadacauramimam raajanvanijam munca dhaarmikam | sammaanya prahinushvainamityuktvaa viraraama vaak || 120

Er ist kein Räuber, König. Lass diesen gesetzestreuen Kaufmann frei und verabschiede ihn in Ehren!"

So sprach die Stimme und verhallte.

एतच्छ्रुत्वा स संतुष्य मुक्त्वा तं वणिजं वधात् । समुद्रशूरं सम्मान्य धनै राजा विसृष्टवान् ॥ १२१

etacchrutvaa sa samtushya muktvaa tam vanijam vadhaat | samudrashuuram sammaanya dhanai raajaa visrshtavaan || 121

Als er das hörte, war der König froh und erließ dem Kaufmann Samudrashura die Hinrichtung.

Er honorierte ihn mit Geld und ließ ihn ziehen.

स च प्राप्तधनः क्रीतभाण्डो भूयो भयंकरम् । स्वदेशमेष्यन्वहनेनोत्तताराम्बुधिं वणिक् ॥ १२२

sa ca praaptadhanah kriitabhaando bhuuyo bhayamkaram | svadeshameshyanvahanenottataaraambudhim vanik || 122

Nun, da er Geld hatte, kaufte der Kaufmann Waren. Wieder überquerte er das beängstigende Meer per Schiff,

um in seine Heimat zurückzukehren.

तीर्णाब्धिश्च ततो गत्वा सार्थेन सह स क्रमात् । अटवीं प्रापदेकस्मिन्वासरे दिवसात्यये ॥ १२३

tiirnaabdhishca tato gatvaa saarthena saha sa kramaat | ataviim praapadekasminvaasare divasaatyaye || 123

Als er übers Meer gesegelt war, schloss er sich einer Karawane an.

Mit der ritt er weiter, bis er eines Abends in einen Wald kam.

तस्यामावसिते सार्थे रात्रौ तस्मिंश्च जाग्रति । समुद्रशूरे न्यपतच्चौरसेनात्र दुर्जया ॥ १२४

tasyaamaavasite saarthe raatrau tasmimshca jaagrati | samudrashuure nyapataccaurasenaatra durjayaa || 124

Dort rasteten sie für die Nacht. Plötzlich - Samudrashura war noch wach - fiel eine Räuberbande über sie her,

die sie nicht besiegen konnten.

हन्यमाने तया सार्थे भाण्डांस्त्यक्त्वा पलाय्य सः । समुद्रशूरो न्यग्रोधमारूढोऽभूदलक्षितः ॥ १२५

hanyamaane tayaa saarthe bhaandaamstyaktvaa palaayya sah | samudrashuuro nyagrodhamaaruudho'bhuudalakshitah || 125

Dafür wurde die Karawane von ihr abgeschlachtet.

Seine Waren zurücklassend floh Samudrashura und kletterte ungesehen auf einen Banyanbaum.

हृताशेषधने याते चौरसैन्ये भयाकुलः । तत्रैव तां तरौ रात्रिं दुःखार्तश्च निनाय सः ॥ १२६

hrtaasheshadhane yaate caurasainye bhayaakulah | tatraiva taam tarau raatrim duhkhaartashca ninaaya sah || 126

Die Räuberhorde nahm restlos alle Wertgegenstände mit und verschwand.

Von Angst geschüttelt und in elender Verfassung verbrachte er die Nacht auf diesem Baum.

प्रातस्तस्य तरोः पृष्ठे गतदृष्टिः स दैवतः । दीपप्रभामिवापश्यत्स्फुरन्तीं पत्त्रमध्यगाम् ॥ १२७

praatastasya taroh prshthe gatadrshtih sa daivatah | diipaprabhaamivaapashyatsphurantiim pattramadhyagaam || 127

Am Morgen schweifte sein Blick in den Gipfel des Baumes,

als er im Laubwerk etwas wie Lampenschein aufblitzen sah.

विस्मयात्तत्र चारूढो गृध्रनीडमवैक्षत । अन्तःस्थभास्वरानर्घरत्नाभरणसंचयम् ॥ १२८

vismayaattatra caaruudho grdhraniidamavaikshata | antahsthabhaasvaraanargharatnaabharanasamcayam || 128

Neugierig geworden stieg er hinauf und sah das Nest eines Geiers,

in dem Edelsteinschmuck von unschätzbarem Wert aufgehäuft lag.

जग्राह तस्मात्सर्वं तत्तन्मध्ये प्राप कण्ठकम् । तं स यं प्राप्तवान्स्वर्णद्वीपे गृध्रोऽहरच्च यम् ॥ १२९

jagraaha tasmaatsarvam tattanmadhye praapa kanthakam | tam sa yam praaptavaansvarnadviipe grdhro'haracca yam || 129

Er nahm alles heraus, und fand unter dem Geschmeide auch das Halsband,

das der Geier von der Goldenen Insel mitgebracht hatte.

ततः प्राप्तामितधनो न्यग्रोधादवरुह्य सः । हृष्टो गच्छन्क्रमात्प्राप निजं हर्षपुरं पुरम् ॥ १३०

tatah praaptaamitadhano nyagrodhaadavaruhya sah | hrshto gacchankramaatpraapa nijam harshapuram puram || 130

Maßlos bereichert stieg er von seinem Banyanbaum herab

und wanderte frohen Herzens in seine Heimatstadt Harshapur zurück.

तत्र तस्थौ वणिक्सोऽथ वीतान्यद्रविणस्पृहः । समुद्रशूरः स्वजनैः सह नन्दन्यथेच्छया ॥ १३१

tatra tasthau vanikso'tha viitaanyadravinasprhah | samudrashuurah svajanaih saha nandanyathecchayaa || 131

Dort lebte der Kaufmann Samudrashura mit seinen Angehörigen und freute sich des Lebens.

Die Lust an noch mehr Reichtum war ihm vergangen.

अब्धौ तत्पतनं सोऽर्थनाशस्तत्तरणं ततः । सा कण्ठकस्य च प्राप्तिस्तस्यैवापगमः स च ॥ १३२

abdhau tatpatanam so'rthanaashastattaranam tatah | saa kanthakasya ca praaptistasyaivaapagamah sa ca || 132

Daß er im Meer umhertrieb, sein Geld verloren hatte, daß er's übers Meer geschafft,

das Halsband gefunden und wieder verloren hatte,

सा निष्कारणनिग्राह्यदशावाप्तिः स तत्क्षणम् । तुष्टाद्द्वीपेश्वराल्लाभस्तदब्धेस्तरणं पुनः ॥ १३३

saa nishkaarananigraahyadashaavaaptih sa tatkshanam | tushtaaddviipeshvaraallaabhastadabdhestaranam punah || 133

daß er unverschuldet auf die Stufe eines Straftäters herabsank, kurz darauf vom glücklichen Inselherrscher belohnt wurde, daß der Kaufmann wieder übers Meer fuhr,

सोऽथ सर्वापहारश्च पथिः चौरैः समागमात् । पर्यन्ते तस्य वणिजस्तरुपृष्ठाद्धनागमः ॥ १३४

so'tha sarvaapahaarashca pathih cauraih samaagamaat | paryante tasya vanijastaruprshthaaddhanaagamah || 134

daß ihm wieder alles abgenommen wurde von Räubern, denen er über den Weg lief,

daß er zu guter Letzt auf einem Baumwipfel wieder zu Reichtum kam -

तदेवमीदृशं देव विचित्रं चेष्टितं विधेः । सुकृती चानुभूयैव दुःखमप्यश्नुते सुखम् ॥ १३५

tadevamiidrsham deva vicitram ceshtitam vidheh | sukrtii caanubhuuyaiva duhkhamapyashnute sukham || 135

das ist, o König, des Schicksals wundersames Wirken. Ein rechtschaffener Mensch jedoch,

hat er auch Not erlitten, wird endlich sein Glück genießen."

इति गोमुखतः श्रुत्वा श्रद्धायोत्थाय च व्यधात् । नरवाहनदत्तोऽत्र स्नानादिदिवसक्रियाम् ॥ १३६

iti gomukhatah shrutvaa shraddhaayotthaaya ca vyadhaat | naravaahanadatto'tra snaanaadidivasakriyaam || 136

Als Naravahanadatta das von Gomukha gehört hatte, billigte er es

und vollzog sein Tagesritual, Waschen und so weiter.

अन्येद्युरेत्य चास्थानगतं तं बालसेवकः । शूरः समरतुङ्गाख्यो राजपुत्रो व्यजिज्ञपत् ॥ १३७

anyedyuretya caasthaanagatam tam baalasevakah | shuurah samaratungaakhyo raajaputro vyajijnapat || 137

Als er Tags darauf die Versammlungshalle betrat, sprach sein Diener aus Kindertagen,

der Held und Königssohn Samaratunga ihn an:

देव संग्रामवर्षेण नाशितो गोत्रजेन मे । देशश्चतुर्भिर्युक्तेन पुत्रैर्वीरजितादिभिः ॥ १३८

deva samgraamavarshena naashito gotrajena me | deshashcaturbhiryuktena putrairviirajitaadibhih || 138

"Prinz, mein Clangenosse Samgraamavarsha hat mit seinen vier Söhnen,

Virajita und den anderen, mein Land verwüstet.

तदेष गत्वा पञ्चापि बद्ध्वा तानानयाम्यहम् । प्रभोर्विदितमस्त्वेतदित्युक्त्वा तत्र सोऽगमत् ॥ १३९

tadesha gatvaa pancaapi baddhvaa taanaanayaamyaham | prabhorviditamastvetadityuktvaa tatra so'gamat || 139

Ich will losziehen und die Fünf als Gefangene herführen. Mein Herr sollte das wissen."

Sprach's und zog in den Kampf.

तमल्पसैन्यं तानन्यान्भूरिसैन्यानवेत्य सः । वत्सेश्वरसुतस्तस्य दिदेशानु बलं निजम् ॥ १४०

tamalpasainyam taananyaanbhuurisainyaanavetya sah | vatseshvarasutastasya dideshaanu balam nijam || 140

Und der Sohn des Königs von Vatsa, wohl wissend, daß Samaratungas Armee klein, und die der anderen ihm an Zahl überlegen war, schickte ihm seine eigene Streitkraft hinterher.

सोऽगृहीत्वैव तन्मानी गत्वा पञ्चापि तान्रिपून् । स्वबाहुभ्यां रणे जित्वा संयम्यानीतवान्समम् ॥ १४१

so'grhiitvaiva tanmaanii gatvaa pancaapi taanripuun | svabaahubhyaam rane jitvaa samyamyaaniitavaansamam || 141

Doch der war zu stolz, sie von ihm anzunehmen, sondern zog selbst gegen die fünf Feinde,

um sie mit eigenen Kräften in der Schlacht zu besiegen und gefesselt abzuführen.

तथा जयिनमायान्तं वीरं सम्मान्य स प्रभुः । नरवाहनदत्तस्तं प्रशशंस स्वसेवकम् ॥ १४२

tathaa jayinamaayaantam viiram sammaanya sa prabhuh | naravaahanadattastam prashashamsa svasevakam || 142

Als der Held siegreich heranritt, würdigte der Herr Naravahanadatta ihn und lobte seinen Dienstmann:

चित्रमाक्रान्तविषयान्सबलानिन्द्रियोपमान् । जित्वानेन रिपून्पञ्च पुरुषार्थः प्रसाधितः ॥ १४३

citramaakraantavishayaansabalaanindriyopamaan | jitvaanena ripuunpanca purushaarthah prasaadhitah || 143

"Wunderbar! Dieser Mann hat seine fünf Feinde besiegt, obwohl die sein Gebiet mit ihren Streitkräften überfallen hatten. Diese Heldentat vollbrachte ein Mann, der seine Sinne besiegt, wenn die sich über die Außenwelt legen, weil sie mächtig sind. Er hat das Werk der Seele verrichtet."

तच्छ्रुत्वा गोमुखोऽवादीच्छ्रुता चेद्देव नेदृशी । राज्ञश्चमरबालस्य कथा तच्छ्र्णु वच्मि ताम् ॥ १४४

tacchrutvaa gomukho'vaadiicchrutaa ceddeva nedrshii | raajnashcamarabaalasya kathaa tacchrnu vacmi taam || 144

Nach diesen Worten rief Gomukha: "Solltest du, Prinz, so eine ähnliche Geschichte, nämlich die von König Camarabaala, noch nicht gehört haben, so will ich sie erzählen, hört:

हस्तिनापुरमित्यस्ति नगरं तत्र चाभवत् । राजा चामरबालाख्यः कोषदुर्गबलान्वितः ॥ १४५

hastinaapuramityasti nagaram tatra caabhavat | raajaa caamarabaalaakhyah koshadurgabalaanvitah || 145

"Es gibt die Stadt Hastinaapura. In der lebte König Caamarabaala,

und der hatte Schätze, eine Festung und eine Streitmacht.

बभूयुस्तस्य समरबलाद्या भूम्यनन्तराः । राजानो गोत्रजास्ते च सम्भूयैवमचिन्तयन् ॥ १४६

babhuuyustasya samarabalaadyaa bhuumyanantaraah | raajaano gotrajaaste ca sambhuuyaivamacintayan || 146

Dafür hatte er eifersüchtige Nachbarn wie Samarabala, Könige aus demselben Clan.

Die steckten die Köpfe zusammen und überlegten:

अयं चमरबालोऽस्मानेकैकं बाधते सदा । तदेते मिलिताः सर्वे विदध्मोऽस्य पराभवम्  ॥ १४७

ayam camarabaalo'smaanekaikam baadhate sadaa | tadete militaah sarve vidadhmo'sya paraabhavam || 147

"Jeden Einzelnen von uns besiegt dieser Camarabala immer. Also laßt uns alle vereint seinen Sturz herbeiführen!"

इति सम्मन्त्र्य पञ्चैते तज्जयाय यियासवः । प्रस्थानलग्नं क्षितिपाः पप्रच्छुर्गणकं रहः ॥ १४८

iti sammantrya pancaite tajjayaaya yiyaasavah | prasthaanalagnam kshitipaah papracchurganakam rahah || 148

Also berieten sich die fünf Verschwörer, begierig aufzubrechen und ihn zu besiegen.

Sie nahmen einen Astrologen beiseite und fragten ihn nach einem günstigen Moment für ihren Feldzug.

अपश्यन्स शुभं लग्नं पश्यन्नशकुनानि च । जगाद गणको नास्ति लग्नं संवत्सरेऽत्र वः ॥ १४९

apashyansa shubham lagnam pashyannashakunaani ca | jagaada ganako naasti lagnam samvatsare'tra vah || 149

Doch der Astrologe sah keinen günstigen Moment und auch keine guten Vorzeichen:

"In diesem Jahr gibt es keinen günstigen Moment.

यथा तथा च यातानां न युष्माकं भवेज्जयः । किं चात्र वोऽनुबन्धेन समृद्धिं तस्य पश्यताम् ॥ १५०

yathaa tathaa ca yaataanaam na yushmaakam bhavejjayah | kim caatra vo'nubandhena samrddhim tasya pashyataam || 150

Unter welchen Umständen auch immer ihr losschlagt - der Sieg wird nicht euer sein.

Warum haltet ihr daran so fest, wenn ihr euch seinen großen Erfolg vor Augen führt?

भोगो नाम फलं लक्ष्म्याः स तस्मादधिकोऽस्ति वः । न चेच्छ्रुता श्रूयतां तत्कथात्र वणिजोर्द्वयोः ॥ १५१

bhogo naama phalam lakshmyaah sa tasmaadadhiko'sti vah | na cecchrutaa shruuyataam tatkathaatra vanijordvayoh || 151

Genuß ist nämlich der Lohn des Erfolgs, und davon habt ihr schon mehr als genug.

Dazu passt die Geschichte von den zwei Kaufleuten. Höre, wer sie noch nicht gehört hat:

बभूव कौतुकपुरं नामेह नगरं पुरा । तस्मिन्नन्वर्थनामाभूद्राजा बहुसुवर्णकः ॥ १५२

babhuuva kautukapuram naameha nagaram puraa | tasminnanvarthanaamaabhuudraajaa bahusuvarnakah || 152

In alten Zeiten lag hier die Stadt Kautukapura. In der herrschte König Bahusuvarnaka,

der seinen Namen zu Recht trug, denn er war reich an Gold.

यशोवर्मेति तस्यासीत्सेवकः क्षत्रियो युवा । तस्मै दातापि स नृपो नादात्किंचित्कदाचन ॥ १५३

yashovarmeti tasyaasiitsevakah kshatriyo yuvaa | tasmai daataapi sa nrpo naadaatkimcitkadaacana || 153

Der hatte einen jungen Kshatriya, Yashovarman, als Dienstmann.

Dem gab der König niemals auch nur irgendetwas, obwohl er sonst sehr spendabel war.

यदा यदा च नृपतिस्तेनार्त्या याच्यते स्म सः । आदित्यं दर्शयन्नेवं तमुवाच तदा तदा ॥ १५४

yadaa yadaa ca nrpatistenaartyaa yaacyate sma sah | aadityam darshayannevam tamuvaaca tadaa tadaa || 154

Wann immer Yashovarman, Not leidend, den König um etwas bat, sagte der, auf die Sonne deutend, zu ihm:

अहमिच्छामि ते दातुं किं पुनर्भगवानयम् । तुभ्यं नेच्छति मे दातुं किं करोम्युच्यतामिति ॥ १५५

ahamicchaami te daatum kim punarbhagavaanayam | tubhyam necchati me daatum kim karomyucyataamiti || 155

'Ich will dir ja geben, aber der Herr dort oben will nicht, daß ich dir gebe. Was soll ich tun?'

ततः सोऽवसरं चिन्वन्यावत्तिष्ठति दुःखितः । सूर्योपरागसमयस्तावदत्रागतोऽभवत् ॥ १५६

tatah so'vasaram cinvanyaavattishthati duhkhitah | suuryoparaagasamayastaavadatraagato'bhavat || 156

Da mußte er, wieder enttäuscht, auf seine günstige Stunde warten.

Die kam auch, als die Zeit der Sonnenfinsternis nahte.

तत्कालं स यशोवर्मा गत्वा सततसेवकः । नृपं भूरिमहादानप्रवृत्तं तं व्यजिज्ञपत् ॥ १५७

tatkaalam sa yashovarmaa gatvaa satatasevakah | nrpam bhuurimahaadaanapravrttam tam vyajijnapat || 157

In dem Moment trat Yashovarman, stets der treue Diener, vor den König,

der gerade dabei war, üppige Gaben zu verteilen, und schlug ihm vor:

यो ददाति न ते तुभ्यं दातुं सैष रविः प्रभो । ग्रस्तोऽद्य वैरिणा यावत्तावत्किंचित्प्रयच्छ मे ॥ १५८

yo dadaati na te tubhyam daatum saisha ravih prabho | grasto'dya vairinaa yaavattaavatkimcitprayaccha me || 158

"Während die Sonne, die nicht zulässt, daß du mir gibst, in den Fängen ihres Feindes Rahu steckt,

schenke du mir irgendwas!"

तच्छ्रुत्वा स हसित्वा च दत्तदानो महीपतिः । ददौ वस्त्रहिरण्यादि तस्मै बहुसुवर्णकः ॥ १५९

tacchrutvaa sa hasitvaa ca dattadaano mahiipatih | dadau vastrahiranyaadi tasmai bahusuvarnakah || 159

Als König Bahusuvarnaka, der seine Gaben verteilte, das hörte,

mußte er lachen und schenkte ihm Gewänder, Gold und noch viel mehr.

क्रमात्तस्मिन्धने भुक्ते खिन्नः सोऽददति प्रभौ । मृतजानिर्यशोवर्मा प्रययौ विन्ध्यवासिनीम् ॥ १६०

kramaattasmindhane bhukte khinnah so'dadati prabhau | mrtajaaniryashovarmaa prayayau vindhyavaasiniim || 160

Als sein Vermögen allmählich verzehrt war, und der König ihm nichts mehr gab, zog Yashovarman,

dessen Frau gestorben war, tief betrübt zu Göttin Durga, die in den Vindhyabergen haust.

किं निरर्थेन देहेन जीवतापि मृतेन मे । त्यक्ष्याम्येतं पुरो देव्या वरं प्राप्स्यामि वेप्सितम् ॥ १६१

kim nirarthena dehena jiivataapi mrtena me | tyakshyaamyetam puro devyaa varam praapsyaami vepsitam || 161

"Was soll ich, eine nutzlose Hülle, ein Toter eigentlich noch mit dem Leben anfangen?

Vor der Göttin will ich's aufgeben, oder finde ihre Gunst, die ersehnte."

इत्यग्रे विन्ध्यवासिन्यां संविष्टो दर्भसंस्तरे । तन्मनाः स निराहारस्तपो महदतप्यत ॥ १६२

ityagre vindhyavaasinyaah samvishto darbhasamstare | tanmanaah sa niraahaarastapo mahadatapyata || 162

Also legte er sich vor ihrem Bildnis auf eine Schicht von Darbhagras. In Gedanken ganz bei ihr,

quälte, auf alle Nahrung verzichtend, er sich in der Großen Entsagung.

आदिशत्तं च सा स्वप्ने देवी तुष्टास्मि पुत्र ते । ददाम्यर्थश्रियं किं ते किं वा भोगश्रियं वद ॥ १६३

aadishattam ca saa svapne devii tushtaasmi putra te | dadaamyarthashriyam kim te kim vaa bhogashriyam vada || 163

Da sprach die Göttin im Traum zu ihm: "Ich bin zufrieden mit dir, mein Junge.

Sag mir - soll ich dir den Segen des Reichtums Artha oder den Segen der Genüsse Bhoga schenken?"

तच्छ्रुत्वा स यशोवर्मा देवीं तां प्रत्यभाषत । एतयोर्निपुणं वेद्मि नाहं भेदं श्रियोरिति ॥ १६४

tacchrutvaa sa yashovarmaa deviim taam pratyabhaashata | etayornipunam vedmi naaham bhedam shriyoriti || 164

Auf diese Frage der Göttin erwiderte Yashovarman: "Den Unterschied zwischen den beiden Segnungen

weiß ich aber nicht so genau."

ततस्तमवदद्देवी स्वदेशे तर्हि यौ तव । भोगवर्मार्थवर्माणौ विद्येते वणिजावुभौ ॥ १६५

tatastamavadaddevii svadeshe tarhi yau tava | bhogavarmaarthavarmaanau vidyete vanijaavubhau || 165

Darauf riet die Göttin ihm: "Dann geh in deine Heimat zurück.

Dort lernst du die beiden Kaufleute Bhogavarman und Arthavarman kennen.

तयोर्गत्वा श्रियं पश्य ततो यत्सदृशी च ते । रोचिष्यते तत्सदृशी त्वयागत्यार्थ्यतामिति ॥ १६६

tayorgatvaa shriyam pashya tato yatsadrshii ca te | rocishyate tatsadrshii tvayaagatyaarthyataamiti || 166

Besuch sie und beobachte, mit wessen Segnungen du besser zurechtkommst.

Dann kommst du wieder her und bittest mich um ebendie."

एतच्छ्रुत्वा प्रबुध्यैव स प्रातः कृतपारणः । स्वदेशं कौतुकपुरं यशोवर्मा ततो ययौ ॥ १६७

etacchrutvaa prabudhyaiva sa praatah krtapaaranah | svadesham kautukapuram yashovarmaa tato yayau || 167

Yashovarman hatte sie gehört und erwachte des Morgens.

Er frühstückte herzhaft und kehrte in seine Heimatstadt Kautukapura zurück.

तत्रागात्प्रथमं तावत्स गृहानर्थवर्मणः । असंख्यहेमरत्नादिव्यवहारार्जितश्रियः ॥ १६८

tatraagaatprathamam taavatsa grhaanarthavarmanah | asamkhyahemaratnaadivyavahaaraarjitashriyah || 168

Hier begab er sich als Erstes zu den Häusern von Arthavarman, der mit seinen Geschäften ein Vermögen

von unermesslich viel Gold, Juwelen und anderem mehr erworben hatte.

पश्यंस्तां सम्पदं तस्य यथावत्तमुपाययौ । कृतातिथ्यश्च तेनासौ भोजनाय न्यमन्त्र्यत ॥ १६९

pashyamstaam sampadam tasya yathaavattamupaayayau | krtaatithyashca tenaasau bhojanaaya nyamantryata || 169

Als er dieses Vermögen sah, näherte er sich mit allem gebotenen Respekt.

Arthavarman erwies ihm Gastfreundschaft und lud ihn zum Essen ein.

ततोऽत्राभुङ्क्त सघृतं समांसव्यञ्जनं च सः । प्राघुणोचितमाहारं पार्श्वे तस्यार्थवर्मणः ॥ १७०

tato'traabhunkta saghrtam samaamsavyanjanam ca sah | praaghunocitamaahaaram paarshve tasyaarthavarmanah || 170

Er setzte sich neben Arthavarman und aß ein Gästemenue bestehend aus Ghee Butterschmalz, Fleisch und Soße.

अर्थवर्मा तु भुङ्क्ते स्म घृतार्धपलसंयुतान् । सक्तून्भक्तमपि स्तोकं मांसव्यञ्जनमल्पकम् ॥ १७१

arthavarmaa tu bhunkte sma ghrtaardhapalasamyutaan | saktuunbhaktamapi stokam maamsavyanjanamalpakam || 171

Arthavarman aber aß nur mit einem halben Löffelchen Ghee angerührten Gerstenbrei,

ein wenig Reis mit noch weniger Fleischsoße.

सार्थवाह किमेतावदश्नासीति सकौतुकम् । स यशोवर्मणा पृष्टो वणिगेवमभाषत ॥ १७२

saarthavaaha kimetaavadashnaasiiti sakautukam | sa yashovarmanaa prshto vanigevamabhaashata || 172

"Großkaufmann, warum ißt du so wenig?" fragte Yashovarman ihn neugierig.

Auf seine Frage erwiderte der Kaufmann:

अद्य त्वदुपरोधेन समांसव्यञ्जनं मया । भुक्तं स्तोकं घृतस्यार्धपलं भुक्तं च सक्तवः ॥ १७३

adya tvaduparodhena samaamsavyanjanam mayaa | bhuktam stokam ghrtasyaardhapalam bhuktam ca saktavah || 173

"Heut aß ich aus Respekt vor dir ein bißchen Fleischsoße

und mit einem halben Löffel Ghee angerührten Gerstenschleim.

सदा तु घृतकर्षं च सक्तूंश्चाश्नामि केवलान् । अतोऽधिकं मे मन्दाग्नेरुदरे नैव जीर्यते ॥ १७४

sadaa tu ghrtakarsham ca saktuumshcaashnaami kevalaan | ato'dhikam me mandaagnerudare naiva jiiryate || 174

Sonst esse ich nur mit einem Löffel Ghee angerührten Gerstenschleim.

Mehr kann ich meiner schlechten Verdauung wegen in meinem Magen nicht verbrennen."

तच्छ्रुत्वा स यशोवर्मा विचिकित्सन्निनिन्द ताम् । हृदयेन श्रियं तस्य विफलामर्थवर्मणः ॥ १७५

tacchrutvaa sa yashovarmaa vicikitsannininda taam | hrdayena shriyam tasya viphalaamarthavarmanah || 175

Als Yashovarman das hörte, überlegte er und verwarf diese Segnungen,

die Arthavarman so gar keinen Nutzen brachten.

ततो निशागमे भक्तं क्षीरं चानाययत्पुनः । अर्थवर्मा वणिक्तस्य स यशोवर्मणः कृते ॥ १७६

tato nishaagame bhaktam kshiiram caanaayayatpunah | arthavarmaa vaniktasya sa yashovarmanah krte || 176

Gegen Abend ließ Kaufmann Arthavarman noch einmal Reis und Milch für Yashovarman bringen.

यशोवर्मा च भूयस्तद्यथाकाममभुङ्क्त सः । अर्थवर्मापि स तदा क्षीरस्येकं पलं पपौ ॥ १७७

yashovarmaa ca bhuuyastadyathaakaamamabhunkta sah | arthavarmaapi sa tadaa kshiirasyekam palam papau || 177

Wiederum aß Yashovarman nach Herzenslust, wohingegen Arthavarman nur ein Becherlein Milch trank.

तत्रैव चैकस्थाने तावास्तीर्णशयनावुभौ । यशोवर्मार्थवर्माणौ शनैर्निद्रामुपेयतुः ॥ १७८

tatraiva caikasthaane taavaastiirnashayanaavubhau | yashovarmaarthavarmaanau shanairnidraamupeyatuh || 178

Selbigen Orts machten Yashavarman und Arthavarman ihre Betten und schliefen allmählich ein.

निशीथे च यशोवर्मा स्वप्नेऽपश्यदशङ्कितम् । प्रविष्टानत्र पुरुषान्दण्डहस्तान्भयंकरान् ॥ १७९

nishiithe ca yashovarmaa svapne'pashyadashankitam | pravishtaanatra purushaandandahastaanbhayamkaraan || 179

Um Mitternacht sah Yashovarman im Traum furchterregende Kerle

mit Knüppeln in den Händen im Raum stehen.

धिगल्पाभ्यधिकः कर्षो घृतस्य किमिति त्वया । मांसौदनश्च भुक्तोऽद्य पीतं च पयसः पलम् ॥ १८०

dhigalpaabhyadhikah karsho ghrtasya kimiti tvayaa | maaMsaudanashca bhukto'dya piitam ca payasah palam || 180

"Verdammt, warum hast du heute einen Löffel Ghee zuviel,

dazu noch Fleischsoße und becherweise Milch gefressen!"

इति क्रोधाद्ब्रुवानैस्तैराकृष्यैवाथ पादतः । पुरुषैरर्थवर्मा स लगुडैः पर्यताड्यत ॥ १८१

iti krodhaadbruvaanaistairaakrshyaivaatha paadatah | purushairarthavarmaa sa lagudaih paryataadyata || 181

schrien die Kerle Arthavarman wütend an, zerrten ihn an den Füßen aus dem Bett

und droschen mit ihren Knütteln so lange auf ihn ein,

घृतकर्षपयोमांसभक्तमभ्यधिकं च यत् । भुक्तं तत्सर्वमुदरादाचकर्षश्च तस्य ते ॥ १८२

ghrtakarshapayomaamsabhaktamabhyadhikam ca yat | bhuktam tatsarvamudaraadaacakarshashca tasya te || 182

bis sie ihm all die überflüssigen Becher Ghee, Dickmilch, Fleisch, Reis,

die er gegessen hatte, wieder aus dem Leib geprügelt hatten.

तद्दृष्ट्वा सो यशोवर्मा प्रबुद्धो यावदीक्षते । तावत्तस्याययौ शूलं विबुद्धस्यार्थवर्मणः ॥ १८३

taddrshtvaa so yashovarmaa prabuddho yaavadiikshate | taavattasyaayayau shuulam vibuddhasyaarthavarmanah || 183

Nach diesem Traum erwachte Yashovarman und sah,

wie der ebenfalls erwachte Arthavarman sich unter Magenkrämpfen wand.

ततः क्रन्दन्परिजनैर्मर्द्यमानोदरश्च सः । वमति स्मार्थवर्मा तदधिकं यत्स भुक्तवान् ॥ १८४

tatah krandanparijanairmardyamaanodarashca sah | vamati smaarthavarmaa tadadhikam yatsa bhuktavaan || 184

Arthavarman schrie seine Diener herbei, und die walkten seinen Bauch durch, bis er endlich alles wieder erbrach, was er zuviel gegessen hatte.

शान्तशूले ततस्तस्मिन्यशोवर्मा व्यचिन्तयत् । धिग्धिगर्थश्रियमिमां यस्या भोगोऽयमीदृशः ॥ १८५

shaantashuule tatastasminyashovarmaa vyacintayat | dhigdhigarthashriyamimaam yasyaa bhogo'yamiidrshah || 185

Als die Krämpfe sich gelegt hatten, dachte Yashovarman: 'Pfui Teufel über diese Segnungen,

wenn das der Genuß ist, den Reichtum mit sich bringt!

खलीकृतेयमीदृश्या भूयादभवनिः श्रियः । इत्यन्तश्चिन्तयन्सोऽत्र रात्रिं तामत्यवाहयत् ॥ १८६

khaliikrteyamiidrshyaa bhuuyaadabhavanih shriyah | ityantashcintayanso'tra raatrim taamatyavaahayat || 186

Der wäre mit so einem Ergebnis gleich wieder zunichte gemacht.'

Unter solchen Überlegungen brachte er die Nacht in diesem Hause hinter sich.

प्रात्स्तमर्थवर्माणमामन्त्र्य स ययौ ततः । यशोवर्मा गृहं तस्य वणिजो भोगवर्मणः ॥ १८७

praatstamarthavarmaanamaamantrya sa yayau tatah | yashovarmaa grham tasya vanijo bhogavarmanah || 187

Am nächsten Morgen verabschiedete Yashovarman sich von Arthavarman

und wanderte zum Haus des Kaufmans Bhogavarman.

तत्राभ्यागाद्यथावत्तं तेनापि च कृतादरः । निमन्त्रितोऽभूद्वणिजा तदहर्भोजनाय सः ॥ १८८

tatraabhyaagaadyathaavattam tenaapi ca krtaadarah | nimantrito'bhuudvanijaa tadaharbhojanaaya sah || 188

Er trat vor ihn, wie es sich geziemt, und wurde auch von diesem Kaufmann freundlich empfangen

und zum Mittagessen eingeladen.

न चास्य वणिजोऽपश्यत्स कांचिद्धनसम्पदम् । अपश्यत्तु शुभं वेश्म वासांस्याभरणानि च  ॥ १८९

na caasya vanijo'pashyatsa kaamciddhanasampadam | apashyattu shubham veshma vaasaamsyaabharanaani ca || 189

Nun sah er aber keinerlei Geld im Besitz dieses Kaufmanns,

dafür sah er aber ein gemütliches Heim, Kleider und Schmuck.

ततः स्थिते यशोवर्मण्यस्मिन्प्रावर्ततात्र सः । भोगवर्मा वणिक्कर्तुं व्यवहारं निजोचितम् ॥ १९०

tatah sthite yashovarmanyasminpraavartataatra sah | bhogavarmaa vanikkartum vyavahaaram nijocitam || 190

Während Yashovarman noch auf ihn wartete, fuhr Kaufmann Bhogavarman fort,

seine üblichen Geschäfte abzuwickeln,

अन्यस्माद्भाण्डमादाय ददावन्यस्य तत्क्षणम् । विनैव स्वधनं मध्याद्दीनारानुदपादयत् ॥ १९१

anyasmaadbhaandamaadaaya dadaavanyasya tatkshanam | vinaiva svadhanam madhyaaddiinaaraanudapaadayat || 191

indem er von dem einen Ware nahm und sie sofort einem anderen verkaufte.

Ohne eigenes Geld einzusetzen generierte er aus der Vermittlung Dinare.

त्वरितं तान्स दीनारान्भृत्यहस्ते विसृष्टवान् । स्वभार्यायै विचित्रान्नपानसम्पादनाय च ॥ १९२

tvaritam taansa diinaaraanbhrtyahaste visrshtavaan | svabhaaryaayai vicitraannapaanasampaadanaaya ca || 192

Dieselben leitete er durch die Hand eines Gehilfen flugs an seine Frau weiter,

damit sie mancherlei Nahrung und Getränke besorgen konnte.

क्षनाच्च सुहृदेकस्तमिच्छाभरणनामकः । उपागत्येव रभसाद्भोगवर्माणमभ्यधात् ॥ १९३

kshanaacca suhrdekastamicchaabharananaamakah | upaagatyeva rabhasaadbhogavarmaanamabhyadhaat || 193

Bald schon kam ein Freund, Icchaabharana, hereingestürzt und forderte Bhogavarman dringend auf:

सिद्धं भोजनमस्माकमुत्तिष्ठागच्छ भुञ्ज्महे । सुहृदो मिलिता ह्यन्ये त्वत्प्रतीक्षाः स्थिता इति ॥ १९४

siddham bhojanamasmaakamuttishthaagaccha bhunjmahe | suhrdo militaa hyanye tvatpratiikshaah sthitaa iti || 194

"Unser Essen ist fertig. Steh auf und komm, wir wollen essen!

Die anderen Freunde sind versammelt und warten schon auf dich!"

अद्याहं नागमिष्यामि प्राघुणोऽयं स्थितो हि मे । इति ब्रुवाणं पुनरप्येनं स सुहृदब्रवीत् ॥ १९५

adyaaham naagamishyaami praaghuno'yam sthito hi me | iti bruvaanam punarapyenam sa suhrdabraviit || 195

Darauf Bhogavarman: "Heute werde ich nicht kommen. Ich hab einen Gast hier."

Ihm erwiderte der Freund mit diesen Worten:

भवना सममायातु तर्हि प्राघुणिकोऽप्ययम् । एषोऽपि न किमस्माकं मित्रमुत्तिष्ठ सत्वरम् ॥ १९६

bhavanaa samamaayaatu tarhi praaghuniko'pyayam | esho'pi na kimasmaakam mitramuttishtha satvaram || 196

"Dann kommt doch zusammen! Wenn er dein Gast ist - warum sollte er dann

nicht auch unser Freund sein? Steh auf, schnell!"

इत्याग्रहाद्भोगवर्मा नीतो मित्रेण तेन सः । यशोवर्मयुतो गत्वा भुङ्क्ते स्माहारमुत्तमम् ॥ १९७

ityaagrahaadbhogavarmaa niito mitrena tena sah | yashovarmayuto gatvaa bhunkte smaahaaramuttamam || 197

Somit nachhaltig genötigt ließ Bhogavarman,

begleitet von Yashovarman, sich von dem Freund entführen, um ganz vorzüglich zu speisen.

पीत्वा च पानमागत्य सायं स स्वगृहे पुनः । सयशोवर्मको भेजे विचित्रं पानभोजनम् ॥ १९८

piitvaa ca paanamaagatya saayam sa svagrhe punah | sayashovarmako bheje vicitram paanabhojanam || 198

Als sie auch noch Wein gekostet hatten, kehrte er zu sich nach Haus zurück,

wo er mit Yashovarman zur Nacht weiterer Getränke und Speisen genoss.

प्राप्तायां निशि पप्रच्छ निजं परिजनं च सः । किमद्य रात्रिपर्याप्तमस्ति नः सरकं न वा ॥ १९९

praaptaayaam nishi papraccha nijam parijanam ca sah | kimadya raatriparyaaptamasti nah sarakam na vaa || 199

Als die Nacht kam, fragte er seinen Diener: "Für den Rest der Nacht haben wir doch unseren Rum, oder nicht?"

स्वामिन्नास्तीति तेनोक्तः स भेजे शयनं वणिक् । पास्यामोऽपररात्रेऽद्य कथं जलमिति ब्रुवन् ॥ २००

svaaminnaastiiti tenoktah sa bheje shayanam vanik | paasyaamo'pararaatre'dya katham jalamiti bruvan || 200

"Nein Herr, es ist keiner mehr da." Mit dieser Auskunft warf der Kaufmann sich aufs Bett und murmelte:

"Sollen wir für den Rest der Nacht etwa Wasser saufen?"

यशोवर्माथ तत्पार्श्वे सुप्तः स्वप्नेऽत्र दृष्टवान् । प्रविष्टान्पुरुषान्द्वित्रानन्यांस्तेषां च पृष्ठतः ॥ २०१

yashovarmaatha tatpaarshve suptah svapne'tra drshtavaan | pravishtaanpurushaandvitraananyaamsteshaam ca prshthatah || 201

Yashovarman schlief neben ihm ein. Im Traum sah er, wie zwei, drei Männer,

gefolgt von ein paar anderen, ins Zimmer eindrangen.

कस्मादपररात्रार्थं सरकं भोगवर्मणः । चिन्तितं नाद्य युष्माभिः क्व भवद्भिः स्थितं शठाः ॥ २०२

kasmaadapararaatraartham sarakam bhogavarmanah | cintitam naadya yushmaabhih kva bhavadbhih sthitam shathaah || 202

"Warum habt ihr heute nicht an Bhogavarmans Nachttrunk gedacht? Wo wart ihr überhaupt, ihr Schurken?",

इति पश्चात्प्रविष्टास्ते पुरुषा दण्डपाणयः । पूर्वप्रविष्टान्क्रोधात्तान्दण्डाघातैरताडयन् ॥ २०३

iti pashcaatpravishtaaste purushaa dandapaanayah | puurvapravishtaankrodhaattaandandaaghaatairataadayan || 203

schrien die Verfolger, Knüppel in der Hand, wütend und traktierten die zuerst Eingetretenen mit Stockhieben.

अपराधोऽयमेको नः क्षम्यतामिति वादिनः । दण्डाहतास्ते पुरुषास्ते चान्ये निरगुस्ततः ॥ २०४

aparaadho'yameko nah kshamyataamiti vaadinah | dandaahataaste purushaaste caanye niragustatah || 204

"Vergebt uns den Verstoß! Sowas kommt nie wieder vor", jammerten diese,

woraufhin Stockschläger und die anderen Kerle den Raum verließen.

यशोवर्माथ तद्दृष्ट्वा प्रबुद्धः समचिन्तयत् । अचिन्त्योपनतिः श्लाघ्या भोगश्रीर्भोगवर्मणः ॥ २०५

yashovarmaatha taddrshtvaa prabuddhah samacintayat | acintyopanatih shlaaghyaa bhogashriirbhogavarmanah || 205

Als Yashovarman das sah, wachte er auf und überlegte: 'Die Segnungen eines Bhogavarman,

die ihm Genuss bringen, ohne daß er daran gedacht hätte, sind empfehlenswerter

भोगहीना समृद्धापि नार्थश्रीरर्थवर्मणः । इति चिन्तयतस्तस्य सातिचक्राम यामिनी ॥ २०६

bhogahiinaa samrddhaapi naarthashriirarthavarmanah | iti cintayatastasya saaticakraama yaaminii || 206

als jene Segnungen, die Arthavarman Geld einbringen, ohne daß er, obwohl reich, sie je genossen hätte!"

Während er noch überlegte, ging die Nacht vorbei.

प्रातश्च स यशोवर्मा तमामन्त्र्य वणिग्वरम् । जगाम विन्ध्यवासिन्याः पादमूलं पुनस्ततः ॥ २०७

praatashca sa yashovarmaa tamaamantrya vanigvaram | jagaama vindhyavaasinyaah paadamuulam punastatah || 207

Am nächsten Morgen nahm Yashovarman Abschied von dem wackeren Kaufmann

und wanderte wieder zu Durga zurück, der Göttin, die in den Vindhyabergen hauste,

तपःस्थः स्वप्नदृष्टायास्तस्याः पूर्वोक्तयोर्द्वयोः । श्रियोर्भोगश्रियं तत्र वव्रे सास्मै ददौ च ताम् ॥ २०८

tapahsthah svapnadrshtaayaastasyaah puurvoktayordvayoh | shriyorbhogashriyam tatra vavre saasmai dadau ca taam || 208

zu ihr, die, als er fastete, ihm im Traum zuvor von den beiden Segnungen sprach.

Da wählte er die Segnung der Genüsse, und sie gewährte sie ihm.

अथागत्य यशोवर्मा गृहं देवीप्रसादतः । अचिन्तितोपगामिन्या  तस्थौ भोगश्रिया सुखम् ॥ २०९

athaagatya yashovarmaa grham deviiprasaadatah | acintitopagaaminyaa tasthau bhogashriyaa sukham || 209

Da kehrte Yashovarman wieder heim und lebte glücklich weiter gesegnet mit Genüssen,

die sich dank Durgas Wohlwollen unverhofft einzufinden pflegten.

तदेवं भोगसम्पन्ना श्रीरप्यल्पतरा वरम् । न पुनर्भोगरहिता सुविस्तीर्णाप्यपार्थका ॥ २१०

tadevam bhogasampannaa shriirapyalpataraa varam | na punarbhogarahitaa suvistiirnaapyapaarthakaa || 210

Also ist die geringste, den Genuß fördernde Segnung besser als gesegnet zu sein mit Reichtum,

der keinen Genuß bringt und somit nutzlos ist.

तत्किं चमरबालस्य राज्ञः कार्पण्यसम्पदा । तप्यध्वे दानभोगाढ्यां वीक्षध्वे स्वां श्रियं न किम् ॥ २११

tatkim camarabaalasya raajnah kaarpanyasampadaa | tapyadhve daanabhogaadhyaam viikshadhve svaam shriyam na kim || 211

Warum also seid ihr verärgert über König Camarabalas Erfolge, die auf Sparsamkeit beruhen,

und seht eure eigenen Segnungen nicht, die so reich an Gaben und an Genüssen sind?

अतस्तं प्रति युष्माकमवस्कन्दो न भद्रकः । यात्रालग्नश्च नास्त्येव नापि व दृश्यते जयः ॥ २१२

atastam prati yushmaakamavaskando na bhadrakah | yaatraalagnashca naastyeva naapi va drshyate jayah || 212

Zumal ein Angriff von euch gegen ihn keinen Erfolg verspricht,

ein günstiger Moment für einen Feldzug oder gar einen Sieg nicht in Sicht ist."

इत्युक्ता अपि ते तेन पञ्च ज्योतिर्विदा नृपाः । ययुश्चमरबालं तं नृपं प्रत्यसहिष्णवः ॥ २१३

ityuktaa api te tena panca jyotirvidaa nrpaah | yayushcamarabaalam tam nrpam pratyasahishnavah || 213

Obwohl der Sternenkundige ihnen davon abgeraten hatte,

zogen die fünf Ungeduldigen gegen König Camarabala in den Kampf.

सीमाप्राप्तांश्च तान्बुद्ध्वा निर्यास्यन्समराय सः । राजा चमरबालः प्राक्स्नात्वा हरमपूजयत् ॥ २१४

siimaapraaptaamshca taanbuddhvaa niryaasyansamaraaya sah | raajaa camarabaalah praaksnaatvaa haramapuujayat || 214

Als er hörte, daß sie zum Kampf bereit vor der Grenze standen,

ging König Camarabala zuerst einmal baden und betete dann zu Shiva.

अष्टषष्ट्युत्तमस्थाननियतैर्नामभिः शुभैः । यथावत्तं च तुष्टाव पापघ्नैः सर्वकामदैः ॥ २१५

ashtashashtyuttamasthaananiyatairnaamabhih shubhaih | yathaavattam ca tushtaava paapaghnaih sarvakaamadaih || 215

Er rief Shiva gebührend bei seinen sich auf jedes der achtundsechzig aufragenden Körperteile beziehenden Schutznamen, die das Böse verjagen und alle Wünsche gewähren.

राजन्युध्यस्व निःशङ्कं शत्रूञ्जैष्यसि संगरे । इत्युद्गतां च गगनात्सोऽथ शुश्राव भारतीम् ॥ २१६

raajanyudhyasva nihshankam shatruunjaishyasi samgare | ityudgataam ca gaganaatso'tha shushraava bhaaratiim || 216

Da hörte er vom Himmel herab eine Stimme ertönen: "König! Kämpfe ohne Furcht!

Du sollst die Feinde in der Schlacht besiegen!"

ततः प्रहृष्टः संनह्य तेषां निजबलान्वितः । राजा चमरबालोऽग्रे युद्धाय निरगाद्द्विषाम् ॥ २१७

tatah prahrshtah samnahya teshaam nijabalaanvitah | raajaa camarabaalo'gre yuddhaaya niragaaddvishaam || 217

Da schnallte König Camarabaala hocherfreut seine Rüstung fester

und zog von seinen Streitkräften flankiert in die Schlacht gegen die Feinde,

त्रिंशद्गजसहस्राणि त्रीणि लक्षाणि वाजिनाम् । कोटिः पादभटानां च तस्यासीद्वैरिणां बले ॥ २१८

trimshadgajasahasraani triini lakshaani vaajinaam | kotih paadabhataanaam ca tasyaasiidvairinaam bale || 218

deren Heer sich aus 30 000 Elefanten, 300 000 Pferden und zehn Millionen Fußsoldaten zusammensetzte.

स्वबले च पदातीनां तस्य लक्षाणि विंशतिः । दश दन्तिसहस्राणि हयानां लक्षमप्यभूत् ॥ २१९

svabale ca padaatiinaam tasya lakshaani vimshatih | dasha dantisahasraani hayaanaam lakshamapyabhuut || 219

In seiner Armee waren 20 mal 100 000 Fußsoldaten angetreten, 10 000 Elefanten und 100 000 Pferde.

प्रवृत्ते तु महायुद्धे तयोरुभयसेनयोः । यथार्थनाम्नि वीराख्ये प्रतीहारेऽग्रयायिनि ॥ २२०

pravrtte tu mahaayuddhe tayorubhayasenayoh | yathaarthanaamni viiraakhye pratiihaare'grayaayini || 220

Und so entbrannte der Große Kampf zwischen den beiden Streitkräften auf dem Schlachtfeld, das

- sein Torwächter Vira Held, der seinen Namen zu Recht trug, eilte voraus -

स्वयं चमरबालोऽसौ राजा तत्समराङ्गणम् । महावराहो भगवान्महार्णवमिवाविशत् ॥ २२१

svayam camarabaalo'sau raajaa tatsamaraanganam | mahaavaraaho bhagavaanmahaarnavamivaavishat || 221

König Camarabaala persönlich betrat, wie einst Gott Vishnu als Großer Eber in das Weltmeer eintauchte.

ममर्द चाल्पसैन्योऽपि परसैन्यं महत्तथा । यथाश्वगजपत्तीनां  हयानां राशयोऽभवन् । २२२

mamarda caalpasainyo'pi parasainyam mahattathaa | yathaashvagajapattiinaam hayaanaam raashayo'bhavan | 222

Obwohl seine Armee zahlenmäßig unterlegen war, zermalmte er das große feindliche Heer,

sodaß getötete Pferde, Elefanten und Fußsoldaten in Haufen sich türmten.

धावित्वा चात्र समरबलं तं सम्मुखागतम् । आहत्य शक्त्या राजानं पाशेनाकृष्य बद्धवान् ॥ २२३

dhaavitvaa caatra samarabalam tam sammukhaagatam | aahatya shaktyaa raajaanam paashenaakrshya baddhavaan || 223

Als König Samarabala frontal auf ihn eindrang, rannte er gegen ihn an, verwundete ihn mit seinem Speer,

fing ihn mit seinem Lasso ein und nahm ihn gefangen.

ततः समरशूरं च हृदि बाणाहतं नृपम् । द्वितीयं तद्वदाकृष्य पाशेनैव बबन्ध सः ॥ २२४

tatah samarashuuram ca hrdi baanaahatam nrpam | dvitiiyam tadvadaakrshya paashenaiva babandha sah || 224

Dann verwundete er den zweiten König, Samarashuura, mit einem Pfeil am Herzen,

fing auch ihn mit seinem Lasso ein und nahm ihn gefangen.

तृतीयं चात्र समरजितं नाम महीपतिम् । वीराख्यस्तत्प्रतीहारो बद्ध्वा तत्पार्श्वमानयत् ॥ २२५

trtiiyam caatra samarajitam naama mahiipatim | viiraakhyastatpratiihaaro baddhvaa tatpaarshvamaanayat || 225

Den dritten König, Samarajita, nahm sein Torwächter Vira gefangen und führte ihn vor.

सेनापतिर्देवबलस्तस्यानीय समर्पयत् । नृपं प्रतापचन्द्राख्यं चतुर्थं सायकाहतम् ॥ २२६

senaapatirdevabalastasyaaniiya samarpayat | nrpam prataapacandraakhyam caturtham saayakaahatam || 226

General Devabala führte ihm den vierten König, Prataapacandra, vor.

Den von Pfeilen Durchbohrten überließ er ihm.

ततः प्रतापसेनाख्यस्तद्दृष्ट्वा  पञ्चमो नृपः । क्रोधाच्चमरबालं तं भूपमभ्यपतद्रणे ॥ २२७

tatah prataapasenaakhyastaddrshtvaa pancamo nrpah | krodhaaccamarabaalam tam bhuupamabhyapatadrane || 227

Das sah der fünfte König, Prataapasena, und stürzte sich wütend in den Kampf mit König Camarabaala.

स तु निर्धूय तद्बाणान्स्वशरौघेण विद्धवान् । राजा चमरबालस्तं ललाटे त्रिभिराशुगैः ॥ २२८

sa tu nirdhuuya tadbaanaansvasharaughena viddhavaan | raajaa camarabaalastam lalaate tribhiraashugaih || 228

Der parierte jedoch seine Pfeile mit einem Vielfachen an eigenen Geschossen

und verwundete ihn mit drei Pfeilen an der Stirn.

कण्ठक्षिप्तेन पाशेन तं च काल इवाथ सः । आकृष्य स्ववशे चक्रे शराघातविघूर्णितम्  ॥ २२९

kanthakshiptena paashena tam ca kaala ivaatha sah | aakrshya svavashe cakre sharaaghaatavighuurnitam || 229

Von Pfeiltreffern geschüttelt brachte er ihn endlich in seine Gewalt, indem er ihm wie der Gott des Todes selbst eine Schlinge um den Hals warf und hinter sich herzerrte.

एवं राजसु बद्धेषु तेषु पञ्चस्वपि क्रमात् । हतशेषाणि सैन्यानि दिशस्तेषां प्रदुद्रुवुः ॥ २३०

evam raajasu baddheshu teshu pancasvapi kramaat | hatasheshaani sainyaani dishasteshaam pradudruvuh || 230

Als die fünf Könige somit nacheinander gefangen genommen waren,

flohen die geschlagenen Armeen Hals über Kopf in ihre Herkunftsländer zurück.

अमितं हेमरत्नादि बहून्यन्तःपुराणि च । राज्ञा चमरबालेन प्राप्तान्येषां महीभुजाम् ॥ २३१

amitam hemaratnaadi bahuunyantahpuraani ca |raajnaa camarabaalena praaptaanyeshaam mahiibhujaam || 231

Unermeßlich waren die Gold- und Juwelenschätze, die vielen Haremsfrauen,

die König Camarabaala von den anderen Königen heimführte.

तन्मध्ये च महादेवी यशोलेखेति विश्रुता । राज्ञः प्रतापसेनस्य प्राप्ता तेनाङ्गनोत्तमा ॥ २३२

tanmadhye ca mahaadevii yasholekheti vishrutaa | raajnah prataapasenasya praaptaa tenaanganottamaa || 232

Unter ihnen war König Prataapasenas Hauptfrau Yasholekhaa, eine wahre Schönheit.

Die hatte er nun auch erobert.

ततः प्रविश्य नगरं वीरदेवबलौ च सः । क्षत्तॄसेनापति पट्टं बद्ध्वा रत्नैरपूरयत् ॥ २३३

tatah pravishya nagaram viiradevabalau ca sah | kshattrsenaapati pattam baddhvaa ratnairapuurayat || 233

Nachdem er in die Stadt eingezogen war, band er für den Torwächter Vira und den Heerführer Devabala

die Ehrenturbane und überhäufte sie mit Edelsteinen.

प्रतापसेनमहिषीं क्षत्रधर्मजितेति ताम् । यशोलेखां स नृपतिः स्वावरोधवधूं व्यधात् ॥ २३४

prataapasenamahishiim kshatradharmajiteti taam | yasholekhaam sa nrpatih svaavarodhavadhuum vyadhaat || 234

Prataapasenas Büffelkuh Yasholekhaa, die er nach Rechten und Pflichten der Kriegerkaste erobert hatte, verschaffte der König auch gleich einen Platz in seinem Harem.

भुजार्जिताहमस्येति सेहे सा चपलापि तम् । काममोहप्रवृत्तानां शबला धर्मवासना ॥ २३५

bhujaarjitaahamasyeti sehe saa capalaapi tam | kaamamohapravrttaanaam shabalaa dharmavaasanaa || 235

Wenn auch schwankend ertrug sie ihn: "Ich ward durch seiner Arme Kraft erworben!"

Gesetzestreue wird kreativ ausgelegt von denen, die sich auf den Liebeswahnsinn einlassen.

दिनैश्चाभ्यर्थितो राज्ञ्या स यशोलेखया तया । राजा चमरबालस्तान्बद्धान्पञ्चापि भूपतीन् ॥ २३६

dinaishcaabhyarthito raajnyaa sa yasholekhayaa tayaa | raajaa camarabaalastaanbaddhaanpancaapi bhuupatiin || 236

Von Königin Yasholekha tagelang angefleht, mußte König Camarabaala die fünf gefangenen Könige,

प्रतापसेनप्रभृतीन्गृहीतविनयान्नतान् । मुमोच निजराज्येषु सत्कृत्य विससर्ज च ॥ २३७

prataapasenaprabhrtiingrhiitavinayaannataan | mumoca nijaraajyeshu satkrtya visasarja ca || 237

angefangen mit Prataapasena, welche die Disziplin begriffen und sich ihm ergeben hatten,

freilassen und rehabilitieren. So entließ er sie, einen jeden in sein Königreich.

ततः स तदकण्टकं विजितशत्रु राज्यं निजं
समृद्धमशिषच्चिरं चमरबालपृथ्वीपतिः ।
अरंस्त च वराप्सरोऽभ्यधिकरूपलावण्यया
द्विषज्जयपताकया सह तया यशोलेखया ॥ २३८

tatah sa tadakantakam vijitashatru raajyam nijam

samrddhamashishacciram camarabaalaprthviipatih |

aramsta ca varaapsaro'bhyadhikaruupalaavanyayaa

dvishajjayapataakayaa saha tayaa yasholekhayaa || 238

Danach regierte König Camarabaala für lange Zeit sein blühendes, von Widersachern gesäubertes Königreich, dessen Feinde er besiegt hatte, und vergnügte sich mit Yasholekha, die an Schönheit und Verführungskunst die schönsten Apsaras in den Schatten stellend das Banner des Sieges über seine Feinde war.

एवं बहूनपि रिपून्रभसप्रवृत्तान्द्वेषाकुलानगणितस्वपरस्वरूपान्  ।
एकोऽप्यनन्यसमपौरुषभग्नसारदर्पज्वराञ्जयति  संयुगमूर्ध्नि धीरः ॥ २३९

evam bahuunapi ripuunrabhasapravrttaandveshaakulaanaganitasvaparasvaruupaan |

eko'pyananyasamapaurushabhagnasaaradarpajvaraanjayati samyugamuurdhni dhiirah || 239

Somit kann ein einziger verwegener Mann allein, ohne Verbündete, in den vordersten Reihen auch viele Feinde besiegen, die überstürzt, von Hass getrieben, ohne ihre eigenen und die Kräfte des Gegners kalkuliert zu haben, angreifen, und mit seiner Kühnheit ohnegleichen dem Fieberbrand ihrer Selbstüberschätzung,

an der sie innerlich zerbrachen, ein Ende setzen."

इति गोमुखेन कथितामर्थ्या श्रुत्वा कथां कृतश्लाघः । अकरोदथ नरवाहनदत्तः स्नानादि दिनकार्यम् ॥ २४०

iti gomukhena kathitaamarthyaa shrutvaa kathaam krtashlaaghah |

akarodatha naravaahanadattah snaanaadi dinakaaryam || 240

Naravahanadatta hatte die von Gomukha artig vorgetragene Geschichte gehört und lobte sie.

Dann wusch er sich und ging seinen Tagesgeschäften nach.

निनाय संगीतरसाच्च तां तथा निशां स गायन्स्वयमङ्गनासखः । सरस्वती तस्य नभःस्थिता यथा ददौ प्रियाभिश्चिरसंस्तवं वरम् ॥ २४१

ninaaya samgiitarasaacca taam tathaa nishaam sa gaayansvayamanganaasakhah |

sarasvatii tasya nabhahsthitaa yathaa dadau priyaabhishcirasamstavam varam || 241

Die Nacht verbrachte er aus Lust am Gesang im Chor mit seinen Frauen singend, während Sarasvati Göttin der Literatur und Musik am Himmel verweilend ihm und seinen Liebsten langanhaltendes Lob spendete.

इति महाकविश्रीसोमदेवभट्टविरचिते  कथासरित्सागरेऽलंकारवतीलम्बके  चतुर्थस्तरङ्गः ।

iti mahaakavishriisomadevabhattaviracite kathaasaritsaagare'lamkaaravatiilambake caturthastarangah |

Damit endet das vierte Kapitel im Buch Alankaaravati im Weltmeer gespeist aus Strömen von Erzählungen, aufgeschrieben von dem Dichterfürsten Somadeva Bhatta.