तृतीयस्तरङ्गः tritiiyastarangah Die dritte Welle, 3. Kapitel आदितस्तरङ्गः ५९ aaditastarangah Kapitel 59 ततः प्रातः कृतावश्यकार्यः स सचिवैः सह । नरवाहनदत्तः स्वमुद्यानं विहरन्ययौ ॥ १
tatah praatah krtaavashyakaaryah sa sacivaih saha | naravaahanadattah svamudyaanam viharanyayau || 1
Am nächsten Morgen, als er die notwendigen Angelegenheiten mit seinen Ministern geklärt hatte,
ging Naravahanadatta im Garten spazieren.
तत्रस्थश्च प्रभापुञ्जमादौ व्योम्नोऽप्यनन्तरम् । ततो विद्याधरीर्बह्वीरवतीर्णा ददर्श सः ॥ २
tatrasthashca prabhaapunjamaadau vyomno'pyanantaram | tato vidyaadhariirbahviiravatiirnaa dadarsha sah || 2
Als er da umherging, sah er zuerst eine gleißend helle Explosion am Himmel,
danach, wie zahlreiche Vidyaadhariis herabstiegen.
तासां मध्ये च दीप्तानां ददर्शैकां स कन्यकाम् । ताराणामिव शीतांशुलेखां लोचनहारिणीम् ॥ ३
taasaam madhye ca diiptaanaam dadarshaikaam sa kanyakaam | taaraanaamiva shiitaamshulekhaam locanahaariniim || 3
Mitten unter den Strahlenden sah er eine Jungfrau, faszinierend anzusehen,
wie der kaum wahrnehmbare Schein des jungen Mondes inmitten von Sternen,
विकसत्पद्मवदनां लोललोचनषड्पदाम् । सलीलहंसगमनां वहदुत्पलसौरभाम् ॥ ४
vikasatpadmavadanaam lolalocanashadpadaam | saliilahamsagamanaam vahadutpalasaurabhaam || 4
ein aufblühender Lotus das Antlitz, die Augen schwirrend wie ein Bienenschwarm,
der Gang wie ein balzender Schwan, den Duft blauer Lotusse mit sich führend,
तरङ्गहारित्रिवलीलतालंकृतमध्यमाम् । साक्षादिव स्मरोद्यानवापीशोभाधिदेवताम् ॥ ५
tarangahaaritrivaliilataalamkrtamadhyamaam | saakshaadiva smarodyaanavaapiishobhaadhidevataam || 5
die drei Bauchfältchen - mitreißende Wellen, die Taille lianenumwunden, gleichsam die aus dem Wasserglanz des Sees im Garten der Liebe sichtbar gewordene höchste Gottheit.
स्मरसंजीवनीं तां च दृष्ट्वा सोत्कलिकामतः । चान्द्रीं मूर्तिमिवाम्भोधिश्चुक्षुभे स नृपात्मजः ॥ ६
smarasamjiivaniim taam ca drshtvaa sotkalikaamatah | caandriim muurtimivaambhodhishcukshubhe sa nrpaatmajah || 6
Als der von Leidenschaft überwältigte Prinz dieses die Liebeslust zum Leben erweckende Geschöpf sah, war er verstört wie das Meer bei Mondschein über den Wassern.
अहो सुन्दरनिर्माणवैचित्री काप्यसौ विधेः । इति शंसन्स सचिवैः सहितस्तामुपाययौ ॥ ७
aho sundaranirmaanavaicitrii kaapyasau vidheh | iti shamsansa sacivaih sahitastaamupaayayau || 7
"Ja, gar Phantastisches hält das Schicksal bei der Erschaffung seiner Schönheiten bereit!" rief er aus, während er mit den Ministern zusammen sich ihr näherte.
तिर्यक्प्रेमार्द्रया दृष्ट्या पश्यन्तीं तां च स क्रमात् । पप्रच्छ का त्वं कल्याणि किमिहागमनं च ते ॥ ८
tiryakpremaardrayaa drshtyaa pashyantiim taam ca sa kramaat | papraccha kaa tvam kalyaani kimihaagamanam ca te || 8
Als sie ihn mit einem sanften, liebevollen Seitenblick ansah, fragte er sie vorsichtig:
"Wer bist du, edle Jungfer, und warum kamst du herbei?"
तच्छ्रुत्वा साब्रवीत्कन्या शृणुतैतद्वदामि वः । अस्ति काञ्चनशृङ्गाख्यं पुरं हैमं हिमाचले ॥ ९
tacchrutvaa saabraviitkanyaa shrnutaitadvadaami vah | asti kaancanashrngaakhyam puram haimam himaacale || 9
Woraufhin das Mädchen erwiderte: "Hört zu, ich will es euch sagen:
Im Himalaya liegt die goldene Stadt, Kancanashringa "Goldenes Horn" genannt.
तत्रास्ति नाम्ना स्फटिकयशा विद्याधरेश्वरः । धार्मिकः कृपणानाथशरणागतवत्सलः ॥ १०
tatraasti naamnaa sphatikayashaa vidyaadhareshvarah | dhaarmikah krpanaanaathasharanaagatavatsalah || 10
Dort lebt Sphatikayashas, König der Vidyaadharas, ein Gerechter,
der sich der Gestrandeten, der Herrenlosen, der Schutzbedürftigen annimmt.
तस्य हेमप्रभादेव्यां जातां गौरीवरोद्भवाम् । मां शक्तियशसं नाम जानीहि तनयामिमाम् ॥ ११
tasya hemaprabhaadevyaam jaataam gauriivarodbhavaam | maam shaktiyashasam naama jaaniihi tanayaamimaam || 11
Wisse, ich bin seine Tochter Shaktiyashas, geboren von seiner Ehefrau Hemaprabhaa,
welcher Shivas Gattin Gauri einen Wunsch erfüllt hatte.
पितुः प्राणप्रिया साहं पञ्चभ्रातृकनीयसी । अतोषयं तदादेशाद्व्रतैः स्तोत्रैश्च पार्वतीम् ॥ १२
pituh praanapriyaa saaham pancabhraatrkaniiyasii | atoshayam tadaadeshaadvrataih stotraishca paarvatiim || 12
Ich habe noch fünf Brüder und bin die Jüngste. Mein Vater liebt mich wie sein Leben,
und auf seine Anweisung hin huldige ich der Tochter des Berges mit Gelübden und Lobliedern.
तुष्टा सा सकला विद्या दत्त्वा मामेवमादिशत् । पितुर्दशगुणं पुत्रि भावि विद्याबलं तव ॥ १३
tushtaa saa sakalaa vidyaa dattvaa maamevamaadishat | piturdashagunam putri bhaavi vidyaabalam tava || 13
Zufriedengestellt schenkte sie mir das gesamte magische Wissen und belehrte mich:
"Die Macht deines Wissens, Tochter, ist zehnmal stärker als die deines Vaters.
नरवाहनदत्तश्च भर्ता तव भविष्यति । वत्सराजसुतो भाविचक्रवर्ती द्युचारिणाम् ॥ १४
naravaahanadattashca bhartaa tava bhavishyati | vatsaraajasuto bhaavicakravartii dyucaarinaam || 14
Und Naravahanadatta wird dein Ehemann sein.
Der Sohn des Königs von Vatsa ist der künftige Kaiser der Vidyaadharas."
इत्युक्त्वा शर्वपत्नी मे तिरोऽभूत्तत्प्रसादतः । लब्धविद्याबला चाहं सम्प्राप्ता यौवनं क्रमात् ॥ १५
ityuktvaa sharvapatnii me tiro'bhuuttatprasaadatah | labdhavidyaabalaa caaham sampraaptaa yauvanam kramaat || 15
Nachdem Shivas Gefährtin das gesagt hatte, entschwand sie. Durch ihre Gnade erlangte ich
die Macht des Wissens und wuchs allmählich zur jungen Frau heran.
अद्यादिशच्च सा रात्रौ देवी मां दत्तदर्शना । प्रातः पुत्रि त्वया गत्वा द्रष्टव्यः स निजः पतिः ॥ १६
adyaadishacca saa raatrau devii maam dattadarshanaa | praatah putri tvayaa gatvaa drashtavyah sa nijah patih || 16
Letzte Nacht erschien die Göttin mir und befahl: "Morgen, Tochter, ziehst du los und siehst deinen Mann!
आगन्तव्यमिहैवाद्य मासेन हि पिता तव । चित्तस्थितैतत्संकल्पो विवाहं संविधास्यति ॥ १७
aagantavyamihaivaadya maasena hi pitaa tava | cittasthitaitatsamkalpo vivaaham samvidhaasyati || 17
Du kommst aber am selben Tag wieder zurück. Denn in einem Monat wird dein Vater,
der diesen Plan schon lange erwägt, eure Hochzeit arrangieren."
इत्यादिश्य तिरोऽभूत्सा देवी याता च यामिनी । ततोऽहमार्यपुत्रैषा त्वामिह द्रष्टुमागता ॥ १८
ityaadishya tiro'bhuutsaa devii yaataa ca yaaminii | tato'hamaaryaputraishaa tvaamiha drashtumaagataa || 18
Nach dieser Anweisung verschwand die Göttin wieder, so wie auch die Nacht.
Also kam ich her, um dich, meinen Edelmann, zu besuchen.
तत्सम्प्रति व्रजामीति गदित्वा ससखीजना । उत्पत्य खं शक्तियशाः सा जगाम पुरं पितुः ॥ १९
tatsamprati vrajaamiiti gaditvaa sasakhiijanaa | utpatya kham shaktiyashaah saa jagaama puram pituh || 19
Gleich fliege ich auch wieder davon." Das sagte Shaktiyasha und stieg mit ihrer Mägdeschar
in den Himmel auf, um zu ihrem Vater in die Stadt zu fliegen.
नरवाहनदत्तश्च तद्विवाहोत्सुकस्ततः । विवेशाभ्यन्तरं विग्नः पश्यन्मासं युगोपमम् ॥ २०
naravaahanadattashca tadvivaahotsukastatah | viveshaabhyantaram vignah pashyanmaasam yugopamam || 20
Naravahanadatta jedoch zog sich enttäuscht in seine Innenräume zurück. Ihm, der sich nach dieser Hochzeit sehnte, kam ein Monat wie ein ganzes Zeitalter vor.
तत्र दृष्ट्वा विमनसं सोऽथ तं गोमुखोऽब्रवीत् । शृणु देव कथमेकां तवाख्यामि विनोदिनीम् ॥ २१
tatra drshtvaa vimanasam so'tha tam gomukho'braviit | shrnu deva kathamekaam tavaakhyaami vinodiniim || 21
Als Gomukha ihn dort so entmutigt antraf, sagte er:
"Hör zu, Gebieter, ich erzähl' dir eine Geschichte, die jeden Trübsinn vertreibt:
बभूव काञ्चनपुरीत्याख्यया नगरी पुरा । तस्यां च सुमना नाम महानासीन्महीपतिः ॥ २२
babhuuva kaancanapuriityaakhyayaa nagarii puraa | tasyaam ca sumanaa naama mahaanaasiinmahiipatih || 22
Einst gab es die Goldene Stadt Kaancanapurii. In der war Sumanas der große König.
आक्रान्तदुर्गकान्तारभूमिना येन चक्रिरे । चित्रं विराजमानेन तादृशा अपि शत्रवः ॥ २३
aakraantadurgakaantaarabhuuminaa yena cakrire | citram viraajamaanena taadrshaa api shatravah || 23
Burgen und schwer zugängliche Gebiete seiner Feinde erobernd kam er zu strahlender Herrschaft.
तमेकदास्थानगतं प्रतीहारो व्यजिज्ञपत् । देव मुक्तालता नाम निषादाधिपकन्यका ॥ २४
tamekadaasthaanagatam pratiihaaro vyajijnapat | deva muktaalataa naama nishaadaadhipakanyakaa || 24
Eines Tages trat der Torwächter in die Versammlungshalle und verkündete:
"Herr, eine Muktalataa Perlenliane genannte Tochter des Königs der Waldmenschen
पञ्जरस्थितमादाय शुकं द्वारि बहिः स्थिता । वीरप्रभेणानुगता भ्रात्रा देवं दिदृक्षते ॥ २५
panjarasthitamaadaaya shukam dvaari bahih sthitaa | viiraprabhenaanugataa bhraatraa devam didrkshate || 25
steht draußen vorm Tor. Sie hat einen Papagei im Käfig und ihren Bruder Viiraprabhaa Heldenglanz bei sich und wünscht den Herrn zu sehen."
प्रविशत्विति राज्ञोक्ते प्रतीहारनिदेशतः । भिल्लकन्या नृपास्थानप्राङ्गणं प्रविवेश सा ॥ २६
pravishatviti raajnokte pratiihaaranideshatah | bhillakanyaa nrpaasthaanapraanganam pravivesha saa || 26
"Soll reinkommen!" Nach diesen Worten des Königs betrat, von dem Torwächter aufgefordert,
das Bhiilmädchen den Vorhof zur königlichen Versammlungshalle.
न मानुषीयं दिव्यस्त्री कापि नूनमसविति । सर्वेऽप्यचिन्तयंस्तत्र दृष्ट्वा तद्रूपमद्भुतम् ॥ २७
na maanushiiyam divyastrii kaapi nuunamasaviti | sarve'pyacintayamstatra drshtvaa tadruupamadbhutam || 27
"Das ist kein Mensch, sondern geradezu eine Götterfrau!"
dachten alle, die ihre überirdische Schönheit wahrnahmen.
सा च प्रणम्य राजानमेवं व्यज्ञापयत्तदा । देवायं शास्त्रगुञ्जाख्यश्चतुर्वेदधरः शुकः ॥ २८
saa ca pranamya raajaanamevam vyajnaapayattadaa | devaayam shaastragunjaakhyashcaturvedadharah shukah || 28
Auch sie verneigte sich und verkündete dem König: "Gebieter, das hier ist Shaastragunja,
mein die Lehren bündelnder Papagei, der die vier Veden auswendig weiß.
कविः कृत्स्नासु विद्यासु कलासु च विचक्षणः । मयेश्वरोपयोगित्वादिहानीतोऽद्य गृह्यताम् ॥ २९
kavih krtsnaasu vidyaasu kalaasu ca vicakshanah | mayeshvaropayogitvaadihaaniito'dya grhyataam || 29
Ein Dichter, der sich in allen Wissenschaften und schönen Künsten auskennt.
Nachdem er König Maya nützlich war, bring' ich ihn heute zu dir. Nimm ihn."
इत्यर्पितस्तयादय प्रतीहारेण कौतुकात् । नीतोऽग्रे नृपतेरेतं शुकः श्लोकं पपाठ सः ॥ ३०
ityarpitastayaadaya pratiihaarena kautukaat | niito'gre nrpateretam shukah shlokam papaatha sah || 30
Da sie ihn anbot, nahm er, neugierig geworden, den Papagei durch seinen Torwächter entgegen.
Vor dem König dann trug der Vogel folgenden Vers vor:
राजन्युक्तमिदं सदैव यदयं देवस्य संधुक्ष्यते
धूमश्याममुखो द्विषद्विरहिणीनिःश्वासवातोद्गमैः ।
एतत्त्वद्भुतमेव यत्परिभवाद्बाष्पाम्बुपूरप्लवै
रासां प्रज्वलतीह दिक्षु दशसु प्राज्यः प्रतापानलः ॥ ३१
raajanyuktamidam sadaiva yadayam devasya samdhukshyate
dhuumashyaamamukho dvishadvirahiniinihshvaasavaatodgamaih |
etattvadbhutameva yatparibhavaadbaashpaambupuuraplavai
raasaam prajvalatiiha dikshu dashasu praajyah prataapaanalah || 31
"Es ist nur natürlich, König, daß der Gesichter schwärzende Qualm des Gebieters stets aufs Neue aufsteigt durch die Brisen der Seufzer, die von den Feinden getrennte Ehefrauen ausstoßen.
Unnatürlich aber ist, daß aus überquellenden Tränenfluten eben dieser Erniedrigung wegen die
Feuerglut deiner Macht in allen zehn Himmelsrichtungen auflodert."
एवं पठित्वा व्याख्याय शुकोऽवादीत्पुनश्च सः । किं प्रमेयं कुतः शास्त्राद्ब्रवीम्यादिश्यतामिति ॥ ३२
evam pathitvaa vyaakhyaaya shuko'vaadiitpunashca sah | kim prameyam kutah shaastraadbraviimyaadishyataamiti || 32
Nach seinem Vortrag erklärte der Papagei den Vers. Dann fragte er wiederum:
"Du willst es genau wissen? Aus welchem Lehrsatz soll ich zitieren? Befiehl es mir!"
ततोऽतिविस्मिते राज्ञि मन्त्री तस्याब्रवीदिदम् । शङ्के शापाच्छुकीभूतः पूर्वार्षिः कोऽप्ययं प्रभो ॥ ३३
tato'tivismite raajni mantrii tasyaabraviididam | shanke shaapaacchukiibhuutah puurvaarshih ko'pyayam prabho || 33
Da staunte der König nicht schlecht. Sein Minister aber meinte nur:
"Mir scheint, o Herr, das ist ein ehemaliger Rishi, verflucht, ein Papagei zu sein.
जातिस्मरो धर्मवशात्पुराधीतं स्मरत्यतः । इत्युक्ते मन्त्रिणा राजा स शुकं पृच्छति स्म तम् ॥ ३४
jaatismaro dharmavashaatpuraadhiitam smaratyatah | ityukte mantrinaa raajaa sa shukam prcchati sma tam || 34
Kraft seiner Frömmigkeit erinnert er sich seiner früheren Geburt und dessen, was er früher gelesen hat." Nach diesen Worten seines Ministers fragte der König den Papagei:
कौतुकं भद्र मे ब्रूहि स्ववृत्तान्तं क्व जन्म ते । शुकत्वे शास्त्रविज्ञानं कुतः को वा भवानिति ॥ ३५
kautukam bhadra me bruuhi svavrttaantam kva janma te | shukatve shaastravijnaanam kutah ko vaa bhavaaniti || 35
"Das interessiert mich, guter Mann. Sag mir, was dir passiert ist, wo du geboren, wie du zum Papagei geworden bist, woher du die Lehren kennst und wer du überhaupt bist."
ततः स बाष्पमुत्सृज्य वदति स्म शुकः शनैः । अवाच्यमपि देवैतच्छृणु वच्मि त्वदाज्ञया ॥ ३६
tatah sa baashpamutsrjya vadati sma shukah shanaih | avaacyamapi devaitacchrnu vacmi tvadaajnayaa || 36
Daraufhin vergoss der Papagei eine Träne und sprach stockend: "Wie du befiehlst, Gebieter.
Wenn auch unaussprechlich, so will ich es dir berichten. Hör zu:
हिमवन्निकटे राजन्नस्त्येको रोहिणीतरुः । आम्नाय इव दिग्व्यापिभूरिशाखाश्रितद्विजः ॥ ३७
himavannikate raajannastyeko rohiniitaruh | aamnaaya iva digvyaapibhuurishaakhaashritadvijah || 37
Am Hang des Himalaya, o König, steht ein Banyanbaum. Den suchen seiner himmelwärts strebenden Äste wegen die Vögel auf, wie die Brahmanen die Schrift ihrer vielen Kapitel wegen.
dvija: zweimal Geborener = Vogel und Brahmane; shaakha: Ast und Gegenstand der Veden
तस्मिन्नेकः समं शुक्या शुकस्तस्थौ कृतालयः । तस्मादेषोऽहमुत्पन्नस्तस्यां दुष्कर्मयोगतः ॥ ३८
tasminnekah samam shukyaa shukastasthau krtaalayah | tasmaadesho'hamutpannastasyaam dushkarmayogatah || 38
Dort hatte auch ein Papageienpärchen sich ein Nest gebaut. Und da wurde ich hineingeboren,
weil ich mich im letzten Leben danebenbenommen hatte.
जातस्यैव च मे माता शुकी सा पञ्चतां गता । तातस्तु वृद्धः पक्षान्तः क्षिप्त्वा वर्धयति स्म माम् ॥ ३९
jaatasyaiva ca me maataa shukii saa pancataam gataa | taatastu vrddhah pakshaantah kshiptvaa vardhayati sma maam || 39
Meine Papageienmutter starb, nachdem sie mich geboren hatte.
Mein alter Vater aber steckte mich unter seine Fittiche und zog mich so groß.
निकटस्थशुकानीतभुक्तशेषफलानि च । अश्नन्मह्यं च वितरन्नथ तत्रास्त मत्पिता ॥ ४०
nikatasthashukaaniitabhuktasheshaphalaani ca | ashnanmahyam ca vitarannatha tatraasta matpitaa || 40
Mein Vater blieb da, aß selbst, was Papageien aus der Nachbarschaft an übrig gebliebenem Essen
und Früchten vorbeibrachten, und reichte mir auch etwas davon.
एकदा तत्र तूर्याभिध्मातगोशृङ्गनादिनी । आखेटकाय समगाद्भिल्लसेना भयंकरी ॥ ४१
ekadaa tatra tuuryaabhidhmaatagoshrnganaadinii | aakhetakaaya samagaadbhillasenaa bhayamkarii || 41
Eines Tages fiel unter schmetterndem Jagdhorngetöse eine grimmige Horde von Bhillas
in unseren Wald ein, um zu jagen.
वित्रस्तकृष्णसाराक्षी धूलिव्यालुलितांशुका । सम्भ्रमोद्वेलचमरीविस्रस्तकबरीभरा ॥ ४२
vitrastakrshnasaaraakshii dhuulivyaalulitaamshukaa | sambhramodvelacamariivisrastakabariibharaa || 42
Aufgeschreckt stürmten, die Augen weit aufgerissen, Antilopen hinter einem Schleier aufgewirbelten Staubes davon. Irritiert erhoben, ihre buschigen Schweife wedelnd, sich die Yaks.
विद्रुतव्याकुलेवाभूत्सहसा सा महाटवी । पुलिन्दवृन्दे विविधप्राणिघाताय धाविता ॥ ४३
vidrutavyaakulevaabhuutsahasaa saa mahaatavii | pulindavrnde vividhapraanighaataaya dhaavitaa || 43
Plötzlich war der Große Wald voller Fliehender, weil ein Trupp von Waldmenschen anstürmte,
um alle möglichen Tiere abzuschlachten.
कृतान्तक्रीडितं कृत्वा दिनमाखेटभूमिषु । आगाच्छबरसैन्यं तदात्तैः पिशितभारकैः ॥ ४४
krtaantakriiditam krtvaa dinamaakhetabhuumishu | aagaacchabarasainyam tadaattaih pishitabhaarakaih || 44
Nachdem der Barbarenpulk den Tag auf den Jagdgründen im Blutrausch verbracht hatte,
zog jeder mit erbeutetem Fleisch, so viel er tragen konnte, wieder ab.
एकस्तु वृद्धशबरस्तत्रानासादितामिषः । अद्राक्षीत्स तरुं सायं क्षुधितस्तमुपागतम् ॥ ४५
ekastu vrddhashabarastatraanaasaaditaamishah | adraakshiitsa tarum saayam kshudhitastamupaagatam || 45
Ein alter Waldmann allerdings hatte kein Fleisch mehr eingeheimst.
Der sah den Baum des Abends und kam mit knurrendem Magen näher.
आरुह्य च स तत्राशु शुकानन्यांश्च पक्षिणः । आकृष्याकृष्य नीडेभ्यो हत्वा हत्वा भुवि न्यधात् ॥ ४६
aaruhya ca sa tatraashu shukaananyaamshca pakshinah | aakrshyaakrshya niidebhyo hatvaa hatvaa bhuvi nyadhaat || 46
Flink kletterte er den Baum hinauf, riss Papageien und andere Vögel aus ihren Nestern heraus,
drehte ihnen den Hals um und warf sie hinab auf den Boden.
तथायान्तं च निकटं यमकिंकरसंनिभम् । तं दृष्ट्वाहं भयाल्लीनः शनैः पक्षान्तरे पितुः ॥ ४७
tathaayaantam ca nikatam yamakimkarasamnibham | tam drshtvaaham bhayaalliinah shanaih pakshaantare pituh || 47
Als ich ihn, der aussah wie ein Laufbursche des Todesgottes, näherkommen sah,
verkroch ich mich vorsichtig unterm Flügel meines Vaters.
तावच्चास्मत्कुलायं स प्राप्याकृष्यैव पातकी । तातं मे पीडितग्रीवं हत्वा तरुतलेऽक्षिपत् ॥ ४८
taavaccaasmatkulaayam sa praapyaakrshyaiva paatakii | taatam me piiditagriivam hatvaa tarutale'kshipat || 48
Schließlich hatte der Unhold unser Nest erreicht. Er riss auch meinen Vater daraus hervor,
drehte ihm den Hals um und warf ihn vom Baum herab.
अहं च तातेन समं पतित्वा तस्य पक्षतेः । निर्गत्य तृणपर्णान्तः सभयः प्राविशं शनैः ॥ ४९
aham ca taatena samam patitvaa tasya pakshateh | nirgatya trnaparnaantah sabhayah praavisham shanaih || 49
Da ich nun mit meinem Vater zusammen herabgefallen war, kroch ich unter seinem Flügel hervor
und versteckte mich ängstlich im Gras unter Blättern.
अथावतीर्य भिल्लोऽसावग्नौ भृष्टानभक्षयत् । शुकानन्यान्समादाय पापः पल्लीं निजामगात् ॥ ५०
athaavatiirya bhillo'saavagnau bhrshtaanabhakshayat | shukaananyaansamaadaaya paapah palliim nijaamagaat || 50
Der Bhiil stieg wieder herab, grillte einige Papageien überm Feuer und verspeiste sie.
Die übrigen steckte der Verbrecher sich unter den Gürtel und entschwand in sein Dorf.
ततः शान्तभयो दुःखदीर्घां नीत्वा निशामहम् । प्रातर्भूयिष्ठमुदिते जगच्चक्षुषि भास्वति ॥ ५१
tatah shaantabhayo duhkhadiirghaam niitvaa nishaamaham | praatarbhuuyishthamudite jagaccakshushi bhaasvati || 51
Als meine Angst sich gelegt hatte, verbrachte ich eine lange Nacht unter Qualen.
Kaum war am nächsten Morgen wie immer das strahlende Auge der Welt aufgegangen,
अगच्छं पक्षसंरुद्धवसुधः प्रस्खलन्मुहुः । तृषार्तः पद्मसरसस्तीरमासन्नवर्तिनः ॥ ५२
agaccham pakshasamruddhavasudhah praskhalanmuhuh | trshaartah padmasarasastiiramaasannavartinah || 52
schleppte ich mich mit den Flügeln über den Erdboden schleifend, immer wieder stolpernd,
durstgeplagt ans Ufer eines von Lotussen überwucherten Sees in der Nähe.
तत्रापश्यं कृतस्नानमहं तत्सैकतस्थितम् । मुनिं मरीचिनामानं पूर्वपुण्यमिवात्मनः ॥ ५३
tatraapashyam krtasnaanamaham tatsaikatasthitam | munim mariicinaamaanam puurvapunyamivaatmanah || 53
Dort sah ich den Weisen Mariici, der soeben gebadet hatte, am Ufer stehen.
Mir kam es so vor, als erfüllten sich frühere Verdienste.
स मां दृष्ट्वा समाश्वास्य मुखक्षिप्तोदबिन्दुभिः । कृत्वा पत्रपुटेऽनैषीदाश्रमं कृपया मुनिः ॥ ५४
sa maam drshtvaa samaashvaasya mukhakshiptodabindubhih | krtvaa patrapute'naishiidaashramam krpayaa munih || 54
Er sah mich, sprach Worte des Trostes und spritzte mir Wassertropfen ins Gesicht.
Dann trug der Weise mitleidvoll mich in einer Blättertüte zu seiner Einsiedelei.
तत्र दृष्ट्वा कुलपतिर्मां पुलस्त्य किलाहसत् । तेनान्यमुनिभिः पृष्टो दिव्यदृष्टिरुवाच सः ॥ ५५
tatra drshtvaa kulapatirmaam pulastya kilaahasat | tenaanyamunibhih prshto divyadrshtiruvaaca sah || 55
Als Pulastya, der Sippenälteste, mich sah, lachte er.
Von den anderen Einsiedlern danach gefragt, sprach der Hellsichtige:
इमं शापशुकं दृष्ट्वा दुःखेन हसितं मया । वक्ष्यामि चैतत्सम्बद्धां कथां वो विहिताह्निकः ॥ ५६
imam shaapashukam drshtvaa duhkhena hasitam mayaa | vakshyaami caitatsambaddhaam kathaam vo vihitaahnikah || 56
"Als ich diesen verwunschenen Papagei sah, habe ich im Schmerz gelacht.
Ich erzähle euch seine Geschichte, sobald ich mein Tagesritual versehen habe.
जातिं यच्छ्रवणादेष प्राग्वृत्तं च स्मरिष्यति । इत्युक्त्वा स पुलस्त्यर्षिराह्निकायोत्थितोऽभवत् ॥ ५७
jaatim yacchravanaadesha praagvrttam ca smarishyati | ityuktvaa sa pulastyarshiraahnikaayotthito'bhavat || 57
Sobald er von seiner Geburt hört, wird er sich an seine früheren Erlebnisse erinnern."
Nach diesen Worten erhob Rishi Pulasti sich, um sein Tagesritual zu versehen.
कृताह्निकश्च मुनिभिः पुनरभ्यर्थितोऽत्र सः । मत्सम्बद्धां कथामेतां महामुनिरवर्णयत् ॥ ५८
krtaahnikashca munibhih punarabhyarthito'tra sah | matsambaddhaam kathaametaam mahaamuniravarnayat || 58
Nachdem er seine Tagesriten vollzogen hatte, baten die Einsiedler ihn erneut,
und so erzählte der Große Weise diese mit mir zusammenhängende Geschichte:
आसीज्ज्योतिष्प्रभो नाम राजा रत्नाकरे पुरे । आरत्नाकरमुर्वीं यः शशासोर्जितशासनः ॥ ५९
aasiijjyotishprabho naama raajaa ratnaakare pure | aaratnaakaramurviim yah shashaasorjitashaasanah || 59
In der Stadt Ratnaakara lebte König Jyotishprabhaa, Sternenglanz. Der regierte die weite Welt
bis zum Meer, das die Edelsteine hervorbringt, streng und gerecht.
तस्य तीव्रतपस्तुष्टगौरीपतिवरोद्भवः । हर्षवत्यभिधानायां पुत्रो देव्यामजायत ॥ ६०
tasya tiivratapastushtagauriipativarodbhavah | harshavatyabhidhaanaayaam putro devyaamajaayata || 60
Von seiner glühenden Selbstkasteiung beeindruckt, sorgte Shiva, Gatte der Tochter des Berges,
dafür, daß seine Frau, Königin Harshavati, die Freudenquelle, ihm einen Sohn gebar.
स्वप्ने मुखप्रविष्टं यत्सोमं देवी ददर्श सा । तेन सोमप्रभं नाम्ना तं चक्रे स्वसुतं नृपः ॥ ६१
svapne mukhapravishtam yatsomam devii dadarsha saa | tena somaprabham naamnaa tam cakre svasutam nrpah || 61
Weil die Königin träumte, sie hätte den Mond verschluckt,
gab der König seinem Jungen den Namen Somaprabha, Mondglanz.
ववृधे च स तन्वानः प्रजानां नयनोत्सवम् । राजपुत्रोऽमृतमयैर्गुणैः सोमप्रभः क्रमात् ॥ ६२
vavrdhe ca sa tanvaanah prajaanaam nayanotsavam | raajaputro'mrtamayairgunaih somaprabhah kramaat || 62
Und so wuchs Prinz Somaprabha Schritt für Schritt zu einem schönen Jüngling heran,
einer Augenweide für die Untertanen, mit Eigenschaften aus Lebenselixir geschaffen.
दृष्ट्वा भरक्षमं शूरं युवानं प्रकृतिप्रियम् । यौवराज्येऽभ्यषिञ्चत्तं प्रीतो ज्योतिष्प्रभः पिता ॥ ६३
drshtvaa bharakshamam shuuram yuvaanam prakrtipriyam | yauvaraajye'bhyashincattam priito jyotishprabhah pitaa || 63
Da Vater Jyotishprabha in ihm einen belastbaren, mutigen, beim Volk beliebten jungen Mann sah,
war er so erfreut, daß er ihn zum Kronprinzen salbte.
प्रभाकराभिधानस्य तनयं निजमन्त्रिणः । ददौ प्रियंकरं नाम मन्त्रित्वे चास्य सद्गुणम् ॥ ६४
prabhaakaraabhidhaanasya tanayam nijamantrinah | dadau priyamkaram naama mantritve caasya sadgunam || 64
Als Minister bestimmte er für ihn den begabten Priyankara, Sohn seines eigenen Ministers Prabhaakara.
तत्कालमम्बरादश्वं दिव्यमादाय मातलिः । अवतीर्णस्तमभ्येत्य सोमप्रभमभाषत ॥ ६५
tatkaalamambaraadashvam divyamaadaaya maatalih | avatiirnastamabhyetya somaprabhamabhaashata || 65
In diesem Moment stieg Maatali, ein göttliches Pferd mit sich führend
vom Himmel herab. Auf Somaprabha deutend verkündete er:
विद्याधरः सखा शक्रस्यावतीर्णो भवानिह । तेन चाशुश्रवा नाम शक्रेणोच्चैःश्रवःसुतः ॥ ६६
vidyaadharah sakhaa shakrasyaavatiirno bhavaaniha | tena caashushravaa naama shakrenoccaihshravahsutah || 66
"Du bist ein auf die Erde herabgestiegener Vidyaadhara und Indras Freund.
Darum schenkt er dir Ashushravas, Sohn des Uccaihshravas,
पूर्वस्नेहेन ते राजन्प्रहितस्तुरगोत्तमः । अत्राधिरूढः शत्रूणामजेयस्त्वं भविष्यसि ॥ ६७
puurvasnehena te raajanprahitasturagottamah | atraadhiruudhah shatruunaamajeyastvam bhavishyasi || 67
aus alter Freundschaft, König, diesen prächtigen Hengst! Wenn du den besteigst,
wirst du für deine Feinde unbesiegbar sein."
इत्युक्त्वा वाजिरत्नं तद्दत्त्वा सोमप्रभाय सः । आत्तपूजः खमुत्पत्य ययौ वासवसारथिः ॥ ६८
ityuktvaa vaajiratnam taddattvaa somaprabhaaya sah | aattapuujah khamutpatya yayau vaasavasaarathih || 68
Mit diesen Worten übergab er Somaprabha das edle Ross. Nach einer würdigen Verabschiedung
stieg Indras Wagenlenker wieder auf in den Himmel.
ततो नीत्वैव दिवसं तमुत्सवमनोरमम् । सोमप्रभस्तमन्येद्युरुवाच पितरं नृपम् ॥ ६९
tato niitvaiva divasam tamutsavamanoramam | somaprabhastamanyedyuruvaaca pitaram nrpam || 69
Diesen Tag verbrachte Somaprabha unter freudvollen Feierlichkeiten.
Anderntags sagte er zu seinem Vater, dem König:
तात न क्षत्रियस्यैष धर्मो यदजिगीषुता । तदाज्ञां देहि मे यावद्दिग्जयाय व्रजाम्यहम् ॥ ७०
taata na kshatriyasyaisha dharmo yadajigiishutaa | tadaajnaam dehi me yaavaddigjayaaya vrajaamyaham || 70
"Vater, nichts erobern zu wollen gehört nicht zu den Pflichten eines Mannes vom Kriegerstand!
Gib mir den Befehl und ich will ausziehen, die Himmelsrichtungen zu besiegen!"
तच्छ्रुत्वा स पिता तुष्टस्तथेति प्रत्यभाषत । चक्रे ज्योतिष्प्रभस्तस्य यात्रसंविदमेव च ॥ ७१
tacchrutvaa sa pitaa tushtastatheti pratyabhaashata | cakre jyotishprabhastasya yaatrasamvidameva ca || 71
Als Vater Jyotishprabhaa das hörte, rief er begeistert aus:
"So soll es sein!" und stimmte dem Feldzug seines Sohnes zu.
ततः प्रणम्य पितरं दिग्जयाय बलैः सह । प्रायाच्छक्रहयारूढः शुभे सोमप्रभोऽहनि ॥ ७२
tatah pranamya pitaram digjayaaya balaih saha | praayaacchakrahayaaruudhah shubhe somaprabho'hani || 72
Daraufhin verneigte Somaprabha sich vor dem Vater, bestieg Indras Pferd
und zog an einem günstigen Tag mit seinen Truppen aus, die Welt zu erobern.
जिगाय सोऽश्वरत्नेन तेन दिक्षु महीपतीन् । आजहार च रत्नानि तेभ्यो दुर्वारविक्रमः ॥ ७३
jigaaya so'shvaratnena tena dikshu mahiipatiin | aajahaara ca ratnaani tebhyo durvaaravikramah || 73
Mit diesem Juwel von einem Pferd besiegte er die Großen Könige der Welt.
In seiner Kühnheit unwiderstehlich nahm er ihnen auch noch ihre Juwelen ab.
नामितं स्वधनुस्तेन विद्विषां च शिरः समम् । उन्नतिं तद्धनुः प्राप न तु तद्द्विषतां शिरः ॥ ७४
naamitam svadhanustena vidvishaam ca shirah samam | unnatim taddhanuh praapa na tu taddvishataam shirah || 74
Seinen Bogen biegend beugte er die Häupter seiner Feinde. Sein Bogen wurde wieder gerade,
nur die Häupter seiner Widersacher blieben krumm.
आगच्छन्कृतकार्योऽथ हिमाद्रिनिकटे पथि । संनिविष्टबलश्चक्रे मृगयां स वनान्तरे ॥ ७५
aagacchankrtakaaryo'tha himaadrinikate pathi | samnivishtabalashcakre mrgayaam sa vanaantare || 75
Nach vollendetem Werk ritt er auf einem Pfad am Hang der Schneeberge entlang.
Während seine Kämpfer das Lager aufschlugen, galoppierte er in den Wald um zu jagen.
दैवात्सद्रत्नखचितं तत्रापश्यत्स किंनरम् । अभ्यधावच्च तं प्राप्तुं तेन शाक्रेण वाजिना ॥ ७६
daivaatsadratnakhacitam tatraapashyatsa kimnaram | abhyadhaavacca tam praaptum tena shaakrena vaajinaa || 76
Da entdeckte er zufällig einen mit edlen Steinen besetzten Kinnara.
Ihn zu fangen preschte er auf Indras Renner hinter ihm her.
स किंनरो गिरिगुहां प्रविश्यादर्शनं ययौ । सोमप्रभस्तु तेनाश्वेनातिदूरमनीयत ॥ ७७
sa kimnaro giriguhaam pravishyaadarshanam yayau | somaprabhastu tenaashvenaatiduuramaniiyata || 77
Der Kinnara verschwand in einer Felshöhle und ward nicht mehr gesehen.
Doch Somaprabha wurde von seinem Pferd immer weiter davongetragen.
तावत्प्रकीर्य काष्ठासु प्रकाशं तिग्मतेजसि । प्राप्ते प्रतीचीं ककुभं संध्यासंगमकारिणीम् ॥ ७८
taavatprakiirya kaashthaasu prakaasham tigmatejasi | praapte pratiiciim kakubham samdhyaasamgamakaariniim || 78
Nachdem die helle Sonne ihr Licht über alle Weltgegenden ergossen
und den Gipfel im Westen erreicht hatte, um sich mit der Abenddämmerung zu treffen,
श्रान्तः कथंचिदावृत्य स ददर्श महत्सरः । तत्तीरे तां निशां नेतुकामश्चाश्वादवातरत् ॥ ७९
shraantah kathamcidaavrtya sa dadarsha mahatsarah | tattiire taam nishaam netukaamashcaashvaadavaatarat || 79
machte er, inzwischen erschöpft, widerstrebend kehrt, als er einen großen See bemerkte.
Voller Vorfreude, die Nacht an seinem Ufer zu verbringen, sprang er vom Pferd.
दत्त्वा तृणोदकं तस्मायाहृताम्बुफलोदकः । विश्रान्तश्चैकतोऽकस्मादशृणोद्गीतनिःस्वनम् ॥ ८०
dattvaa trnodakam tasmaayaahrtaambuphalodakah | vishraantashcaikato'kasmaadashrnodgiitanihsvanam || 80
Erst ließ er das Pferd grasen und trinken, dann nahm er selbst vier Früchte und Wasser zu sich.
Als er sich ausstreckte, hörte er plötzlich von irgendwoher ,kaum wahrnehmbar, Gesang.
गत्वा तदनुसारेण कौतुकान्नातिदूरतः । सोऽपश्यच्छिवलिङ्गाग्रे गायन्तीं दिव्यकन्यकाम् ॥ ८१
gatvaa tadanusaarena kautukaannaatiduuratah | so'pashyaccivalingaagre gaayantiim divyakanyakaam || 81
Voll Neugier dem Klange folgend, fand er die himmlische Jungfrau singend vor einem Shivalingam.
केयमद्भुतरूपा स्यादिति तं च सविस्मयम् । साप्युदाराकृतिं दृष्ट्वा कृत्वातिथ्यमवोचत ॥ ८२
keyamadbhutaruupaa syaaditi tam ca savismayam | saapyudaaraakrtim drshtvaa krtvaatithyamavocata || 82
"Wer mag wohl diese Liebreizende sein?" fragte er sich verwundert.
Und sie, seine vornehme Art erkennend, grüßte ihn freundlich und sprach:
कस्त्वं कथमिमां भूमिमेकः प्राप्तोऽसि दुर्गमाम् । एतच्छ्रुत्वा स्ववृत्तान्तमुक्त्वा प्रप्रच्छ सोऽपि ताम् ॥ ८३
kastvam kathamimaam bhuumimekah praapto'si durgamaam | etacchrutvaa svavrttaantamuktvaa prapraccha so'pi taam || 83
"Wer bist du und wie bist du allein in diese unzugängliche Gegend gelangt?"
Daraufhin erzählte er seine Erlebnisse und fragte wiederum sie:
त्वं मे कथय कासि त्वं वनेऽस्मिन्का च ते स्थितिः । इति तं पृष्टवन्तं च दिव्यकन्या जगाद सा ॥ ८४
tvam me kathaya kaasi tvam vane'sminkaa ca te sthitih | iti tam prshtavantam ca divyakanyaa jagaada saa || 84
"Erzähle du mir, wer du bist und was du in dieser Wildnis verloren hast?"
Auf diese Frage erwiderte das himmlische Fräulein:
कौतुकं चेन्महाभाग तद्वच्मि शृणु मत्कथाम् । इत्युक्त्वा सा लसद्बाष्पपुरा वक्तुं प्रचक्रमे ॥ ८५
kautukam cenmahaabhaaga tadvacmi shrnu matkathaam | ityuktvaa saa lasadbaashpapuraa vaktum pracakrame || 85
"Da der edle Herr so wißbegierig ist, will ich ihm meine Geschichte erzählen. Hör zu."
Danach ließ sie ihren Tränen freien Lauf und begann zu sprechen:
अस्तीह काञ्चनाभाख्यं हिमाद्रिकटके पुरम् । पद्मकूटाभिधानोऽस्ति तत्र विद्याधरेश्वरः ॥ ८६
astiiha kaancanaabhaakhyam himaadrikatake puram | padmakuutaabhidhaano'sti tatra vidyaadhareshvarah || 86
Auf dem Kamm des Himalaya liegt die Stadt Kaancanaabha.
Dort lebt Padmakuuta, König der Vidyadharas.
तस्य हेमप्रभादेव्यां राज्ञः पुत्राधिकप्रियाम् । मनोरथप्रभां नाम विद्धि मां तनयामिमाम् ॥ ८७
tasya hemaprabhaadevyaam raajnah putraadhikapriyaam | manorathaprabhaam naama viddhi maam tanayaamimaam || 87
Wisse, ich bin Manorathaprabhaa, von seiner Frau Hemaprabhaa die Tochter ,
die er mehr liebt, als seine Söhne.
साहं विद्याप्रभावेण सखीभिः सममाश्रमान् । द्वीपानि कुलशैलांश्च वनान्युपवनानि च ॥ ८८
saaham vidyaaprabhaavena sakhiibhih samamaashramaan | dviipaani kulashailaamshca vanaanyupavanaani ca || 88
Kraft meiner magischen Kenntnisse pflegte ich mit meinen Freundinnen zusammen die Inseln,
die wichtigsten Gebirgsketten, die Wälder und Gärten aufzusuchen.
क्रीडित्वा प्रत्यहं चैवमाहारसमये पितुः । आगच्छामि स्वभवनं वासवप्रहरैस्त्रिभिः ॥ ८९
kriiditvaa pratyaham caivamaahaarasamaye pituh | aagacchaami svabhavanam vaasavapraharaistribhih || 89
Sobald ich mich amüsiert habe, kehre ich jeden Tag zur Essenszeit meines Vaters nach Hause zurück, zur dritten Tageswache.
एकदाहमिह प्राप्ता विहरन्ती सरस्तटे । मुनिपुत्रकमद्राक्षं सवयस्यमिह स्थितम् ॥ ९०
ekadaahamiha praaptaa viharantii sarastate | muniputrakamadraaksham savayasyamiha sthitam || 90
Einmal bin ich hier herumgewandert und sehe den Sohn eines Einsiedlers mit seinem Freund
am Seeufer stehen.
तद्रूपशोभयाकृष्टा दूत्येवाहं तमभ्यगाम् । सोऽपि साकूतया दृष्ट्यैवाकरोत्स्वागतं मम ॥ ९१
tadruupashobhayaakrshtaa duutyevaaham tamabhyagaam | so'pi saakuutayaa drshtyaivaakarotsvaagatam mama || 91
Von seiner schönen Erscheinung angezogen, lief ich geradezu wie eine Botin auf ihn zu,
und auch er entbot mir mit aufmunterndem Blick den Willkommensgruß.
ततो ममोपविष्टायाः सखी ज्ञातोभयाशया । कस्त्वं ब्रूहि महाभागेत्यपृच्छत्तद्वयस्यकम् ॥ ९२
tato mamopavishtaayaah sakhii jnaatobhayaashayaa | kastvam bruuhi mahaabhaagetyaprcchattadvayasyakam || 92
Dann setzte ich mich, und meine Freundin, die um unser beider Erwartung wußte,
fragte ihn durch seinen Begleiter: "Sagt, wer seid ihr, edler Herr!"
सचाब्रवीत्तद्वयस्यो नातिदूरमितः सखि । निवसत्याश्रमपदे मुनिर्दीधितमानिति ॥ ९३
sacaabraviittadvayasyo naatiduuramitah sakhi | nivasatyaashramapade munirdiidhitamaaniti || 93
Der Begleiter erwiderte: "Nicht weit von hier, liebe Freundin,
lebt in einer Einsiedelei der Weise Diidhitamat.
स ब्रह्मचारी सरसि स्नातुमत्र कदाचन । आगतो ददृशे देव्या तत्कालागतया श्रिया ॥ ९४
sa brahmacaarii sarasi snaatumatra kadaacana | aagato dadrshe devyaa tatkaalaagatayaa shriyaa || 94
Der an sein Keuschheitsgelübde Gebundene ging einst an den See, um sich zu waschen.
Da sah ihn die gleichzeitig anwesende Göttin Shrii.
सा तं शरीरेणाप्राप्यं प्रशान्तं मनसैव यत् । सकामा चकमे तेन पुत्रं सम्प्राप मानसम् ॥ ९५
saa tam shariirenaapraapyam prashaantam manasaiva yat | sakaamaa cakame tena putram sampraapa maanasam || 95
Weil sie an den Leidenschaftslosen körperlich nicht herankam,
ihn aber mit allen Sinnen begehrte, empfing sie von ihm einen Sohn im Geiste.
त्वद्दर्शनान्ममोत्पन्नः पुत्रोऽयं प्रतिगृह्यताम् । इति नीत्वैव तज्जातं सा दीधितमतः सुतम् ॥ ९६
tvaddarshanaanmamotpannah putro'yam pratigrhyataam | iti niitvaiva tajjaatam saa diidhitamatah sutam || 96
"Durch deinen Anblick wurde mir dieser Sohn geboren. Nimm ihn!"
So brachte sie ihren neugeborenen Sohn zu Diidhimat.
बालकं मुनये तस्मै समर्प्य श्रीस्तिरोदधे । सोऽप्यनायासलब्धं तं पुत्रं हृष्टोऽग्रहीन्मुनिः ॥ ९७
baalakam munaye tasmai samarpya shriistirodadhe | so'pyanaayaasalabdham tam putram hrshto'grahiinmunih || 97
Shrii überreichte dem Einsiedler das Kind und entschwand.
Der freute sich über seinen ohne Mühsal erlangten Sohn und nahm ihn an.
रश्मिमानिति नाम्ना च कृत्वा संवर्ध्य च क्रमात् । उपनीय समं सर्वा विद्याः स्नेहादशिक्षयत् ॥ ९८
rashmimaaniti naamnaa ca krtvaa samvardhya ca kramaat | upaniiya samam sarvaa vidyaah snehaadashikshayat || 98
Er gab ihm den Namen Rashmimat Strahlender und zog ihn allmählich groß. Dann gab er ihm selbst die Brahmanenweihe und lehrte ihn aus Liebe alle Wissenschaften.
तं रश्मिमन्तं जानीतमेतं मुनिकुमारकम् । श्रियः सुतं मया साकं विहरन्तमिहागतम् ॥ ९९
tam rashmimantam jaaniitametam munikumaarakam | shriyah sutam mayaa saakam viharantamihaagatam || 99
Wisse, daß er dieser Rashmimat ist, das Einsiedlerkind, Sohn der Shrii, der hier mit mir spazierengeht!"
इत्युक्त्वा तद्वयस्येन पृष्टा तेनापि मत्सखी । सा सनामान्वयं सर्वं मदुक्तं तं तदब्रवीत् ॥ १००
ityuktvaa tadvayasyena prshtaa tenaapi matsakhii | saa sanaamaanvayam sarvam maduktam tam tadabraviit || 100
Als der Begleiter nach diesen Worten auch mich befragte, teilte meine Freundin ihm
meinen Namen und meine Herkunft mit, ganz so, wie ich es euch schon sagte.
ततोऽन्योन्यान्वयज्ञानान्नितरामनुरागिणौ । मुनिपुत्रः स चाहं च यावत्तत्र स्थितावुभौ ॥ १०१
tato'nyonyaanvyajnaanaannitaraamanuraaginau | muniputrah sa caaham ca yaavattatra sthitaavubhau || 101
Als der Einsiedlersohn und ich von unserer jeweiligen Herkunft erfuhren
und wir uns um so heftiger ineinander verliebten, kam, während wir beide dort herumsaßen,
तावदेत्य द्वितीया मां स्वगृहादवदत्सखी । उत्तिष्ठाहारभूमौ त्वां पिता मुग्धे प्रतीक्षते ॥ १०२
taavadetya dvitiiyaa maam svagrhaadavadatsakhii | uttishthaahaarabhuumau tvaam pitaa mugdhe pratiikshate || 102
eine zweite Freundin von Zuhause angelaufen und sagt zu mir:
"Steh auf, Dummerchen, dein Vater wartet im Speisesaal auf dich!"
तच्छ्रुत्वा शीघ्रमेष्यामीत्युक्त्वावस्थाप्य चात्र तम् । मुनिपुत्रं गताभूवं भीत्याहं पितुरन्तिकम् ॥ १०३
tacchrutvaa shiighrameshyaamiityuktvaavasthaapya caatra tam |
muniputram gataabhuuvam bhiityaaham piturantikam || 103
Als ich das hörte, rief ich: "Bin gleich da!" und ließ den Einsiedlersohn einfach stehen.
Vor den Vater trat ich voller Furcht.
तत्र किंचित्कृताहारा यावच्चाहं विनिर्गता । तावदाद्या सखी सा मामागत्य स्वैरमब्रवीत् ॥ १०४
tatra kimcitkrtaahaaraa yaavaccaaham vinirgataa | taavadaadyaa sakhii saa maamaagatya svairamabraviit || 104
Ich nahm nur einen Bissen zu mir und ging hinaus.
Da kam schon die erste Dienstmagd herbeigehuscht und meldete ungefragt:
आगतो मुनिपुत्रस्य तस्येह स सखा सखि । स्थितश्च प्राङ्गणद्वारि सत्वरश्च ममावदत् ॥ १०५
aagato muniputrasya tasyeha sa sakhaa sakhi | sthitashca praanganadvaari satvarashca mamaavadat || 105
"Der Freund des Einsiedlersohnes ist hier, liebe Freundin.
Er steht vorm Eingangstor zum Hof und teilt mir überstürzt mit:
मनोरथप्रभापार्श्वमहं रश्मिमताधुना । प्रेषितो व्योमगमनीं विद्यां दत्त्वैव पैतृकीम् ॥ १०६
manorathaprabhaapaarshvamaham rashmimataadhunaa | preshito vyomagamaniim vidyaam dattvaiva paitrkiim || 106
Rashmimat vermachte mir die magischen Flugkräfte seines Vaters
und flehte mich an, auf der Stelle Manorathaprabhaa mitzuteilen:.
प्राणेश्वरीं विना तां हि मदनेन स दारुणाम् । दशां नीतो न शक्नोति प्राणान्धारयितुं क्षणम् ॥ १०७
praaneshvariim vinaa taam hi madanena sa daarunaam |
dashaam niito na shaknoti praanaandhaarayitum kshanam || 107
'Ohne die Herrin über sein Leben ist er aus Liebessehnsucht in einen bedrohlichen Zustand geraten,
in dem er seine Lebensgeister keinen Augenblick länger bei sich behalten kann!'
तच्छ्रुत्वैवास्मि निर्गत्य तेन युक्ताग्रयायिना । मुनिपुत्रकमित्रेण सख्या चाहमिहागता ॥ १०८
tacchrutvaivaasmi nirgatya tena yuktaagrayaayinaa | muniputrakamitrena sakhyaa caahamihaagataa || 108
Als ich das hörte, bin ich sofort aufgebrochen. Der Freund des Einsiedlersohnes flog voraus,
und so gelangten meine Freundin und ich hierher.
प्राप्ता च तमिहाद्रक्षं मुनिपुत्रं विना मया । चन्द्रोद्गमेनैव समं वृत्तप्राणोद्गमान्मृतम् ॥ १०९
praaptaa ca tamihaadraksham muniputram vinaa mayaa | candrodgamenaiva samam vrttapraanodgamaanmrtam || 109
Hier angelangt, sah ich den Einsiedlersohn, der ohne mich, bei aufsteigendem Mond gestorben war,
als er seine Lebensgeister selbst aufsteigen ließ.
ततोऽहं तद्वियोगार्ता निन्दन्ती तनुमात्मनः । प्रवेष्टुमैच्छमनलं गृहीत्वा तत्कलेवरम् ॥ ११०
tato'ham tadviyogaartaa nindantii tanumaatmanah | praveshtumaicchamanalam grhiitvaa tatkalevaram || 110
Also litt ich unter der Trennung von ihm und gab meinem zarten Leib die Schuld.
Ich wollte mich, seinen Leichnam ergreifend, schon in die Flammen stürzen,
तावद्दिवोऽवतीर्यैव तेजःपुञ्जाकृतिः पुमान् । आदाय तच्छरीरं स चोत्पत्य गगनं ययौ ॥ १११
taavaddivo'vatiiryaiva tejahpunjaakrtih pumaan | aadaaya tacchariiram sa cotpatya gaganam yayau || 111
da stieg ein Mann, sein Körper wie ein Flammenbündel, vom Himmel herab,
hob die Leiche auf und flog mit ihr durch die Lüfte davon.
अथाहं केवलैवाग्नौ पतितुं यावदुद्यता । तावदुच्चरति स्मैवं गगनादिव भारती ॥ ११२
athaaham kevalaivaagnau patitum yaavadudyataa | taavaduccarati smaivam gaganaadiva bhaaratii || 112
Als ich aufsprang, um mich endlich ins Feuer zu stürzen, erklang vom Himmel herab diese Stimme:
मनोरथप्रभे मैवं कृथा भूयो भविष्यति । एतेन मुनिपुत्रेण तव कालेन संगमः ॥ ११३
manorathaprabhe maivam krthaa bhuuyo bhavishyati | etena muniputrena tava kaalena samgamah || 113
'Manorathaprabhaa, tu das nicht! Du wirst mit diesem Einsiedlersohn zum passenden Zeitpunkt wieder vereint sein.'
एतच्छ्रुत्वा परावृत्य मरणात्तत्प्रतीक्षणी । स्थितास्मीहैव बद्धाशा शंकरार्चनतत्परा ॥ ११४
etacchrutvaa paraavrtya maranaattatpratiikshanii | sthitaasmiihaiva baddhaashaa shamkaraarcanatatparaa || 114
Nachdem ich das gehört hatte, wandte ich mich ab vom Tode und warte nun hier auf ihn,
festgehalten von der Hoffnung und ganz dem Lobpreis an Shiva ergeben.
मुनिपुत्रसुहृत्सोऽपि गतो मे क्वाप्यदर्शनम् । इति तां वादिनीं विद्याधरीं सोमप्रभोऽभ्यधात् ॥ ११५
muniputrasuhrtso'pi gato me kvaapyadarshanam | iti taam vaadiniim vidyaadhariim somaprabho'bhyadhaat || 115
Der Freund des Einsiedlersohnes wurde dann auch für mich unsichtbar."
Nachdem die Vidyaadharii das alles erzählt hatte, fragte Somaprabha sie:
स्थितास्येकाकिनी तर्हि कथं सापि सखी क्व ते । एतच्छ्रुत्वा तमाह स्म सा विद्याधरकन्यका ॥ ११६
sthitaasyekaakinii tarhi katham saapi sakhii kva te | etacchrutvaa tamaaha sma saa vidyaadharakanyakaa || 116
"Warum bist du dann ganz allein? Wo ist deine Freundin?"
Darauf erwiderte die Vidyaadharatochter sogleich:
सिंहविक्रम इत्यस्ति नाम्ना विद्याधरेश्वरः । तस्यानन्यसमा चास्ति तनया मकरन्दिका ॥ ११७
simhavikrama ityasti naamnaa vidyaadhareshvarah | tasyaananyasamaa caasti tanayaa makarandikaa || 117
Es gibt da diesen Vidyaadharakönig Simhavikrama.
Seine mit keiner anderen zu vergleichende Tochter ist Makarandikaa.
सा मे सखी प्राणसमा कन्या मद्दुःखदुःखिता । तया सखी प्रेषिताभूद्वर्तां ज्ञातुमिहाद्य मे ॥ ११८
saa me sakhii praanasamaa kanyaa madduhkhaduhkhitaa |
tayaa sakhii preshitaabhuudvartaam jnaatumihaadya me || 118
Diese meine Freundin ist mir so lieb wie mein Leben. Mein Kummer schmerzt auch sie,
sodaß sie heut eine Botin geschickt hat, um sich nach meinem Befinden zu erkundigen.
ततो मयापि तत्सख्या समं सा प्रहिता निजा । सखी तदन्तिकं तेन स्थितास्म्येकैव सम्प्रति ॥ ११९
tato mayaapi tatsakhyaa samam saa prahitaa nijaa | sakhii tadantikam tena sthitaasmyekaiva samprati || 119
Da habe ich meine Freundin gleich mit der ihren zurückgeschickt. Darum steh ich jetzt alleine hier."
एवं वदन्ती गगनादवतीर्णां तदैव ताम् । स्वसखीं दर्शयामास तस्मै सोमप्रभाय सा ॥ १२०
evam vadantii gaganaadavatiirnaam tadaiva taam | svasakhiim darshayaamaasa tasmai somaprabhaaya saa || 120
Kaum hatte sie das gesagt, da zeigte sie Somaprabha ihre vom Himmel herabschwebende Freundin.
तामथोक्तसखीवर्तां पर्णशय्यामकारयत् । सोमप्रभस्य तद्वाहस्यापि घासमदापयत् ॥ १२१
taamathoktasakhiivartaam parnashayyaamakaarayat | somaprabhasya tadvaahasyaapi ghaasamadaapayat || 121
Sie erzählte dem Mädchen, was passiert war und ließ sie
ein Lager aus Blättern für Somaprabha bereiten und sein Pferd mit Gras füttern.
ततो नीत्वा निशां सर्वे तत्र ते प्रातरुत्थिताः । व्योम्नोऽवतीर्णं ददृशुर्विद्याधरमुपागतम् ॥ १२२
tato niitvaa nishaam sarve tatra te praatarutthitaah | vyomno'vatiirnam dadrshurvidyaadharamupaagatam || 122
Dann verbrachten sie alle die Nacht dort. Als sie am nächsten Morgen aufstanden,
sahen sie, wie ein Vidyaadhara vom Himmel herabschwebte und auf sie zukam.
स च विद्याधरो देवजयो नाम कृतानतिः । मनोरथप्रभामेवमुपविश्य जगाद ताम् ॥ १२३
sa ca vidyaadharo devajayo naama krtaanatih | manorathaprabhaamevamupavishya jagaada taam || 123
Dieser Vidyaadhara, Devajaya mit Namen, setzte sich nach einer Verbeugung
vor Manorathaprabhaa nieder und sagte zu ihr:
मनोरथप्रभे राजा वक्ति त्वां सिंहविक्रमः । यावत्तव न निष्पन्नो वरस्तावन्न मत्सुता ॥ १२४
manorathaprabhe raajaa vakti tvaam simhavikramah | yaavattava na nishpanno varastaavanna matsutaa || 124
"Manorathaprabhaa, König Simhavikrama läßt dir ausrichten:
'Solange sich bei dir kein Mann abzeichnet, wird meine Tochter
विवाहमिच्छति स्नेहात्त्वत्सखी मकरन्दिका । तदेतां बोधयागत्य येनोद्वाहे प्रवर्तते ॥ १२५
vivaahamicchati snehaattvatsakhii makarandikaa | tadetaam bodhayaagatya yenodvaahe pravartate || 125
Makarandika aus Liebe zu dir keine Eheschließung wollen.
Also geh zu ihr und ermahne sie, damit sie sich zur Heirat bereitfindet.'"
एतच्छ्रुत्वा सखीस्नेहात्तां विद्याधरकन्यकाम् । गन्तुं प्रवृत्तां वक्ति स्म राजा सोमप्रभोऽथ सः ॥ १२६
etacchrutvaa sakhiisnehaattaam vidyaadharakanyakaam |
gantum pravrttaam vakti sma raajaa somaprabho'tha sah || 126
Als das Vidyaadharamädchen das hörte, machte sie sich aus Liebe zu jener zum Abflug bereit.
König Somaprabha aber bat sie:
द्रष्टुं वैद्याधरं लोकमनघे कौतुकं मम । तत्तत्र नय मामश्वो दत्तघासोऽत्र तिष्ठतु ॥ १२७
drashtum vaidyaadharam lokamanaghe kautukam mama | tattatra naya maamashvo dattaghaaso'tra tishthatu || 127
"Unschätzbare, ich hätte Lust, mir die Welt der Vidyaadharas anzusehen.
Nimm mich mit dorthin. Das mit Gras versorgte Pferd kann hierbleiben."
तच्छ्रुत्वा सा तथेत्युक्त्वा व्योम्ना सद्यः सखीयुता । तेन देवजयोत्सङ्गारोपितेन समं ययौ ॥ १२८
tacchrutvaa saa tathetyuktvaa vyomnaa sadyah sakhiiyutaa | tena devajayotsangaaropitena samam yayau || 128
Darauf sagte sie: "So sei es!" Dann stieg sie mit ihrer Freundin auf in die Lüfte.
Somaprabha hakte sich bei Devajaya unter, und so flogen sie davon.
प्राप्ता तत्र कृतातिथ्या मकरन्दिकया तया । दृष्ट्वा सोमप्रभं कोऽयमिति स्वैरमपृच्छ्यत ॥ १२९
praaptaa tatra krtaatithyaa makarandikayaa tayaa | drshtvaa somaprabham ko'yamiti svairamaprcchyata || 129
Als Manorathaprabhaa dort ankam, wurde sie von Makarandika gastfreundlich begrüßt.
Als die aber Somaprabha sah, fragte sie ganz ungeniert: "Wer ist das?"
तयोक्ततदुदन्ता च ततः सा मकरन्दिका । सोमप्रभेण तेनाभूत्सद्योऽपहृतमानसा ॥ १३०
tayoktatadudantaa ca tatah saa makarandikaa | somaprabhena tenaabhuutsadyo'pahrtamaanasaa || 130
Da erzählte sie Makarandika, was Somaprabha erlebt hatte. Die war sofort von ihm hingerissen.
सोऽपि तां मनसा प्राप्य लक्ष्मीं रूपवतीमिव । स तु कः सुकृती योऽस्या वरः स्यादित्यचिन्तयत् ॥ १३१
so'pi taam manasaa praapya lakshmiim ruupavatiimiva | sa tu kah sukrtii yo'syaa varah syaadityacintayat || 131
Und auch er schloss sie, die wie Lakshmi so schön war, in sein Herz und fragte sich:
"Welcher Glückliche wird wohl ihr Mann werden?"
ततः स्वैरं कथालापे तामाह मकरन्दिकाम् । मनोरथप्रभा चण्डि कस्मान्नोद्वाहमिच्छसि ॥ १३२
tatah svairam kathaalaape taamaaha makarandikaam | manorathaprabhaa candi kasmaannodvaahamicchasi || 132
Im vertraulichen Gespräch fragte Manorathaprabhaa Makarandika beiläufig:
"Liebes, warum willst du nicht heiraten?"
तच्छ्रुत्वा साप्यवोचत्तां त्वयानङ्गीकृते वरे । कथं विवाहमिच्छेयं त्वं शरीराधिका हि मे ॥ १३३
tacchrutvaa saapyavocattaam tvayaanangiikrte vare | katham vivaahamiccheyam tvam shariiraadhikaa hi me || 133
Woraufhin Makarandika erwiderte: "Wie sollte ich heiraten wollen, solange du,
die du mir mehr bedeutest, als mein eigener Körper, noch keinen Bräutigam erwählt hast?"
एवं तया सप्रणयं मकरन्दिकयोदिते । मनोरथप्रभावादीद्वृतो मुग्धे मया वरः ॥ १३४
evam tayaa sapranayam makarandikayodite | manorathaprabhaavaadiidvrto mugdhe mayaa varah || 134
Nachdem Makarandika das so liebevoll ausgedrückt hatte, verriet Manorathaprabhaa ihr:
"Du irrst, ich habe mir schon einen Kandidaten auserkoren.
तत्संगमप्रतीक्षा हि तिष्ठामीत्युदिते तया । करोमि तर्हि त्वद्वाक्यमित्याह मकरन्दिका ॥ १३५
tatsamgamapratiikshaa hi tishthaamiityudite tayaa | karomi tarhi tvadvaakyamityaaha makarandikaa || 135
Ich warte nur noch auf die Vereinigung mit ihm."
Darauf Makarandika: "Wenn das dein Wort ist, mach ich's auch so!"
मनोरथप्रभा साथ ज्ञातचित्ता जगाद ताम् । सखि सोमप्रभः पृथ्वीं भ्रान्त्वा प्राप्तोऽतिथिस्तव ॥ १३६
manorathaprabhaa saatha jnaatacittaa jagaada taam | sakhi somaprabhah prthviim bhraantvaa praapto'tithistava || 136
Manorathaprabha wußte, woran sie dachte, und sagte zu ihr:
"Liebe Freundin, Somaprabha ist in der Weltgeschichte herumgereist und nun als Gast bei dir.
तदस्यातिथिसत्कारः कर्तव्यः सुन्दरि त्वया । इत्याकर्ण्यैव जगदे मकरन्दिकया तया ॥ १३७
tadasyaatithisatkaarah kartavyah sundari tvayaa | ityaakarnyaiva jagade makarandikayaa tayaa || 137
Dann solltest du ihm auch die gebührende Gastfreundschaft gewähren!"
Darauf wiederum Makarandikaa:
आ शरीरान्मया सर्वमिदमेतस्य साम्प्रतम् । अर्घपात्रीकृतं कामं स्वीकरोतु यदीच्छति ॥ १३८
aa shariiraanmayaa sarvamidametasya saampratam | arghapaatriikrtam kaamam sviikarotu yadiicchati || 138
Ich habe ihm schon alles aus dem Topf der Gastfreundschaft gewährt, außer mir selbst.
Wenn er Lust hat, kriegt er mich auch noch dazu."
एवं तयोक्ते तत्प्रीतिं क्रमादावेद्य तत्पितुः । मनोरथप्रभा चक्रे तयोरुद्वाहनिश्चयम् ॥ १३९
evam tayokte tatpriitim kramaadaavedya tatpituh | manorathaprabhaa cakre tayorudvaahanishcayam || 139
Nachdem sie das gesagt hatte, erzählte Manorathaprabhaa ihrem Vater von ihrer beider Liebe
und faßte den Beschluss, sie zu verheiraten.
ततः सोमप्रभो लब्धधृतिस्तुष्टो जगाद ताम् । त्वदाश्रममहं यामि साम्प्रतं तत्र जातु मे ॥ १४०
tatah somaprabho labdhadhrtistushto jagaada taam | tvadaashramamaham yaami saampratam tatra jaatu me || 140
Inzwischen war Somaprabha wieder zu Kräften gelangt und sagte ihr wohlgemut:
"Jetzt muß ich aber sofort zu deiner Einsiedelei zurück.
चिन्वानं पदवीं सैन्यमागच्छेन्मन्त्र्यधिष्ठितम् । मामप्राप्याहिताशङ्कि तच्च गच्छेत्पराङ्मुखम् ॥ १४१
cinvaanam padaviim sainyamaagacchenmantryadhishthitam |
maamapraapyaahitaashanki tacca gacchetparaanmukham || 141
Mein vom Minister angeführtes Heer könnte meiner Spur folgen, und wenn sie mich nicht finden,
würden sie im Glauben, mir sei etwas zugestoßen, vorbeimarschieren.
तद्गत्वा सैन्यवृत्तान्तं बुद्ध्वागत्य ततः पुनः । निश्चित्य परिणेष्यामि शुभेऽह्नि मकरन्दिकाम् ॥ १४२
tadgatvaa sainyavrttaantam buddhvaagatya tatah punah | nishcitya parineshyaami shubhe'hni makarandikaam || 142
Ich gehe also los, höre mir die Nachrichten von der Truppe an, und dann komme ich wieder zurück
in der Absicht, Makarandika an einem günstigen Tag zu heiraten."
तच्छ्रुत्वा सा तथेत्युक्त्वा तमनैषीन्निजाश्रमम् । मनोरथप्रभा देवजयाङ्कारोपितं पुनः ॥ १४३
tacchrutvaa saa tathetyuktvaa tamanaishiinnijaashramam | manorathaprabhaa devajayaankaaropitam punah || 143
Als Manorathaprabhaa das hörte, war sie einverstanden
und ließ ihn sich wieder bei Devajaya unterhaken, um ihn so zur Einsiedelei zurückzufliegen.
तावत्प्रियंकरो मन्त्री तस्य सोमप्रभस्य सः । विचिन्वानश्च पदवीं तत्रैवागात्ससैनिकः ॥ १४४
taavatpriyamkaro mantrii tasya somaprabhasya sah | vicinvaanashca padaviim tatraivaagaatsasainikah || 144
Mittlerweile war, seinen Spuren folgend, sein Minister Priyankara
auch schon mit seinem Heer dort angelangt.
मिलिताय ततस्तस्मै प्रहृष्टो निजमन्त्रिणे । सोमप्रभः स्ववृत्तान्तं यावत्सर्वं स शंसति ॥ १४५
militaaya tatastasmai prahrshto nijamantrine | somaprabhah svavrttaantam yaavatsarvam sa shamsati || 145
Froh, seinen Minister dort anzutreffen, berichtete Somaprabha ihm all seine Erlebnisse.
तावत्तस्याययौ दूतः शीघ्रमागम्यतामिति । लेखे लिखित्वा संदेशमादाय पितुरन्तिकात् ॥ १४६
taavattasyaayayau duutah shiighramaagamyataamiti | lekhe likhitvaa samdeshamaadaaya piturantikaat || 146
Doch da kam schon ein Bote angeritten,
der ihm den schriftlichen Befehl seines Vaters überreichte: "Komm sofort her!"
तेन सैन्यं समादाय सचिवानुमतेन सः । पित्राज्ञामनतिक्रामञ्जगाम नगरं निजम् ॥ १४७ ॥
tena sainyam samaadaaya sacivaanumatena sah | pitraajnaamanatikraamanjagaama nagaram nijam || 147
Mit Zustimmung seines Ministers und um sich dem väterlichen Befehl nicht zu widersetzen,
ritt er mit den Kriegern in seine Heimatstadt zurück.
तातं दृष्ट्वाहमेष्यामि नचिरादित्युवाच च । मनोरथप्रभां तां च तं च देवजयं व्रजन् ॥ १४८
taatam drshtvaahameshyaami naciraadityuvaaca ca | manorathaprabhaam taam ca tam ca devajayam vrajan || 148
"Sobald ich meinen Vater gesehen habe, komme ich gleich wieder zurück!"
versprach er Manorathaprabhaa und Devajaya, als er schied.
सोऽथ देवजयो गत्वा तत्सर्वं मकरन्दिकाम् । तथैवाबोधयत्तेन जज्ञे सा विरहातुरा ॥ १४९
so'tha devajayo gatvaa tatsarvam makarandikaam | tathaivaabodhayattena jajne saa virahaaturaa || 149
Also flog Devajaya zu Makarandikaa, um ihr alles zu erzählen.
Infolgedessen begann sie sehr unter der Trennung zu leiden.
नोद्याने सा रतिं लेभे न गीते न सखीजने । शुकानामपि शुश्राव न विनोदवतीर्गिरः ॥ १५०
nodyaane saa ratim lebhe na giite na sakhiijane | shukaanaamapi shushraava na vinodavatiirgirah || 150
Im Garten fand sie keine Freude mehr, nicht beim Gesang, nicht mit ihrer Mägde Schar.
Auch das muntere Plappern der Papageien hörte sie nicht mehr.
नाहारमपि सा भेजे का कथा मण्डनादिके । प्रयत्नैर्बोध्यमानापि पितृभ्यां नाग्रहीद्धृतिम् ॥ १५१
naahaaramapi saa bheje kaa kathaa mandanaadike | prayatnairbodhyamaanaapi pitrbhyaam naagrahiiddhrtim || 151
Nahrung nahm sie keine mehr zu sich, von Schmuck und Schminke keine Rede.
Von den Eltern behutsam gemahnt, fasste sie keinen Mut.
उत्सृज्य बिसिनीपत्त्रशयनं चाचिरेण सा । उन्मादिनीव बभ्राम पित्रोरुद्वेगदायिनी ॥ १५२
utsrjya bisiniipattrashayanam caacirena saa | unmaadiniiva babhraama pitrorudvegadaayinii || 152
Hastig ihr Lotusblätterlager verlassend, wandelte ihren Eltern Angst einjagend sie wie geisteskrank umher.
यदा न प्रतिपेदे सा समाश्वासयतोस्तयोः । वचस्तदा तौ कुपितौ पितरौ शपतः स्म ताम् ॥ १५३
yadaa na pratipede saa samaashvaasayatostayoh | vacastadaa tau kupitau pitarau shapatah sma taam || 153
Beide Eltern versuchten sie zu trösten, doch sie folgte ihren Worten nicht.
Da machten sie ihrem Ärger Luft, indem sie sie verfluchten:
निषादमध्ये निःश्रीके कंचित्कालं पतिष्यसि । अनेनैव शरीरेण स्वजातिस्मृतिवर्जिता ॥ १५४
nishaadamadhye nihshriike kamcitkaalam patishyasi | anenaiva shariirena svajaatismrtivarjitaa || 154
"Stürzen sollst du für einige Zeit mitten unter die erbärmlichen Nishadas Waldvölker!
In so einem Körper hast du keine Erinnerung mehr an diese deine Geburt!"
इति शप्ता पितृभ्यां सा निषादभवनं गता । निषादकन्या सम्पन्ना तदैव मकरन्दिका ॥ १५५
iti shaptaa pitrbhyaam saa nishaadabhavanam gataa | nishaadakanyaa sampannaa tadaiva makarandikaa || 155
Von den Eltern derart verflucht sank Makarandika in den Nishadazustand herab
und wurde so zu einem Waldmenschenkind.
स चानुतप्य तच्छोकात्तत्पिता सिंहविक्रमः । विद्याधरेश्वरः पत्न्या सह पञ्चत्वमाययौ ॥ १५६
sa caanutapya tacchokaattatpitaa simhavikramah | vidyaadhareshvarah patnyaa saha pancatvamaayayau || 156
Ihr Vater, der Vidyaadharakönig Simhavikrama, bereute das so sehr,
daß er mit seiner Gattin zusammen vor lauter Kummer dahinschied.
स च विद्याधरेन्द्रोऽभूत्प्रागृषिः सर्वशास्त्रवित् । केनापि प्राक्तनापुण्यशेषेण शुकतां गतः ॥ १५७
sa ca vidyaadharendro'bhuutpraagrshih sarvashaastravit | kenaapi praaktanaapunyasheshena shukataam gatah || 157
Eigentlich war dieser Vidyaadharakönig davor ein Rishi, der alle Lehren kannte,
aber weil da noch ein Rest früherer Verfehlungen war, wurde er zu diesem Papagei hier.
तथैव तस्य भार्या च सा जातारण्यसूकरी । सोऽयं शुकः पुराधीतं वेत्ति चैव तपोबलात् ॥ १५८
tathaiva tasya bhaaryaa ca saa jaataaranyasuukarii | so'yam shukah puraadhiitam vetti caiva tapobalaat || 158
Seine Frau aber wurde als Wildsau geboren. Der Papagei wiederum weiß kraft seiner asketischen Lebensweise als Rishi noch alles, was er früher gelernt hat.
अथ कर्मगतिं चित्रां दृष्ट्वास्य हसितं मया । एतां राजसदस्युकत्वा कथां चैष विमोक्ष्यते ॥ १५९
atha karmagatim citraam drshtvaasya hasitam mayaa | etaam raajasadasyukatvaa kathaam caisha vimokshyate || 159
Als ich den merkwürdigen Entwicklungsgang seiner Werke gesehen hatte, mußte ich lachen.
Sobald er aber diese Geschichte vor einem Königssitz erzählt, wird er frei sein.
सोमप्रभश्च तामस्य सुतां द्युचरजन्मनि । प्राप्स्यत्येव निषादीत्वमागतां मकरन्दिकाम् ॥ १६०
somaprabhashca taamasya sutaam dyucarajanmani | praapsyatyeva nishaadiitvamaagataam makarandikaam || 160
Und Somaprabha wird in seiner Existenz als Vidyaadhara die Papageientochter,
die jetzt noch ein verworfenes Waldmenschenkind ist, bekommen.
मनोरथप्रभा तं च जातं सम्प्रति भूमिपम् । रश्मिमन्तं मुनिसुतं तदैव पतिमाप्स्यति ॥ १६१
manorathaprabhaa tam ca jaatam samprati bhuumipam | rashmimantam munisutam tadaiva patimaapsyati || 161
Und Manorathaprabhaa wird den Einsiedlersohn Rashmimat,
gerade König geworden, auch als Ehemann erhalten.
सोमप्रभोऽपि पितरं दृष्ट्वा गत्वा तदाश्रमे । साम्प्रतं स प्रियाप्राप्त्यै शर्वमाराधयन्स्थितः ॥ १६२
somaprabho'pi pitaram drshtvaa gatvaa tadaashrame |
saampratam sa priyaapraaptyai sharvamaaraadhayansthitah || 162
Somaprabha wird, sobald er seinen Vater gesehen hat, zurück in ihre Einsiedelei ziehen,
um dort Shiva so lange zu huldigen, bis er seine Geliebte wiederfindet."
इत्याख्याय कथां तत्र पुलस्त्यो व्यरमन्मुनिः । अहं च जातिमस्मार्षं हर्षशोकपरिप्लुतः ॥ १६३
ityaakhyaaya kathaam tatra pulastyo vyaramanmunih | aham ca jaatimasmaarsham harshashokapariplutah || 163
Als Rishi Pulastya seine Geschichte erzählt hatte, verfiel er in Schweigen.
Ich aber erinnerte mich meiner früheren Geburt, von Freude und Leid überwältigt.
ततो येनाहमभवं नीतस्तत्कृपयाश्रमम् । स मरीचिमुनिस्तत्र गृहीत्वा मामवर्धयत् ॥ १६४
tato yenaahamabhavam niitastatkrpayaashramam | sa mariicimunistatra grhiitvaa maamavardhayat || 164
Rishi Marici, der mich schon mal aus Mitleid in seine Einsiedelei mitgenommen hatte,
nahm sich meiner an, um mich aufzuziehen.
जातपक्षश्च पक्षितसुलभाच्चापलादहम् । इतस्ततः परिभ्राम्यन्विद्याश्चर्यं प्रदर्शयन् ॥ १६५
jaatapakshashca pakshitasulabhaaccaapalaadaham | itastatah paribhraamyanvidyaashcaryam pradarshayan || 165
Als mir Flügel gewachsen waren, flog ich mit der Vögeln eigenen Flatterlust hier- wie dorthin,
Wissen und Kunst demonstrierend.
निषादहस्ते पतितः क्रमात्प्राप्तस्त्वदन्तिकम् । इदानीं च मम क्षीणं दुष्कृतं पक्षियोनिजम् ॥ १६६
nishaadahaste patitah kramaatpraaptastvadantikam | idaaniim ca mama kshiinam dushkrtam pakshiyonijam || 166
In die Hände eines Wäldlers gefallen, kam ich nach und nach an deinen Hof.
So schwindet, in eines Vogels Schoß geboren, meine böse Tat dahin."
इति सदसि कथामुदीर्य तस्मिन्विदुषि शुके विरते विचित्रवाचि ।
सपदि स सुमनोमहीभृदासीत्प्रमदतरङ्गितविस्मृतान्तरात्मा ॥ १६७
iti sadasi kathaamudiirya tasminvidushi shuke virate vicitravaaci |
sapadi sa sumanomahiibhrdaasiitpramadatarangitavismrtaantaraatmaa || 167
Nachdem der kluge und beredte Papagei vor der Versammlung seine Geschichte erzählt hatte und den Schnabel hielt, war plötzlich König Sumanas innerste Seele von vergessener Liebe erregt.
अत्रान्तरे तं परितुष्य शंभुः स्वप्ने च सोमप्रभमादिदेश ।
उत्तिष्ठ राजन्सुमनोनृपस्य पार्श्वं व्रज प्राप्स्यसि तत्र कान्ताम् ॥ १६८
atraantare tam paritushya shambhuh svapne ca somaprabhamaadidesha |
uttishtha raajansumanonrpasya paarshvam vraja praapsyasi tatra kaantaam || 168
Mittlerweile sprach, höchst gnädig gestimmt, Shiva im Traum zu Somaprabha:
"Steh auf König, reite zu König Sumanas! Dort wirst du die Geliebte finden.
मुक्तालताख्या पितृशापतो हि भूत्वा निषादी मकरन्दिकाख्या ।
आदाय तं स्वं पितरं गतास्य राज्ञोऽन्तिकं सा शुकतामवाप्तम् ॥ १६९
muktaalataakhyaa pitrshaapato hi bhuutvaa nishaadii makarandikaakhyaa |
aadaaya tam svam pitaram gataasya raajno'ntikam saa shukataamavaaptam || 169
Denn nach ihres Vaters Verwünschung war Makarandika zu dem Urwaldmädchen Muktaalataa geworden. Die hat ihren zum Papagei gewordenen Vater an den Königshof mitgebracht.
स्मरिष्यति त्वां तु विलोक्य जातिं विद्याधरी सा विनिवृत्तशापा ।
अन्योन्यविज्ञानविवृद्धहर्षशोभी भविष्यत्यथ संगमो वाम् ॥ १७०
smarishyati tvaam tu vilokya jaatim vidyaadharii saa vinivrttashaapaa |
anyonyavijnaanavivrddhaharshashobhii bhavishyatyatha samgamo vaam || 170
Sobald sie dich sieht, läuft ihr Fluch ab. Sie erinnert sich an ihre letzte Existenz als Vidyaadhari. Dann wird es zur Vereinigung zwischen euch kommen, prächtig der wachsenden Freude wegen, da ihr einander erkennt.
इति भूमिपतिं निगद्य तं गिरिशः स्वाश्रमगां तथैव ताम् ।
अपरां स मनोरथप्रभां भगवान्भक्तकृपालुरब्रवीत् ॥ १७१
iti bhuumipatim nigadya tam girishah svaashramagaam tathaiva taam |
aparaam sa manorathaprabhaam bhagavaanbhaktakrpaalurabraviit || 171
Nach diesen Worten an König Somaprabha sprach Shiva, Herr über den Gipfeln,
voll Mitleid für seine Anhänger, zu Manorathabrabhaa, die in seine Einsiedelei gezogen war:
यो रश्मिमान्मुनिसुतोऽभिमतो वरस्ते जातः स सम्प्रति पुनः सुमनोऽभिधानः ।
तत्तत्र गच्छ तमवाप्नुहि स स्वजातिं सद्यः स्मरिष्यति शुभे तव दर्शनेन ॥ १७२
yo rashmimaanmunisuto'bhimato varaste jaatah sa samprati punah sumano'bhidhaanah |
tattatra gaccha tamavaapnuhi sa svajaatim sadyah smarishyati shubhe tava darshanena || 172
"Dieser Einsiedlerjunge, Rashmimat, den du dir zum Ehemann erkoren, wurde wiederum als Sumanas geboren. Reite dahin und nimm ihn dir! Sobald er dich sieht, du Schöne, wird er sich seiner früheren Geburt erinnern."
एवं ते सोमप्रभविद्याधरकन्यके पृथग्विभुना । स्वप्नादिष्टे नृपतेस्तस्य सदः सुमनसस्तदा ययतुः ॥ १७३
evam te somaprabhavidyaadharakanyake prthagvibhunaa |
svapnaadishte nrpatestasya sadah sumanasastadaa yayatuh || 173
So wurde jeder für sich von Shiva im Traum aufgefordert. Also flogen Somaprabha
und das Vidyaadharamädchen sofort zum Hof von König Sumanas.
सोमप्रभं च तत्र तं विलोक्य संस्मृत्य जातिं मकरन्दिका स्वम् ।
दिव्यं प्रपद्यैव निजं वपुस्तज्जग्राह कण्ठे चिरशापमुक्ता ॥ १७४
somaprabham ca tatra tam vilokya samsmrtya jaatim makarandikaa svam |
divyam prapadyaiva nijam vapustajjagraaha kanthe cirashaapamuktaa || 174
Als Makarandika Somaprabha dort sah, erinnerte sie sich ihrer früheren Geburt, nahm ihren himmlischen Körper wieder an und fiel ihm um den Hals, von ihrem langen Fluch befreit.
सोऽपि प्रसादाद्गिरिजापतेस्तां सम्प्राप्य विद्याधरराजपुत्रीम् ।
सोमप्रभः साकृतिदिव्यभोगलक्ष्मीमिवाश्लिष्य कृती बभूव ॥ १७५
so'pi prasaadaadgirijaapatestaam sampraapya vidyaadhararaajaputriim |
somaprabhah saakrtidivyabhogalakshmiimivaashlishya krtii babhuuva || 175
Somaprabha, der nach einem Gnadenakt Shivas, des Mannes der Tochter vom Berge, die Vidyaadharaprinzessin bekommen hatte, umarmte sie, als hätten die Wonnen himmlischer Genüsse in ihr Form angenommen. Er hatte seine Mission erfüllt.
स चापि दृष्ट्वैव मनोरथप्रभां स्मृतस्वजातिः सुमनोमहीपतिः ।
प्रविश्य पूर्वां नभसश्च्युतां तनुं मुनीन्द्रपुत्रश्च बभूव रश्मिमान् ॥ १७६
sa caapi drshtvaiva manorathaprabhaam smrtasvajaatih sumanomahiipatih |
pravishya puurvaam nabhasashcyutaam tanum muniindraputrashca babhuuva rashmimaan || 176
Als König Sumanas Manorathaprabhaa erblickte, erinnerte er sich seiner Geburt, und wurde, in seinen früheren, vom Himmel gefallenen Körper eindringend zu Rashmimat, dem Sohn des Oberhaupts der Einsiedler.
तया च संगम्य पुनः स्वकान्तया चिरोत्सुकः स प्रययौ स्वमाश्रमम् ।
ययौ स सोमप्रभभूपतिश्च तां प्रियां समादाय निजां निजं पुरम् ॥ १७७
tayaa ca samgamya punah svakaantayaa cirotsukah sa prayayau svamaashramam |
yayau sa somaprabhabhuupatishca taam priyaam samaadaaya nijaam nijam puram || 177
Wieder mit seiner Geliebten vereint, nach der er sich so lange gesehnt hatte, ritt er in seine Einsiedelei zurück. Auch König Somaprabha ritt, seine Liebste mitnehmend, in seine Heimatstadt davon.
शुकोऽपि मुक्त्वैव स वैहगीं तनुं जगाम धाम स्वतपोभिरर्जितम् ।
इतीह दूरान्तरितोऽपि देहिनां भवत्यवश्यं विहितः समागमः ॥ १७८
shuko'pi muktvaiva sa vaihagiim tanum jagaama dhaama svatapobhirarjitam |
itiiha duuraantarito'pi dehinaam bhavatyavashyam vihitah samaagamah || 178
Auch der Papagei gelangte, seinen Vogelleib verlassend, zurück in ein Haus, das er sich mit seinem entbehrungsvollen Leben verdient hatte. Ihr seht also: Auch wenn in dieser Welt Menschen weit entfernt voneinander sind, ist ihr Wiedersehen auf jeden Fall vorbestimmt."
इति नरवाहनदत्तो निजसचिवाद्गोमुखात्कथां श्रुत्वा ।
अद्भुतविचित्ररुचिरां शक्तियशः सोत्सुकस्तुतोष तदा ॥ १७९
iti naravaahanadatto nijasacivaadgomukhaatkathaam shrutvaa |
adbhutavicitraruciraam shaktiyashah sotsukastutosha tadaa || 179
Als der sich nach Shaktiyashas sehnende Naravahanadatta diese phantastische, anrührende und abenteuerliche Geschichte von seinem Minister Gomukha hörte, ging es ihm wieder besser.
इति महाकविश्रीसोमदेवभट्टविरचिते कथासरित्सागरे शक्तियशोलम्बके तृतीयस्तरङ्गः ।
iti mahaakavishriisomadevabhattaviracite kathaasaritsaagare shaktiyasholambake trtiiyastarangah |
So endet das dritte Kapitel aus dem Buch Shaktiyashas im Weltmeer gespeist aus Strömen von Erzählungen, wie sie der Dichterfürst Somadeva Bhatta aufgeschrieben hat.