5. Kap. Kupplerinnen und keusche Frauen

पञ्चमस्तरङ्गः pancamastarangah Die fünfte Welle, Kapitel 5

अथ वासवदत्ता सा शनैर्वत्सेश्वरं प्रति । गाढं बबन्ध सद्भावं पितृपक्षपराङ्मुखी ॥ १

atha vaasavadattaa saa shanairvatseshvaram prati | 

gaadham babandha sadbhaavam pitrpakshaparaanmukhii || 1

Allmählich fühlte Vasavadatta sich immer mehr zu Vatseshvara hingezogen und ergriff Partei gegen ihren Vater.

ततो वत्सेशनिकटं पुनर्यौगन्धरायणः । विवेशादर्शनं कृत्वा सर्वानन्याञ्जनान्प्रति ॥ २

tato vatseshanikatam punaryaugandharaayanah | viveshaadarshanam krtvaa sarvaananyaanjanaanprati || 2

Da trat auch Yaugandharayana, nachdem er sich für alle anderen unsichtbar gemacht hatte, wieder vor den König von Vatsa.

वसन्तकसमक्षं च विजने तं व्यजिज्ञपत् । राजन्बद्धो भवांश्चण्डमहासेनेन मायया ॥ ३

vasantakasamaksham ca vijane tam vyajijnapat | raajanbaddho bhavaamshcandamahaasenena maayayaa || 3

Als bis auf Vasantaka kein Mensch mehr da war, klärte er ihn auf:

„Candamahasena hat dich, mein König, durch Täuschung gefangengenommen.

सुतां च दत्त्वा संमान्य त्वामयं मोक्तुमिच्छति । 

तदस्यैनां स्वयं हृत्वा गच्छामस्तनयां वयम् ॥ ४

sutaam ca dattvaa sammaanya tvaamayam moktumicchati | 

tadasyainaam svayam hrtvaa gacchaamastanayaam vayam || 4

Er will dir aber seine Tochter geben und dich in Ehren freilassen.

Also lass uns das Mädchen selbst ihm abnehmen und dann entfliehen.

एवं ह्यस्य प्रतीकारो दृप्तस्य विहितो भवेत् । 

अपौरुषकृतं लोके नैव स्याल्लाघवं च वः ॥ ५

evam hyasya pratiikaaro drptasya vihito bhavet | apaurushakrtam loke naiva syaallaaghavam ca vah || 5

Somit hätten wir Vergeltung geübt für seine Überheblichkeit,

und vor der Welt stünden wir nicht als entmachtete Leichtgewichte da.

अस्ति चैतेन दत्तास्यास्तनयायाः करेणुका । 

राज्ञा वासवदत्ताया नाम्ना भद्रवती नृप ॥ ६

asti caitena dattaasyaastanayaayaah karenukaa | raajnaa vaasavadattaayaa naamnaa bhadravatii nrpa || 6

Nun hat aber jener König seiner Tochter Vasavadatta eine Elefantenkuh namens Bhadravati geschenkt, mein König.

सा चानुगन्तुं वेगेन शक्या नान्येन दन्तिना । 

मुक्त्वा नडागिरिं सोऽपि तां दृष्ट्वैव न युध्यते ॥ ७

saa caanugantum vegena shakyaa naanyena dantinaa | 

muktvaa nadaagirim so’pi taam drshtvaiva na yudhyate || 7

Kein anderer Elefant außer Nadagiri ist schnell genug sie einzuholen.

Doch wenn der sie sieht, kämpft er nicht.

तस्याश्चाषाढको नाम हस्त्यारोहोऽत्र विद्यते ।

 स च दत्त्वा धनं भूरि स्वीकृत्य स्थापितो मया ॥ ८

tasyaashcaashaadhako naama hastyaaroho’tra vidyate | 

sa ca dattvaa dhanam bhuuri sviikrtya sthaapito mayaa || 8

Ihr Mahut heißt Ashadhaka, und den hab ich mit viel Geld bestochen, sodaß er zu uns hält.

तदारुह्य करेणुं तां सह वासवदत्तया । सायुधेनापयातव्यं नक्तं गुप्तमितस्त्वया ॥ ९

tadaaruhya karenum taam saha vaasavadattayaa | saayudhenaapayaatavyam naktam guptamitastvayaa || 9

Du bewaffnest dich, setzt dich mit Vasavadatta auf die Elefantenkuh und fliehst im Schutz der Nacht.

इहत्यश्च महामात्रो द्विरदेङ्गितवित्तदा । मद्येन क्षीबतां नेयो नैतच्चेतयते यथा ॥ १०

ihatyashca mahaamaatro dviradengitavittadaa | madyena kshiibataam neyo naitaccetayate yathaa || 10

Den Oberwärter hier, der jedes von Elefanten gesendete Signal deuten kann,

mußt du mit Schnaps so trunken machen, daß ihm entgeht, was passiert.

पुलिन्दकस्य सख्युस्ते पार्श्वमग्रे च याम्यहम् । 

मार्गरक्षार्थमित्युक्त्वा ययौ यौगन्धरायणः ॥ ११

pulindakasya sakhyuste paarshvamagre ca yaamyaham | maargarakshaarthamityuktvaa yayau yaugandharaayanah || 11

Ich dagegen will deinen Freund Pulindaka aufsuchen, damit er den Weg bewacht, auf dem du kommst“, sprach Yaugandharayana und ging.

वत्सराजोऽपि तत्सर्वं कर्तव्यं हृदये व्यधात् । 

अथ वासवदत्ता सा तस्यान्तिकमुपाययौ ॥ १२

vatsaraajo’pi tatsarvam kartavyam hrdaye vyadhaat | atha vaasavadattaa saa tasyaantikamupaayayau || 12

Vatsaraja lernte alles, was er machen sollte, auswendig. Da kam Vasavadatta zu ihm.

ततस्तास्ताः सविश्रम्भाः कथाः कुर्वंस्तया सह । 

यौगन्धरायणोक्तं च तस्यै राजा शशंस सः ॥ १३

tatastaastaah savishrambhaah kathaah kurvamstayaa saha | 

yaugandharaayanoktam ca tasyai raajaa shashamsa sah || 13

Zunächst führte der König ein paar auflockernde Gespräche mit ihr,

doch dann erklärte er ihr, was Yaugandharayana ihm vorgeschlagen hatte.

सा च तत्प्रतिपद्यैव निश्चित्य गमनं प्रति । 

आनाय्याषाढकं सज्जं हस्त्यारोहं चकार तम् ॥ १४

saa ca tatpratipadyaiva nishcitya gamanam prati |

 aanaayyaashaadhakam sajjam hastyaaroham cakaara tam || 14

Sie war damit einverstanden und machte sich Gedanken über den Aufbruch.

Also ließ sie den Mahut Ashadhaka holen und sagte ihm, wann es losgehen sollte.

देवपूजापदेशेन दत्त्वा मद्यं मदान्वितम् । 

सर्वाधोरणसंयुक्तं महामात्रं च साकरोत् ॥ १५

devapuujaapadeshena dattvaa madyam madaanvitam | 

sarvaadhoranasamyuktam mahaamaatram ca saakarot || 15

Unter dem Vorwand, es handele sich um Gottesdienst, verteilte sie eine Ration Rum an den Oberaufseher und alle Elefantenführer, damit sie sich kräftig betranken.

ततः प्रदोषे विलसन्मेघशब्दसमाकुले । 

आषाढकः करेणुं तां सज्जीकृत्यानिनाय सः ॥ १६

tatah pradoshe vilasanmeghashabdasamaakule | aashaadhakah karenum taam sajjiikrtyaaninaaya sah || 16

Der Abend war unruhig, voller Blitz und Donnergrollen,

als Ashadhaka die Elefantenkuh, die er startklar gemacht hatte, herbeiführte.

सज्ज्यमाना च सा शब्दं चकार करिणी किल । 

तं च हस्तिरुताभिज्ञो महामात्रोऽथ सोऽशृणोत् ॥ १७

sajjyamaanaa ca saa shabdam cakaara karinii kila | tam ca hastirutaabhijno mahaamaatro’tha so’shrnot || 17

Während sie noch aufgezäumt wurde, gab die Elefantin einen Trompetenton von sich,

welchen der Oberwärter, der sich mit Elefantentönen auskannte, vernahm.

त्रिषष्टियोजयान्यद्य यास्यामीत्याह हस्तिनी । 

इत्युवाच स चोहाममदविस्खलिताक्षरम् ॥ १८

trishashtiyojayaanyadya yaasyaamiityaaha hastinii | ityuvaaca sa cohaamamadaviskhalitaaksharam || 18

„ ‚Dreiundsechzig Meilen soll ich heut noch laufen‘, hat die Elefantenkuh gesagt“,

brachte er mit vor Trunkenheit stockender Stimme hervor.

विचारार्हं पुनस्तस्य मत्तस्याभून्न मानसम् । 

तच्च हस्तिपकाः क्षीबास्तद्वाक्यं नैव शुश्रुवुः ॥ १९

vicaaraarham punastasya mattasyaabhuunna maanasam | 

tacca hastipakaah kshiibaastadvaakyam naiva shushruvuh || 19

Da er aber zu benebelt war, konnte er sich selbst keinen Reim darauf machen,

und seine Elefantentreiberkollegen waren so besoffen, daß sie nicht mal hörten, was er sagte.

ततश्च वत्सराजोऽत्र वीणामादाय तां निजाम् । 

यौगन्धरायणात्प्राप्तैर्योगैः स्रंसितबन्धनः ॥ २०

tatashca vatsaraajo’tra viinaamaadaaya taam nijaam | 

yaugandharaayanaatpraaptairyogaih sramsitabandhanah || 20

Da löste Vatsaraja mit Hilfe der ihm von Yaugandharayana verliehenen geheimnisvollen Kräfte seine Fesseln und ergriff seine Laute.

उपनीतप्रहरणः स्वैरं वासवदत्तया । करेणुकायामारोहत्स तस्यां सवसन्तकः ॥ २१

upaniitapraharanah svairam vaasavadattayaa | karenukaayaamaarohatsa tasyaam savasantakah || 21

Vasantaka brachte ihm von sich aus seine Waffen,

und so setzte er sich zusammen mit Vasantaka auf die Elefantin.

ततो वासवदत्तापि सह काञ्चनमालया । 

सख्या रहस्यधारिण्या तस्यामेवारुरोह सा ॥ २२

tato vaasavadattaapi saha kaancanamaalayaa | sakhyaa rahasyadhaarinyaa tasyaamevaaruroha saa || 22

Dann stieg auch Vasavadatta mit ihrer Freundin Kancanamala,

die ein Geheimnis bewahren konnte, auf dieselbe Elefantenkuh.

अथोज्जयिन्या निरगात्स हस्तिपकपञ्चमः । 

वत्सेशो निशि मत्तेभभिन्नप्राकारवर्त्मना ॥ २३

athojjayinyaa niragaatsa hastipakapancamah | vatsesho nishi mattebhabhinnapraakaaravartmanaa || 23

Damit waren sie mit dem Mahut zu Fünft, als Vatsaraja des Nachts auf der rasenden Elefantin sich einen Weg durch den Pallisadenzaun brechend Ujjayin hinter sich ließ.

तत्स्थानरक्षिणौ वीरौ स्वैरं स हतवान्नृपः ।

 वीरबाहुं तथा तालभटं राजसुतावुभौ ॥ २४

tatsthaanarakshinau viirau svairam sa hatavaannrpah | viirabaahum tathaa taalabhatam raajasutaavubhau || 24

Die beiden Rajputen Virabahu und Talabhata, zwei Hünen,

die diese Stelle bewachten, erschlug der König eigenhändig.

ततः प्रतस्थे वेगेन स राजा दयितासखः ।

 हृष्टः करेणुकारूढो दधत्याषाढकेऽङ्कुशम् ॥ २५

tatah pratasthe vegena sa raajaa dayitaasakhah | hrshtah karenukaaruudho dadhatyaashaadhake’nkusham || 25

Danach ritt der König in gehobener Stimmung eilends weiter, mit seiner geliebten Gefährtin zusammen auf der Elefantenkuh sitzend, und Ashadhaka hielt den Steuerhaken.

उज्जयिन्यां च तौ दृष्ट्वा हतौ प्राकाररक्षिणौ । 

राज्ञे न्यवेदयन्रात्रौ क्षुभिताः पुररक्षिणः ॥ २६

ujjayinyaam ca tau drshtvaa hatau praakaararakshinau | 

raajne nyavedayanraatrau kshubhitaah purarakshinah || 26

Als die Stadtwächter in Ujjain die beiden erschlagenen Pallisadenwachen entdeckten,

waren sie entsetzt und erstatteten dem König noch in derselben Nacht Bericht.

सोऽप्यन्विष्य क्रमाच्चण्डमहासेनः पलायितम् । 

हृतवासवदत्तं तं वत्सराजमबुध्यत ॥ २७

so’pyanvishya kramaaccandamahaasenah palaayitam | hrtavaasavadattam tam vatsaraajamabudhyata || 27

Candamahasena mußte immer wieder nachfragen und erfuhr endlich,

daß Vatsaraja geflohen war und Vasavadatta entführt hatte.

तत्पुत्रः पालकाख्योऽथ जातकोलाहले पुरे । 

अन्वधावत्स वत्सेशमधिरुह्य नडागिरिम् ॥ २८

tatputrah paalakaakhyo’tha jaatakolaahale pure | anvadhaavatsa vatseshamadhiruhya nadaagirim || 28

Die Stadt geriet in hellen Aufruhr, sodaß Palaka, ein Sohn des Königs,

den Elefantenbullen Nadagiri bestieg und dem König von Vatsa nachjagte.

वत्सेशोऽपि तमायान्तं पथि बाणैरयोधयत् । 

नडागिरिः करेणुं तां दृष्ट्वा न प्रजहार च ॥ २९

vatsesho’pi tamaayaantam pathi baanairayodhayat | nadaagirih karenum taam drshtvaa na prajahaara ca || 29

Vatsaraja empfing den auf der Waldschneise Vorrückenden mit einem Pfeilhagel,

und als Nadagiri die Elefantenkuh sah, weigerte er sich anzugreifen.

ततः स पालको भ्रात्रा पश्चादेत्य न्यवर्त्यत । 

गोपालकेन वाक्यज्ञः पितृकार्यानुरोधिना ॥ ३०

tatah sa paalako bhraatraa pashcaadetya nyavartyata | gopaalakena vaakyajnah pitrkaaryaanurodhinaa || 30

Schließlich wurde Palaka, aus den Worten seines Bruders Gopalaka den Vater,

dessen Auftrag er ausführte, heraushörend, von der Verfolgung abgebracht.

वत्सराजोऽपि विश्रब्धं गन्तुं प्रववृते ततः । गच्छतश्चात्र शनकैः शर्वरी पर्यहीयत ॥ ३१

vatsaraajo’pi vishrabdham gantum pravavrte tatah |gacchatashcaatra shanakaih sharvarii paryahiiyata || 31

Vatsaraja jedoch setzte seine Reise beherzt fort. Und während er Schritt für Schritt vorankam, ging auch die wieder sternenklare Nacht vorüber.

ततो विन्ध्याटवीं प्राप्य मध्याह्ने तस्य भूपतेः । 

त्रिषष्टियोजनायाता तृषिताभूत्करेणुका ॥ ३२

tato vindhyaataviim praapya madhyaahne tasya bhuupateh | 

trishashtiyojanaayaataa trshitaabhuutkarenukaa || 32

Irgendwann hatten sie das Vindhagebirge erreicht, und gegen Mittag dürstete es die königliche  Elefantenkuh, die immerhin dreiundsechzig Meilen zurückgelegt hatte.

अवतीर्णे सभार्ये च राज्ञि तस्मिञ्जलानि सा । 

पीत्वा तद्दोषतः प्राप पञ्चतां हस्तिनी क्षणात् ॥ ३३

avatiirne sabhaarye ca raajni tasminjalaani saa | piitvaa taddoshatah praapa pancataam hastinii kshanaat || 33

König samt Gattin stiegen ab, und die Elefantin trank dort Mengen von Wasser.

Weil es aber faul war, brach sie auf der Stelle tot zusammen.

विषण्णोऽथ स वत्सेशः सह वासवदत्तया । 

गगनादुद्गतामेतां शृणोति स्म सरस्वतीम् ॥ ३४

vishanno’tha sa vatseshah saha vaasavadattayaa | gaganaadudgataametaam shrnoti sma sarasvatiim || 34

Vasavadatta und Vatsaraja waren verzweifelt.

Dann aber hörte er diese Stimme vom Himmel herabtönen:

अहं मायावती नाम राजन्विध्याधराङ्गना ।

 इयन्तं कालमभवं शापदोषेण हस्तिनी ॥ ३५

aham maayaavatii naama raajanvidhyaadharaanganaa | iyantam kaalamabhavam shaapadoshena hastinii || 35

„Eigentlich bin ich eine gute Fee, o König, und heiße Mayavati.

Mit einem Fluch behaftet war ich die ganze Zeit zum Rüsseltier verdammt.

उपकारं च वत्सेश तवाद्य कृतवत्यहम् । 

करिष्यामि च भूयोऽपि त्वत्पुत्रस्य भविष्यतः ॥ ३६

upakaaram ca vatsesha tavaadya krtavatyaham | karishyaami ca bhuuyo’pi tvatputrasya bhavishyatah || 36

Heut konnt ich dir, König von Vatsa, einen Dienst erweisen. Ich werde noch mehr tun,

und zwar für deinen Sohn, der kommen wird.

एषा वासवदत्ता च पत्नी ते नैव मानुषी ।

 देवीयं कारणवशादवतीर्णा क्षिताविति ॥ ३७

eshaa vaasavadattaa ca patnii te naiva maanushii | deviiyam kaaranavashaadavatiirnaa kshitaaviti || 37

Auch deine Gattin Vasavadatta hier ist kein Menschenkind,

sondern eine Göttin, die aus einem Grund auf die Erde herabgestiegen ist.“

ततः स हृष्टो व्यसृजद्विन्ध्यसानुं वसन्तकम् । 

पुलिन्दकाय सुहृदे वक्तुं स्वागमनं नृपः ॥ ३८

tatah sa hrshto vyasrjadvindhyasaanum vasantakam | pulindakaaya suhrde vaktum svaagamanam nrpah || 38

Da faßte der König wieder Mut und schickte Vasantaka auf den Tafelberg der Vindhawildnis, um dem Freund Pulindaka seine Ankunft anzusagen.

स्वयं च पादचारी सन्स शनैर्दयितान्वितः ।

 तत्रैव गच्छन्नुत्थाय दस्युभिः पर्यवार्यत ॥ ३९

svayam ca paadacaarii sansa shanairdayitaanvitah | tatraiva gacchannutthaaya dasyubhih paryavaaryata || 39

Er selbst aber reiste zu Fuß weiter, schrittweise, rührend um seine Liebste besorgt.

Während sie gingen, wurden sie von Wegelagerern angesprungen und umringt.

धनुर्द्वितीयो दस्यूनां तेषां पञ्चोत्तरं शतम् । 

पुरो वासवदत्ताया वत्सराजः चावधीत् ॥ ४०

dhanurdvitiiyo dasyuunaam teshaam pancottaram shatam | puro vaasavadattaayaa vatsaraajah caavadhiit || 40

Vatsaraja, mit seinem Bogen zu Zweit, stellte sich vor Vasavadatta

und streckte hundertundfünf dieser Räuber nieder.

तत्क्षणं सोऽस्य राज्ञोऽत्र मित्रं चागात्पुलिन्दकः । 

यौगन्धरायणसखो वसन्तकपुरःसरः ॥ ४१

tatkshanam so’sya raajno’tra mitram caagaatpulindakah | yaugandharaayanasakho vasantakapurahsarah || 41

Doch da jagte schon des Königs Freund Pulindaka heran,

mit dem Genossen Yaugandharayana. Vasantaka stürmte ihnen voraus.

स तान्दस्यून्निवार्यान्यान्वत्सेशं प्रणिपत्य तम् । 

नयति स्म निजां पल्लीं भिल्लराजः सवल्लभम् ॥ ४२

sa taandasyuunnivaaryaanyaanvatsesham pranipatya tam | 

nayati sma nijaam palliim bhillaraajah savallabham || 42

Pulindaka, König der Waldstämme, vertrieb die übriggebliebenen Banditen und warf sich dem König von Vatsa zu Füßen. Sodann führte er ihn mit der Liebsten in sein Wehrdorf.

तत्र तां रात्रिमारण्यदर्भपाटितपादया । स वत्सेशो विशश्राम सह वासवदत्तया ॥ ४३

tatra taam raatrimaaranyadarbhapaatitapaadayaa | sa vatsesho vishashraama saha vaasavadattayaa || 43

Dort ruhte Vatsaraja über Nacht mit Vasavadatta,

die sich mit einem Grasblatt aus dem Wald in den Fuß geschnitten hatte.

प्रातः सेनापतिश्चास्य रुमण्वान्प्रापदन्तिकम् । 

यौगन्धरायणेन प्राग्दूतं सम्प्रेष्य बोधितः ॥ ४४

praatah senaapatishcaasya rumanvaanpraapadantikam | 

yaugandharaayanena praagduutam sampreshya bodhitah || 44

Am nächsten Morgen erreichte ihn sein Feldherr Rumanvat.

Dem hatte Yaugandharaayana einen Boten gesandt, um ihn holen zu lassen.

आगाच्च कटकं सर्वं तथा व्याप्तदिगन्तरम् । 

यथा विन्ध्याटवी प्राप सा सम्बाधरसंज्ञताम् ॥ ४५

aagaacca katakam sarvam tathaa vyaaptadigantaram | 

yathaa vindhyaatavii praapa saa sambaadharasamjnataam || 45

Mit ihm kam der ganze Heerhaufen und besetzte den Raum, sodaß der Vindhyawald belagert schien.

प्रविश्य कटके तस्मिंस्तस्यामेवाटवीभुवि । 

तस्थावुज्जयिनीवार्त्तां ज्ञातुं वत्सेश्वरोऽथ सः ॥ ४६

pravishya katake tasmimstasyaamevaataviibhuvi | tasthaavujjayiniivaartaam jnaatum vatseshvaro’tha sah || 46

Da bezog Vatsaraja das Heerlager direkt auf dem Dschungelgelände,

und blieb darin, um Neuigkeiten aus Ujjain zu erfahren.

तत्रस्थं च तमभ्यागादुज्जयिन्या वणिक्तदा । 

यौगन्धरायणसुहृत्स चागत्याब्रवीदिदम् ॥ ४७

tatrastham ca tamabhyaagaadujjayinyaa vaniktadaa | yaugandharaayanasuhrtsa caagatyaabraviididam || 47

Noch während er sich dort umhörte, kam ein Kaufmann und Freund Yaugandharayanas vorbei. Er trat vor ihn und sprach:

देव चण्डमहासेनः प्रीतो जामातरि त्वयि ।

 प्रेषितश्च प्रतीहारस्तेनेह भवदन्तिकम् ॥ ४८

deva candamahaasenah priito jaamaatari tvayi | preshitashca pratiihaarasteneha bhavadantikam || 48

„Gebieter! Candamahasena ist froh, dich zum Schwiegersohn zu haben.

Er hat einen Türsteher hergeschickt, damit der vor Euch trete.

स चागच्छन्स्थितः पश्चादहमग्रत एव तु । 

प्रच्छन्नः सत्वरं देवं विज्ञापयितुमागतः ॥ ४९

sa caagacchansthitah pashcaadahamagrata eva tu | pracchannah satvaram devam vijnaapayitumaagatah || 49

Er hat kurz vor dem Lager haltgemacht. Ich aber bin heimlich vorausgeeilt,

um Euch, mein Gebieter, in Kenntnis zu setzen.“

एतच्छ्रुत्वा स वत्सेशो जहर्ष च शशंस च । 

सर्वं वासवदत्तायाः सापि हर्षमगात्परम् ॥ ५०

etacchrutvaa sa vatsesho jaharsha ca shashamsa ca | sarvam vaasavadattaayaah saapi harshamagaatparam || 50

Als der König von Vatsa das hörte, freute er sich und berichtete alles Vasavadatta.

Auch sie geriet in höchste Erregung.

कृतबन्धुपरित्यागा विवाहविधिसत्वरा । 

अथ वासवदत्ता सा सलज्जा चोत्सुका तथा ॥ ५१

krtabandhuparityaagaa vivaahavidhisatvaraa | atha vaasavadattaa saa salajjaa cotsukaa tathaa || 51

Vasavadatta war einerseits beschämt, daß sie ihre Verwandten verlassen hatte, brannte aber andererseits darauf, bald mit den Hochzeitsvorbereitungen zu beginnen.

ततः स्वात्मविनोदाय निकटस्थं वसन्तकम् । 

सा जगाद कथा काचित्त्वया मे वर्ण्यतामिति ॥ ५२

tatah svaatmavinodaaya nikatastham vasantakam | saa jagaada kathaa kaacittvayaa me varnyataamiti || 52

Da bat sie, um sich abzulenken, Vasantaka, der in der Nähe stand:

„Erzähl mir was Schönes!“

स च मुग्धदृशस्तस्या भर्तृभक्तिविवर्धिनीम् । 

वसन्तकस्तदा धीमानिमामकथयत्कथाम् ॥ ५३

sa ca mugdhadrshastasyaa bhartrbhaktivivardhiniim | vasantakastadaa dhiimaanimaamakathayatkathaam || 53

Um die junge Frau mit dem verstörten Blick in ihrer Liebe zu ihrem Mann zu bestärken, erzählte der weise Vasantaka die folgende Geschichte:

अस्तीह नगरी लोके ताम्रलिप्तीति विश्रुता । 

तस्यां च धनदत्ताख्यो वणिगासीन्महाधनः ॥ ५४

astiiha nagarii loke taamraliptiiti vishrutaa | tasyaam ca dhanadattaakhyo vanigaasiinmahaadhanah || 54

Es gibt hier in der Gegend eine Stadt, die Tamralipta heißt und kupferrot ist. In der lebte ein steinreicher Kaufmann namens Dhanadatta, weil er mit Geld beschenkt war.

स चापुत्रो बहून्विप्रान्संघट्य प्रणतोऽब्रवीत् । 

तथा कुरुत पुत्रो मे यथा स्यादचिरादिति ॥ ५५

sa caaputro bahuunvipraansamghatya pranato’braviit | tathaa kuruta putro me yathaa syaadaciraaaditi || 55

Er hatte aber keinen Sohn. Also versammelte er viele Brahmanen, verneigte sich vor ihnen und sprach: „Macht was, damit ich bald einen Sohn kriege!“

ततस्तमूचुर्विप्रास्ते नैतत्किंचन दुष्करम् । 

सर्वं हि साधयन्तीह द्विजाः श्रौतेन कर्मणा ॥ ५६

tatastamuucurvipraaste naitatkimcana dushkaram | sarvam hi saadhayantiiha dvijaah shrautena karmanaa || 56

Darauf sprachen die Brahmanen: „Das ist nicht schwer zu bewerkstelligen.

Denn die Brahmanen hierzulande schaffen alles, mit Opferwerk der Schrift gemäß.“

तथा च पूर्वमभवद्राजा कश्चिदपुत्रकः । पञ्चोत्तरं शतं चाभूत्तस्यन्तःपुरयोषिताम् ॥ ५७

tathaa ca puurvamabhavadraajaa kashcidaputrakah | pancottaram shatam caabhuuttasyantahpurayoshitaam || 57

In grauer Vorzeit gab es einen König ohne Sohn,

und der hatte einhundertundfünf Frauen in seinem Harem.

पुत्रीयेष्ट्या च तस्यैको जन्तुर्नाम सुतोऽजनि । 

तत्पत्नीनामशेषाणां नूतनेन्दूदयो दृशि ॥ ५८

putriiyeshtyaa ca tasyaiko janturnaama suto‘jani | tatpatniinaamasheshaanaam nuutanenduudayo drshi || 58

Mit Hilfe eines Sohnwunschopfers wurde diesem ein Junge namens Jantu geboren.

In den Augen aller königlichen Eheweiber war mit ihm der junge Mond wiederauferstanden.

जानुभ्यां पर्यटन्तं च बालं जातु पिपीलिका ।

 ऊरुदेशे ददंशैनं मुक्तचूत्कारकातरम् ॥ ५९

jaanubhyaam paryatantam ca baalam jaatu pipiilikaa | uurudeshe dadamshainam muktacuutkaarakaataram || 59

Als der Junge einmal auf den Knien herumrutschte,

biss eine Ameise das schreckhafte Kind in den Oberschenkel, sodaß ihm ein Schluchzen entfuhr.

तावता तुमुलाक्रन्दमन्तःपुरमजायत । राजापि पुत्र पुत्रेति चक्रन्द प्राकृतो यथा ॥ ६०

taavataa tumulaakrandamantahpuramajaayata | raajaapi putra putreti cakranda praakrto yathaa || 60

Schon rannte der ganze Harem in heller Aufregeung durcheinander, und auch der König jammerte: „Mein Sohn, mein Einziger!“ als wäre er ein Mann aus dem Volke.

क्षणात्तस्मिन्समाश्वस्ते बालेऽपास्तपिपीलिके । 

दुःखैककारणं राजा स निनिन्दैकपुत्रताम् ॥ ६१

kshanaattasminsamaashvaste baale’paastapipiilike | duhkhaikakaaranam raajaa sa ninindaikaputrataam || 61

Das Kind ward schnell getröstet und die Ameise entfernt. Doch der König argwöhnte,

der einzige Grund für sein Elend war, daß er nur einen Sohn hatte.

अस्ति कश्चिदुपायो मे येन स्युर्बहवः सुताः ।

 इति तत्परितापेन पप्रच्छ ब्राह्मणांश्च सः ॥ ६२

asti kashcidupaayo me yena syurbahavah sutaah | iti tatparitaapena papraccha braahmanaamshca sah || 62

„Gibt es irgendein Mittel, damit ich viele Söhne habe?“ fragte in seiner Höllenqual er die Priester.

ते तं प्रत्यब्रुवन्राजन्नुपायोऽत्र तवास्त्ययम् । 

हत्वैतं त्वत्सुतं वह्नौ तन्मांसं हूयतेऽखिलम् ॥ ६३

te tam pratyabruvanraajannupaayo’tra tavaastyayam | 

hatvaitam tvatsutam vahnau tanmaamsam huuyate’khilam || 63

Die antworteten ihm: „Ein solches Mittel, o König, gibt es:

Töte diesen deinen Sohn und opfere all sein Fleisch den Flammen.

तद्गन्धाघ्राणतो राज्ञः सर्वाः प्राप्स्यन्ति ते सुतान् । 

एतच्छ्रुत्वा स राजा तत्तथा सर्वमकारयत् ॥ ६४

tadgandhaaghraanato raajnah sarvaah praapsyanti te sutaan | 

etacchrutvaa sa raajaa tattathaa sarvamakaarayat || 64

Sobald die Könniginnen den Geruch wahrnehmen, werden sie dir Söhne gebären.“

Als der König das gehört hatte, ließ er das ganze Ritual wie vorgeschrieben abhalten.

स्वपत्नीसमसंख्यांश्च स पुत्रान्प्राप्तवान्नृपः । 

अतस्तवापि होमेन साधयामो वयं सुतम् ॥ ६५

svapatniisamasamkhyaamshca sa putraanpraaptavaannrpah | 

atastavaapi homena saadhayaamo vayam sutam || 65

Da zählte der König nachher ebenso viele Söhne wie er Frauen hatte.

Und so können auch wir dir durch ein Feueropfer zu einem Sohn verhelfen.“

इत्युक्त्वा धनधत्तं ते ब्राह्मणाः क्लृप्तदक्षिणम् । 

होमं चक्रुस्ततस्तस्य वणिजो जातवान्सुतः ॥ ६६

ityuktvaa dhanadhattam te braahmanaah klptadakshinam | homam cakrustatastasya vanijo jaatavaansutah || 66

Das sagten die Brahmanen dem Dhanadatta, und vollzogen das Feueropfer zum vereinbarten Tarif. Daraufhin wurde dem Kaufmann ein Sohn geboren.

गुहसेनाभिधानश्च स बालो ववृधे क्रमात् । 

पिताथ धनदत्तोऽस्य भार्यामन्विष्यति स्म सः ॥ ६७

guhasenaabhidhaanashca sa baalo vavrdhe kramaat | 

pitaatha dhanadatto’sya bhaaryaamanvishyati sma sah || 67

Sie nannten den Jungen Guhasena, und der wuchs allmählich zum Erwachsenen heran.

Da beschloss Vater Dhanadatta ihm eine Frau zu suchen.

ततः स तत्पिता तेन तनयेन समं ययौ । द्वीपान्तरं स्नुषाहेतोर्वणिज्याव्यपदेशतः ॥ ६८

tatah sa tatpitaa tena tanayena samam yayau | dviipaantaram snushaahetorvanijyaavyapadeshatah || 68

Also reiste der Vater mit seinem Sohn ins Ausland,

einer Schwiegertochter wegen, täuschte aber eine Geschäftsreise vor.

तत्र देवस्मितां नाम धर्मगुप्ताद्वणिग्वरात् । स्वपुत्रगुहसेनस्य कृते कन्यामयाचत ॥ ६९

tatra devasmitaam naama dharmaguptaadvanigvaraat | svaputraguhasenasya krte kanyaamayaacata || 69

Dort erbat er von dem trefflichen Kaufherrn Dharmagupta

dessen Tochter Devasmita als Frau für seinen Sohn Guhasena.

धर्मगुप्तस्तु सम्बन्धं न तमङ्गीचकार सः । 

आलोच्य ताम्रलिप्तीं तां दूरां दुहितृवत्सलः ॥ ७०

dharmaguptastu sambandham na tamangiicakaara sah | 

aalocya taamraliptiim taam duuraam duhitrvatsalah || 70

Angesichts der weit entfernten Stadt Tamralipti aber wollte Dharmagupta,

der sehr an seiner Tochter hing, jenen nicht zu seinem Verwandten machen.

सा तु देवस्मिता दृष्ट्वा गुहसेनं तदैव तम् । 

तद्गुणाकृष्टचित्तत्वाद्बन्धुत्यागैकनिश्चया ॥ ७१

saa tu devasmitaa drshtvaa guhasenam tadaiva tam | tadgunaakrshtacittatvaadbandhutyaagaikanishcayaa || 71

Als aber Devasmita den Guhasena erblickte, war sie aufgrund seiner Vorzüge sofort von ihm hingerissen, sodaß sie fest entschlossen war, ihre Verwandten zu verlassen.

सखीमुखेन कृत्वा च संकेतं सह तेन सा । 

प्रियेण पितृयुक्तेन रात्रौ द्वीपात्ततो ययौ ॥ ७२

sakhiimukhena krtvaa ca samketam saha tena saa | priyena pitryuktena raatrau dviipaattato yayau || 72

Also gab sie ihm durch den Mund einer Freundin ein Zeichen und verließ noch in der Nacht mit ihrem Geliebten und seinem Vater zusammen das Land.

ताम्रलिप्तीमथ प्राप्य तयोः कृतविवाहयोः । 

जायापत्योर्मिथः प्रेमपाशबद्धमभून्मनः ॥ ७३

taamraliptiimatha praapya tayoh krtavivaahayoh | 

jaayaapatyormithah premapaashabaddhamabhuunmanah || 73

Wieder zurück in Tamralipti feierten die beiden Hochzeit,

und die Herzen der Jungvermählten waren von Banden gegenseitiger Liebe umwunden.

अथास्तं पितरि प्राप्ते प्रेरितोऽभूत्स बन्धुभिः । 

कटाहद्वीपगमने गुहसेनो यदृच्छया ॥ ७४

athaastam pitari praapte prerito’bhuutsa bandhubhih | kataahadviipagamane guhaseno yadrcchayaa || 74

Bald darauf starb der Vater, und Guhasena wurde von seinen Verwandten genötigt,

auf eigenen Wunsch nach Kataha Malaysia zu gehen.

तच्चास्य गमनं भार्या तदा नाङ्गीचकार सा । 

सेर्ष्या देवस्मिता काममन्यस्त्रीसङ्गशङ्किनी ॥ ७५

taccaasya gamanam bhaaryaa tadaa naangiicakaara saa | 

sershyaa devasmitaa kaamamanyastriisangashankinii || 75

Doch war seine Frau Devasmita nicht begeistert von seiner Exkursion, da sie in ihrer Eifersucht befürchtete, daß er sich in eine andere Frau verlieben und sich zu dieser legen könnte.

ततः पत्यामनिच्छन्त्यां प्रेरयत्सु च बन्धुषु ।

 कर्तव्यनिश्चलो मूढो गुहसेनो बभूव सः ॥ ७६

tatah patyaamanicchantyaam prerayatsu ca bandhushu | kartavyanishcalo muudho guhaseno babhuuva sah || 76

Und so zwischen der mißbilligenden Gattin und den fordernden Verwandten stehend,

war Guhasena, der seiner Pflicht getreu sein wollte, zunehmend verwirrt.

अथ गत्वा निराहारश्चक्रे देवकुले व्रतम् । 

उपायमिह देवो मे निर्दिशत्विति चिन्तयन् ॥ ७७

atha gatvaa niraahaarashcakre devakule vratam | upaayamiha devo me nirdishatviti cintayan || 77

Also ging er in den Tempel und legte ein Fastengelübde ab:

„Hier wird Gott mir schon einen Weg zeigen!“ So dachte er.

सापि देवस्मिता तद्वत्तेन सार्धं व्यधाद्व्रतम् । 

ततोऽनयोः शिवः स्वप्ने दम्पत्योर्दर्शनं ददौ ॥ ७८

saapi devasmitaa tadvattena saardham vyadhaadvratam | 

tato’nayoh shivah svapne dampatyordarshanam dadau || 78

Bei ihm war Devasmita und fastete wie er. Da erschien Shiva den beiden Eheleuten im Traum.

द्वे च रक्ताम्बुजे दत्त्वा स देवस्तावभाषत । हस्ते गृह्णीतमेकैकं पद्ममेतदुभावपि ॥ ७९

dve ca raktaambuje dattvaa sa devastaavabhaashata | haste grhniitamekaikam padmametadubhaavapi || 79

Jedem von ihnen einen roten Lotus reichend sprach Gott:

„Jeder von euch hält nun diesen Lotus in der Hand.

दूरस्थत्वे च यद्येकः शीलत्यागं करिष्यति । 

तदन्यस्य करे पद्मं म्लानिमेष्यति नान्यथा ॥ ८०

duurasthatve ca yadyekah shiilatyaagam karishyati | tadanyasya kare padmam mlaanimeshyati naanyathaa || 80

Wenn nun einer von euch in weiter Ferne untreu wird,

soll der Lotus in der Hand des anderen verwelken. Sonst nicht.“

एतच्छ्रुत्वा प्रबुध्यैव दम्पती तावपश्यताम् । 

अन्योन्यस्यैव हृदयं हस्तस्थं रक्तमम्बुजम् ॥ ८१

etacchrutvaa prabudhyaiva dampatii taavapashyataam | 

anyonyasyaiva hrdayam hastastham raktamambujam || 81

Als sie das gehört hatten, erwachten die beiden Eheleute und sahen,

daß jeder von ihnen einen roten Lotus, wie einer des anderen Herz, in der Hand hielt.

ततः स चक्रे प्रस्थानं गुहसेनो धृताम्बुजः । 

सा तु देवस्मिता तत्र तस्थौ पद्मार्पितेक्षणा ॥ ८२

tatah sa cakre prasthaanam guhaseno dhrtaambujah | saa tu devasmitaa tatra tasthau padmaarpitekshanaa || 82

Da machte Guhasena mit dem Lotus in der Hand sich auf die Reise.

Devasmita aber blieb zu Hause und ließ ihren Lotus nicht mehr aus den Augen.

गुहसेनोऽपि तं प्राप कटाहद्वीपमाशु सः । कर्तुं प्रववृते चात्र रत्नानां क्रयविक्रयौ ॥ ८३

guhaseno’pi tam praapa kataahadviipamaashu sah | kartum pravavrte caatra ratnaanaam krayavikrayau || 83

Guhasena aber hatte Kataha bald erreicht und begann dort mit dem Kauf und Verkauf von Edelsteinen.

हस्ते च तस्य तद्दृष्ट्वा सदैवाम्लानमम्बुजम् । 

तत्र केचिद्वणिक्पुत्राश्चत्वारो विस्मयं ययुः ॥ ८४

haste ca tasya taddrshtvaa sadaivaamlaanamambujam | tatra kecidvanikputraashcatvaaro vismayam yayuh || 84

Dabei hielt er den nie verwelkenden Lotus in der Hand.

Das sahen irgendwann vier Kaufmannssöhne und gerieten in Erstaunen.

ते युक्त्या तं गृहं नीत्वा पाययित्वा भृशं मधु ।

 पप्रच्छः पद्मवृत्तान्तं सोऽपि क्षीबः शशंस तम् ॥ ८५

te yuktyaa tam grham niitvaa paayayitvaa bhrsham madhu | 

papracchah padmavrttaantam so’pi kshiibah shshamsa tam || 85

Sie lockten ihn unter einem Vorwand zu sich nach Hause und füllten ihn mit Wein ab. Was es denn mit dem Lotus auf sich habe, fragten sie, und er, stark angeheitert, verriet es ihnen.

ततस्तं चिरनिर्वाह्यरत्नादिक्रियविक्रयम् । 

विचिन्त्य गुहसेनं ते चत्वारोऽपि वणिक्सुताः ॥ ८६

tatastam ciranirvaahyaratnaadikriyavikrayam | vicintya guhasenam te catvaaro’pi vaniksutaah || 86

Da überlegten die vier Kaufmannssöhne, daß Guhasena für seinen Handel mit Juwelen und anderen Waren noch lange brauchen würde,

संमन्त्र्य कौतुकात्पापास्तद्भार्याशीलविप्लवम् । 

चिकीर्षवो ययुः शीघ्रं ताम्रलिप्तिमलक्षिताः ॥ ८७

sammantrya kautukaatpaapaastadbhaaryaashiilaviplavam | 

cikiirshavo yayuh shiighram taamraliptimalakshitaah || 87

und beschlossen, Schurken die sie waren, seine treue Frau aus Neugier zu verführen.

Schnell und unbemerkt brachen sie nach Tamralipti auf.

तत्रोपायं विचिन्वन्तः सुगतायतनस्थिताम् । 

प्रव्राजिकामुपाजग्मुर्नाम्ना योगकरण्डिकाम् ॥ ८८

tatropaayam vicinvantah sugataayatanasthitaam | pravraajikaamupaajagmurnaamnaa yogakarandikaam || 88

Dort sannen sie auf ein Mittel und gingen endlich zu der Einsiedlerin Yogakarandika,

die in einem buddhistischen Heiligtum hauste.

प्रीतिपूर्वं च तामूचुर्भगवत्यस्मदीप्सितम् । 

साध्यते चेत्त्वया तत्ते दास्यामोऽर्थान्बहूनिति ॥ ८९

priitipuurvam ca taamuucurbhagavatyasmadiipsitam | 

saadhyate cettvayaa tatte daasyaamo’rthaanbahuuniti || 89

Die sprachen sie schmeichlerisch an: „Ehrenwerteste, wenn du uns hilfst,

unser Vorhaben zu vollenden, geben wir dir viel Geld.“

साप्युवाच ध्रुवं यूनां कापि स्त्री वाञ्छितेह वः ।

 तद्ब्रूत साधयाम्येव धनलिप्सा च नास्ति मे ॥ ९०

saapyuvaaca dhruvam yuunaam kaapi strii vaanchiteha vah |

 tadbruuta saadhayaamyeva dhanalipsaa ca naasti me || 90

Sie erwiderte darauf: „Bestimmt wollt ihr jungen Kerle euch hier eine Frau holen.

Sagt es gleich. Ich besorg sie euch. Geld interessiert mich nicht.

अस्ति सिद्धिकरी नाम शिष्या मे बुद्धिशालिनी । 

तत्प्रसादेन सम्प्राप्तमसंख्यं हि धनं मया ॥ ९१

asti siddhikarii naama shishyaa me buddhishaalinii |

 tatprasaadena sampraaptamasamkhyam hi dhanam mayaa || 91

Ich habe eine hochintelligente Schülerin, die Vollendung erwirkende Siddhikari.

Die war so freundlich, mich steinreich zu machen.“

कथं शिष्याप्रसादेन भूरि प्राप्तं धनं त्वया । 

इति तैः सा वणिक्पुत्रैः पृष्टा प्रवाजिकाब्रवीत् ॥ ९२

katham shishyaaprasaadena bhuuri praaptam dhanam tvayaa | 

iti taih saa vanikputraih prshtaa pravaajikaabraviit || 92

„Wie kommt es, daß eine Schülerin so großzügig war, dir Geld in Mengen zu verschaffen?“ fragten die Kaufmannssöhne. Die Klausnerin sprach:

कौतुकं यदि तत्पुत्राः श्रूयतां वर्णयामि वः । 

इह कोऽपि वणिक्पूर्वमाययावुत्तरापथात् ॥ ९३

kautukam yadi tatputraah shruuyataam varnayaami vah | iha ko’pi vanikpuurvamaayayaavuttaraapathaat || 93

„Weil ihr schon so wißbegierig seid, hört her, Jungs. Ich erzähl es euch.

Vor einiger Zeit kam ein Kaufmann auf dem Weg von Norden hier vorbei.

तस्येहस्थस्य मच्छिष्या सा गत्वा शिश्रिये गृहे । 

युक्त्या कर्मकरीभावं कृतरूपविवर्तना ॥ ९४

tasyehasthasya macchishyaa saa gatvaa shishrihe grhe | yuktyaa karmakariibhaavam krtaruupavivartanaa || 94

Als er sich hier niedergelassen hatte, ging meine Schülerin zu ihm ins Haus und ließ sich unter einem Vorwand als Dienstmädchen anstellen. Die passende Verkleidung hatte sie schon angelegt.

विश्वास्य वणिजं तं च तद्गृहात्स्वर्णसंचयम् ।

 सर्वं मुषित्वा प्रच्छन्नं प्रत्यूषे साथ निर्ययौ ॥ ९५

vishvaasya vanijam tam ca tadgrhaatsvarnasamcayam |

 sarvam mushitvaa pracchannam pratyuushe saatha niryayau || 95

Als sie des Kaufmannes Vertrauen gewonnen hatte, stahl sie all seine Schätze

und verschwand gen Morgengrauen heimlich damit aus dem Haus.

नगरीनिर्गतां दृष्ट्वा शङ्काशीघ्रगतिं च ताम् ।

 मृदङ्गहस्तो मोषाय डोम्बः कोऽप्यन्वगाद्द्रुतम् ॥ ९६

nagariinirgataam drshtvaa shankaashiighragatim ca taam | 

mrdangahasto moshaaya dombah ko’pyanvagaaddrutam || 96

Der Stadt enlief aus Angst sie schnellen Schritts und wurde dabei von einem Domba beobachtet, der sich die Tontrommel unter den Arm klemmte und ihr nachrannte, um sie zu berauben.

न्यग्रोधस्य तलं प्राप्य सा दृष्ट्वा तमुपागतम् । 

डोम्बं सिद्धिकरी धूर्ता सदैन्येवेदमब्रवीत् ॥ ९७

nyagrodhasya talam praapya saa drshtvaa tamupaagatam | dombam siddhikarii dhuurtaa sadainyevedamabraviit || 97

Am Fuß eines Banyanbaums angelangt, sah Siddhikari, die Verschlagene,

daß der Domba sie einholt, und seufzte scheinbar resigniert:

भर्ता सहाद्य कलहं कृत्वाहं निर्गता गृहात् । 

मर्तुं तद्भद्र पाशोऽत्र त्वया मे बध्यतामिति ॥ ९८

bhartaa sahaadya kalaham krtvaaham nirgataa grhaat |

 martum tadbhadra paasho’tra tvayaa me badhyataamiti || 98

„Heut hatte ich Streit mit meinem Mann, und aus dem Haus bin ich gerannt um zu sterben. Gib mir gleich einen Strick, wackerer Gesell, ich häng mich auf!“

पाशेन म्रियतां एषा किमेनां हन्म्यहं स्त्रियम् । 

मत्वेति तत्र वृक्षोऽसौ डोम्बः पाशमसज्जयत् ॥ ९९

paashena mriyataam eshaa kimenaam hanmyaham striyam | 

matveti tatra vrksho’sau dombah paashamasajjayat || 99

„Durch den Strang also will sie sterben. Warum soll ich die Frau dann töten?“

dachte der Domba und band den Strick im Baum fest.

ततः सिद्धिकरी डोम्बं सा मुग्धेव जगाद तम् । 

क्रियते कथमुद्बन्धस्त्वया मे दर्श्यतामिति ॥ १००

tatah siddhikarii dombam saa mugdheva jagaada tam | 

kriyate kathamudbandhastvayaa me darshyataamiti || 100

Siddhikari stellte sich unbeholfen an und bat den Domba:

„Zeig mir doch mal, wie das geht, wenn man sich aufhängt!“

ततः स डोम्बस्तं दत्त्वा मृदङ्गं पादयोरधः । 

 इत्थं क्रियत इत्युक्त्वा स्वकण्ठे पाशमर्पयत् ॥ १०१

tatah sa dombastam dattvaa mrdangam paadayoradhah | 

 ittham kriyata ityuktvaa svakanthe paashamarpayat || 101

Der Domba stellte sich mit beiden Beinen auf seine Tontrommel:

 „So geht das“, sagte er und legte sich die Schlinge um den Hals.

सापि सिद्धिकरी सद्यस्तं मृदङ्गमचूर्णयत् । 

पादाघातेन डोम्बोऽथ सोऽपि पाशे व्यपद्यत ॥ १०२

saapi siddhikarii sadyastam mrdangamacuurnayat | paadaaghaatena dombo’tha so’pi paashe vyapadyata || 102

Im selben Moment hatte Siddhikari die Tontrommel schon mit einem Fußtritt zertrümmert,  sodaß der Domba in der Schlinge hängenblieb.

तत्कालमागतोऽन्वेष्टुं वृक्षमूले ददर्श सः । 

मुषिताशेषकोषां तां दूरात्सिद्धिकरीं वणिक् ॥ १०३

tatkaalamaagato’nveshtum vrkshamuule dadarsha sah | 

mushitaasheshakoshaam taam duuraatsiddhikariim vanik || 103

Da kam auch schon der Kaufmann, Siddhikari auf der Spur, herbei und sah von weitem sie, die ihn um einen Riesenschatz erleichtert hatte, am Fuß des Banyanbaums.

सापि दृष्ट्वा तमायान्तं वृक्षे तस्मिन्नलक्षितम् । 

आरुह्य तस्थौ साखायां पत्रौघच्छन्नविग्रहा ॥ १०४

saapi drshtvaa tamaayaantam vrkshe tasminnalakshitam | 

aaruhya tasthau saakhaayaam patraughacchannavigrahaa || 104

Auch sie hatte ihn kommen sehen und kletterte unbemerkt den Baum hinauf,

wo sie auf einem Ast hinter dichtem Blattwerk verborgen unentdeckt liegenblieb.

स चागत्य वणिग्यावत्सभृत्यः पाशबन्धनम् ।

 डोम्बमेव तमद्राक्षीन्न तु सिद्धिकरीं क्वचित् ॥ १०५

sa caagatya vanigyaavatsabhrtyah paashabandhanam |

 dombameva tamadraakshiinna tu siddhikariim kvacit || 105

Als der Kaufmann mit seinen Männern nähertrat,

sah er nur den am Strick baumelnden Domba, aber von Siddhikari keine Spur.

मा नाम वृक्षमारूढा सा भवेदिति तत्क्षणम् ।

 एकोऽस्य वणिजो भृत्यस्तरुमारोहति स्म तम् ॥ १०६

maa naama vrkshamaaruudhaa saa bhavediti tatkshanam | eko’sya vanijo bhrtyastarumaarohati sma tam || 106

„Wenn die mal nicht auf den Baum geklettert ist!“

sagte einer von des Kaufmanns Männern und erklomm selbst den Baum.

सदा त्वय्येव मे प्रीतिरिहारूढस्त्वमेव च । 

तत्सुन्दर तवैवेदं धनमेहि भजस्व माम् ॥ १०७

sadaa tvayyeva me priitirihaaruudhastvameva ca | tatsundara tavaivedam dhanamehi bhajasva maam || 107

„Ich hab dich schon immer geliebt, und jetzt bist du zu mir heraufgestiegen!

 Der Siegerpreis, schöner Mann, sei dein. Komm und besitz mich!“

इत्युक्त्वालिङ्ग्य चुम्बन्ती सास्य सिद्धिकरी मुखम् । 

वणिग्भृत्यस्य दशनैर्जिह्वां मूढधियोऽच्छिनत् ॥ १०८

ityuktvaalingya cumbantii saasya siddhikarii mukham | 

vanigbhrtyasya dashanairjihvaam muudhadhiyo’cchinat || 108

sprach Siddhikari, umarmte den Kaufmannsburschen und küßte ihn auf den Mund.

Kaum hatte sie die Zunge des Hypnotisierten zwischen den Zähnen, biss sie ihm dieselbe ab.

स पपात व्यथाक्रान्तो मुखेन रुधिरं वमन् ।

 वृक्षात्तस्माल्ललल्लेति किमप्यप्रस्फुटं ब्रुवन् ॥ १०९

sa papaata vyathaakraanto mukhena rudhiram vaman |

 vrkshaattasmaallalalleti kimapyaprasphutam bruvan || 109

Vom Schmerz überwältigt fiel er, dem das Blut aus dem Mund quoll, vom Baum herab

und stöhnte irgendetwas Undeutliches wie „Ararra“ vor sich hin.

तद्दृष्ट्वा स वणिग्भीतो भूतग्रस्तमवेत्य तम् । 

स्वगृहं भृत्यसहितः पलाय्यैव ततो ययौ ॥ ११०

taddrshtvaa sa vanigbhiito bhuutagrastamavetya tam | svagrham bhrtyasahitah palaayyaiva tato yayau || 110

Der Kaufmann in seiner Panik sah in ihm einen von bösen Geistern Besessenen,

und floh mit seinen Knechten zu sich zurück nach Hause.

अथावतीर्य वृक्षाग्रात्तद्वद्भीता च तापसी । 

आगाद्गृहं समादाय तत्सा सिद्धिकरी धनम् ॥ १११

athaavatiirya vrkshaagraattadvadbhiitaa ca taapasii | aagaadgrham samaadaaya tatsaa siddhikarii dhanam || 111

Siddhikari, die arme Büßerin, war auch ganz erschüttert, als sie vom Baum stieg,

das Geld an sich nahm und nach Hause eilte.

एवंविधा हि मच्छिष्या बहुप्रज्ञानशालिनी । 

एवं च तत्प्रसादेन पुत्राः प्राप्तं मया धनम् ॥ ११२

evamvidhaa hi macchishyaa bahuprajnaanashaalinii | 

evam ca tatprasaadena putraah praaptam mayaa dhanam || 112

So eine hochintelligente, begabte Schülerin habe ich also.

Ihrer Zuneigung, meine Söhne, ist es auch zu verdanken, daß ich zu Geld gekommen bin.“

इत्युक्त्वा तान्वणिक्पुत्रानथ प्रव्राजिका निजाम् । 

तत्कालमागतां शिष्यामेतेभ्यस्तामदर्शयत् ॥ ११३

ityuktvaa taanvanikputraanatha pravraajikaa nijaam | 

tatkaalamaagataam shishyaametebhyastaamadarshayat || 113

Nachdem die Einsiedlerin den Kaufmannssöhnen das erzählt hatte,

stellte sie ihnen ihre Schülerin vor, die in dem Moment hinzutrat,

जगाद चैतांस्तत्पुत्राः सद्भावं वदताधुना । 

कां स्त्रियं वाञ्छथ क्षिप्रं तामहं साधयामि वः ॥ ११४

jagaada caitaamstatputraah sadbhaavam vadataadhunaa |

kaam striyam vaanchatha kshipram taamaham saadhayaami vah || 114

und sprach zu ihnen: „So Jungs, jetzt heraus mit der Wahrheit:

Welche Frau wollt ihr haben? Ich besorg sie euch.“

तच्छ्रुत्वा ते च तामूचुर्यैषा देवस्मिताभिधा ।

 गुहसेनवणिक्भार्या तया नः संगमं कुरु ॥ ११५

tacchrutvaa te ca taamuucuryaishaa devasmitaabhidhaa | 

guhasenavanikbhaaryaa tayaa nah samgamam kuru || 115

Darauf erwiderten sie: „Es geht um Devasmita, die Frau des Geschäftsmanns Guhasena. Mit der verschaff uns ein Stelldichein!“

श्रुत्वेति प्रतिजज्ञे तत्कार्यं प्रव्राजिकाथ सा । 

वणिक्सुतानां चैतेषां स्वगृहं स्थितये ददौ ॥ ११६

shrutveti pratijajne tatkaaryam pravraajikaatha saa | vaniksutaanaam caiteshaam svagrham sthitaye dadau || 116

Daraufhin versprach die Einsiedlerin, sich darum zu kümmern.

Den Kaufmannssöhnen gewährte sie einstweilen Obdach in ihrer Hütte.

रञ्जयित्वाथ तत्रत्यं जनं भक्षादिदानतः ।

 गुहसेनगृहं तत्सा विवेश सह शिष्यया ॥ ११७

ranjayitvaatha tatratyam janam bhakshaadidaanatah | guhasenagrham tatsaa vivesha saha shishyayaa || 117

Vor Guhasenas Haus machte sie der dortigen Dienstmannschaft mit Essen

und anderen Mitbringseln eine Freude, und trat sodann mit ihrer Schülerin ein.

ततो देवस्मितावासगृहद्वारमुपागताम् ।

 तां शुनी शृङ्खलाबद्धा रुरोधापूर्वरोधिनी ॥ ११८

tato devasmitaavaasagrhadvaaramupaagataam | taam shunii shrnkhalaabaddhaa rurodhaapuurvarodhinii || 118

Als sie an die Tür zu Devasmitas Wohnzimmer kam,

versperrte ihr eine davor angekettete Wachhündin den Weg.

ततो देवस्मिता दृष्ट्वा सा तां प्रावेशयत्स्वयम् ।

 किमागता स्यादेषेति विचिन्त्य प्रेष्य चेटिकाम् ॥ ११९

tato devasmitaa drshtvaa saa taam praaveshayatsvayam | 

kimaagataa syaadesheti vicintya preshya cetikaam || 119

Devasmita sah sie und schickte von sich aus eine Dienstmagd, sie hereinzulassen,

wobei sie sich fragte: „Wozu ist die wohl hergekommen?“

प्रविष्टा चाशिषं दत्त्वा कृत्वा व्याजकृतादराम् । 

सा तां देवस्मितां साध्वीं पापा प्रव्राजिकाब्रवीत् ॥ १२०

pravishtaa caashisham dattvaa krtvaa vyaajakrtaadaraam | 

saa taam devasmitaam saadhviim paapaa pravraajikaabraviit || 120

Als die verschlagene Büßerin eintrat, gab sie der braven Devasmita ihren Segen

und flüsterte mit geheuchelter Höflichkeit:

सदैव त्वद्दिदृक्षा मे भवत्यद्य पुनर्मया । 

स्वप्ने दृष्टासि तेनाहमुक्त्वा त्वां द्रष्टुमागता ॥ १२१

sadaiva tvaddidrkshaa me bhavatyadya punarmayaa |

 svapne drshtaasi tenaahamuktvaa tvaam drashtumaagataa || 121

„Ich wollte Euch schon immer sehen, und heut hab ich wieder von dir geträumt,

und da hab ich mir gesagt: Jetzt will ich sie endlich besuchen!

भर्त्रा विनाकृतां त्वां च दृष्ट्वा मे दूयते मनः । 

प्रियोपभोगवन्ध्ये हि विफले रूपयौवने ॥ १२२

bhartraa vinaakrtaam tvaam ca drshtvaa me duuyate manah |

 priyopabhogabandhye hi viphale ruupayauvane || 122

Und wenn ich dich so von deinem Ehemann alleingelassen sehe, schnürt es mir das Herz zusammen. Sind doch, ohne sich des Geliebten zu erfreuen, fruchtlos Jugend und Schönheit.“

इत्यादिभिर्वचोभिस्तां साध्वीमाश्वास्य सा चिरम् । 

आमन्त्र्य चाययौ तावद्गृहं प्रव्राजिका निजम् ॥ १२३

ityaadibhirvacobhistaam saadhviimaashvaasya saa ciram | 

aamantrya caayayau taavadgrham pravraajikaa nijam || 123

Mit diesen und anderen Sprüchen tröstete die Nonne die treue Frau noch lange,

bis sie sich endlich von ihr verabschiedete und nach Hause ging.

द्वितीयेऽह्नि गृहीत्वा च मरिचक्षोदनिर्भरम् । 

मांसखण्डं पुनः सा तद्ययौ देवस्मितागृहम् ॥ १२४

dvitiiye’hni grhiitvaa ca maricakshodanirbharam |

 maamsakhandam punah saa tadyayau devasmitaagrham || 124

Nach zwei Tagen nahm sie ein Stück Fleisch und stopfte Pfefferpulver hinein.

Damit ging sie wieder zu Devasmitas Haus.

द्वारशुन्यै ददौ तस्यै मांसखण्डं च तत्र तम् । 

सापि तं भक्षयामास सद्यः समरिचं शुनी ॥ १२५

dvaarashunyai dadau tasyai maamsakhandam ca tatra tam |

 saapi tam bhakshayaamaasa sadyah samaricam shunii || 125

Dort gab sie der Wachhündin gleich das ganze Stück Fleisch,

und die fraß es sofort auf mitsamt gepfefferter Füllung.

ततो मरिचदोषेण तस्या दृग्भ्यामवारितम् । 

अश्रु प्रववृते तस्याः प्रस्नौति स्म च नासिका ॥ १२६

tato maricadoshena tasyaa drgbhyaamavaaritam | ashru pravavrte tasyaah prasnauti sma ca naasikaa || 126

Da es mit Pfeffer verdorben war, flossen ihr ununterbrochen Tränen aus den Augen

und ihre Nase fing an zu laufen.

सापि प्रव्राजिका तस्मिन्क्षणे देवस्मितान्तिकम् । 

प्रविश्य तत्कृताथित्या प्रारेभे रोदितुं शठा ॥ १२७

saapi pravraajikaa tasminkshane devasmitaantikam | pravishya tatkrtaathityaa praarebhe roditum shathaa || 127

Im selben Augenblick trat auch die Einsiedlerin in Devasmitas Wohnung ein und wurde gastfreundlich empfangen. Da fing die Schurkin zu heulen an.

पृष्टा च देवस्मितया सा कृच्छ्रादेवमब्रवीत् । 

पुत्रि सम्प्रति पश्यैतां बहिः प्ररुदतीं शुनीं ॥ १२८

prshtaa ca devasmitayaa saa krcchraadevamabraviit |

putri samprati pashyaitaam bahih prarudatiim shuniim || 128

Als Devasmita sie nach dem Grund fragte, antwortete sie gequält:

„Töchterchen, ich hab da draußen gerade diese weinende Hündin gesehen.

एषा ह्यद्य परिज्ञाय मां जन्मान्तरसंगताम् । 

प्रवृत्ता रोदितुं तेन कृपयाश्रु ममोद्गतम् ॥ १२९

eshaa hyadya parijnaaya maam janmaantarasamgataam |

 pravrttaa roditum tena krpayaashru mamodgatam || 129

Heut hat sie in mir die Gefährtin ihres früheren Lebens erkannt und fing zu weinen an.

Da kamen auch mir die Tränen.

तच्छ्रुत्वा बहिरालोक्य शुनीं तां रुदतीमिव । 

किमेतच्चित्रमिति सा दध्यौ देवस्मिता क्षणम् ॥ १३०

tacchrutvaa bahiraalokya shuniim taam rudatiimiva | kimetaccitramiti saa dadhyau devasmitaa kshanam || 130

Als sie das gehört und draußen die scheinbar weinende Hündin gesehen hatte,

mußte Devasmita sich unwillkürlich fragen: „Ist das nicht seltsam?“

प्रव्राजिकाथ सावदीत्पुत्रि पूर्वत्र जन्मनि । 

अहमेषा च भार्ये द्वे विप्रस्याभूव कस्यचित् ॥ १३१

pravraajikaatha saavadiitputri puurvatra janmani | ahameshaa ca bhaarye dve viprasyaabhuuva kasyacit || 131

Die Einsiedlerin fuhr fort: „In einem früheren Leben, Töchterchen, waren jene und ich die beiden Frauen eines gewissen Brahmanen.

स चावयोः पतिर्दूरं देशान्तरमितस्ततः ।

 वारं वारं प्रयाति स्म राजादेशेन दूत्यया ॥ १३२

sa caavayoh patirduuram deshaantaramitastatah | vaaram vaaram prayaati sma raajaadeshena duutyayaa || 132

Und unser beider Gatte war wieder und wieder auf königlichen Befehl in fernen Ländern als Botschafter eingesetzt.

तत्प्रवासे च कुर्वन्त्या स्वेच्छं पुरुषसंगमम् । 

मया भूतेन्द्रियग्रामो नोपभोगैरवञ्चयत् ॥ १३३

tatpravaase ca kurvantyaa sveccham purushasamgamam | 

mayaa bhuutendriyagraamo nopabhogairavancayat || 133

Während er dort weilte, habe ich mich nach Herzenslust zu anderen Männern gesellt,

und somit die Anhäufung meiner Bestandteile und Sinne nicht um ihre Genüsse betrogen.

भूतेन्द्रियानभिद्रोहो धर्मो हि परमो मतः । 

अतो जातिस्मरा पुत्रि जाताहमिह जन्मनि ॥ १३४

bhuutendriyaanabhidroho dharmo hi paramo matah | ato jaatismaraa putri jaataahamiha janmani || 134

Ist doch das Nichtverletzen von Elementen und Sinnen höchstes Gebot. Darum wurde ich in diesem Leben, Töchterchen, als eine geboren, die sich an ihre letzte Geburt erinnert.

एषा तु शीलमेकैकं ररक्षाज्ञानतस्तदा । 

तेन श्वयोनौ पतिता किं तु जातिं स्मरत्यसौ ॥ १३५

eshaa tu shiilamekaikam rarakshaajnaanatastadaa | tena shvayonau patitaa kim tu jaatim smaratyasau || 135

Jene aber wollte damals aus Ahnungslosigkeit nur ihre Ehre retten. Darum ist sie zu einer Hundsgeburt verkommen. An ihr letztes Leben erinnert sie sich aber trotzdem noch.“

कोऽयं धर्मो ध्रुवं धूर्तरचनेयं कृतानया । 

इति संचिन्त्य सुप्रज्ञा सा तां देवस्मिताब्रवीत् ॥ १३६

ko’yam dharmo dhruvam dhuurtaracaneyam krtaanayaa | 

iti samcintya suprajnaa saa taam devasmitaabraviit || 136

„Was für ein Gebot ist das denn? Die Frau will mir bestimmt eine besonders raffinierte Falle stellen“, dachte die kluge Devasmita und sagte zu ihr:

इयच्चिरं मया धर्मो न ज्ञातो भगवत्ययम् ।

 तत्त्वं केनापि कान्तेन पुंसा मे संगमं कुरु ॥ १३७

iyacciram mayaa dharmo na jnaato bhagavatyayam |

 tattvam kenaapi kaantena pumsaa me samgamam kuru || 137

„Gute Frau, lange Zeit hatte ich keine Ahnung, daß es so ein Gebot gibt.

Verschaff mir also ein Stelldichein mit so einem Liebhaber!“

ततः प्रव्राजिकावदीत्केचिद्द्वीपान्तरागताः । 

इह स्थिता वणिक्पुत्रास्तर्हि तानानयामि ते ॥ १३८

tatah pravraajikaavadiitkeciddviipaantaraagataah | iha sthitaa vanikputraastarhi taanaanayaami te || 138

Woraufhin die Nonne erwiderte: „Hier sind ein paar ausländische Kaufmannssöhne abgestiegen. Die bring ich dir gleich mal vorbei.“

इत्युक्त्वा सा प्रमुदिता ययौ प्रव्राजिका गृहम् । 

सा च देवस्मिता स्वैरं स्वचेटीरित्यभाषत ॥ १३९

ityuktvaa saa pramuditaa yayau pravraajikaa grham | saa ca devasmitaa svairam svacetiirityabhaashata || 139

Nachdem sie das gesagt hatte, ging die Nonne frohen Mutes nach Hause.

Devasmita aber teilte den Dienstmägden ihren Entschluß mit:

नूनं दृष्ट्वा तदम्लानं हस्ते मद्भर्तुरम्बुजम् ।

 पृष्ट्वा च तं यथावृत्तं मद्यपं जातु कौतुकात् ॥ १४०

nuunam drshtvaa tadamlaanam haste madbharturambujam | 

prshtvaa ca tam yathaavrttam madyapam jaatu kautukaat || 140

„Bestimmt haben die auch den nicht verwelkenden Lotus in der Hand meines Mannes gesehen, ihn betrunken gemacht und ausgefragt, was es damit auf sich hat.

मद्विध्वंसाय केऽप्येते द्वीपात्तस्मादिहागताः । 

वणिक्पुत्राः शठास्तैश्च प्रयुक्तेयं कुतापसी ॥ १४१

madvidhvamsaaya ke’pyete dviipaattasmaadihaagataah | 

vanikputraah shathaastaishca prayukteyam kutaapasii || 141

Und dann sind diese niederträchtigen Kaufmannssöhne von der Insel hergekommen,

um mich zu verführen! Und die verlogene Nonne haben sie auch eingespannt.

तद्धत्तूरकसंयुक्तं मद्यमानयत द्रुतम् । गत्वाथ कारयध्वं च शुनं पादमयोमयम् ॥ १४२

taddhattuurakasamyuktam madyamaanayata drutam | 

gatvaatha kaarayadhvam ca shunah paadamayomayam || 142

Also bringt schnell mit Stechapfel vermischten Wein herbei!

Dann lauft und laßt eine eiserne Hundepfote schmieden!“

इति देवस्मितोक्तास्ताश्चेट्यश्चक्रुस्तथैव तत् । 

एका च चेटी तद्रूपं तद्वाक्यादकरोत्तदा ॥ १४३

iti devasmitoktaastaashcetyashcakrustathaiva tat | ekaa ca cetii tadruupam tadvaakyaadakarottadaa || 143

Von Devasmita beauftragt führten die Mädchen all das aus.

Eine der Mägde zog sich auf ihren Befehl so an wie sie.

सापि प्रव्राजिका तस्माद्वणिक्पुत्रचतुष्टयात् । 

अहंप्रथमिकादिष्टादादायैकमथाययौ ॥ १४४

saapi pravraajikaa tasmaadvanikputracatushtayaat | ahamprathamikaadishtaadaadaayaikamathaayayau || 144

Die Nonne aber nahm sich einen aus dem Quartett der Kaufmannssöhne,

von denen jeder verlangte, der Erste zu sein, heraus und ging,

स्वशिष्यावेषसंछन्नं तं च देवस्मितागृहे । 

तत्र सायं प्रवेश्यैव निर्गत्याप्रकटं ययौ ॥ १४५

svashishyaaveshasamchannam tam ca devasmitaagrhe | 

tatra saayam praveshyaiva nirgatyaaprakatam yayau || 145

nachdem sie ihn zuvor als ihre Schülerin verkleidet hatte, zu Devasmitas Haus.

Zur Abendstunde trat sie ein, stellte ihn vor, ging wieder raus und entfernte sich.

ततोऽत्र तं वणिक्पुत्रं तत्सधत्तूरकं मधु । 

चेटी देवस्मितावेषा सा सादरमपाययत् ॥ १४६

tato’tra tam vanikputram tatsadhattuurakam madhu | cetii devasmitaaveshaa saa saadaramapaayayat || 146

Dort bot die als Devasmita verkleidete Magd dem jungen Kaufmann höflich den mit Stechapfel versetzten Wein zu trinken an.

तेन सोऽविनयेनेव मधुना हृतचेतनः ।

 हृत्वा वस्त्रादि चेटीभिस्तत्र चक्रे दिगम्बरः ॥ १४७

tena so’vinayeneva madhunaa hrtacetanah | hrtvaa vastraadi cetiibhistatra cakre digambarah || 147

Wie schon seine Unbescheidenheit beraubte das Gesöff ihn seiner Sinne. Von den Mädchen unter anderem auch seiner Kleidung entledigt, blieb er als Luftbekleideter zurück.

शुनः पदेन दत्त्वाङ्कं ललाटे ताभिरेव च ।

 नीत्वा सोऽशुचिसम्पूर्णे क्षिप्तोऽभूत्खातके निशि ॥ १४८

shunah padena dattvaankam lalaate taabhireva ca | 

niitvaa so’shucisampuurne kshipto’bhuutkhaatake nishi || 148

Selbige brannten ihm auch mit der Hundepfote ein Mal auf die Stirn.

Des Nachts schleppten sie ihn an einen vollen Abwassergraben und stießen ihn hinein.

यामेऽथ पश्चिमे संज्ञां लब्ध्वात्मानं ददर्श सः । 

स्वपापोपनते मग्नमवीचाविव खातके ॥ १४९

yaame‘tha pashcime samjnaam labdhvaatmaanam dadarsha sah | 

svapaapopanate magnamaviicaaviva khaatake || 149

In der letzten Nachtwache dann erlangte er das Bewußtsein zurück und fand sich im Graben wieder, von seinen eigenen Sünden gleichsam gezwungen, in die Avici-Hölle der Stillen Wasser abzutauchen.

अथोत्थाय कृतस्नानो ललाटेऽङ्कं परामृशन् । 

नग्नः सन्स वणिक्पुत्रो ययौ प्रव्राजिकागृहम् ॥ १५०

athotthaaya krtasnaano lalaate’nkam paraamrshan | nagnah sansa vanikputro yayau pravraajikaagrham || 150

Der Kaufmannssohn kroch heraus, wusch sich und ging, das Mal auf seiner Stirn betastend, nackt wie er war zum Haus der Einsiedlerin zurück.

ममैवैकस्य हास्यत्वं मा भूदिति स तत्र तान् । 

आगच्छन्मुषितोऽस्मीति सस्वीनन्यानभाषत ॥ १५१

mamaivaikasya haasyatvam maa bhuuditi sa tatra taan | 

aagacchanmushito‘smiiti sasviinanyaanabhaashata || 151

„Ich will nicht der einzige sein, den man hier verhöhnt“, sagte er sich.

Seinen Freunden erzählte er jedenfalls, er sei auf dem Rückweg überfallen und beraubt worden.

जागरेणातिपानेन शिरोर्तिं व्यपदिश्य च ।

 प्रातः स तस्थौ वस्त्रेण वेष्टयित्वाङ्कितं शिरः ॥ १५२

jaagarenaatipaanena shirortim vyapadishya ca | praatah sa tasthau vastrena veshtayitvaankitam shirah || 152

Am nächsten Morgen hatte er sein gebrandmarktes Haupt mit einem Lappen umwickelt und schützte Kopfschmerz aufgrund einer durchtzechten Nacht vor.

तथैव च पुनः सायं द्वितीयोऽपि वणिक्सुतः । 

एत्य देवस्मितागेहं खलीकारमवाप्तवान् ॥ १५३

tathaiva ca punah saayam dvitiiyo’pi vaniksutah | etya devasmitaageham khaliikaaramavaaptavaan || 153

Dieselbe Mißhandlung erfuhr auch der zweite Kaufmannssohn,

als er am nächsten Abend Devasmita zu Hause aufsuchte.

सोऽप्येत्य नग्नो वक्ति स्म तत्रैवाभरणान्यहम् । 

स्थापयित्वापि निर्यातो मुषितस्तस्करैरिति ॥ १५४

so’pyetya nagno vakti sma tatraivaabharanaanyaham | sthaapayitvaapi niryaato mushitastaskarairiti || 154

Als er nackt zurückkam, erzählte er: „Ich hatte meinen Schmuck angelegt und gerade das Haus verlassen, als ich von Wegelagerern beraubt wurde.“

प्रातः सोऽपि शिरःशूलव्यपदेशेन वेष्टनम् । 

कृत्वा प्रच्छादयामास ललाटतटमङ्कितम् ॥ १५५

praatah so’pi shirahshuulavyapadeshena veshtanam | krtvaa pracchaadayaamaasa lalaatatatamankitam || 155

Am Morgen schützte auch er Kopfschmerz vor, um einen Vorwand zu haben,

seine gebrandmarkte, fliehende Stirn unter einem Wickel zu verbergen.

एवं सापह्नवाः सर्वे वणिक्पुत्राः क्रमेण ते । 

प्रापुः साङ्कं खलीकारमर्थनाशं च लज्जिताः ॥ १५६

evam saapahnavaah sarve vanikputraah kramena te | 

praapuh saankam khaliikaaramarthanaasham ca lajjitaah || 156

Ebenso wurden alle Kaufmannssöhne nacheinander beschämt und handelten sich Brandmal, Mißhandlung samt Geldverlust ein, was sie zu verbergen suchten.

अस्या अपि भवत्वेवमिति ते च खलीकृतम् । 

तस्याः प्रव्राजिकायास्तामप्रकाश्य ततो ययुः ॥ १५७

asyaa api bhavatvevamiti te ca  khaliikrtam | tasyaah pravraajikaayaastaamaprakaashya tato yayuh || 157

„Soll der doch dasselbe passieren“, dachten sie, als sie von der Einsiedlerin schieden,

ohne ihr zu zeigen, wie übel man ihnen mitgespielt hatte.

साथ प्रव्राजिकान्येद्युर्जगाम सह शिष्यया । 

कृतप्रयोजनास्मीति हृष्टा देवस्मितागृहम् ॥ १५८

saatha pravraajikaanyedyurjagaama saha shishyayaa | krtaprayojanaasmiiti hrshtaa devasmitaagrham || 158

Anderntags ging die Einsiedlerin mit ihrer Schülerin zusammen zu Devasmita nach Hause und frohlockte: „Ich habe meine Mission erfüllt!“

तत्र देवस्मिता सा तां कृत्वादरमपाययत् । 

मधु धत्तूरसंयुक्तं परितोषादिवाहृतम् ॥ १५९

tatra devasmitaa saa taam krtvaadaramapaayayat | madhu dhattuurasamyuktam paritoshaadivaahrtam || 159

Devasmita empfing sie höflich und gab ihr mit Datura gemischten Wein zu trinken,

den sie gewissermaßen aus Zufriedenheit heraufbringen ließ.

तेन मत्तां सशिष्यां च च्छिन्नश्रवणनासिकाम् । 

तामप्यशुचिपङ्कान्तः क्षेपयामास सा सती ॥ १६०

tena mattaam sashishyaam ca cchinnashravananaasikaam | 

taamapyashucipankaantah kshepayaamaasa saa satii || 160

Der von diesem Berauschten samt Schülerin schnitt die Brave Nasen und Ohren ab.

Dann warf sie die beiden in den besagten Abwasserkanal.

गत्वा मैते वणिक्पुत्राः पतिं हन्युः कदाचन । 

इत्याकुला च सा श्वश्र्वस्तं वृत्तान्तमवर्णयत् ॥ १६१

gatvaa maite vanikputraah patim hanyuh kadaacana | 

ityaakulaa ca saa shvashrvastam vrttaantamavarnayat || 161

„Wenn die Kaufmannssöhne bloß nicht losgezogen sind, um meinen Mann irgendwann umzubringen!“ fürchtete sie und erzählte ihr Abenteuer der Schwiegermutter.

ततः श्वश्रूरवादीत्तां पुत्रि साधु कृतं त्वया । 

किं तु पुत्रस्य मे तस्य कदाचिदहितं भवेत् ॥ १६२

tatah shvashruuravaadiittaam putri saadhu krtam tvayaa |

 kim tu putrasya me tasya kadaacidahitam bhavet || 162

Die Schwiegermutter erwiderte darauf: „Du hast richtig gehandelt, mein Kind.

Dennoch könnte meinem Sohn daraus Ungemach erwachsen.“

ततो देवस्मितावोचद्यथा शक्तिमती पतिम् । 

ररक्ष प्रज्ञया पूर्वममुं रक्षाम्यहं तथा ॥ १६३

tato devasmitaavocadyathaa shaktimatii patim | 

raraksha prajnayaa puurvamamum rakshaamyaham tathaa || 163

„Dann will ich meinen Mann so erlösen, wie einst Shaktimati

ihren Mann mit ihrer Intelligenz erlöst hat!“ rief Devasmita.

कथं शक्तिमती पुत्रि ररक्ष पतिमुच्यताम् । 

इति पृष्टा तया श्वश्र्वा साथ देवस्मिताब्रवीत् ॥ १६४

katham shaktimatii putri raraksha patimucyataam | iti prshtaa tayaa shvashrvaa saatha devasmitaabraviit || 164

„Wie hat denn Shaktimati ihren Mann erlöst? Das erzähl mir mal, mein Kind.“

Auf diese Frage gab Devasmita ihrer Schwiegermutter die folgende Antwort:

अस्मद्देशे पुरस्यान्तर्मणिभद्र इति श्रुतः । 

पूर्वैः कृतप्रतिष्ठोऽस्ति महायक्षः प्रभावितः ॥ १६५

asmaddeshe purasyaantarmanibhadra iti shrutah | puurvaih krtapratishtho’sti mahaayakshah prabhaavitah || 165

In einer Stadt in unserem Land haben unsere Ahnen einen Schrein für den mächtigen Yaksha Manibhadra errichtet.

तस्योपयाचितान्येत्य तत्रत्याः कुर्वते जनाः । 

तत्तद्वाञ्छितसंसिद्धिहेतोस्तैस्तैरुपायनैः ॥ १६६

tasyopayaacitaanyetya tatratyaah kurvate janaah | tattadvaanchitasamsiddhihetostaistairupaayanaih || 166

Die Menschen dort legen alle möglichen Opfergaben für ihn nieder,

um mit ihrer Hilfe verschiedene Wünsche erfüllt zu bekommen.

यो नरः प्राप्यते तत्र रात्रौ सह परस्त्रिया । 

स्थाप्यते सोऽस्य यक्षस्य गर्भागरे तया समम् ॥ १६७

yo narah praapyate tatra raatrau saha parastriyaa | sthaapyate so’sya yakshasya garbhaagare tayaa samam || 167

Wann immer ein Mann des Nachts mit der Frau eines anderen ertappt wird,

stellt man ihn zusammen mit jener in den Altarraum des Yakshas.

प्रातस्तथैव सस्त्रीकः स नीत्वा राजसंसदि ।

 प्रकटीकृत्य तद्वृत्तं निगृह्यत इति स्थिति ॥ १६८

praatastathaiva sastriikah sa niitvaa raajasamsadi | prakatiikrtya tadvrttam nigrhyata iti sthiti || 168

Am nächsten Morgen bringt man ihn mit der Frau von da vor das königliche Gericht.

Dort wird sein Verhalten offengelegt und er kriegt seine Strafe. Das ist Tradition.

एकदा तत्र नक्तं च संगतः परजायया । 

वणिक्समुद्रदत्ताख्यः प्राप्तोऽभूत्पुररक्षिणा ॥ १६९

ekadaa tatra naktam ca samgatah parajaayayaa | vaniksamudradattaakhyah praapto’bhuutpurarakshinaa || 169

Eines Nachts wurde ein Kaufmann namens Samudradatta von der Stadtwache bei einem Seitensprung mit der Frau eines anderen erwischt.

नीत्वा च तेन क्षिप्तोऽभूत्सपरस्त्रीक एव सः । 

यक्षदेवगृहे तस्मिन्दृढदत्तार्गले वणिक् ॥ १७०

niitvaa ca tena kshipto’bhuutsaparastriika eva sah | yakshadevagrhe tasmindrdhadattaargale vanik || 170

Sie ergriffen Kaufmann und Ehebrecherin und warfen die beiden in den Yakshatempel.

Darin war er hinter Schloss und Riegel eingesperrt.

तत्क्षणं वणिजश्चास्य महाप्रज्ञा पतिव्रता । 

भार्या शक्तिमती नाम तं वृत्तान्तमबुध्यत ॥ १७१

tatkshanam vanijashcaasya mahaaprajnaa pativrataa |

 bhaaryaa shaktimatii naama tam vrttaantamabudhyata || 171

Sobald des Kaufmanns Ehefrau, die lebenskluge und gattentreue Shaktimati, von diesem Vorfall erfuhr,

साथ धीरान्यरूपेण तद्यक्षायतनं निशि । 

पूजामादाय साश्वासं सखीजनयुता ययौ ॥ १७२

saatha dhiiraanyaruupena tadyakshaayatanam nishi | 

puujaamaadaaya saashvaasam sakhiijanayutaa yayau || 172

schritt sie im Gewand einer anderen Frau noch in derselben Nacht energisch zu jenem Yakshatempel, um im Verein mit ihren Leidensgenossinnen verlässliche Opfergaben darzubringen.

तत्रैत्य दक्षिणालोभादेतस्या एव पूजकः । 

ददौ प्रवेशमुद्धात्य द्वारमुक्त्वा पुराधिपम् ॥ १७३

tatraitya dakshinaalobhaadetasyaa eva puujakah | 

dadau praveshamuddhaatya dvaaramuktvaa puraadhipam || 173

Der auf Opferlohn erpichte Tempelhüter schloss die Tür auf und ließ sie eintreten.

Dem Stadthauptmann aber gab er Nachricht davon.

सा च प्रविश्य सस्त्रीके दृष्टे पत्यौ विलक्षिते । 

स्वं वेषं कारयित्वा तां निर्याहीत्यवदीत्स्त्रियम् ॥ १७४

saa ca pravishya sastriike drshte patyau vilakshite | 

svam vesham kaarayitvaa taam niryaahiityavadiitstriyam || 174

Als Shaktimati den Raum betrat, erblickte sie ihren peinlich berührten Gatten mit dieser Frau. Sie ließ die Frau ihre Kleider anlegen und sagte: „Verschwinde!“

सा च निर्गत्य रात्रौ स्त्री तद्वेषैव ततो ययौ । 

तस्थौ शक्तिमती तत्र तेन भर्त्रा समं तु सा ॥ १७५

saa ca nirgatya raatrau strii tadveshaiva tato yayau | tasthau shaktimatii tatra tena bhartraa samam tu saa || 175

Also entkam die Frau in dieser Nacht in Shaktimatis Kleidern.

Die aber blieb mit ihrem Manne dort zurück.

प्रातश्च राजाधिकृतैरेत्य यावन्निरूप्यते । 

तावत्स्वपत्न्यैव युतः सर्वैः स ददृशे वणिक् ॥ १७६

praatashca raajaadhikrtairetya yaavanniruupyate | taavatsvapatnyaiva yutah sarvaih sa dadrshe vanik || 176

Während am nächsten Morgen des Königs Beamte erschienen, um den Kaufmann zu verhören, präsentierte der sich allen mit seiner eigenen Frau vereint.

तद्बुद्ध्वा यक्षभवनान्मृत्योरिव मुखान्नृपः । 

दण्डयित्वा पुराध्यक्षं वणिजं तममोचयत् ॥ १७७

tadbuddhvaa yakshabhavanaanmrtyoriva mukhaannrpah | 

dandayitvaa puraadhyaksham vanijam tamamocayat || 177

Als der König davon erfuhr, ließ er den Kaufmann aus dem Yakshatempel,

gewissermaßen aus dem Rachen des Todes, herausholen und den Stadthauptmann bestrafen.

एवं शक्तिमती पूर्वं ररक्ष प्रज्ञया पतिम् । 

अहं तथैव भर्तारं गत्वा रक्षामि युक्तितः ॥ १७८

evam shaktimatii puurvam raraksha prajnayaa patim | 

aham tathaiva bhartaaram gatvaa rakshaami yuktitah || 178

So hat in der Vergangenheit Shaktimati ihren Mann mit ihrer Intelligenz gerettet.

Und jetzt will auch ich losziehen und meinen Mann mit einer List befreien.“

इति देवस्मिता श्वश्रूं रह उक्त्वा तपस्विनी । 

स्वचेटिकाभिः सहिता वणिग्वेषं चकार सा ॥ १७९

iti devasmitaa shvashruum raha uktvaa tapasvinii | svacetikaabhih sahitaa vanigvesham cakaara saa || 179

So sprach die keusche Devasmita insgeheim zu ihrer Schwiegermutter.

Darauf zogen sie und ihre Dienstmägde sich wie Kaufleute an.

आरुह्य च प्रवहणं वणिज्याव्याजतस्ततः । 

कटाहद्वीपमगमद्यत्र सोऽस्याः पतिः स्थितः ॥ १८०

aaruhya ca pravahanam vanijyaavyaajatastatah | kataahadviipamagamadyatra so’syaah patih sthitah || 180

Unter dem Vorwand Handel treiben zu wollen, schifften sie sich auf einem Segler ein

und erreichten die Insel Kataha, auf der ihr Mann sich aufhielt.

गत्वा तं च पतिं तत्र वणिङ्मध्ये ददर्श सा । 

गुहसेनं समाश्वासमिव मूर्तिधरं बहिः ॥ १८१

gatvaa tam ca patim tatra vaningmadhye dadarsha saa | 

guhasenam samaashvaasamiva muurtidharam bahih || 181

Schon als sie an Land ging, sah sie dort ihren Mann Guhasena inmitten von Kaufleuten stehen, äußerlich gleichsam der verkörperte Augentrost.

सोऽपि तां पुरुषाकारां दूराद्दृष्ट्वा पिबन्निव । 

प्रियायाः सदृशः कोऽयं वणिक्स्यादित्यचिन्तयत् ॥ १८२

so’pi taam purushaakaaraam duuraaddrshtvaa pibanniva |

 priyaayaah sadrshah ko’yam vaniksyaadityacintayat || 182

Auch er sog sie in ihrem männlichen Habitus gleichsam schon von weitem mit seinen Blicken auf und fragte sich: „Wer mag nur dieser Kaufmann sein, der meiner Geliebten so ähnlich sieht?“

सा च देवस्मिता तत्र भूपं गत्वा व्यजिज्ञपत् । 

विज्ञप्तिर्मेऽस्ति तत्सर्वाः संघट्यन्तां प्रजा इति ॥ १८३

saa ca devasmitaa tatra bhuupam gatvaa vyajijnapat | 

vijnaptirme’sti tatsarvaah samghatyantaam prajaa iti || 183

Devasmita aber trat vor den König und erklärte:

„Ich habe ein Anliegen. Lass alle Untertanen zusammenrufen!“

ततः सर्वान्समानीय राजा पौरान्सकौतुकः । 

का ते विज्ञप्तिरस्तीति वणिग्वेषामुवाच ताम् ॥ १८४

tatah sarvaansamaaniiya raajaa pauraansakautukah | kaa te vijnaptirastiiti vanigveshaamuvaaca taam || 184

Der König versammelte alle Bürger und fragte die Frau im Kaufmannsgewand neugierig: „Was für ein Anliegen hast du denn?“

ततो देवस्मितावदीदिह मध्ये मम स्थिताः ।

 पलाय्य दासाश्चत्वारस्तान्मे देवः प्रयच्छतु ॥ १८५

tato devasmitaavadiidiha madhye mama sthitaah | palaayya daasaashcatvaarastaanme devah prayacchatu || 185

Darauf erwiderte Devasmita: „Hier mitten unter euch stecken vier entlaufene Sklaven von mir. Die möge der Gebieter mir ausliefern!“

अथ तामवदद्राजा सर्वे पौरा इमे स्थिताः । 

तत्सर्वान्प्रत्यभिज्ञाय निजान्दासान्गृहाण तान् ॥ १८६

atha taamavadadraajaa sarve pauraa ime sthitaah | tatsarvaanpratyabhijnaaya nijaandaasaangrhaana taan || 186

Darauf der König: „Alle Stadtbewohner sind hier versammelt.

Sieh sie dir genau an und nimm dann deine Sklaven mit.“

ततस्तया जगृहिरे स्वगृहे प्राक्खलीकृताः । 

वणिक्सुतास्ते चत्वारः शिरःस्वाबद्धशाटकाः ॥ १८७

tatastayaa jagrhire svagrhe praakkhaliikrtaah | vaniksutaaste catvaarah shirahsvaabaddhashaatakaah || 187

Da zeigte sie auf die vier Kaufmannssöhne, welche, zuvor in ihrem Haus hart rangenommen,  jetzt ihre Köpfe mit Stoffbahnen bandagiert hatten.

सार्थवाहसुता एते कथं दासा भवन्ति ते । 

इति क्रुद्धाश्च तामूचुस्तत्रस्था वणिजस्तदा ॥ १८८

saarthavaahasutaa ete katham daasaa bhavanti te | iti kruddhasshca taamuucustatrasthaa vanijastadaa || 188

„Das sind die Söhne von reichen Geschäftsleuten! Wie können die deine Sklaven sein?“ fuhren die umstehenden Händler sie wütend an.

ततः प्रत्यब्रवीत्सा तान्यदि न प्रत्ययोऽस्ति वः । 

ललाटं प्रेक्ष्यतामेषां शुनः पादङ्कितं मया ॥ १८९

tatah pratyabraviitsaa taanyadi na pratyayo’sti vah |

 lalaatam prekshyataameshaam shunah paadankitam mayaa || 189

Sie widersprach jedoch: „Wenn ihr mir nicht glaubt,

seht euch ihre Stirn an, die ich mit einer Hundepfote gebrandmarkt habe!“

तथेति तेषामुन्मोच्य चतुर्णां शीर्षपट्टकान् ।

 सर्वेऽपि ददृशुस्तत्र शुनःपादं ललाटगम् ॥ १९०

tatheti teshaamunmocya caturnaam shiirshapattakaan | sarve’pi dadrshustatra shunahpaadam lalaatagam || 190

„Sofort!“ Und schon befreiten sie die Vier von ihren Kopfwickeln.

Bei allen war zu sehen, daß ihnen der Hund über die Stirn gelaufen war.

लज्जितेऽथ वणिग्ग्रामे राजा संजातविस्मयः । 

किमेतदिति पप्रच्छ स तां देवस्मितां स्वयम् ॥ १९१

lajjite’tha vaniggraame raajaa samjaatavismayah | kimetaditi papraccha sa taam devasmitaam svayam || 191

Da war die Verlegenheit groß in der Kaufmannschaft. Der König selbst war so verblüfft, daß er Devasmita fragte: „Was hat das zu bedeuten?“

सा शशंस यथावृत्तं सर्वेऽपि जहसुर्जनाः ।

 न्याय्यास्ते भवतीदासा इति तां चावदन्नृपः ॥ १९२

saa shashamsa yathaavrttam sarve’pi jahasurjanaah | nyaayyaaste bhavatiidaasaa iti taam caavadannrpah || 192

Sie erklärte den Sachverhalt und die Menschen brachen in Gelächter aus.

„Somit sind das Eure rechtmäßigen Sklaven!“ sprach da der König zu ihr.

ततोऽन्ये वणिजस्तेषां चतुर्णां दास्यमुक्तये ।

 ददुस्तस्यै धनं भूरि साध्व्यै दण्डं च भूपतेः ॥ १९३

tato’nye vanijasteshaam caturnaam daasyamuktaye | 

dadustasyai dhanam bhuuri saadhvyai dandam ca bhuupateh || 193

Bald aber gaben die anderen Kaufleute der Braven eine Menge Geldes, um die Vier aus der Sklaverei zu befreien. Die Geldstrafe leisteten sie an die Staatskasse.

आदाय तद्धनमवाप्य पतिं च तं स्वं देवस्मिता सकलसज्जनपूजिता सा ।

प्रत्याययौ निजपुरीमथ ताम्रलिप्तीं नास्या बभूव च पुनः प्रियविप्रयोगः ॥ १९४

aadaaya taddhanamavaapya patim ca tam svam devasmitaa sakalasajjanapuujitaa saa |

pratyaayayau nijapuriimatha taamraliptiim naasyaa babhuuva ca punah priyaviprayogah || 194

Devasmitaa nahm das Geld, befreite ihren Mann und wurde von allen guten Menschen bewundert. Sie segelte in ihre Heimatstadt Tamralipti zurück und ward seitdem nie wieder von ihrem Gatten getrennt.

इति स्त्रियो देवि महाकुलोद्गता विशुद्धधीरैश्चरितैरुपासते ।

सदैव भर्तारमनन्यमानसाः पतिः सतीनां परमं हि दैवतम् ॥ १९५

iti striyo devi mahaakulodgataa vishuddhadhiiraishcaritairupaasate |

sadaiva bhartaaramananyamaanasaah patih satiinaam paramam hi daivatam || 195

Und so stehen, Gebieterin, Frauen aus den höchsten Kreisen keusch und mutig stets sich haltend zu ihren Männern und denken an keinen anderen. Ist doch der Gatte der guten Frauen höchste Gottheit.“

इत्याकर्ण्य वसन्तकस्य वदनादेतामुदारां कथां

मार्गे वासवदत्तया नवपरित्यक्ते पितुर्वेश्मनि ।

तल्लज्जासदनं विधाय विदधे वत्सेश्वरे भर्तरि

प्राक्प्रौढप्रणयावबद्धमपि तद्भक्त्येकतानं मनः ॥ १९६

ityaakarnya vasantakasya vadanaadetaamudaaraam kathaam

maarge vaasavadattayaa navaparityakte piturveshmani |

tallajjaasadanam vidhaaya vidadhe vatseshvare bhartari

praakpraudhapranayaavabaddhamapi tadbhaktyekataanam manah || 196

Als Vasavadatta auf ihrer Reise diese aufregende Geschichte aus Vasantakas Mund hörte, legte sich ihr Schamgefühl darüber, daß sie vor kurzem ihres Vaters Haus verlassen hatte. Sie konzentrierte sich nur noch auf die Hingabe an ihren Gatten Vatseshvara, mit dem sie zuvor nur zurückhaltende Vertrautheit verbunden hatte.