शशाङ्कवतीलम्बकः १२
shashaankavatiilambakah 12 Das Buch Shashankavati
पञ्चमस्तरङ्गः pancamastarangah | Die fünfte Welle, 5. Kapitel Kap. 72
एवं विमलबुद्ध्यादियुतो यावत्स तिष्ठति । मृगाङ्कदत्तो भिल्लादिपतेर्मायाबटोर्गृहे ॥ १
evam vimalabuddhyaadiyuto yaavatsa tishthati | mrgaankadatto bhillaadipatermaayaabatorgrhe || 1
Als Mrgaankadatta zusammen mit Vimalabuddhi und den anderen im Haus des Bhiilfürsten Maayaabatu verweilte,
तावत्तत्संनिधावेत्य तमात्मीयश्चमूपतिः । एकदा शबराधीशं ससंरम्भो व्यजिज्ञपत् ॥ २
taavattatsamnidhaavetya tamaatmiiyashcamuupatih | ekadaa shabaraadhiisham sasamrambho vyajijnapat || 2
trat eines Tages der Truppenführer des Stammeshäuptlings vor ihn und meldete sichtlich erregt:
त्वदादेशाद्विचिन्वद्भिर्भगवत्याः कृते प्रभो । उपहाराय पुरुषः प्राप्तोऽस्माभिः स तादृशः ॥ ३
tvadaadeshaadvicinvadbhirbhagavatyaah krte prabho | upahaaraaya purushah praapto’smaabhih sa taadrshah || 3
„Eurem Befehl gemäß, o Herr, haben wir nach einem zum Opfer geeigneten Menschen gesucht
und sind dabei auf einen Mann gestoßen,
येनास्मद्वीरयोधानां खण्डितं शतपञ्चकम् । आनीतश्च स भूयिष्ठप्रहारविवशीकृतः ॥ ४
yenaasmadviirayodhaanaam khanditam shatapancakam | aaniitashca sa bhuuyishthaprahaaravivashiikrtah || 4
der fünfhundert unserer besten Kämpfer abgeschlachtet hat. Den bringe ich dir. Seiner vielen Wunden wegen ist er kampfunfähig.
तच्छ्रुत्वा स पुलिन्देन्द्रः सेनापतिमुवाच तम् । प्रवेश्यतामिहैवाशु सोऽस्माकं दर्श्यतामिति ॥ ५
tacchrutvaa sa pulindendrah senaapatimuvaaca tam | praveshyataamihaivaashu so’smaakam darshyataamiti || 5
Als er das hörte, befahl der König der Bergstämme seinem Heerführer: „Sofort herbringen! Den sehen wir uns mal genauer an.“
ततः प्रवेशितस्तेन यावत्सर्वैः स दृश्यते । शस्त्रक्षतोद्यद्रक्ताक्तरणधूलीकलङ्कितः ॥ ६
tatah praveshitastena yaavatsarvaih sa drshyate | shastrakshatodyadraktaaktaranadhuuliikalankitah || 6
Er wurde vorgeführt und alle konnten ihn sehen, wie er von aus Schwertwunden sickerndem Blut verschmiert
und vom Staub des Schlachtfelds verkrustet war,
गण्डसिन्दूरसम्पृक्तस्रवद्दानाम्बुपङ्किलः । पाशैर्विवेष्टितो घूर्णन्मत्तो बद्ध इव द्विपः ॥ ७
gandasinduurasamprktasravaddaanaambupankilah | paashairviveshtito ghuurnanmatto baddha iva dvipah || 7
ein brünftiger Elefant gleichsam, an den Fesseln, mit denen er umwickelt war, zerrend,
dem an den Schläfen das Zinnoberrot mit Brunftsaft sich mischend schlammig herabfloss.
तावत्तं प्रत्यभिज्ञाय मन्त्रिणं स्वं गुणाकरम् । मृगाङ्कदत्तो धावित्वा कण्ठे प्ररुदितोऽग्रहीत् ॥ ८
taavattam pratyabhijnaaya mantrinam svam gunaakaram | mrgaankadatto dhaavitvaa kanthe prarudito’grahiit || 8
Da erkannte Mrgaankadatta seinen Minister Gunaakara, lief zu ihm hin und fiel ihm weinend um den Hals.
बुद्ध्वाथ तत्सखिभ्यस्तं स भिल्लेन्द्रो गुणाकरम् । प्रह्वस्तमाश्वासितवान्पादलग्नं निजप्रभोः ॥ ९
buddhvaatha tatsakhibhyastam sa bhillendro gunaakaram | prahvastamaashvaasitavaanpaadalagnam nijaprabhoh || 9
Als der Bhiilfürst von Mrgaankadattas Freunden erfuhr, wer Gunaakara war,
verneigte er sich vor ihm und fiel, ihm beschwichtigend zuredend, seinem Meister zu Füßen.
प्रवेश्य च गृहं स्नातं तं बद्धव्रणपट्टकम् । उपाचरद्भिषक्प्रोक्तैः स पथ्यैः पानभोजनैः ॥ १०
praveshya ca grham snaatam tam baddhavranapattakam | upaacaradbhishakproktaih sa pathyaih paanabhojanaih || 10
Dann brachte er ihn zu sich nach Hause, wusch ihn und verband seine Wunden.
Bald atzte er ihn mit geeigneten, von den Ärzten verschriebenen Suppen und fester Nahrung.
ततो मृगाङ्कदत्तस्तं समाश्वस्तं स्वमन्त्रिणम् । सखे कथय वृत्तान्तः कस्तवेति स पृष्टवान् ॥ ११
tato mrgaankadattastam samaashvastam svamantrinam | sakhe kathaya vrttaantah kastaveti sa prshtavaan || 11
Nachdem sein Minister halbwegs wiederhergestellt war, fragte Mrgaankadatta ihn: „Erzähle, mein Freund, wie ist es dir ergangen?“
अथ सर्वेषु शृण्वत्सु स जगाद गुणाकरः । श्रूयतां देव वृत्तान्तमात्मीयं कथयामि वः ॥ १२
atha sarveshu shrnvatsu sa jagaada gunaakarah | shruuyataam deva vrttaantamaatmiiyam kathayaami vah || 12
Da sprach Gunaakara vor den versammelten Zuhörern: „Hört, o Gebieter, meine Erlebnisse. Ich will sie euch berichten:
ततो नागस्य शापेन भवद्भ्योऽहं वियोजितः । न किंचिदविदं मोहाद्दूरां तामटवीं भ्रमन् ॥ १३
tato naagasya shaapena bhavadbhyo‘ham viyojitah | na kimcidavidam mohaadduuraam taamataviim bhraman || 13
Als ich nach der Verwünschung des Naaga von Euch getrennt war,
irrte ich noch lange orientierungslos durch die weite Einöde.
चिरात्सम्प्राप्तबुद्धिश्च दुःखितोऽहमचिन्तयम् । अहो दुःशिक्षितस्यैष विलासः कोऽपि वेधसः ॥ १४
ciraatsampraaptabuddhishca duhkhito’hamacintayam | aho duhshikshitasyaisha vilaasah ko’pi vedhasah || 14
Irgendwann kam ich wieder zur Besinnung und dachte schmerzerfüllt:
„O Weh, da scheint ein ungezogener Schöpfer seinen Schabernack mit mir zu treiben!
मृगाङ्कदत्तः खिद्येत स्थितो हर्म्यतलेऽपि यः । सोऽस्यामटव्यां संतप्तसिकतायां कथं भवेत् ॥ १५
mrgaankadattah khidyeta sthito harmyatale‘pi yah | so’syaamatavyaam samtaptasikataayaam katham bhavet || 15
Mrgaankadatta, der schon ohnmächtig wird, wenn er auf dem Marmorboden in seinem Palast steht – wie soll der
im glühend heißen Sand dieser Wüste überleben?
कथं च ते वयस्याः स्युरित्यन्तर्विमृशन्मुहुः । दैवात्सम्प्राप्तवानस्मि पर्यटन्विन्ध्यवासिनीम् ॥ १६
katham ca te vayasyaah syurityantarvimrshanmuhuh | daivaatsampraaptavaanasmi paryatanvindhyavaasiniim || 16
Und wie mag es wohl den Gefährten ergehen?“ grübelte ich immer wieder.
Während ich so umherirrte, geriet ich zufällig auf das Areal der Durga, die in den Vindhyabergen wohnt.
तस्या उपाहृतानेकनानाजीवमहर्निशम् । प्राविशं भवनं देव्याः कृतान्तसदनोपमम् ॥ १७
tasyaa upaahrtaanekanaanaajiivamaharnisham | praavisham bhavanam devyaah krtaantasadanopamam || 17
Ich betrat ihren Tempel, in dem Tag und Nacht alle möglichen Lebewesen geopfert werden,
und der darum an den Wohnsitz des Todesgottes erinnert.
तत्र देवीं प्रणम्याहमपश्यं पुरुषं शवम् । कण्ठान्तर्गतनिस्त्रिंशहस्तमात्मोपहारिणम् ॥ १८
tatra deviim pranamyaahamapashyam purusham shavam | kanthaantargatanistrimshahastamaatmopahaarinam || 18
Dort verneigte ich mich vor der Göttin und sah die Leiche eines Mannes, der noch das Messer in der Hand hielt,
mit dem er sich selbst in den Hals gestochen und so geopfert hatte.
तं दृष्ट्वैव पुनर्दुःखहेतोर्मे त्वद्वियोगिनः । अभूदात्मोपहारेण देवीं तोषयितुं मतिः ॥ १९
tam drshtvaiva punarduhkhahetorme tvadviyoginah | abhuudaatmopahaarena deviim toshayitum matih || 19
Als ich den sah, kam mir aufgrund der Qual, von dir getrennt zu sein, der Gedanke
mich selbst auch zu opfern und so die Göttin zu beschwichtigen.
तत्खड्गमेव धावित्वा यावदस्मि गृहीतवान् । तावन्निवारयन्तीव दूराद्वर्धककम्पिना ॥ २०
tatkhadgameva dhaavitvaa yaavadasmi grhiitavaan | taavannivaarayantiiva duuraadvardhakakampinaa || 20
Als ich hinlief, sein Schwert zu ergreifen, hat mich von weitem gewissermaßen
eine mitleidige Seele mit dem mißbilligenden Schütteln
शिरसा समुपेत्यैव सकृपा कापि तापसी । निवार्य मरणात्पृष्ट्वा वृत्तान्तं निजगाद माम् ॥ २१
shirasaa samupetyaiva sakrpaa kaapi taapasii | nivaarya maranaatprshtvaa vrttaantam nijagaada maam || 21
ihres Hauptes daran gehindert. Eine Einsiedlerin trat auf mich zu und lenkte mich also vom Sterben ab.
Sie fragte mich nach meinen Erlebnissen und sagte dann zu mir:
मैवं कृथाः पुनर्दृष्टो मृतानामपि संगमः । किं पुनर्जीवतां पुत्र तथा चैतां कथां शृणु ॥ २२
maivam krthaah punardrshto mrtaanaamapi samgamah | kim punarjiivataam putra tathaa caitaam kathaam shrnu || 22
„Mach das nicht! Wir haben gesehen, daß Tote wieder zusammenfinden.
Wie dann erst die Lebenden! Hör dir diese Geschichte an, mein Junge:
अहिच्छत्रेति नाम्नास्ति विख्याता नगरी भुवि । तस्यामुदयतुङ्गाख्यः पुराभूद्राजकुञ्जरः ॥ २३
ahicchatreti naamnaasti vikhyaataa nagarii bhuvi | tasyaamudayatungaakhyah puraabhuudraajakunjarah || 23
Ahicchatra heißt eine der berühmten Städte dieser Welt. In der herrschte einst Udayatunga, ein hervorragender König.
तस्य क्षत्ता च कमलमतिर्नाम महानभूत् । विनीतमतिरित्यासीत्तस्याप्यसदृशः सुतः ॥ २४
tasya kshattaa ca kamalamatirnaama mahaanabhuut | viniitamatirityaasiittasyaapyasadrshah sutah || 24
Der hatte einen bedeutenden Torwächter, Kamalamati, und der wiederum hatte diesen unschlagbaren Sohn – Viniitamati.
समाहृतगुणेनापि प्रापि यस्य न तुल्यता । सछिद्रेण मृणालेन चापेन कुटिलेन च ॥ २५
samaahrtagunenaapi praapi yasya na tulyataa | sacchidrena mrnaalena caapena kutilena ca || 25
Was den Strang seiner Vorzüge angeht, so war er mit niemandem aufzuwiegen:
Die Lotuswurzel hat essbare Fasern, ist aber rissig, der Bogen hat eine Sehne, ist aber krumm.
स कदाचित्सुधाधौतप्रासादोपरि पञ्चके । स्थितो ददर्श शीतांशुमुद्गच्छन्तं निशामुखे ॥ २६
sa kadaacitsudhaadhautapraasaadopari pancake | sthito dadarsha shiitaamshumudgacchantam nishaamukhe || 26
Einmal stand er - die Nacht war erst ein Fünftel alt - auf dem weiß gekalkten Flachdach seines Bungalows
und sah dem Mond beim Aufgehen zu:
कामकल्पद्रुमोत्थेन पल्लवेन विनिर्मितम् । रजन्या वासवदिशः कर्णपूरमिवोज्ज्वलम् ॥ २७
kaamakalpadrumotthena pallavena vinirmitam | rajanyaa vaasavadishah karnapuuramivojjvalam || 27
ein glitzernder Ohrring in der Dunkelheit des Ostens, wie aus einem Schößling des Wunschbaums der Sehnsucht geformt.
क्रमात्तद्रश्मिजालैश्च जगद्वीक्ष्य विराजितम् । स विनीतमतिर्जातहृदुल्लासो व्यचिन्तयत् ॥ २८
kramaattadrashmijaalaishca jagadviikshya viraajitam | sa viniitamatirjaatahrdullaaso vyacintayat || 28
Als er die allmählich von seinem Strahlenkranz erhellte Welt gewahrte,
sagte er sich, in Gedanken hingerissen, das Herz voll aufwallender Lebenslust:
अहो चन्द्रिकया मार्गाः सुधयेवावभासिताः । दृश्यन्ते तदमीष्वेको गत्वा न विहरामि किम् ॥ २९
aho candrikayaa maargaah sudhayevaavabhaasitaah | drshyante tadamiishveko gatvaa na viharaami kim || 29
„Ha! Die Straßen scheinen von Mondlicht so weiß wie frisch gekalkt. Warum sollt‘ ich wohl auf ihnen nicht umherstreifen?“
इति ध्यात्वैव स धनुर्धरो निर्गत्य पर्यटन् । क्रोशमात्रं गतोऽकस्माच्छुश्राव रुदितध्वनिम् ॥ ३०
iti dhyaatvaiva sa dhanurdharo nirgatya paryatan | kroshamaatram gato’kasmaacchushraava ruditadhvanim || 30
Nach diesen Überlegungen nahm er seinen Bogen und ging hinaus auf Streifzug.
Nachdem er einen Kilometer gewandert war, hörte er plötzlich jemanden weinen.
गत्वा तदनुसारेण ददर्शैकां स कन्यकाम् । दिव्यरूपां प्ररुदतीं तरुमूलसमाश्रयाम् ॥ ३१
gatvaa tadanusaarena dadarshaikaam sa kanyakaam | divyaruupaam prarudatiim tarumuulasamaashrayaam || 31
Er folgte dem Geräusch, bis er ein verheultes junges Mädchen von himmlischer Erscheinung fand.
Sie hatte sich am Fuß eines Baumes versteckt.
पप्रच्छ च शुभे का त्वं किं चायं नीयते तुलाम् । मुखेन्दुः समलस्येन्दोस्त्वयाश्रुमलिनीकृतः ॥ ३२
papraccha ca shubhe kaa tvam kim caayam niiyate tulaam | mukhenduh samalasyendostvayaashrumaliniikrtah || 32
Er fragte: „Du Schöne, wer bist du? Und warum läßt du vor lauter Tränen
deinen Gesichtsmond so aussehen wie den Mond mit seinen Flecken?“
इत्युक्ता तेन सावोचत्सुता नागपतेरहम् । कन्या विजयवत्याख्या महात्मन्गन्धमालिनः ॥ ३३
ityuktaa tena saavocatsutaa naagapateraham | kanyaa vijayavatyaakhyaa mahaatmangandhamaalinah || 33
Als er sie so ansprach, sagte sie: „Du Großherziger, ich bin die Tochter des Schlangenfürsten Gandhamaalin von den duftenden Kränzen und heiße Vijayavati, die Siegreiche.
स मे पिता रणान्नष्टः शप्तो वासुकिनैकदा । यास्यसि त्वं रिपोः पाप जितः सन्दासतामिति ॥ ३४
sa me pitaa ranaannashtah shapto vaasukinaikadaa | yaasyasi tvam ripoh paapa jitah sandaasataamiti || 34
Einst war mein Vater aus der Schlacht geflohen und darob von Vaasuki verflucht:
‚Schurke! Von deinem Feind besiegt und in die Sklaverei verschleppt sollst du sein!“
तच्छापात्स च यक्षेण कालजिह्वेन वैरिणा । जित्वा मनोनुगः पुष्पभारवाहीकृतः सदा ॥ ३५
tacchaapaatsa ca yakshena kaalajihvena vairinaa | jitvaa manonugah pushpabhaaravaahiikrtah sadaa || 35
Aufgrund dieser Verwünschung wurde er von seinem Feind, dem Baumgeist Kaalajihva, mit der schwarzen Zunge,
besiegt und gefügig gemacht, sodaß er dauernd seine Blumenlasten schleppen mußte.
तद्दुःखात्तत्कृते गौरीं तपसाहमतोषयम् । प्रत्यक्षीभूय मे सा च भगवत्येवमब्रवीत् ॥ ३६
tadduhkhaattatkrte gauriim tapasaahamatoshayam | pratyakshiibhuuya me saa ca bhagavatyevamabraviit || 36
Aus dieser Not heraus wollt ich um seinetwillen Gauri durch Entsagung beschwichtigen. Die Göttin offenbarte sich mir und sagte:
वत्से शृण्वस्ति सरसो मानस्यन्तरे महत् । सहस्रदलविस्तीर्णं स्फाटिकं दिव्यमम्बुजम् ॥ ३७
vatse shrnvasti saraso maanasyantare mahat | sahasradalavistiirnam sphaatikam divyamambujam || 37
„Hör zu, Kälbchen: Im Maanasa-See liegt ein großer,
über tausend Blütenblätter sich erstreckender himmlischer Lotus aus Bergkristall.
यदर्ककरसंस्पर्शकीर्णतेजो विराजते । शेषस्येव शिरो भूरिफणं रत्नांशुपिञ्जरम् ॥ ३८
yadarkakarasamsparshakiirnatejo viraajate | sheshasyeva shiro bhuuriphanam ratnaamshupinjaram || 38
Sobald die Sonnenstrahlen ihn berühren, erstrahlt sein Glanz weit umher,
wie das von blitzenden Edelsteinen gelbe Haupt der Weltschlange mit seinen vielen Nackenschilden.
तदेकदा वैश्रवणो दृष्ट्वा स्नात्वात्र मानसे । जातश्रद्धोऽम्बुजे तस्मिन्हरस्यारभतार्चनम् ॥ ३९
tadekadaa vaishravano drshtvaa snaatvaatra maanase | jaatashraddho’mbuje tasminharasyaarabhataarcanam || 39
Einst hatte Kubera ihn gesehen. Er badete im Maanasasee und beschloss, Shiva anzubeten, weil er ihn haben wollte.
तत्कालं चानुगास्तस्य यक्षास्तत्र सरोन्तरे । विजह्रुश्चक्रहंसादिरूपैर्वारिचरोचितैः ॥ ४०
tatkaalam caanugaastasya yakshaastatra sarontare | vijahrushcakrahamsaadiruupairvaaricarocitaih || 40
Damals verlustierten sich seine Begleiter, die Yakshas, dort im See,
und zwar in Gestalt von Rostgänsen, Schwänen und anderen Wasservögeln.
तत्र युष्माद्रिपोस्तस्य कालजिह्वस्य दैवतः । विद्युज्जिह्व इति ज्येष्ठो भ्राता यक्षः प्रियासखः ॥ ४१
tatra yushmaadripostasya kaalajihvasya daivatah | vidyujjihva iti jyeshtho bhraataa yakshah priyaasakhah || 41
Dort tummelte sich zufällig auch Vidyujjihva, züngelnder Blitz, der ältere Bruder Eures Feindes Kaalajihva, mit seiner Geliebten.
क्रीडंश्चक्राह्वरूपेण पक्षविक्षेपघट्टनात् । कुबेरस्य कराग्रस्थमर्घ्यपात्रमपातयत् ॥ ४२
kriidamshcakraahvaruupena pakshavikshepaghattanaat | kuberasya karaagrasthamarghyapaatramapaatayat || 42
Während er herumtollte, schlug er im Rostganskostüm mit einem Flügelschwung Kubera den Opferkrug aus der Hand.
ततः स धनदः क्रुद्धः शापेनात्रैव मानसे । चक्राह्वमेव तं चक्रे विद्जुज्जिह्वं सभार्यकम् ॥ ४३
tatah sa dhanadah kruddhah shaapenaatraiva maanase | cakraahvameva tam cakre vidjujjihvam sabhaaryakam || 43
Da wurde Geldgeber Kubera wütend und verfluchte den Vidyujjihva samt Gespielin gleich dort am Maanasasee,
daß sie ebendiese Rostgänse blieben.
तथाकृतं च सम्प्रीत्या रात्रौ रात्रौ विनोदयन् । कृततत्प्रेयसीरूपो विरहातुरमग्रजम् ॥ ४४
tathaakrtam ca sampriityaa raatrau raatrau vinodayan | krtatatpreyasiiruupo virahaaturamagrajam || 44
Als seinem älteren Bruder das geschah, nahm aus Freundschaft Nacht für Nacht, um ihn aufzuheitern, Kaalajihva
die Gestalt seiner Geliebten an, da jener unter der Trennung von ihr so sehr litt.
कालजिह्वोऽद्य तत्रास्ते स दिवा निजरूपभृत् । दासीकृतेन त्वत्पित्रा सहितो गन्धमालिना ॥ ४५
kaalajihvo’dya tatraaste sa divaa nijaruupabhrt | daasiikrtena tvatpitraa sahito gandhamaalinaa || 45
Tagsüber trug er seine richtige Form, begleitet von deinem Vater Gandhamaalin, den er zum Sklaven degradiert hatte.
तत्तत्र प्रेर्यतां पुत्रि प्रतीहारसुतस्त्वया । अहिच्छत्रो महावीरो विनीतमतिरुद्यमी ॥ ४६
tattatra preryataam putri pratiihaarasutastvayaa | ahicchatro mahaaviiro viniitamatirudyamii || 46
Entsende dorthin, Töchterchen, den Sohn des Torwärters aus Ahicchatra, den unternehmungslustigen Großen Helden Viniitamati!
इममश्वं च खड्गं च गृहाणाभ्यां विजित्य तम् । यक्षं स हि प्रवीरस्ते जनकं मोचयिष्यति ॥ ४७
imamashvam ca khadgam ca grhaanaabhyaam vijitya tam | yaksham sa hi praviiraste janakam mocayishyati || 47
Nimm jetzt das Pferd hier und das Schwert! Mit denen besiegt er diesen Yaksha, und als Superheld wird er deinen Vater befreien.
खद्गरत्नस्य चैतस्य स्वामी भवति यः पुमान् । स जित्वा निखिलाञ्शत्रून्राजा भवति भूतले ॥ ४८
khadgaratnasya caitasya svaamii bhavati yah pumaan | sa jitvaa nikhilaanshatruunraajaa bhavati bhuutale || 48
Der Mann, der Herr über dieses Juwel von einem Schwert wird, besiegt die Feinde allesamt und wird König auf dem Erdenrund.“
एवमुक्त्वाश्वखड्गौ मे देवी दत्त्वा तिरोऽभवत् । अथ त्वत्प्रेरणायाद्य क्रमेणाहमिहागता ॥ ४९
evamuktvaashvakhadgau me devii dattvaa tiro’bhavat | atha tvatpreranaayaadya kramenaahamihaagataa || 49
Mit diesen Worten überreichte die Göttin mir Pferd und Schwert. Dann verschwand sie.
Heute kam ich folgerichtig her, um dich zu entsenden.
देवीप्रसादसहितं वीक्ष्य त्वां निर्गतं निशि । युक्त्या चानीतवत्यस्मि संश्राव्य रुदितध्वनिम् ॥ ५०
deviiprasaadasahitam viikshya tvaam nirgatam nishi | yuktyaa caaniitavatyasmi samshraavya ruditadhvanim || 50
Als ich dich mit dem Segen der Göttin nachts herausgehen sah, habe ich dich mit einer List hergeführt,
als dir schien, du würdest ein Weinen vernehmen.
तदेतत्साधयेष्टं मे सुभगेति तयार्थितः । स विनीतमतिस्तस्याः प्रतिपेदे तथेति तत् ॥ ५१
tadetatsaadhayeshtam me subhageti tayaarthitah | sa viniitamatistasyaah pratipede tatheti tat || 51
Darum vollende, worum ich dich bitte, edler Mann!“ Das ließ Viniitamati sich nicht zweimal sagen
und stimmte ihr sofort zu: „Aber gewiss doch!“
ततो गत्वैव सा नागकन्या तत्क्षणमेव तम् । वाजिनं जवनं श्वेतं पिण्डीभूतमिवैन्दवम् ॥ ५२
tato gatvaiva saa naagakanyaa tatkshanameva tam | vaajinam javanam shvetam pindiibhuutamivaindavam || 52
Dann ging das Naagamädchen sofort los und brachte ihm das schnelle Ross, wie gebündelte Mondlichtstrahlen so weiß.
रश्मिजालं दिगन्तेषु तमो हन्तुं प्रधावितम् । तच्च वीरावलोकिन्या विप्रेक्षितमिव श्रिया ॥ ५३
rashmijaalam diganteshu tamo hantum pradhaavitam | tacca viiraavalokinyaa viprekshitamiva shriyaa || 53
Es schien ans Ende der Welt stürmen zu wollen, die Finsternis zu vertreiben,
der Blick der Glücksgöttin gleichsam, die nach ihrem Helden Ausschau hält.
खड्गरत्नमुपानीय सतारगगनच्छवि । तस्मै विनीतमतये समर्पयत ते उभे ॥ ५४
khadgaratnamupaaniiya sataaragaganacchavi | tasmai viniitamataye samarpayata te ubhe || 54
Auch das Juwel von Schwert, strahlend wie der Sternenhimmel, brachte sie und übergab beides an Viniitamati.
सोऽप्यात्तखड्गस्तुरगं तमारुह्य तया सह । प्रस्थितोऽश्वप्रभावेण तदैव प्राप मानसम् ॥ ५५
so’pyaattakhadgasturagam tamaaruhya tayaa saha | prasthito’shvaprabhaavena tadaiva praapa maanasam || 55
Er nahm Schwert und Ross, das er mit ihr zusammen bestieg. Dann brach er auf, und weil das Pferd so schnell war,
hatte er den Maanasasee auch bald erreicht,
वातोद्धूताम्बुजकरं चक्रवाकार्तकूजितैः । निषेधदिव मा मेति कालजिह्वानुकम्पया ॥ ५६
vaatoddhuutaambujakaram cakravaakaartakuujitaih | nishedhadiva maa meti kaalajihvaanukampayaa || 56
den vom Wind aufgewühlten Lotushort, der ihn mit den Klagerufen der Rostgänse „Maa maa – komm nicht!“
aus Sympathie für Kaalajihva abzuweisen schienen.
दृष्ट्वा स तत्र यक्षाणां वशे तं गन्धमालिनम् । मुक्तये तस्य तान्क्षुद्रान्व्यद्रावयदसिक्षतान् ॥ ५७
drshtvaa sa tatra yakshaanaam vashe tam gandhamaalinam | muktaye tasya taankshudraanvyadraavayadasikshataan || 57
Als er Gandhamaalin in der Gewalt der Yakshas entdeckte, trieb er die Elenden mit Schwerthieben auseinander,
um ihn zu befreien.
तद्दृष्ट्वा स सरोमध्यान्मुक्तचक्राङ्गनावपुः । कालजिह्वः समुत्तस्थौ प्रावृण्मेघ इवोन्नदन् ॥ ५८
taddrshtvaa sa saromadhyaanmuktacakraanganaavapuh | kaalajihvah samuttasthau praavrnmegha ivonnadan || 58
Als Kaalajihva das sah, stieg er aus der Mitte des Sees auf,
warf sein Rostgansfederkleid ab und ließ es donnern wie eine Gewitterwolke.
प्रवृत्ते चाहवे व्योम्नि कालजिह्वं तमुत्प्लुतम् । विनीतमतिरुत्प्लुत्य साश्वः केशेषु सोऽग्रहीत् ॥ ५९
pravrtte caahave vyomni kaalajihvam tamutplutam | viniitamatirutplutya saashvah kesheshu so’grahiit || 59
Während der Kampf entbrannte, stürmte Kaalajihva zum Himmel hoch. Da schoss auch Viniitamati samt Pferd in die Höhe
und packte ihn bei den Haaren.
छेतुमिच्छति यावच्च शिरः खड्गेन तस्य सः । तावत्स कृपणं जल्पन्यक्षस्तं शरणं ययौ ॥ ६०
chetumicchati yaavacca shirah khadgena tasya sah | taavatsa krpanam jalpanyakshastam sharanam yayau || 60
Gerade als er ihm mit seinem Schwert den Kopf abschlagen wollte, begab sich der kläglich aufjaulende Yaksha in seinen Schutz.
ददौ च तस्मै मुक्तः सन्नीतिघ्नं स्वाङ्गुलीयकम् । प्रह्वो मुमोच दास्याच्च नागं तं गन्धमालिनम् ॥ ६१
dadau ca tasmai muktah sanniitighnam svaanguliiyakam | prahvo mumoca daasyaacca naagam tam gandhamaalinam || 61
Nunmehr verschont, schenkte er ihm seinen Fingerring, der alle Naturplagen verjagen konnte.
Wieder bescheiden geworden, erlöste er den Naaga Gandhamaalin aus seinem Sklavendasein.
गन्धमाली च मुदितो विनीतमतये तदा । तस्मै सुतां तां विजयवतीं दत्त्वा गृहानगात् ॥ ६२
gandhamaalii ca mudito viniitamataye tadaa | tasmai sutaam taam vijayavatiim dattvaa grhaanagaat || 62
Da war Gandhamaalin dem Viniitamati so dankbar, daß er ihm seine Tochter Vijayavatii zur Frau gab.
Danach ging er nach Hause.
ततः खड्गाङ्गुलीयाश्वकन्यारत्नयुतः कृती । स विनीतमतिर्जाते प्रभाते गृहमाययौ ॥ ६३
tatah khadgaanguliiyaashvakanyaaratnayutah krtii | sa viniitamatirjaate prabhaate grhamaayayau || 63
Nun da Viniitamati mit Schwert, Ring, Ross und seiner jungen Frau vollkommen war,
ritt er bei Tagesanbruch an seinen Hof zurück.
तत्राभिनन्दितः पित्रा पृष्टवृत्तान्ततोषिणा । राज्ञा च स्वेन तां नागकन्यां स परिणीतवान् ॥ ६४
tatraabhinanditah pitraa prshtavrttaantatoshinaa | raajnaa ca svena taam naagakanyaam sa pariniitavaan || 64
Dort begrüßte ihn der Vater, fragte ihn nach seinen Erlebnissen und war, wie auch der König, erleichtert.
Danach hat er sein Schlangenmädchen geheiratet.
अथ रत्नैश्चतुर्भिस्तैर्गुणैः स्वैश्चोपबृंहितम् । पिता कदाचित्कमलमतिः प्रोवाच तं रहः ॥ ६५
atha ratnaishcaturbhistairgunaih svaishcopabrmhitam | pitaa kadaacitkamalamatih provaaca tam rahah || 65
Als er so von seinen vier Juwelen – Schwert, Pferd, Ring und Vijayavatii – und seinen eigenen Vorzügen stark geworden war,
nahm sein Vater ihn irgendwann zur Seite und sprach:
इहास्योदयतुङ्गस्य सुतैषा यास्ति भूपते । पुत्रोदयवती नाम सर्वविद्यासु शिक्षिता ॥ ६६
ihaasyodayatungasya sutaishaa yaasti bhuupate | putrodayavatii naama sarvavidyaasu shikshitaa || 66
„Hier ist dieser König Udayatunga. Der hat eine Tochter, Udayavatii. Die ist in allen Wissenschaften bewandert.
तस्यां पणः कृतोऽनेन यो विप्रः क्षत्रियोऽपि वा । वादे पराजयेतैतां तस्मै दद्यामिमामिति ॥ ६७
tasyaam panah krto’nena yo viprah kshatriyo’pi vaa | vaade paraajayetaitaam tasmai dadyaamimaamiti || 67
Ihr Vater hat eine Wette ausgerufen: ‚Wer immer, Brahmane oder Kshatriya,
sie im Wortgefecht besiegt – dem gebe ich sie zur Frau!‘
पराजिताश्च वादेन वादिनोऽन्येऽनयाखिलाः । जगदाश्चर्यरूपेण रूपेणैवामराङ्गनाः ॥ ६८
paraajitaashca vaadena vaadino’nye’nayaakhilaah | jagadaashcaryaruupena ruupenaivaamaraanganaah || 68
Bisher hat sie alle anderen Redner im Wettstreit besiegt. Ein echtes Weltwunder ist auch ihre Schönheit.
Mit eben dieser Schönheit hat sie die Frauen der Unsterblichen beschämt.
त्वं चैकवीरः स्वक्षत्रवादे तूष्णीं च तत्कथम् । स्थितोऽसि विजयस्वैनां वादे परिणयस्व च ॥ ६९
tvam caikaviirah svakshatravaade tuushniim ca tatkatham | sthito’si vijayasvainaam vaade parinayasva ca || 69
Du bist ein einzigartiger Held der Kriegerkaste. Warum schweigst du stille? Bezwing sie in der Diskussion und heirate sie!“
इत्युक्तस्तेन पित्रा स विनीतमतिरब्रवीत् । पेशलाभिः सह स्त्रीभिर्वादः कस्तात मादृशाम् ॥ ७०
ityuktastena pitraa sa viniitamatirabraviit | peshalaabhih saha striibhirvaadah kastaatamaadrshaam || 70
Auf diese Worte des Vaters erwiderte Viniitamati: „Wie sollte wohl ein Streitgespräch
zwischen so zarten Frauen und einem wie mir aussehen, Väterchen!
तथाप्येतं त्वदादेशं करिष्यामीत्युदीरिते । प्रौढेन तेन स ययौ तत्पिता क्षितिपान्तिकम् ॥ ७१
tathaapyetam tvadaadesham karishyaamiityudiirite | praudhena tena sa yayau tatpitaa kshitipaantikam || 71
Trotzdem will ich deinen Vorschlag annehmen!“ Nachdem der stolze Junge das geäußert hatte,
ritt Kamalamati zu Udayavatis Vater, König Udayatunga.
राजपुत्र्या समं वादः प्रातर्देव करिष्यते । विनीतमतिनेत्यत्र स तं भूपं व्यजिज्ञपत् ॥ ७२
raajaputryaa samam vaadah praatardeva karishyate | viniitamatinetyatra sa tam bhuupam vyajijnapat || 72
Dort kündigte er ihm an: „Morgen, König, wird Viniitamati am Redewettstreit mit der Prinzessin teilnehmen.“
भूपेन प्रतिपन्नार्थो गृहमेत्य च सूनवे । विनीतमतये तस्मै तत्तथैव शशंस सः ॥ ७३
bhuupena pratipannaartho grhametya ca suunave | viniitamataye tasmai tattathaiva shashamsa sah || 73
Udayatunga stimmte zu und Kamalamati ritt an seinen Hof zurück,
um seinem Sohn Viniitamati mitzuteilen, daß jener einverstanden war.
ततः प्राप्तः स्वयं तेन राजहंसेन संश्रिताम् । विनीतमतिरागत्य वादी विद्वत्सभाब्जिनीम् ॥ ७४
tatah praaptah svayam tena raajahamsena samshritaam | viniitamatiraagatya vaadii vidvatsabhaabjiniim || 74
Am nächsten Morgen begab sich Udayatunga, dieser Königschwan, auf das Lotusbett, wo die Weisen zusammengekommen waren. Auch Viniitamati betrat die Diskussionsrunde.
भास्वान्स भासयामास लोललोचनषट्पदैः । विलोक्यमानोऽभिमुखैर्गुणिवृन्दैस्तदाश्रितैः ॥ ७५
bhaasvaansa bhaasayaamaasa lolalocanashatpadaih | vilokyamaano’bhimukhairgunivrndaistadaashritaih || 75
Von ihren wie die Bienen hin und her schwirrenden Blicken angesehen, die, ihm zugewandt,
mit ihren gebündelten Vorzügen sich dort versammelt hatten, glänzte er wie die Sonne.
क्षनान्तरे चाययौ सा तत्रोदयवती शनैः । राजपुत्री गुणाकृष्टा कामस्येव धनुर्लता ॥ ७६
kshanaantare caayayau saa tatrodayavatii shanaih | raajaputrii gunaakrshtaa kaamasyeva dhanurlataa || 76
Wenig später kam auch Prinzessin Udayavatii gemessenen Schrittes herbei,
wie der Bogen des Liebesgottes gespannt von der Sehne ihrer Vorzüge.
शोभिता गुणवद्भिः स्वैश्चारुशब्दैर्विभूषणैः । तत्पूर्वपक्षोपक्षेपमिव कुर्वद्भिरादितः ॥ ७७
shobhitaa gunavadbhih svaishcaarushabdairvibhuushanaih | tatpuurvapakshopakshepamiva kurvadbhiraaditah || 77
Sie strahlte vor perfekt sitzenden, sanft tönenden Schmuckgehängen,
die das erste Argument der Gegenseite zu verwerfen schienen, noch bevor es ausgesprochen war.
निर्दोषे निर्मला चेत्स्यादिन्दुलेखाम्बरे ततः । भजेत्साम्यं निषण्णायास्तस्या मरकतासने ॥ ७८
nirdoshe nirmalaa cetsyaadindulekhaambare tatah | bhajetsaamyam nishannaayaastasyaa marakataasane || 78
Gäbe es einen hellen Mondlichtstrahl am wolkenlosen Himmel,
so hätte der Ähnlichkeit mit ihr, die sich auf ihrem Thron aus Smaragden niederließ.
चक्रेऽथ पूर्वपक्षं सा स्फुरद्दन्तांशुतन्तुषु । गुम्फयन्तीव सुश्लक्ष्णपदरत्नमयीं स्रजम् ॥ ७९
cakre’tha puurvapaksham saa sphuraddantaamshutantushu | gumphayantiiva sushlakshnapadaratnamayiim srajam || 79
Dann brachte sie ihr erstes Argument vor, die Reihen ihrer brillianten Zähne
um einen Kranz geschliffener Juwelenworte ergänzend.
तमवद्यार्थसिद्धान्तं स विनीतमतिर्व्यधात् । क्षणान्निरुत्तरीकृत्य सुमुखीं तां पदे पदे ॥ ८०
tamavadyaarthasiddhaantam sa viniitamatirvyadhaat | kshanaanniruttariikrtya sumukhiim taam pade pade || 80
Ihre Schlussfolgerung führte Viniitamati jedoch auf ihren unlogischen Gehalt zurück
und machte so die Beredsame bei jedem Einwand augenblicklich um eine Antwort verlegen.
ततः सभ्यैः स्तुते तस्मिन्सात्मनो राजपुत्रिका । पराजयेऽपि सद्भर्तृलाभाज्जयममन्यत ॥ ८१
tatah sabhyaih stute tasminsaatmano raajaputrikaa | paraajaye’pi sadbhartrlaabhaajjayamamanyata || 81
Da gratulierte die gelehrte Versammlung ihm zum Sieg, gemeinsam mit dem Königstöchterlein,
dessen Erwerb dieses guten Ehemannes ebenso als Sieg gewertet wurde.
स चाप्युदयतुङ्गोऽथ राजा हृष्टोऽत्र तां सुताम् । तस्मै विनीतमतये ददौ वादपणार्जिताम् ॥ ८२
sa caapyudayatungo’tha raajaa hrshto’tra taam sutaam | tasmai viniitamataye dadau vaadapanaarjitaam || 82
Auch König Udayatunga war so glücklich, daß er seine Tochter diesem Viniitamati zur Frau gab,
als Preis, den er sich beim Rededuell redlich verdient hatte.
तद्दत्तरत्नपूर्णोऽत्र स विनीतमतिस्ततः । ताभ्यां नागसुताराजसुताभ्यां सह तस्थिवान् ॥ ८३
taddattaratnapuurno’tra sa viniitamatistatah | taabhyaam naagasutaaraajasutaabhyaam saha tasthivaan || 83
Von diesem reichlich mit Edelsteinen beschenkt, stand Viniitamati nun
mit der Tochter eines Schlangendämons und eines Königs da.
एकदा जीयमानोऽन्यैर्द्यूतस्थो व्याकुलाशयः । निर्बन्धाद्ब्राह्मणेनैत्य स भोजनमयाच्यत ॥ ८४
ekadaa jiiyamaano’nyairdyuutastho vyaakulaashayah | nirbandhaadbraahmanenaitya sa bhojanamayaacyata || 84
Einmal, beim Würfelspiel, wurde er von den anderen besiegt, was ihn im Herzen tief erschütterte.
Da kam ein Brahmane herbei, der ihn aufdringlich um Essen anbettelte.
ततः स कर्णे भृत्यस्य कथयित्वा क्रुधा वृतः । वस्त्रेणाच्छाद्य सिकतापात्रमस्मायदापयत् ॥ ८५
tatah sa karne bhrtyasya kathayitvaa krudhaa vrtah | vastrenaacchaadya sikataapaatramasmaayadaapayat || 85
Vom Jähzorn gepackt flüsterte er einem Diener ins Ohr, er solle ihm einen Topf mit Sand vorsetzen,
den er mit einem Tuch umwickelt hatte.
स तद्विप्रो गृहीत्वैव गुरुत्वात्सहिरण्यत्वम् । मत्वा प्रहर्षादेकान्तमृजुर्गत्वोदघाटयत् ॥ ८६
sa tadvipro grhiitvaiva gurutvaatsahiranyatvam | matvaa praharshaadekaantamrjurgatvodaghaatayat || 86
Der heilige Mann ergriff selbigen und dachte, weil er so schwer war, es sei Gold darin.
In seiner Vorfreude lief er schnurstracks an einen einsamen Ort und riss das Tuch ab.
दृष्ट्वा च वालुकापूर्णमुत्सार्य धरणीतले । विप्रलब्धोऽस्मि तेनेति विषण्णः स्वगृहं ययौ ॥ ८७
drshtvaa ca vaalukaapuurnamutsaarya dharaniitale | vipralabdho’smi teneti vishannah svagrham yayau || 87
Als er sah, daß er voller Sand war, schmiss er ihn auf die Erde.
„Der hat mich zum Narren gehalten!“, dachte er enttäuscht, als er in seine Hütte ging.
विनीतमतिरप्येतदविचिन्त्य विमुच्य तत् । द्यूतं तस्थौ यथाकामं स्वगृहेषु प्रियासखः ॥ ८८
viniitamatirapyetadavicintya vimucya tat | dyuutam tasthau yathaakaamam svagrheshu priyaasakhah || 88
Viniitamati dachte nicht weiter darüber nach. Des Würfelspiels entsagend
wohnte er nach Herzenslust mit den Geliebten in seinen Häusern.
याति काले च जरसा विश्लिष्यत्संधिविग्रहः । सोऽभूदुदयतुङ्गोऽत्र राजा राज्यभराक्षमः ॥ ८९
yaati kaale ca jarasaa vishlishyatsamdhivigrahah | so’bhuududayatungo’tra raajaa raajyabharaakshamah || 89
Die Zeit verging und König Udayatunga kam in ein Alter, da seine Lust an Verhandlungen und Eroberungen erlahmte
und er der Last des Regierens müde ward.
ततो जामातरं राज्ये विनीतमतिमेव तम् । सोऽभिषिच्य ययौ गङ्गामपुत्रो देहमुक्तये ॥ ९०
tato jaamaataram raajye viniitamatimeva tam | so’bhishicya yayau gangaamaputro dehamuktaye || 90
Dann salbte er seinen Schwiegersohn Viniitamati für die Königswürde und ging,
da er keinen Sohn hatte, zum Ganges um zu sterben.
प्राप्तराज्यश्च नचिरात्स विनीतमतिस्ततः । अश्वखड्गप्रभावेण जिगायापि दिशो दश ॥ ९१
praaptaraajyashca naciraatsa viniitamatistatah | ashvakhadgaprabhaavena jigaayaapi disho dasha || 91
Nicht so lange nachdem er das Königreich hatte, eroberte Viniitamati dank der Wirkungskraft von Pferd und Schwert
sogar die zehn wichtigsten Länder.
ईतिघ्नस्याङ्गुलीयस्य प्रभावादस्य चाभवत् । राष्ट्रं नीरोगदुर्भिक्षं राज्ञो रघुपतेरिव ॥ ९२
iitighnasyaanguliiyasya prabhaavaadasya caabhavat | raashtram niirogadurbhiksham raajno raghupateriva || 92
Aufgrund seines Ungemach vertreibenden Fingerrings war sein Reich frei von Seuchen und Hungersnöten
– wie das von König Rama, dem Sproß des Raghu-Geschlechts.
एकदाभ्याययौ तं च भिक्षुर्देशान्तरान्नृपम् । रत्नचन्द्रमतिर्नाम वादिद्विरदकेसरी ॥ ९३
ekadaabhyaayayau tam ca bhikshurdeshaantaraannrpam | ratnacandramatirnaama vaadidviradakesarii || 93
Einmal kam von einem fernen Land her ein Wanderbettler an den Königshof,
ein gewisser Ratnacandramati – beim Redestreit unter den Elefanten der Mähnenlöwe.
स च भिक्षुः कृतातिथ्यो राजानं तं गुणिप्रियम् । प्रार्थयामास वादार्थमीदृशं च पणं जगौ ॥ ९४
sa ca bhikshuh krtaatithyo raajaanam tam gunipriyam | praarthayaamaasa vaadaarthamiidrsham ca panam jagau || 94
Dieser Bettelmönch also, gastfreundlich empfangen, forderte den König, der ja Ausnahmetalente liebte,
zum Rededuell heraus, indem er seine Bedingungen vorsang:
त्वया जितेन राजेन्द्र ग्राह्यं सुगतशासनम् । मया जितेन शुश्रूष्या विप्राः संत्यज्य चीवरम् ॥ ९५
tvayaa jitena raajendra graahyam sugatashaasanam | mayaa jitena shushruushyaa vipraah samtyajya ciivaram || 95
„Wenn du besiegt wirst, o König, mußt du die Lehren des Buddha übernehmen.
Werde ich besiegt, so werf ich mein Flickenkleid ab und lausche den Brahmanen.“
एतच्छ्रुत्वा तथेत्युक्त्वा वादं तेन सहाकरोत् । स विनीतमती राजा भिक्षुणा दिनसप्तकम् ॥ ९६
etacchrutvaa tathetyuktvaa vaadam tena sahaakarot | sa viniitamatii raajaa bhikshunaa dinasaptakam || 96
Als König Viniitamati das hörte, willigte er ein: „So sei es!“.
Daraufhin führte er das Rededuell mit dem Bettelmönch sieben Tage lang.
अष्टमेऽहनि भिक्षुस्तं स जिगाय महीपतिम् । येनोदयवती वादिमुण्डमुद्गरिका जिता ॥ ९७
ashtame’hani bhikshustam sa jigaaya mahiipatim | yenodayavatii vaadimundamudgarikaa jitaa || 97
Am achten Tag hatte der Mönch den König bezwungen, ihn, der Udayavati,
die Hammerschwingerin über den redenden Kahlköpfen, besiegt hatte.
ततस्तेनोपदिष्टं स भिक्षुणा सौगतं मतम् । सत्त्वोपकारपुण्याढ्यं जातश्रद्धोऽग्रहीन्नृपः ॥ ९८
tatastenopadishtam sa bhikshunaa saugatam matam | sattvopakaarapunyaadhyam jaatashraddho’grahiinnrpah || 98
Danach faßte der König Vertrauen und übernahm die von dem Mönch gelehrte buddhistische Idee,
die so reich ist an Verdienst für die gute Tat an den Geschöpfen.
भिक्षूणां ब्राह्मणादीनां सर्वेषां च चकार सः । विहारसत्त्रवसतीर्जिनपूजापरायणः ॥ ९९
bhikshuunaam braahmanaadiinaam sarveshaam ca cakaara sah | vihaarasattravasatiirjinapuujaaparaayanah || 99
Da er nun keine andere Zuflucht als den Jina, Buddha, hatte, begann er Tempel, Hospitäler und Wohnheime
für Bettelmönche, Brahmanen und für alle anderen zu bauen.
तदभ्यासोपशान्तश्च भिक्षोस्तस्मादयाचत । स बोधिसत्त्वचर्यायामाज्ञां सत्त्वोपकारिणीम् ॥ १००
tadabhyaasopashaantashca bhikshostasmaadayaacata | sa bodhisattvacaryaayaamaajnaam sattvopakaariniim || 100
Irgenwann war er so vertraut mit dieser Routine, daß er den Mönch bat,
ihn die für alle Kreaturen so hilfreiche Disziplin zu lehren, die zu einem Bodhisattva gehört.
सोऽथ भिक्षुस्तमाह स्म राजन्विगतकल्मषैः । बोधिसत्त्वमहाचर्या चरितव्येह नेतरैः ॥ १०१
so’tha bhikshustamaaha sma raajanvigatakalmashaih | bodhisattvamahaacaryaa caritavyeha netaraih || 101
Darauf erwiderte der Bettelmönch: „Nur solche, o König, die von Sünden frei sind,
dürfen sich an die hohe Disziplin eines Bodhisattva heranwagen, sonst keiner.
तव चास्मादृशैर्लक्ष्यं स्थूलं नास्त्येव किल्बिषम् । किं तु त्वं सूक्ष्ममनया युक्त्यान्विष्य शमं नय ॥ १०२
tava caasmaadrshairlakshyam sthuulam naastyeva kilbisham |
kim tu tvam suukshmamanayaa yuktyaanvishya shamam naya || 102
Zwar ist deine Verfehlung nicht so schwer, daß solche wie ich sie erkennen.
Warum fängst du sie nicht mit dem feinmaschigen Netz und bringst sie zum Schweigen!“
इत्युक्त्वोपादिशत्तस्मै स भिक्षुः स्वप्नमाणवम् । सोऽपि तेन नृपः स्वप्नं दृष्ट्वास्मै प्रातरभ्यधात् ॥ १०३
ityuktvopaadishattasmai sa bhikshuh svapnamaanavam | so’pi tena nrpah svapnam drshtvaasmai praatarabhyadhaat || 103
Also sprach der Mönch und zeigte ihm das Schlafmännlein, den Zauber also, der die Träume macht.
Was der König daraufhin im Traum gesehen hatte, erzählte er am nächsten Morgen:
आचार्य जाने स्वप्नेऽद्य परलोकमहं गतः । तत्र क्षुधार्थिनान्नं मां पुरुषा दण्डिनोऽब्रुवन् ॥ १०४
aacaarya jaane svapne’dya paralokamaham gatah | tatra kshudhaarthinaannam maam purushaa dandino’bruvan || 104
„Lehrer, wisse, im Traum bin ich ins Jenseits geraten. Da bekam ich Hunger und bat um Essen.
Da brüllten Kerle mit Keulen mich an:
भुङ्क्ष्वैता भूयसी राजन्नर्जितास्तप्तवालुकाः । या दत्ताः क्षुधिताय प्राग्ब्राह्मणायार्थिने त्वया ॥ १०५
bhunkshvaitaa bhuuyasii raajannarjitaastaptavaalukaah | yaa dattaah kshudhitaaya praagbraahmanaayaarthine tvayaa || 105
‚He König, friss mehr heißen Sand! Den hast du dir verdient,
als du ihn einst dem hungernden Brahmanen gabst, der nur essen wollte!
दत्त्वा दश स्वर्णकोटीः पापादस्माद्विमोक्ष्यसे । इत्युक्तो दण्डहस्तैस्तैः प्रबुद्धोऽहं निशाक्षये ॥ १०६
dattvaa dasha svarnakotiih paapaadasmaadvimokshyase | ityukto dandahastaistaih prabuddho’ham nishaakshaye || 106
Wenn du zehn Scheffel Gold abgibst, bist du deine Sünden los!‘
Das schrien sie mir keulenschwingend hinterher, als ich zum Ende der Nacht erwachte.“
एवमुक्त्वा तदाख्याय मूलं दत्त्वा च ता दश । स्वर्णकोटीः पुनश्चक्रे स राजा स्वप्नमाणवम् ॥ १०७
evamuktvaa tadaakhyaaya muulam dattvaa ca taa dasha | svarnakotiih punashcakre sa raajaa svapnamaanavam || 107
Als der König das so berichtet hatte, wies der Mönch ihn an, den Preis zu zahlen.
Da gab er die zehn Scheffel Gold und beschwor wieder den Zauber, der Träume macht.
दृष्ट्वा पुनश्च स स्वप्नमुत्थायोषस्यवर्णयत् । अद्यापि दत्तं स्वप्ने तैः क्षुधितस्य परत्र मे ॥ १०८
drshtvaa punashca sa svapnamutthaayoshasyavarnayat | adyaapi dattam svapne taih kshudhitasya paratra me || 108
Wieder hatte er den selben Traum. In der Morgenröte aufgestanden, erzählte er ihn:
„Auch heute haben mir im Traum die Gestalten im Jenseits, als ich Hunger hatte,
वालुकाभोजनं पुंभिः पृष्टास्ते च ततो मया । दत्तेऽपि दाने भोक्ष्यामि किमिमाः सिकता इति ॥ १०९
vaalukaabhojanam pumbhih prshtaaste ca tato mayaa | datte’pi daane bhokshyaami kimimaah sikataa iti || 109
wieder Sand zu essen gegeben. Ich fragte sie: „Ich hab‘ doch meine Spende schon gezahlt!
Warum muß ich dann wieder diese Sandkörner fressen?“
ततस्ते मां रुदन्ति तद्दानं तव निष्फलम् । तत्रैकं विप्रसम्बन्धि सुवर्णमभवद्यतः ॥ ११०
tataste maam rudanti taddaanam tava nishphalam | tatraikam viprasambandhi suvarnamabhavadyatah || 110
Da schrien sie mich an: „Deine Spende ist nutzlos, weil eins von den Goldstücken einem Brahmanen gehört hat!
एतच्छ्रुत्वा प्रबोधोऽहमिति स्वप्नमुदीर्य सः । राजा प्रायच्छदर्थिभ्यः स्वर्णकोटीः पुनर्दश ॥ १११
etacchrutvaa prabodho’hamiti svapnamudiirya sah | raajaa praayacchadarthibhyah svarnakotiih punardasha || 111
Als ich das hörte, bin ich aufgewacht.“ Als der König seinen Traum so hervorgebracht,
spendete er den Bedürftigen wieder zehn Scheffel Gold.
चक्रे ततश्च भूयोऽपि निशायां स्वप्नमाणवम् । दृष्ट्वा पुनश्च स स्वप्नमुत्थायोषस्यवर्णयत् ॥ ११२
cakre tatashca bhuuyo’pi nishaayaam svapnamaanavam | drshtvaa punashca sa svapnamutthaayoshasyavarnayat || 112
In der folgenden Nacht erschuf er sich wieder ein Traummännlein.
Wieder hatte er den selben Traum. Im Morgenrot erwacht, erzählt er ihn:
अद्याप्यहो तैः पुरुषैस्तदेव सिकताशनम् । दत्तं परत्र मे स्वप्ने पृष्टश्चोक्तोऽस्मि तैरिदम् ॥ ११३
adyaapyaho taih purushaistadeva sikataashanam | dattam paratra me svapne prshtashcokto’smi tairidam || 113
„In meinem Traum vom Jenseits haben – o Weh! – die Männer mir wieder Sand zu essen gegeben!
Als ich sie fragte, sagten sie mir Folgendes:
राजंस्तदपि ते दानं निष्फलं दस्युभिर्यतः । अटव्यां तव देशोऽद्य मुषित्वा निहतो द्विजः ॥ ११४
raajamstadapi te daanam nishphalam dasyubhiryatah | atavyaam tava desho’dya mushitvaa nihato dvijah || 114
‚König, auch diese Spende ist wirkungslos, weil heute in deinem Land, im Wald,
Wegelagerer einen Brahmanen zuerst beraubt und dann erschlagen haben!
न च रक्षा त्वदीयाभूदरक्षाविफलं ततः । तत्तवाद्यतनं दानं तद्देहि द्विगुणं पुनः ॥ ११५
na ca rakshaa tvadiiyaabhuudarakshaaviphalam tatah | tattavaadyatanam daanam taddehi dvigunam punah || 115
Und den hast du nicht beschützt. Der Ungeschützten wegen ist deine Spende wertlos.
Darum gib heute noch einmal, und zwar die doppelte Spende!‘
श्रुत्वैवेह प्रबुद्धोऽहमित्याख्याय स भिक्षवे । गुरवे नृपतिः स्वप्नं दानं तद्द्विगुणं ददौ ॥ ११६
shrutvaiveha prabuddho’hamityaakhyaaya sa bhikshave | gurave nrpatih svapnam daanam taddvigunam dadau || 116
Als ich das hörte, bin ich aufgewacht.“ Nachdem der König seinem Lehrer, dem Bettelmönch,
seinen Traum erzählt hatte, gab er eine doppelt so hohe Spende.
ततो जगाद तं भिक्षुमाचार्य कथमीदृशः । बहुछिद्रोऽनुपाल्यः स्याद्धर्मो जगति मादृशैः ॥ ११७
tato jagaada tam bhikshumaacaarya kathamiidrshah | bahucchidro’nupaalyah syaaddharmo jagati maadrshaih || 117
Dann fragte er den Mönch: „Lehrer, wie soll ein so lückenhaftes Gesetz in der Welt von meinesgleichen bewahrt werden?
तच्छ्रुत्वा सोऽब्रवीद्भिक्षुर्देव नैतावता बुधैः । धर्मस्य रक्षणविधौ कार्यानुत्साहिनी मतिः ॥ ११८
tacchrutvaa so’braviidbhikshurdeva naitaavataa budhaih | dharmasya rakshanavidhau kaaryaanutsaahinii matih || 118
Auf diese Frage erwiderte der Mönch: „Gebieter, kluge Menschen sollten ihren Geist
beim gebührenden Schutz des Gesetzes nicht von jeder Bagatelle entmachten lassen.
धीरानुत्साहसम्पन्नान्स्वधर्मानवमानिनः । देवता अभिरक्षन्ति पुष्णन्त्येषां च वाञ्छितम् ॥ ११९
dhiiraanutsaahasampannaansvadharmaanavamaaninah | devataa abhirakshanti pushnantyeshaam ca vaanchitam || 119
Die Götter beschützen die Standhaften, die mit Wagemut Bewehrten, die ihre Standespflichten nicht vernachlässigen,
und machen wahr, was sie sich wünschen.
तथा चेदं भगवतो बोधिसत्त्वस्य जातकम् । वाराहं न श्रुतं राजन्यदि तच्छ्रूयतां त्वया ॥ १२०
tathaa cedam bhagavato bodhisattvasya jaatakam | vaaraaham na shrutam raajanyadi tacchruuyataam tvayaa || 120
Und wenn du die Geschichte vom heiligen Bodhisattva als Eber noch nicht gehört hast, o König, dann vernimm sie jetzt:
पुरा गुहायां विन्ध्याद्रावासीद्बुद्धांशसम्भवः । वराहः कोऽपि सुहृदा मर्कटेन समं सुधीः ॥ १२१
puraa guhaayaam vindhyaadraavaasiidbuddhaamshasambhavah | varaahah ko’pi suhrdaa markatena samam sudhiih || 121
In den Vindhyabergen lebte einst ein kluger Eber, entstanden aus einem Teil des Buddha,
mit seinem Freund, einem Affen, in einer Höhle.
स सर्वसत्त्वहितकृत्सख्या तेन युतः सदा । अतिथीन्पूजयन्कालं निनाय स्वोचितैः क्रमैः ॥ १२२
sa sarvasattvahitakrtsakhyaa tena yutah sadaa | atithiinpuujayankaalam ninaaya svocitaih kramaih || 122
Zusammen mit seinem Freund war ihm am Wohlergehen aller Kreaturen gelegen. Über Gäste freute er sich immer,
und verbrachte so die Zeit ganz nach seinem Geschmack.
एकदा चोदभूत्तत्र दुर्दिनं पञ्च वासरान् । अच्छिन्नधाराविच्छिन्नप्राणिसंचारदारुणम् ॥ १२३
ekadaa codabhuuttatra durdinam panca vaasaraan | acchinnadhaaraavicchinnapraanisamcaaradaarunam || 123
Aber einmal brach ein Unwetter aus, das fünf Tage lang anhielt. Das war so schrecklich,
weil es mit seinen ununterbrochenen Regengüssen den Geschöpfen jede Bewegung unmöglich machte.
पञ्चमेऽह्नि वराहस्य सुप्तस्य सकपेर्निशि । आगात्तस्य गुहाद्वारं सिंहो भार्यासुतान्वितः ॥ १२४
pancame’hni varaahasya suptasya sakapernishi | aagaattasya guhaadvaaram simho bhaaryaasutaanvitah || 124
Am fünften Tag aber – Eber und Affe schliefen gerade – liefen ein Löwe, seine Frau und ihr Junges vor die Tür zu seiner Höhle.
स सिंहस्तत्र भार्यां तामवादीद्दुर्दिने ध्रुवम् । मरिष्यामोऽद्य दीर्घेऽस्मिन्नप्राप्तप्राणिनः क्षुधा ॥ १२५
sa simhastatra bhaaryaam taamavaadiiddurdine dhruvam | marishyaamo’dya diirghe’sminnapraaptapraaninah kshudhaa || 125
Da sagte der Löwe zur Löwin: „Bei diesem Dreckswetter verhungern wir noch, wenn wir nicht bald ein Beutetier finden!“
तच्छ्रुत्वा साब्रवीत्सिंही सर्वे तावत्क्षुधा वयम् । न भवामस्तदेकां मां भुक्त्वा द्वौ जीवतं युवाम् ॥ १२६
tacchrutvaa saabraviitsimhii sarve taavatkshudhaa vayam |
na bhavaamastadekaam maam bhuktvaa dvau jiivatam yuvaam || 126
Als sie das hörte, sagte die Löwin: „Solange wir alle hungrig sind, werden wir nicht überleben.
Wenn ihr aber nur mich fresst, bleibt ihr beide am Leben.
त्वं हि प्रभुरयं पुत्रः प्राणसर्वस्वमावयोः । मादृशी भवितान्या ते तन्मयैवास्तु वां शिवम् ॥ १२७
tvam hi prabhurayam putrah praanasarvasvamaavayoh | maadrshii bhavitaanyaa te tanmayaivaastu vaam shivam || 127
Du bist mein Herr und Meister, und der Junge ist unser ganzes Leben. So eine wie mich findest du wieder,
und so kann ich euch noch Gutes tun!“
एवमन्योन्यसंलापो जायापत्योस्तयोस्तदा । दैवात्प्रबुद्धः शुश्राव स वराहो महाशयः ॥ १२८
evamanyonyasamlaapo jaayaapatyostayostadaa | daivaatprabuddhah shushraava sa varaaho mahaashayah || 128
Während Löwin und Löwe noch miteinander sprachen, war der edle Keiler zufällig erwacht und hörte alles mit an.
प्रीतश्चाचिन्तयद्दिष्ट्या क्व निशेयम् क्व दुर्दिनम् । क्व चेदृगतिथिप्राप्तिरहो पुण्योदयोऽद्य मे ॥ १२९
priitashcaacintayaddishtyaa kva nisheyam kva durdinam | kva cedrgatithipraaptiraho punyodayo’dya me || 129
Hocherfreut dachte er: „Donnerwetter! In einer solchen Nacht, bei so einem Unwetter solche Gäste zu haben!
Heute kommen meine Verdienste von früher voll zum Tragen!
तद्विघ्नो न भवेद्यावत्तावत्क्षणविनाशिना । किमनेन न देहेन तर्पयाम्यतिथीनमून् ॥ १३०
tadvighno na bhavedyaavattaavatkshanavinaashinaa | kimanena na dehena tarpayaamyatithiinamuun || 130
Womit, wenn nicht mit meinem Körper, der ohnehin im Nu zerfällt, mach ich diese Gäste satt,
solange wie keiner mich daran hindert.“
इत्युत्थाय स निर्गत्य वराहः स्निग्धया गिरा । सिंहं जगाद तं भद्र मा गमस्त्वं विषादिताम् ॥ १३१
ityutthaaya sa nirgatya varaahah snigdhayaa giraa | simham jagaada tam bhadra maa gamastvam vishaaditaam || 131
Damit erhob er sich, trat ins Freie und sprach mit sanfter Stimme zu dem Löwen: „Lieber Freund, lass den Mut nicht sinken!
अयं ससुतदारस्य भक्ष्यः प्राप्तोऽस्म्यहं तव । तद्भुङ्क्ष्व मामिति क्रोडेनोक्ते तेन स केसरी ॥ १३२
ayam sasutadaarasya bhakshyah praapto’smyaham tava | tadbhunkshva maamiti krodenokte tena sa kesarii || 132
Das Beutetier für dich, dein Weib und Kind bin ich! Also friss mich!“ Nachdem das Borstentier das gesagt hatte, war der Löwe
हृष्टस्तामब्रवीद्भार्यां पूर्वं भुङ्क्तामयं शिशुः । अनन्तरमहं भोक्ष्ये त्वमतः परम् ॥ १३३
hrshtastaamabraviidbhaaryaam puurvam bhunktaamayam shishuh | anantaramaham bhokshye tvamatah param || 133
hocherfreut und sagte zu seiner Frau: „Als erster soll der Kleine essen. Danach esse ich, und danach kommst du.“
तथेत्युक्ते तया पूर्वं सिंहपोतेन भक्षिते । क्रोडस्य तस्य मांसोऽथ सिंहो भोक्तुं प्रचक्रमे ॥ १३४
tathetyukte tayaa puurvam simhapotena bhakshite | krodasya tasya maamso’tha simho bhoktum pracakrame || 134
Sie stimmte zu und das Löwenjunge aß zuerst vom Wildschweinfleisch. Danach begann der Löwe zu essen.
भुञ्जानं च तमाह स्म महासत्त्वः स सूकरः । शीघ्रं पिबैतद्रक्तं मे यावद्भूमौ न लीयते ॥ १३५
bhunjaanam ca tamaaha sma mahaasattvah sa suukarah | shiighram pibaitadraktam me yaavadbhuumau na liiyate || 135
Als der Löwe aß, sagte das edle Borstenvieh zu ihm: „Schlürf schnell mein Blut auf, bevor’s in der Erde versickert!
कुरु तृप्तिं च मन्मांसैः शेषमश्नातु ते प्रिया । इति जल्पन्क्रमात्तेन स सिंहेनास्थिशेषताम् ॥ १३६
kuru trptim ca manmaamsaih sheshamashnaatu te priyaa | iti jalpankramaattena sa simhenaasthisheshataam || 136
Iß dich satt an meinem Fleisch, den Rest soll deine Liebste haben.“ Während er noch redete,
weidete der Löwe ihn weiter aus, bis nur noch sein Gerippe übrig blieb.
नीतोऽपि सूकरः प्राणैः सत्त्वस्थो न व्यमुच्यत । तत्र तद्वैर्यपर्यन्तमवेक्षितुमिव स्थितौ ॥ १३७
niito’pi suukarah praanaih sattvastho na vyamucyata | tatra tadvairyaparyantamavekshitumiva sthitau || 137
Aber selbst in diesem Zustand verließen die Lebensgeister den edlen Keiler nicht,
ganz so, als wollten sie seinem Heldenmut ganz bis zum Ende zusehen.
तावच्च सा क्षुधाक्लान्ता सिंही तत्र व्यपद्यत । स सुतः क्वाप्यगात्सिंहः क्षीयते स्म च यामिनी ॥ १३८
taavacca saa kshudhaaklaantaa simhii tatra vyapadyata | sa sutah kvaapyagaatsimhah kshiiyate sma ca yaaminii || 138
Derweil verendete, vom Hunger geschwächt, die Löwin. Der Löwe und sein Junges zogen weiter und die Nacht ging zu Ende.
अत्रान्तरे प्रबुद्धः स सखा निर्गत्य मर्कटः । वराहं तं तथाभूतं दृष्ट्वा पप्रच्छ सम्भ्रमात् ॥ १३९
atraantare prabuddhah sa sakhaa nirgatya markatah | varaaham tam tathaabhuutam drshtvaa papraccha sambhramaat || 139
Inzwischen war sein Freund, der Affe, erwacht. Er kam aus der Höhle, sah, was aus dem Eber geworden war und fragte bestürzt:
केनावस्था कृतेयं ते ब्रूहि शक्नोषि चेत्सखे । तच्छ्रुत्वा स यथावृत्तं धीरोऽस्मै सूकरोऽभ्यधात् ॥ १४०
kenaavasthaa krteyam te bruuhi shaknoshi cetsakhe | tacchrutvaa sa yathaavrttam dhiiro’smai suukaro’bhyadhaat || 140
„Wer hat dich denn so zugerichtet, sprich mein Freund, wenn du kannst!“ Da berichtete der standfeste Eber ihm sein Erlebnis.
ततो रुदन्स तं नत्वा पादयोः कपिरब्रवीत् । त्वं देवतांशो येनात्मा तिर्यक्त्वान्मोचितोऽमुतः ॥ १४१
tato rudansa tam natvaa paadayoh kapirabraviit | tvam devataamsho yenaatmaa tiryaktvaanmocito’mutah || 141
Jetzt weinte der Affe, verneigte sich vor seinen Füßen und sagte: „Du bist Teil einer Gottheit,
denn du hast dich soeben selbst aus deinem Tierzustand befreit.
तत्कंचिदभिलाषं मे ब्रूहि संसाधयामि ते । इत्युक्तस्तेन कपिना स वराहो जगाद तम् ॥ १४२
tatkamcidabhilaasham me bruuhi samsaadhayaami te | ityuktastena kapinaa sa varaaho jagaada tam || 142
Darum nenn mir irgendeinen Wunsch – ich will ihn dir erfüllen!“ Auf diese Worte des Affen erwiderte der Eber:
यो वयस्यभिलाषो मे दुःसाध्यो विधिनापि सः । पश्यतो मे मृता येयं क्षुधा सिंही तपस्विनी ॥ १४३
yo vayasyabhilaasho me duhsaadhyo vidhinaapi sah | pashyato me mrtaa yeyam kshudhaa simhii tapasvinii || 143
„Lieber Freund, mein Wunsch ist selbst für die Vorsehung schwer zu erfüllen:
Daß die entsagungsvolle Löwin, die vor meinen Augen Hungers starb,
एषा सम्प्राप्तपूर्वाङ्गं पुनर्मां प्राप्तजीविता । भुक्त्वा तृप्यत्विति सखे चेतो हि मम वाञ्छति ॥ १४४
eshaa sampraaptapuurvaangam punarmaam praaptajiivitaa | bhuktvaa trpyatviti sakhe ceto hi mama vaanchati || 144
wieder zum Leben erweckt, mich, der ich meine frühere Form erlange, aufißt und satt wird – ist, o Freund, mein Herzenswunsch!“
इति तं वादिनं क्रोडं प्रत्यक्षीभूय पाणिना । परामृश्य व्यधाद्धर्मो मुनीन्द्रं दिव्यविग्रहम् ॥ १४५
iti tam vaadinam krodam pratyakshiibhuuya paaninaa | paraamrshya vyadhaaddharmo muniindram divyavigraham || 145
Als der Eber das sagte, offenbarte sich Dharma, der Gott der Gerechtigkeit, und verwandelte ihn
mit einer Handberührung zum Herrscher über die Weisen in göttlicher Gestalt.
उवाच च मयैवेयं माया सिंहादिरूपिणा । कृताभूत्त्वां परार्थैकबद्धकक्ष्यं जिगीषता ॥ १४६
uvaaca ca mayaiveyam maayaa simhaadiruupinaa | krtaabhuuttvaam paraarthaikabaddhakakshyam jigiishataa || 146
Dann sagte er: „Ich war es, der die Illusion von Löwe, Löwin und Jungtier erschuf, weil ich dich bezwingen wollte,
der du den Harnisch der ausschließlichen Nächstenliebe angeschnallt hattest.
त्वया त्वखण्डसत्त्वेन परार्थे प्राणदायिना । विजित्य मामिमं धर्मं प्राप्तैवाद्य मुनीन्द्रता ॥ १४७
tvayaa tvakhandasattvena paraarthe praanadaayinaa | vijitya maamimam dharmam praaptaivaadya muniindrataa || 147
Du aber in deinem ungeteilten Großmut schenkst dein Leben hin für andere, sodaß du mich, die Gerechtigkeit selbst,
überzeugt und heute den Rang eines Herrschers über die Weisen gewonnen hast.“
तच्छ्रुत्वा धर्ममालोक्य पुरःस्थं सोऽब्रवीन्मुनिः । सख्यावस्मिन्नसंत्यक्ततिर्यक्त्वे मर्कटेऽधुना ॥ १४८
tacchrutvaa dharmamaalokya purahstham so’braviinmunih | sakhyaavasminnasamtyaktatiryaktve markate‘dhunaa || 148
Das hörte der Weise, sah den Gott der Gerechtigkeit, der vor ihm stand, an und sagte:
„Solange mein Freund seine Tiernatur als Affe nicht abgeworfen hat,
न मां प्रीणाति भगवन्प्राप्ताप्येषा मुनीन्द्रता । श्रुत्वैतत्स मुनिं चक्रे धर्मस्तमपि मर्कटम् ॥ १४९
na maam priinaati bhagavanpraaptaapyeshaa muniindrataa | shrutvaitatsa munim cakre dharmastamapi markatam || 149
macht mir die soeben erlangte Herrschaft über die Weisen, o Herr, keine rechte Freude.“
Als Dharma das hörte, machte er den Affen auch zum Weisen.
ध्रुवं फलाय महते महद्भिः सह संगमः । अथ धर्मस्तिरोऽभूत्स सिंही चान्तर्दधे मृता ॥ १५०
dhruvam phalaaya mahate mahadbhih saha samgamah | atha dharmastiro’bhuutsa simhii caantardadhe mrtaa || 150
Sicherlich führt der Umgang mit Großen auch zu einem großen Ergebnis.
Da entfernte sich der Gott der Gerechtigkeit, und auch die tote Löwin ward nicht mehr gesehen.
एवं सत्त्वबलात्त्यक्तधर्मोत्साहैरदुर्लभाः । देवताकृतसाहाय्यै राजन्वाञ्छितसिद्धयः ॥ १५१
evam sattvabalaattyaktadharmotsaahairadurlabhaah | devataakrtasaahaayyai raajanvaanchitasiddhayah || 151
Also König, es ist nicht gar so schwer für jene - die ihres guten Wesens wegen von der Gerechtigkeit im Stich gelassen - durch ihre Willenskraft und von der Gottheit unterstützt, ihre Wünsche zu erfüllen.“
इति भिक्षोर्वचः श्रुत्वा स विनीतमतिः पुनः । दानशूरो नृपश्चक्रे रात्रौ तं स्वप्नमाणवम् ॥ १५२
iti bhikshorvacah shrutvaa sa viniitamatih punah | daanashuuro nrpashcakre raatrau tam svapnamaanavam || 152
Nachdem Viniitamati, der heldenhafte Schenker, die Worte des buddhistischen Mönchs gehört hatte,
machte er sich zur Nacht wieder ein Traummännlein.
दृष्ट्वा शशंस च स्वप्नं प्रातस्तस्मै स भिक्षवे । जाने स्वप्नेऽद्य मामेवं दिव्यः कोऽप्यवदन्मुनिः ॥ १५३
drshtvaa shashamsa ca svapnam praatastasmai sa bhikshave | jaane svapne’dya maamevam divyah ko’pyavadanmunih || 153
Am nächsten Morgen erzählte er dem Bettelmönch wieder, was er im Traum gesehen hatte:
„Wisse, im Traum hat wieder ein himmlischer Weiser zu mir gesagt:
पुत्र निष्कल्मषो बोधिसत्त्वचर्यां चराधुना । तच्छ्रुत्वैव च तद्वाक्यं प्रबुद्धोऽस्म्यद्य निर्वृतः ॥ १५४
putra nishkalmasho bodhisattvacaryaam caraadhunaa | tacchrutvaiva ca tadvaakyam prabuddho’smyadya nirvrtah || 154
‚Nun da du frei von Sünde bist, mein Junge, geh den Weg des Bodhisattva!‘ Nach diesen Worten erwacht bin ich jetzt beruhigt.“
एवं निवेद्य गुरवे भिक्षवे स महीपतिः । जग्राह तां महाचर्यां शुभेऽह्नि तदनुज्ञया ॥ १५५
evam nivedya gurave bhikshave sa mahiipatih | jagraaha taam mahaacaryaam shubhe’hni tadanujnayaa || 155
So sagte er es seinem Lehrer, dem Bettelmönch. Der bestimmte auch den günstigen Tag,
an dem er das Gelübde des Großen Wandels leistete.
तस्थौ च कामानर्थिभ्यो वर्षन्नविरतं ततः । धनं चास्याक्षयं जज्ञे धर्ममूला हि सम्पदः ॥ १५६
tasthau ca kaamaanarthibhyo varshannaviratam tatah | dhanam caasyaakshayam jajne dharmamuulaa hi sampadah || 156
Dann begann er ununterbrochen Liebesgaben auf Bedürftige niederregnen zu lassen.
Sein Geld ging ihm dabei nie aus – ist Gerechtigkeit doch die Wurzel allen Wohlstands.
अथैकदा तमभ्येत्य ब्राह्मणोऽर्थी व्यजिज्ञपत् । विप्रोऽहं देव वास्तव्यः पुरे पाटलिपुत्रके ॥ १५७
athaikadaa tamabhyetya braahmano’rthii vyajijnapat | vipro’ham deva vaastavyah pure paataliputrake || 157
Bis eines Tages ein Brahmane als Bittsteller vor ihn trat und sprach:
„Gebieter, ich bin ein Brahmane und Bewohner von Pataliputra.
तत्राग्निशालामावृत्य पुत्रोऽपि ब्रह्मरक्षसा । आवृतो मे न चैतस्मिन्नुपायः क्रमते मम ॥ १५८
tatraagnishaalaamaavrtya putro’pi brahmarakshasaa | aavrto me na caitasminnupaayah kramate mama || 158
Dort hat ein Brahmanenscheusal meine Feuerstelle besetzt und von meinem Sohn Besitz ergriffen.
Und keines meiner Gegenmittel schlägt da an.
अतोऽर्थिकल्पवृक्षं त्वामागतोऽस्मीह याचितुम् । देह्येतत्सर्वदोषघ्नमङ्गुलीयं शिवाय मे ॥ १५९
ato’rthikalpavrksham tvaamaagato’smiiha yaacitum | dehyetatsarvadoshaghnamanguliiyam shivaaya me || 159
Und so komm ich zu dir, dem Wunschbaum der Bedürftigen, und flehe dich an:
Gib mir deinen Ring, der alles Übel sprengt, zu meiner Rettung!“
इत्यर्थितः स विप्रेण तेन राजाङ्गुलीयकम् । कालजिह्वादवाप्तं तत्तस्मै प्रादादविह्वलः ॥ १६०
ityarthitah sa viprena tena raajaanguliiyakam | kaalajihvaadavaaptam tattasmai praadaadavihvalah || 160
So von dem Brahmanen angefleht, gab der König ohne lange zu zögern ihm den Ring, den er von Kaalajihva erhalten hatte.
आदाय तद्गते तस्मिन्विप्रे तस्य च भूपतेः । बोधिसत्त्वव्रतयशो दिगन्तेष्वपि पप्रथे ॥ १६१
aadaaya tadgate tasminvipre tasya ca bhuupateh | bodhisattvavratayasho diganteshvapi paprathe || 161
Der Brahmane nahm ihn, ging los und verbreitete den Ruhm des Königs, der gelobt hatte, ein Bodhisattva zu werden,
in allen vier Himmelsrichtungen.
ततः कदाचिदपरस्तस्यागादुत्तरापथात् । कोऽपीन्दुकलश नाम राजपुत्रोऽतिथिः प्रभोः ॥ १६२
tatah kadaacidaparastasyaagaaduttaraapathaat | ko’piindukalasho naama raajaputro’tithih prabhoh || 162
Danach kam eines Tages ein Prinz namens Indukalasha Mondlichtglanz auf seinem Weg aus dem Norden als sein Gast zu ihm.
स कृतप्रश्रयस्तेन राज्ञा ज्ञातोत्तमान्वयः । पृष्टकामश्च धीरेण राजपुत्रस्तमब्रवीत् ॥ १६३
sa krtaprashrayastena raajnaa jnaatottamaanvayah | prshtakaamashca dhiirena raajaputrastamabraviit || 163
Der König, gut erzogen, erwies ihm die Ehre, da er um des Prinzen hohe Abstammung wußte,
und erkundigte sich nach seinen Wünschen. Also sagte der:
त्वं तावदर्थिसार्थस्य ख्यातश्चिन्तामणिर्भुवि । प्राणानामपि ते ह्यर्थी न प्रयाति पराङ्मुखः ॥ १६४
tvam taavadarthisaarthasya khyaatashcintaamanirbhuvi | praanaanaamapi te hyarthii na prayaati paraanmukhah || 164
Da du auf der Welt das Wunschjuwel eines jeden Bedürftigen genannt wirst, geht keiner von dir enttäuscht weiter,
selbst wenn er dich bittet, für ihn zu sterben.
अहं चास्कन्द्य कनककलशाख्येन राज्यतः । भ्रात्रा निर्वासितः पित्र्यादर्थित्वात्त्वमुपागतः ॥ १६५
aham caaskandya kanakakalashaakhyena raajyatah | bhraatraa nirvaasitah pitryaadarthitvaattvamupaagatah || 165
Heute trete ich auf Anraten meines Vaters vor dich, nachdem ich von meinem Bruder Kanakakalasha Goldglanz angegriffen
und aus dem Königreich verbannt worden bin.
तदश्वखड्गरत्ने ते ये स्तस्ते वीर देहि मे । यत्प्रभावेण दायादं जित्वा राज्यमवाप्नुयाम् ॥ १६६
tadashvakhadgaratne te ye staste viira dehi me | yatprabhaavena daayaadam jitvaa raajyamavaapnuyaam || 166
Darum gib mir, o Held, dein prächtiges Ross und Schwert, sodaß ich mit ihrer Schlagkraft
den Erbschleicher besiege und mein Königreich zurückhole!“
तच्छ्रुत्वैवाश्वखड्गौ तौ राज्यरक्षामणी अपि । ददौ राजसुतायास्मै स विनीतमतिर्नृपः ॥ १६७
tacchrutvaivaashvakhadgau tau raajyarakshaamanii api | dadau raajasutaayaasmai sa viniitamatirnrpah || 167
Nach diesen Worten übergab König Viniitamati dem Prinzen sein Pferd und Schwert,
obwohl diese beiden die Schutzjuwelen für sein eigenes Reich waren.
न च तस्याभवत्कश्चिद्विकल्पो धीरचेतसः । अधोमुखेषु मुञ्चत्सु निःश्वासानपि मन्त्रिषु ॥ १६८
na ca tasyaabhavatkashcidvikalpo dhiiracetasah | adhomukheshu muncatsu nihshvaasaanapi mantrishu || 168
Davon war er so fest überzeugt, daß er keinen Moment zögerte,
obwohl seine Minister gesenkten Hauptes schwere Seufzer ausstießen.
सोऽथ प्राप्ताश्वखड्गः सन्गत्वा राजसुतस्ततः । तत्प्रभावेण जित्वा तं भ्रातरं राज्यमाप्तवान् ॥ १६९
so’tha praaptaashvakhadgah sangatvaa raajasutastatah | tatprabhaavena jitvaa tam bhraataram raajyamaaptavaan || 169
Der Prinz aber nahm Ross und Schwert und zog ins Feld. Mit ihrer Schlagkraft besiegte er den Bruder
und nahm ihm das Königreich wieder ab.
तद्भ्राता सोऽपि कनककलशो राज्यतश्च्युतः । तस्य तां नगरीमगाद्विनीतमतिभूपतेः ॥ १७०
tadbhraataa so’pi kanakakalasho raajyatashcyutah | tasya taam nagariimagaadviniitamatibhuupateh || 170
Sein Bruder wiederum, Kanakakalasha, der jetzt sein Königreich verloren hatte, ritt in die Stadt, in der Viniitamati König war.
अग्निप्रवेशं कर्तुं च दुःखेनारभतात्र सः । तद्बुद्ध्वा स नृपोऽमात्यान्विनीतमतिरब्रवीत् ॥ १७१
agnipravesham kartum ca duhkhenaarabhataatra sah | tadbuddhvaa sa nrpo’maatyaanviniitamatirabraviit || 171
Dort traf er in seiner Not die Vorbereitungen für den Schritt ins Feuer.
Als König Viniitamati davon erfuhr, sagte er zu seinen Ministern:
एष साधुरिमां प्राप्तो दशां मदपराधतः । तत्स्वराज्यप्रदानेन भवाम्यस्यानृणोऽधुना ॥ १७२
esha saadhurimaam praapto dashaam madaparaadhatah | tatsvaraajyapradaanena bhavaamyasyaanrno’adhunaa || 172
„Der brave Kerl ist durch meinen Fehler in diese Lage geraten. Wenn ich ihm jetzt mein Königreich schenke,
bin ich jedenfalls nicht mehr sein Schuldner!
परार्थानुपयुक्तेन किं रज्येनामुना च मे । एष एवानपत्यस्य पुत्रो मेऽस्तु च राज्यभृत् ॥ १७३
paraarthaanupayuktena kim rajyenaamunaa ca me | esha evaanapatyasya putro me’stu ca raajyabhrt || 173
Was soll ich mit einem Reich, das ohne Nutzen für andere ist? Da ich kinderlos bin,
soll er mein Sohn sein und das Reich übernehmen.“
इत्युक्त्वाहूय कनककलशाय स तद्ददौ । तस्मै स्वराज्यं सचिवेष्वनिच्छत्स्वपि भूपतिः ॥ १७४
ityuktvaahuuya kanakakalashaaya sa taddadau | tasmai svaraajyam saciveshvanicchatsvapi bhuupatih || 174
Nach diesen Worten rief der König Kanakakalasha herbei und übertrug unter scharfer Mißbilligung der Berater sein Reich auf ihn.
दत्तराज्यश्च निरगान्नगर्यास्तत्क्षणं ततः । भार्याभ्यां सहितो द्वाभ्यां निर्विकल्पेन चेतसा ॥ १७५
dattaraajyashca niragaannagaryaastatkshanam tatah | bhaaryaabhyaam sahito dvaabhyaam nirvikalpena cetasaa || 175
Nachdem er so, ohne zögerliche Grübelei, sein Königreich verschenkt hatte,
zog er noch im selben Moment mit seinen beiden Frauen aus der Stadt.
हा हा धिग्जगदाप्यायी सम्पूर्णोऽमृतदीधितिः । जातश्चान्तरितश्चैत्य मेघेनाकाण्डपातिना ॥ १७६
haa haa dhigjagadaapyaayii sampuurno’mrtadiidhitih | jaatashcaantaritashcaitya meghenaakaandapaatinaa || 176
„O Schreck, o Graus – der Mond, die Strahlen berstend voll mit Nektar, ist eben erst aufgegangen die Welt zu erquicken,
da schiebt sich plötzlich eine schwere Gewitterwolke dazwischen.
प्रवृत्तश्चैष सर्वाशापूरणे सर्वदेहिनाम् । नीतश्च विधिना क्वापि प्रजाकल्पद्रुमो नृपः ॥ १७७
pravrttashcaisha sarvaashaapuurane sarvadehinaam | niitashca vidhinaa kvaapi prajaakalpadrumo nrpah || 177
Unser König, Wunschbaum der Untertanen, hat eben erst angefangen, die Hoffnungen aller Wesen zu erfüllen,
da wird er schon vom Schicksal irgendwohin entführt.“
इत्याद्याक्रन्दमुखरास्तद्दृष्ट्वा विह्वलास्तदा । बाष्पाम्बुसिक्तवसुधा पौरास्तमनु निर्ययुः ॥ १७८
ityaadyaakrandamukharaastaddrshtvaa vihvalaastadaa | baashpaambusiktavasudhaa pauraastamanu niryayuh || 178
Mit diesen und noch derberen Ausdrücken schrien und schimpften, als sie ihn sahen, die empörten Bürger,
die Erde mit ihren Tränen gießend, und liefen ihm nach.
निवर्त्य च कथंचित्तान्सभार्योऽकम्पितस्ततः । स विनीतमतिः प्रायादरण्यं प्रत्यवाहनः ॥ १७९
nivartya ca kathamcittaansabhaaryo’kampitastatah | sa viniitamatih praayaadaranyam pratyavaahanah || 179
Irgendwie konnten Viniitamati und seine Frauen sie abwehren
und zogen unerschütterlich in den Wald, und das ganz ohne Kutschen.
क्रमात्प्रापार्कसंतप्तसिकतां निर्जलद्रुमाम् । मरुभूमिं स विधिना सृष्टां धैर्यमवेक्षितुम् ॥ १८०
kramaatpraapaarkasamtaptasikataam nirjaladrumaam | marubhuumim sa vidhinaa srshtaam dhairyamavekshitum || 180
Allmählich gerieten sie in eine von der Sonne aufgeheizte Sandwüste mit verdorrten Bäumen,
als hätte die Vorsehung sie geschaffen, um ihre Belastbarkeit auf die Probe zu stellen.
तदेकदेशे तृष्णार्तो दूराध्वक्लमविक्लवः । निषण्णः स क्षणं जह्रे सपत्नीकोऽपि निद्रया ॥ १८१
tadekadeshe trshnaarto duuraadhvaklamaviklavah | nishannah sa kshanam jahre sapatniiko’pi nidrayaa || 181
Durst leidend, nach der weiten Wanderung matt, erschöpft, ja verzweifelt,
wurden er und seine Frauen auf einer Sanddüne augenblicklich von Müdigkeit überwältigt.
प्रबुद्धो वीक्षते यावत्तावत्तत्र ददर्श सः । स्वसत्त्वोत्कर्षनिष्पन्नं महदुद्यानमद्भुतम् ॥ १८२
prabuddho viikshate yaavattaavattatra dadarsha sah | svasattvotkarshanishpannam mahadudyaanamadbhutam || 182
Daraus erwachend, hier- und dorthin sich umsehend, gewahrte er einen seiner mitreißenden Lebenskraft erwachsenden, außerirdisch schönen, großen Park,
फुल्लाब्जशीतलस्वच्छसलिलापूर्णवापिकम् । नीलशाद्वलसंछन्नं फलभारानतद्रुमम् ॥ १८३
phullaabjashiitalasvacchasalilaapuurnavaapikam | niilashaadvalasamchannam phalabhaaraannatadrumam || 183
mit Teichen voller Wasser, rein und kühl, darauf Lotusse erblühten, von tiefgrünen Wiesenmatten bedeckt,
bestanden mit Bäumen, die sich unter der Last ihrer Früchte beugten,
प्रच्छायगतसुश्लक्ष्णपृथुतुङ्गशिलातलम् । दानप्रभावेणाकृष्टं त्रिदिवादिव नन्दनम् ॥ १८४
pracchaayagatasushlakshnaprthutungashilaatalam | daanaprabhaavenaakrshtam tridivaadiva nandanam || 184
mit im Schatten gelegenen hohen, breiten polierten Steinblöcken, als wäre Indras Lustgarten aus den drei Himmeln mit der Zugkraft seiner, Viniitamatis, Schenkungen herbeigeschleppt worden.
स्वप्नः किं नु भ्रमो वायं देवतानुग्रहोऽथ मे । इति तद्वीक्ष्य वीक्ष्यैष यावच्चित्रीयते नृपः ॥ १८५
svapnah kim nu bhramo vaayam devataanugraho’tha me | iti tadviikshya viikshyaisha yaavaccitriiyate nrpah || 185
Der König sah und sah noch mal hin und rätselte: ‚Ist das ein Traum, ein Trugbild oder wollen die Götter mir einen Gefallen tun?‘
तावद्द्युचारिणा हंसद्वन्द्वरूपेण केनचित् । सिद्धद्वयेन गगनादीरितामशृणोद्गिरम् ॥ १८६
taavaddyucaarinaa hamsadvandvaruupena kenacit | siddhadvayena gaganaadiiritaamashrnodgiram || 186
Derweil hörte er, wie zwei Siddhas, Flugwesen, die aussahen wie ein Schwanenpärchen, ihm durch die Lüfte fliegend zuriefen:
राजन्स्वसत्त्वमाहात्म्ये तव कोऽत्रातिविस्मयः । तदस्मिन्कानने स्वेच्छं सदापुष्पफले वस ॥ १८७
raajansvasattvamaahaatmye tava ko’traativismayah | tadasminkaanane sveccham sadaapushpaphale vasa || 187
„König, was wunderst du dich noch über die Auswirkung deiner Lebenskraft?
Komm, weile nach Belieben hier im Wald, wo‘s immer Blüten und Früchte gibt!“
इति सिद्धवचः श्रुत्वा निर्वृतस्तत्र कानने । तपस्यन्सह पत्नीभ्यां विनीतमतिरास्त सः ॥ १८८
iti siddhavacah shrutvaa nirvrtastatra kaanane | tapasyansaha patniibhyaam viniitamatiraasta sah || 188
Nun, da er der Luftgeister Ruf vernommen, kam Viniitamati zur Ruhe
und lebte, mit beiden Frauen Entsagung übend, hier im Park.
एकदा च ददर्शाराच्छिलातलगतोऽत्र सः । उद्बन्धनेन पुरुषं कमप्यात्मवधोद्यतम् ॥ १८९
ekadaa ca dadarshaaraacchilaatalagato’tra sah | udbandhanena purusham kamapyaatmavadhodyatam || 189
Einmal, er war gerade auf einen Felsvorsprung geklettert, sah er,
wie ein Mann im Begriff stand, sich durch Erhängen das Leben zu nehmen.
द्रुतं गत्वा प्रियैर्वाक्यैरनुनीय निवार्य च । मरणात्कारणं तत्र पुरुषं तं स पृष्टवान् ॥ १९०
drutam gatvaa priyairvaakyairanuniiya nivaarya ca | maranaatkaaranam tatra purusham tam sa prshtavaan || 190
Er lief schnell zu ihm hinunter, beruhigte ihn durch gutes Zureden und brachte ihn vom Selbstmord ab.
Dann fragte er den Menschen nach dem Grund.
ततः स पुरुषोऽवादीदामूलं शृणु वच्मि ते । नागशूरसुतो नाम्ना सोमशूरोऽस्मि सोमकः । १९१
tatah sa purusho’vaadiidaamuulam shrnu vacmi te | naagashuurasuto naamnaa somashuuro’smi somakah | 191
Darauf entgegnete der Mann: „Hör zu, ich erzähl’s von Anfang an:
Ich heiße Somashuura, Sohn des Naagashuura, und stehe in der Mondtradition.
सोऽहं जातकनिर्दिष्टचौर्यस्तच्छास्त्रवेदिभिः । तद्भीत्याध्यापितः पित्रा धर्मशास्त्रं प्रयत्नतः ॥ १९२
so’ham jaatakanirdishtacauryastacchaastravedibhih | tadbhItyaadhyaapitaH pitraa dharmashaastraM prayatnataH || 192
Von Geburt aus vorbestimmt sei mir die Verbrecherlaufbahn, sagten Leute, die sich in Sterndeutung auskennen.
Aus Angst davor hat mein Vater mich die Rechtslehre büffeln lassen.
तदधीत्यापि चौर्येऽहं प्रवृत्तो दुष्टसंगतेः । कस्य प्राक्कर्म केनेह शक्यते कर्तुमन्यथा ॥ १९३
tadadhiityaapi caurye’ham pravrtto dushtasamgateh | kasya praakkarma keneha shakyate kartumanyathaa || 193
Doch obwohl ich sie studiert hatte, geriet ich durch schlechte Gesellschaft auf die schiefe Bahn.
Wer könnte denn in diesem Leben sein Karma von früher geradebiegen?
अथैकदा चौरमध्याद्गृहीत्वा पुररक्षिभिः । शूलाधिरोपणस्थानं वधाय प्रापितोऽभवम् ॥ १९४
athaikadaa cauramadhyaadgrhiitvaa purarakshibhih | shuulaadhiropanasthaanam vadhaaya praapito’bhavam || 194
Jedenfalls wurde ich als Mitglied einer Diebesbande von den Stadtbütteln gefasst.
Sie führten mich zum Richtplatz, um mich auf den Pfahl zu setzen.
तत्क्षणं राजसम्बन्धी भग्नालानो महाद्विपः । मत्तो व्यापादयन्जन्तूंस्तदेव स्थानमागमत् ॥ १९५
tatkshanam raajasambandhii bhagnaalaano mahaadvipah | matto vyaapaadayanjantuunstadeva sthaanamaagamat || 195
Just in diesem Moment war ein gereizter Elefantenbulle aus dem königlichen Stall ausgebrochen.
Er hatte seine Fesseln zerrissen und kam, die Menschen zertrampelnd, auf den Richtplatz getobt.
तत्त्रासान्मां परित्यज्य क्वापि ते वधका गताः । अहं च तुमुले तस्मिन्पलाय्यैव ततो गतः ॥ १९६
tattraasaanmaam parityajya kvaapi te vadhakaa gataah | aham ca tumule tasminpalaayyaiva tato gatah || 196
Aus Angst vor ihm ließen die Henkersknechte von mir ab und rannten auseinander.
Auch ich konnte mich in diesem Tumult fluchtartig entfernen.
वधाय नीयमानं मां श्रुत्वैवोत्क्रान्तजीवितम् । पितरं लोकतोऽश्रौषं मात्रा मेऽनुगतं ततः ॥ १९७
vadhaaya niiyamaanam maam shrutvaivotkraantajiivitam | pitaram lokato’shrausham maatraa me’nugatam tatah || 197
Später erfuhr ich von den Leuten, daß mein Vater, als er hörte, ich sei zur Hinrichtung abgeführt worden,
aus dem Leben schied - gefolgt von meiner Mutter.
अथ शोकातुरो भ्राम्यन्खिन्नो देहव्ययोन्मुखः । क्रमादिदमहं प्राप्तो विजनं काननं महत् ॥ १९८
atha shokaaturo bhraamyankhinno dehavyayonmukhah | kramaadidamaham praapto vijanam kaananam mahat || 198
Und so irrte ich weiter – krank vor Kummer, zerschlagen, in der Absicht, meinen Körper zu verlassen –
bis ich allmählich in diesen großen menschenleeren Wald geriet.
इह प्रविष्टमात्रं मामकस्माद्दत्तदर्शना । उपेत्य कापि दिव्या स्त्री कृताश्वासाभ्यभाषत ॥ १९९
iha pravishtamaatram maamakasmaaddattadarshanaa | upetya kaapi divyaa strii krtaashvaasaabhyabhaashata || 199
Als ich hier einigermaßen weit vorgedrungen war, offenbarte sich mir eine himmlische Frau.
Sie trat auf mich zu, tröstete mich und sprach:
त्वं विनीतमतेः पुत्र राजेर्षिरिममाश्रमम् । प्राप्तो गतं च ते पापं ज्ञानं तस्माच्च लप्स्यसे ॥ २००
tvam viniitamateh putra raajershirimamaashramam | praapto gatam ca te paapam jnaanam tasmaacca lapsyase || 200
„Du hast die Einsiedelei des Königsrishis Viniitamati erreicht, mein Junge.
Getilgt sind deine Sünden, und darum sollst du Weisheit finden.“
इदमुक्त्वा तिरोऽभूत्सा भ्राम्यंश्चाहमनाप्नुवन् । राजर्षिं तं शुचात्मानं त्यक्तुमिच्छंस्त्वयेक्षितः ॥ २०१
idamuktvaa tiro’bhuutsaa bhraamyamshcaahamanaapnuvan |
raajarshim tam shucaatmaanam tyaktumicchamstvayekshitah || 201
So sprach sie und verschwand. Ich wanderte weiter, den Königsrishi aber fand ich nicht.
Gerade wollt ich mein kümmerliches Selbst aufgeben, da hast du mich gesehen.“
इत्युक्तवन्तं नीत्वा तं सोमशूरं निजोटजम् । आवेद्यात्मानमतिथिं स राजर्षिरपूजयत् ॥ २०२
ityuktavantam niitvaa taM somashuuram nijotajam | aavedyaatmaanamatithim sa raajarshirapuujayat || 202
Nachdem Somashuura das erzählt hatte, brachte der Königsrishi ihn in seine Laubhütte,
stellte sich ihm vor und begrüßte ihn als seinen Gast.
कृताहारश्च तं प्रह्वं नानाधर्मकथान्तरे । निवारयिष्यन्नज्ञानात्स राजमुनिरब्रवीत् ॥ २०३
krtaahaarashca tam prahvam naanaadharmakathaantare | nivaarayishyannajnaanaatsa raajamunirabraviit || 203
Nachdem der königliche Weise ihm etwas zu essen gemacht hatte, sagte er zu ihm, der ehrfürchtig zuhörte,
nach einigen frommen Gleichnissen und weil er ihn von seiner Unkenntnis abbringen wollte:
