तृतीयस्तरङ्गः trtiiyastarangah | Die dritte Welle, 3. Kapitel Kap. 70
एवं मृगाङ्कदत्तोऽत्र कर्मसेननृपात्मजाम् । तां शशाङ्कवतीं प्राप्तुकामो वेतालवर्णिताम् ॥ १
evam mrgaankadatto’tra karmasenanrpaatmajaam | taam shashaankavatiim praaptukaamo vetaalavarnitaam || 1
Also wollte Mrgaankadatta die Tochter von König Karmasena, ganz wie vom Totengeist vorhergesagt, immer noch gewinnen.
गन्तुमुज्जयिनीं गुप्तं स्वनगर्या विनिर्गमम् । महाव्रतिकवेषेण सोऽमन्त्रयत मन्त्रिभिः ॥ २
gantumujjayiniim guptam svanagaryaa vinirgamam | mahaavratikaveshena so’mantrayata mantribhih || 2
Mit seinen Ministern plante er, als Großer Magier verkleidet heimlich seine Stadt zu verlassen und nach Ujjain aufzubrechen.
आदिदेश च खट्वाङ्गकपालादिसमाहृतौ । स राजपुत्रः सचिवं स्वैरं भीमपराक्रमम् ॥ ३
aadidesha ca khatvaangakapaalaadisamaahrtau | sa raajaputrah sacivam svairam bhiimaparaakramam || 3
Der Prinz befahl seinem Minister Bhiimaparaakrama, die nötigen Utensilien, wie Bettpfosten und Totenschädel, herbeizuschaffen.
तेन तच्चाहृतं स्वस्मिन्गृहे चारादबुध्यत । मृगाङ्कदत्तस्य पितुर्मन्त्री मुख्योऽत्र भूपतेः ॥ ४
tena taccaahrtam svasmingrhe caaraadabudhyata | mrgaankadattasya piturmantrii mukhyo’tra bhuupateh || 4
Der Premierminister des Königs, seines Vaters, aber fand durch einen Spion heraus,
daß die von jenem herangeschafften Gegenstände sich in Mrgaankadattas eigenem Haus befanden.
तत्कालं चात्र सोऽकस्मात्संचरन्हर्म्यपृष्ठतः । मृगाङ्कदत्तस्ताम्बूलनिष्ठीवनरसं जहौ ॥ ५
tatkaalam caatra so’kasmaatsamcaranharmyaprshthatah | mrgaankadattastaambuulanishthiivanarasam jahau || 5
Gerade da erging Mrgaankadatta sich auf dem Dach seines Bungalows
und spuckte im hohen Bogen eine Mundvoll Betelsaft aus.
स च तस्यापतन्मूर्ध्नि दैवात्तत्पितृमन्त्रिणः । अदृष्टस्य किलाधस्तात्तेन मार्गेण गच्छतः ॥ ६
sa ca tasyaapatanmuurdhni daivaattatpitrmantrinah | adrshtasya kilaadhastaattena maargena gacchatah || 6
Selbiger klatschte zufällig dem Minister seines Vaters aufs Haupt, als der nichtsahnend in seine Bahn geriet.
बुद्ध्वा मृगाङ्कदत्तेन मुक्तं निष्ठीवनं स तत् । मन्त्री परिभवक्रोधं कृतस्नानो हृदि न्यधात् ॥ ७
buddhvaa mrgaantadattena muktam nishthiivanam sa tat | mantrii paribhavakrodham krtasnaano hrdi nyadhaat || 7
Der Minister wußte nun, daß Mrgaankadatta den Betelsaft ausgespuckt hatte.
Seine Wut über diese Beleidigung im Herzen hegend, ging er sich waschen.
अथात्रामरदत्तस्य राज्ञो दैवाद्विषूचिका । मृगाङ्कदत्तजनकस्यान्येद्युरुदपद्यत ॥ ८
athaatraamaradattasya raajno daivaadvishuucikaa | mrgaankadattajanakasyaanyedyurudapadyata || 8
Am folgenden Tag erlitt Mrgankadattas Vater Amaradatta plötzlich einen Anfall von Cholera.
ततः सोऽवसरं लब्ध्वा मन्त्री तं विजने नृपम् । सहसोद्भूतरोगार्तमवदाद्याचिताभयः ॥ ९
tatah so’vasaram labdhvaa mantrii tam vijane nrpam | sahasoodbhuutarogaartamavadaadyaacitaabhayah || 9
Der Minister nutzte die Gunst der Stunde, und bat, als niemand sonst in der Nähe war,
den sich in Krämpfen windenden König zunächst um Straffreiheit, bevor er flüsterte:
अभिचारः प्रभो भीमपराक्रमगृहे तव । मृगाङ्कदत्तेनारब्धः कर्तुं तेनासि पीडितः ॥ १०
abhicaarah prabho bhiimaparaakramagrhe tava | mrgaankadattenaarabdhah kartum tenaasi piiditah || 10
„Im Haus von Bhiimaparaakrama, o Herr, hat dein Mrgaankadatta ein Ritual veranstaltet, das dich krank macht.
मया चारमुखाज्ज्ञातं प्रत्यक्षं तच्च दृश्यते । तन्निराकुरु देशात्तं देहाद्व्याधिमिवात्मजम् ॥ ११
mayaa caaramukhaajjnaatam pratyaksham tacca drshyate | tanniraakuru deshaattam dehaadvyaadhimivaatmajam || 11
Ich habe das von meinem Spion erfahren, und jetzt liegt es auf der Hand. Verbanne deinen Sohn aus dem Land
und damit gleich das Übel aus deinem Leib!“
तच्छ्रुत्वा स समुद्भ्रान्तः प्राहिणोत्तदवेक्षणे । निजं सेनापतिं भीमपराक्रमगृहं नृपः ॥ १२
tacchrutvaa sa samudbhraantah praahinottadavekshane | nijam senaapatim bhiimaparaakramagrham nrpah || 12
Als der König das hörte, war er so beunruhigt, daß er seinen General ins Haus von Bhiimaparaakrama befahl,
um sich dort umzusehen.
स च केशकलापादि लब्ध्वा सेनापतिस्ततः । आनीय तत्क्षणं तस्मै राज्ञे साक्षाददर्शयत् ॥ १३
sa ca keshakalaapaadi labdhvaa senaapatistatah | aaniiya tatkshanam tasmai raajne saakshaadadarshayat || 13
Dort fand der General auch Perücken, Schädel und andere Utensilien.
Die brachte er augenblicklich zum König und zeigte sie ihm.
राज्यलुब्धः स पुत्रो मे द्रोही निर्वास्यतामितः । नगर्याः सहितोऽमात्यैस्त्वयाद्यैवाविलम्बितम् ॥ १४
raajyalubdhah sa putro me drohii nirvaasyataamitah | nagaryaah sahito’maatyaistvayaadyaivaavilambitam || 14
„Dieser mein Sohn hat mich verraten, weil er das Reich an sich reißen will!
Vertreib ihn heute noch mit seinen Ministern zusammen aus der Stadt, und zwar unverzüglich!“
इत्यादिशत्स तं क्रुद्धो राजा सेनापतिं ततः । आश्वस्तो वेत्ति कुसृतिं प्रभुः को हि स्वमन्त्रिणाम् ॥ १५
ityaadishat tam kruddho raajaa senaapatim tatah | aashvasto vetti kusrtim prabhuh ko hi svamantrinaam || 15
So befahl es der wütende König seinem General. Nicht immer weiß ein vertrauensvoller Herr
über die Abwege seiner Minister bescheid.
सोऽथ सेनापतिर्गत्वा राजादेशं निवेद्य तम् । मृगाङ्कदत्तं सामात्यं नगर्या निरकारयत् ॥ १६
so’tha senaapatirgatvaa raajaadesham nivedya tam | mrgaankadattam saamaatyam nagaryaa nirakaarayat || 16
Sofort machte der General den Befehl des Königs publik und verbannte Mrgaankadatta und seine Minister aus der Stadt.
सोऽप्यपेक्षितसम्पत्तिर्हृष्टोऽर्चितविनायकः । मृगाङ्कदत्तो मनसा प्रणम्य पितरौ ततः ॥ १७
so’pyapekshitasampattirhrshto’rcitavinaayakah | mrgaankadatto manasaa pranamya pitarau tatah || 17
Da war Mrgaankadatta froh erreicht zu haben, worauf er so sehr gehofft hatte.
Er huldigte dem Hindernisse beseitigenden Ganesha und verabschiedete sich in Gedanken von seinen Eltern.
अयोध्यातो विनिर्गत्य दूरं तान्सहयायिनः । प्रचण्डशक्तिप्रमुखानुवाच दश मन्त्रिणः ॥ १८
ayodhyaato vinirgatya duuram taansahayaayinah | pracandashaktipramukhaanuvaaca dasha mantrinah || 18
Nachdem sie Ayodhya weit hinter sich gelassen hatten, wandte er sich an Pracandashakti und die anderen neun Minister:
शक्तिरक्षितनामास्ति किराताधिपतिर्महान् । सब्रह्मचारी विद्यासु स च बालसुहृन्मम ॥ १९
shaktirakshitanaamaasti kiraataadhipatirmahaan | sabrahmacaarii vidyaasu sa ca baalasuhrnmama || 19
„Hier regiert Shaktirakshita, der Große König der Kiraatas. Er kennt die Wissenschaften,
hat Keuschheit gelobt und ist mein Freund aus Kindertagen.
युद्धबन्दीकृतेन प्राक्स हि पित्रात्ममुक्तये । नियमाय प्रतिनिधिस्तातस्येह समर्प्यत ॥ २०
yuddhabandiikrtena praaksa hi pitraatmamuktaye | niyamaaya pratinidhistaatasyeha samarpyata || 20
Als vor langer Zeit sein Vater im Kampf gefangen wurde, hat er, um ihn auszulösen, sich an seiner Statt hier einsperren lassen.
मृते पितरि चोद्भूतगोत्रजः स्वबलेन सः । मद्विज्ञप्तेन तातेन पित्र्ये राज्येऽधिरोपितः ॥ २१
mrte pitari codbhuutagotrajah svabalena sah | madvijnaptena taatena pitrye raajye’dhiropitah || 21
Nachdem sein Vater gestorben war, erhoben seine väterlichen Verwandten sich gegen ihn.
Damals bestand ich darauf, ihn mithilfe der Armee meines Vaters auf den Thron seines Vaters zu heben.
तत्तस्य निकटं तावद्गच्छामः सुहृदस्ततः । क्रमेणोज्जयिनीं यामस्तां शशाङ्कवतीं प्रति ॥ २२
tattasya nikatam taavadgacchaamah suhrdastatah | kramenojjayiniim yaamastaam shashaankavatiim prati || 22
Lasst ihn uns jetzt besuchen, Freunde. Danach reiten wir weiter nach Ujjain, um Shashaankavatii zu finden.“
इत्युक्तवांस्तथेत्युक्तवद्भिस्तैः सचिवैः सह । प्रययौ स ततः प्राप सायं चैकां महाटवीम् ॥ २३
ityuktavaamstathetyuktavadbhistaih sacivaih saha | prayayau sa tatah praapa saayam caikaam mahaataviim || 23
Seinen Vorschlag kommentierten die Minister mit „So soll es sein!“.
Sie ritten los. Gegen Abend erreichten sie die Große Wildnis.
तस्यां निर्वृक्षतोयायां कृच्छ्रादेकमवाप सः । तीरोपान्तप्ररूढैकशुष्कपादपकं सरः ॥ २४
tasyaam nirvrkshatoyaayaam krcchraadekamavaapa sah | tiiropaantapraruudhaikashushkapaadapakam sarah || 24
Dort gab es weder Bäume noch Wasser. Mit Müh und Not fanden sie einen Tümpel,
an dessen Rand sich noch ein kahles Bäumchen hielt.
तस्मिन्सांध्यमनुष्ठाय विधिं पीत्वा जलानि सः । श्रान्तः सुष्वाप सामात्यस्तस्य शुष्कतरोरधः ॥ २५
tasminsaamdhyamanushthaaya vidhim piitvaa jalaani sah | shraantah sushvaapa saamaatyastasya shushkataroradhah || 25
Hier vollzogen sie ihr Abendritual, tranken von dem Wasser und legten, müde wie sie waren,
sich alle miteinander unter dem dürren Baum zur Ruh.
रात्रौ च चन्द्रशुभ्रायां प्रबुद्धः स ददर्श तम् । शुष्कवृक्षं दलैः पुष्पैः फलैश्चापूरितं क्रमात् ॥ २६
raatrau ca candrashubhraayaam prabuddhah sa dadarsha tam |
shushkavrksham dalaih pushpaih phalaishcaapuuritam kramaat || 26
In der vom Mond hell beschienenen Nacht erwachte Mrgaankadatta und sah,
wie der dürre Baum sich allmählich mit Knospen, dann Blüten und endlich Früchten bedeckte.
पक्वानि च फलान्यस्य पतन्त्यालोक्य तत्क्षणम् । प्रबोध्य दर्शयामास सचिवेभ्यस्तदद्भुतम् ॥ २७
pakvaani ca phalaanyasya patantyaalokya tatkshanam | prabodhya darshayaamaasa sacivebhyastadadbhutam || 27
Als er dann noch sah, wie die reifen Früchte zu Boden fielen, weckte er die Gefährten und zeigte ihnen das Wunder.
ततस्तैर्विस्मयाविष्टैः क्षुधितैः सह तानि सः । फलानि तस्य सुस्वादुरसानि बुभुजे तरोः ॥ २८
tatastairvismayaavishtaih kshudhitaih saha taani sah | phalaani tasya susvaadurasaani bubhuje taroh || 28
Zunächst verwundert, aßen die Halbverhungerten bald die reifen, süßen Beeren des Baumes.
भुक्तवत्सु च तेष्वत्र पश्यत्स्वेवाखिलेषु सः । शुष्कवृक्षः क्षणाद्विप्रकुमारः समपद्यत ॥ २९
bhuktavatsu ca teshvatra pashyatsvevaakhileshu sah | shushkavrkshah kshanaadviprakumaarah samapadyata || 29
Noch während sie aßen, wurde der verdorrte Baum vor ihrer aller Augen zu einem Brahmananjüngling.
पृष्ठो मृगाङ्कदत्तेन विस्मितेनाथ सोऽब्रवीत् । दमधिर्नाम कोऽप्यासीदयोध्यायां द्विजोत्तमः ॥ ३०
prshtho mrgaankadattena vismitenaatha so’braviit | damadhirnaama ko’pyaasiidayodhyaayaam dvijottamah || 30
Als Mrgaankadatta ihn verwundert nach seiner Geschichte fragte, berichtete er:
In Ayodhya lebte einst der fromme, seine Gedanken zähmende Brahmane Damadhi.
तस्याहं श्रुतधिर्नाम पुत्रः स च मया सह । दुर्भिक्षे मृतजानिः सन्भ्रमन्प्रापदिमां भुवम् ॥ ३१
tasyaaham shrutadhirnaama putrah sa ca mayaa saha | durbhikshe mrtajaanih sanbhramanpraapadimaam bhuvam || 31
Ich bin sein Sohn Shrutadhi. Einst, während einer Hungersnot, irrten wir zusammen umher
und kamen in diese Gegend hier, als er schon so gut wie tot war.
इह केनापि दत्तानि प्राप पञ्च फलानि सः । क्षुत्क्षामस्त्रीणि मे प्रादद्द्वे चास्थापयदात्मने ॥ ३२
iha kenaapi dattaani praapa panca phalaani sah | kshutkshaamastriini me praadaddve caasthaapayadaatmane || 32
Hier fand er fünf Beeren, die irgendwer zurückgelassen hatte. Obwohl er Hunger litt,
gab er mir drei und legte zwei für sich beiseite.
ततः स्नातुं सरस्तोयं गते तस्मिन्फलान्यहम् । तानीह भुक्त्वा निःशेषाण्यकार्षं व्याजसुप्तकम् ॥ ३३
tatah snaatum sarastoyam gate tasminphalaanyaham | taaniiha bhuktvaa nihsheshaanyakaarsham vyaajasuptakam || 33
Während er hier im Tümpelwasser baden ging, aß ich alle Beeren restlos auf und tat, als sei ich eingeschlafen.
सोऽथ स्नात्वागतो बुद्ध्वा छद्मतः काष्ठवत्स्थितम् । मां शप्तवान्भवेहैव शुष्कवृक्षः सरस्तटे ॥ ३४
so’tha snaatvaagato buddhvaa chadmatah kaashthavatsthitam | maam shaptavaanbhavehaiva shushkavrkshah sarastate || 34
Als er vom Baden zurückkam, durchschaute er meine List, wie ein lebloses Stück Holz dazuliegen,
und verfluchte mich: ‚Du sollst gleich hier am Rand des Wasserlochs dieser verdorrte Baum sein!
रात्रौ च ते पुष्पफलं चन्द्रवत्यां भविष्यति । तर्पयित्वातिथीञ्जातु फलैः शापाद्विमोक्ष्यसे ॥ ३५
raatrau ca te pushpaphalam candravatyaam bhavishyati | tarpayitvaatithiinjaatu phalaih shaapaadvimokshyase || 35
In einer Mondscheinnacht wirst su Blüten und Beeren trage.
Erst wenn du mit diesen Früchten Gäste gelabt hast, sollst vom Fluch du wieder frei sein!“
इति पित्राभिशप्तोऽहं सद्यः शुष्कद्रुमोऽभवम् । युष्मद्भुक्तफलश्चाद्य चिरान्मुक्तोऽस्मि शापतः ॥ ३६
iti pitraabhishapto’ham sadyah shushkadrumo’bhavam | yushmadbhuktaphalashcaadya ciraanmukto’smi shaapatah || 36
So vom Vater verflucht, wurde ich sofort zum trockenen Baum. Und weil Ihr heute meine Beeren gegessen habt,
bin ich von der langen Verwünschung frei.“
इत्युक्तनिजवृत्तान्तं पृच्छन्तं श्रुतधिं ततः । मृगाङ्कदत्तोऽपि स तं स्ववृत्तान्तमबोधयत् ॥ ३७
ityuktanijavrttaantam prcchantam shrutadhim tatah | mrgaankadatto’pi sa tam svavrttaantamabodhayat || 37
So berichtete Shrutadhi seine Erlebnisse. Da bat er Mrgaankadatta, und der erzählte ihm seine Geschichte.
ततः सोऽबान्धवो नीताविधीति श्रुतधिर्द्विजः । मृगाङ्कदत्ताद्वृतवान्वरं तदनुयायिताम् ॥ ३८
tatah so’baandhavo niitaavidhiiti shrutadhirdvijah | mrgaankadattaadvrtavaanvaram tadanuyaayitaam || 38
Daraufhin ersuchte der alleinstehende Brahmane Shrutadhi, der die Regeln des Anstands kannte,
Mrgaankadatta um Erlaubnis, sich ihm anschließen zu dürfen.
ततो नीत्वा निशां प्रातस्तेन श्रुतधिना सह । मृगाङ्कदत्तः स ततः प्रतस्थे सचिवान्वितः ॥ ३९
tato niitvaa nishaam praatastena shrutadhinaa saha | mrgaankadattah sa tatah pratasthe sacivaanvitah || 39
Also verbrachten sie die Nacht, und am nächsten Morgen brachen sie auf –
Mrgaankadatta mit Shrutadhi und seinen Ministern.
गच्छंश्च स प्राप्य वनं करिमण्डितसंज्ञकम् । ददर्श पुरुषान्पञ्च भूरिकेशान्दुराकृतीन् ॥ ४०
gacchamshca sa praapya vanam karimanditasamjnakam | dadarsha purushaanpanca bhuurikeshaanduraakrtiin || 40
Während sie so umherzogen, kamen sie in den von Rüsseltieren veredelten Karimandita-Wald.
Hier stießen sie auf fünf ihrer langen Haarzotteln wegen wild aussehende Kerle.
उपेत्य प्रश्रयात्ते च तमूचुर्जातविस्मयम् । काशिपुर्यां वयं जाता विप्रा धेनूपजीविनः ॥ ४१
upetya prashrayaatte ca tamuucurjaatavismayam | kaashipuryaam vayam jaataa vipraa dhenuupajiivinah || 41
Mrgaankadatta staunte nicht schlecht, als die näherkamen und ihn ehrerbietig ansprachen:
„Wir sind Brahmanen aus Kaashi Benares und leben von unseren Kühen.
तेऽवग्रहप्लुष्टतृणात्ततो देशादिदं वनम् । आगताः स्मो बहुतृणं दुर्भिक्षे सह धेनुभिः ॥ ४२
te’vagrahaplushtatrnaattato deshaadidam vanam | aagataah smo bahutrnam durbhikshe saha dhenubhih || 42
Die Dürre hatte alles Gras versengt und eine Hungersnot brach aus.
Da zogen wir mit den Kühen in den Wald hier, wo genug Gras wächst.
इह च प्राप्तमस्माभिर्वापीवारि रसायनम् । तीररूढद्रुमभ्रश्यन्त्रिफलानित्यभावितम् ॥ ४३
iha ca praaptamasmaabhirvaapiivaari rasaayanam | tiiraruudhadrumabhrashyantriphalaanityabhaavitam || 43
Hier fanden wir auch im Wasser eines Sees unseren Jungbrunnen - den vergorenen Saft dreier Obstsorten,
welche die am Ufer wachsenden Bäume gelegentlich abwerfen.
पिबतां तत्सदास्माकमेषां क्षीरभुजां सताम् । पञ्चवर्षशतान्यस्मिन्व्यतीतान्यजने वने ॥ ४४
pibataam tatsadaasmaakameshaam kshiirabhujaam sataam | pancavarshashataanyasminvyatiitaanyajane vane || 44
Fünfhundert Jahre lang tranken wir den Saft und aßen die Milcherzeugnisse
von diesen Kühen hier in diesem menschenleeren Wald.
तेनेदृशा वयं देव यूयं चातिथयोऽधुना । अस्माभिर्दैवतः प्राप्तास्तदेतास्माकमाश्रमम् ॥ ४५
tenedrshaa vayam deva yuuyam caatithayo’dhunaa | asmaabhirdaivatah praaptaastadetaasmaakamaashramam || 45
Darum sehen wir so aus, Gebieter. Durch Zufall haben wir jetzt in Euch unsere Gäste gefunden.
Laßt uns also in unsere Einsiedelei gehen!“
इति तैरर्थितो गत्वा सानुगः स तदाश्रमम् । मृगाङ्कदत्तः क्षीरादिभोजी तदनयद्दिनम् ॥ ४६
iti tairarthito gatvaa saanugah sa tadaashramam | mrgaankadattah kshiiraadibhojii tadanayaddinam || 46
Auf ihre Einladung hin gingen Mrgaankadatta und seine Gefährten in die Einsiedelei,
wo sie den Tag unter dem Genuß von Milch und anderem verbrachten.
प्रस्थितश्च ततः प्रातरन्यान्यपि विलोकयन् । कौतुकानि स सम्प्राप किरातविषयं क्रमात् ॥ ४७
prasthitashca tatah praataranyaanyapi vilokayan | kautukaani sa sampraapa kiraatavishayam kramaat || 47
Am nächsten Morgen brachen sie von dort auf, sahen unterwegs noch andere merkwürdige Dinge
und erreichten mit der Zeit das Gebiet von Kiraata.
प्राहिणोच्छ्रुतधिं चात्र स्वागमावेदनाय सः । तं किरातपतिं मित्रं शक्तिरक्षितं प्रति ॥ ४८
praahinocchrutadhim caatra svaagamaavedanaaya sah | tam kiraatapatim mitram shaktirakshitam prati || 48
Mrgaankadatta schickte Shrutadhi als Boten los, der seinem Freund Shaktirakshita,
dem Herrn über Kiraata, seine Ankunft melden sollte.
सोऽपि बुद्ध्वा किरातेशो निर्गत्याग्रे तमानतः । मृगाङ्कदत्तं सामात्यं पुरं प्रावेशयन्निजम् ॥ ४९
so’pi buddhvaa kiraatesho nirgatyaagre tamaanatah | mrgaankadattam saamaatyam puram praaveshayannijam || 49
Als der König von Kiraata davon erfuhr, kam er persönlich herbeigeritten,
um Mrgaankadatta ganz vorn mit seinen Ministern in seine Stadt zu geleiten.
ततस्तेनोपचरितस्तस्थौ तत्र स कांश्चन । मृगाङ्कदत्तो दिवसानुक्तागमनकारणः ॥ ५०
tatastenopacaritastasthau tatra sa kaamshcana | mrgaankadatto divasaanuktaagamanakaaranah || 50
Vom König gut versorgt verweilten sie ein paar Tage, wobei Mrgaankadatta ihm den Grund für seine Anwesenheit verriet.
स्वकार्ये प्राप्तकालं च साहाय्ये शक्तिरक्षितम् । स्थापयित्वात्र सज्जं तमामन्त्र्य च नृपात्मजः ॥ ५१
svakaarye praaptakaalam ca saahaayye shaktirakshitam | sthaapayitvaatra sajjam tamaamantrya ca nrpaatmajah || 51
Der Prinz beriet mit Shaktirakshita, was der unternehmen sollte, wenn der Moment, ans Werk zu gehen, kommen würde.
प्रातिष्ठत स पुण्याहे पुनरुज्जयिनीं प्रति । शशाङ्कवत्या हृतधीरात्मना द्वादशस्ततः ॥ ५२
praatishthata sa punyaahe punarujjayiniim prati | shashaankavatyaa hrtadhiiraatmanaa dvaadashastatah || 52
An einem günstigen Tag brachen sie wieder gen Ujjain auf.
Allen Zwölfen hatte Shashaankavati da schon den Verstand geraubt.
गच्छंश्च सोऽटवीं प्राप्य शून्यां तरुतलस्थितम् । तपस्विनं ददर्शैकं भस्माजिनजटाभृतम् ॥ ५३
gacchamshca so’taviim praapya shuunyaam tarutalasthitam | tapasvinam dadarshaikam bhasmaajinajataabhrtam || 53
Während sie ritten, gelangten sie in einen öden Wald. Sie sahen einen mit Asche gepuderten,
Antilopenfell und lange Haarzotteln tragenden Asketen unter einem Baum stehen.
निराश्रमपदेऽरण्ये किमेकाकीह तिष्ठसि । भगवन्नित्युपागम्य स तं पप्रच्छ सानुगः ॥ ५४
niraashramapade’ranye kimekaakiiha tishthasi | bhagavannityupaagamya sa tam papraccha saanugah || 54
Mit den Gefährten näherkommend fragte er diesen: „Guter Mann, was stehst du hier allein im Wald,
ohne jede Spur von einer Einsiedelei?“
सोऽथ तं तापसोऽवादीदहं शिष्यो महागुरोः । शुद्धकीर्त्यभिधानस्य नानामन्त्रौघसिद्धिमान् ॥ ५५
so’tha tam taapaso’vaadiidaham shishyo mahaaguroh | shuddhakiirtyabhidhaanasya naanaamantraughasiddhimaan || 55
Darauf erwiderte der Dulder: „Ich bin ein Schüler des Großen Lehrers Shuddhakiirti,
kenne mancherlei Zauberformeln und habe übernatürliche Kräfte.
सोऽहं कदाप्यकरवं स्वस्थावेशं प्रसङ्गतः । शुभलक्षणमासाद्य कंचित्क्षत्रकुमारकम् ॥ ५६
so’ham kadaapyakaravam svasthaavesham prasangatah | shubhalakshanamaasaadya kamcitkshatrakumaarakam || 56
Einst traf ich auf einen jungen Kshatriya, der gute Anlagen hatte. Den habe ich,
als sich mir die Gelegenheit bot, von Geistern besessen gemacht, solange er noch ganz gesund war.
स कुमारः समाविष्टः पृष्टो नानाविधानि मे । सिद्धौषधिरसक्षेत्राण्युदीर्येदमथाब्रवीत् ॥ ५७
sa kumaarah samaavishtah prshto naanaavidhaani me | siddhaushadhirasakshetraanyudiiryedamathaabraviit || 57
Und als der Junge ganz und gar besessen war, fragte ich ihn nach allen möglichen Arten von
Wunderkräutern und Zaubersäften. Er zeigte mir die Plätze, wo sie wuchsen. Dann sagte er:
अस्तीहोत्तरदिग्भागे केवलः शिंशपातरुः । विन्ध्याटव्यामधश्चास्य नागेन्द्रभवनं महत् ॥ ५८
astiihottaradigbhaage kevalah shimshapaataruh | vindhyaatavyaamadhashcaasya naagendrabhavanam mahat || 58
‚Hier im nördlichen Vindhyawald steht ein einzelner Ashokabaum. Darunter hat ein Schlangenkönig seinen großen Bau.
तच्चार्द्रधूलिप्रच्छन्नजलं सदुपलक्ष्यते । मध्याह्ने हंसमिथुनैः क्रीडद्भिः साम्बुसारसैः ॥ ५९
taccaardradhuulipracchannajalam sadupalakshyate | madhyaahne hamsamithunaih kriidadbhih saambusaarasaih || 59
Das Wasser dort wird von nassem Staub verdeckt, ist aber um die Mittagszeit gut zu sehen,
wenn die Schwäne mit den Kranichen in dem Tümpel hin und herhüpfen.
तत्र पारावताख्योऽस्ति नाम्ना नागवरो बली । तस्य देवासुररणात्प्राप्तः खड्गोऽस्त्यनुत्तमः ॥ ६०
tatra paaraavataakhyo’sti naamnaa naagavaro balii | tasya devaasuraranaatpraaptah khadgo’styanuttamah || 60
Dort lebt Paaraavata, ein wahrhaft mächtiger Naaga. Sein Schwert, das er
aus der Schlacht zwischen Göttern und Dämonen mitgenommen hat, ist einmalig.
वैदूर्यकान्तिर्नाम्ना तं खड्गं प्राप्नोति यो नरः । स सिद्धाधिपतिर्भूत्वा विचरत्यपराजितः ॥ ६१
vaiduuryakaantirnaamnaa tam khadgam praapnoti yo narah | sa siddhaadhipatirbhuutvaa vicaratyaparaajitah || 61
Vaiduuryakaanti „Von Vidura geliebt“ heißt dieses Schwert, und wer immer es besitzt,
wird Herrscher über die Siddhas Fluggeister und schreitet unbesiegt voran.
स चासिः प्राप्यते वीरैः सहायैरित्युदीरिते । तेनाविष्टेन तस्याहमथाकार्षं विसर्जनम् ॥ ६२
sa caasih praapyate viiraih sahaayairityudiirite | tenaavishtena tasyaahamathaakaarsham visarjanam || 62
Das Schwert läßt sich nur mit Hilfe von Helden beschaffen.“
Nachdem der Besessene das gesagt hatte, trieb ich ihm die Teufel wieder aus.
ततोऽन्यविमुखः खड्गं प्रेप्सुस्तं पृथिवीमहम् । भ्रान्त्वा सहायानप्राप्य खिन्नो मर्तुमिहागतः ॥ ६३
tato’nyavimukhah khadgam prepsustam prthiviimaham | bhraantvaa sahaayaanapraapya khinno martumihaagatah || 63
Danach irrte ich, allem anderen abhold, auf der Suche nach dem Schwert durch die Welt.
Genossen fand ich keine und kam enttäuscht zum Sterben her.“
एतन्मृगाङ्कदत्तोऽत्र श्रुत्वा तस्मात्स तापसात् । अहं सहायः समात्यस्तवेति तमभाषत ॥ ६४
etanmrgaankadatto’tra shrutvaa tasmaatsa taapasaat | aham sahaayah samaatyastaveti tamabhaashata || 64
Als Mrgaankadatta den Asketen das sagen hörte, tröstete er ihn: „Meine Gefährten und ich werden dir helfen!“
स चाभिनन्द्य तत्तेन सानुगेन समं ययौ । तस्य नागस्य भवनं पादलेपेन तापसः ॥ ६५
sa caabhinandya tattena saanugena samam yayau | tasya naagasya bhavanam paadalepena taapasah || 65
Da kehrten die Lebensgeister in den Dulder zurück. Er ließ sie eine Fußsalbe auftragen
und wanderte mit Mragaankadatta und seinen Gefährten zum Bau des Schlangenkönigs.
तत्राभिज्ञानसम्प्राप्ते मन्त्रबद्धासु दिक्षु च । रात्रौ मृगाङ्कदत्तादीन्स्थापयित्वाभिमन्त्रितैः ॥ ६६
tatraabhijnaanasampraapte mantrabaddhaasu dikshu ca | raatrau mrgaankadattaadiinsthaapayitvaabhimantritaih || 66
Dort fand er die richtigen Anhaltspunkte, schwor Mrgaankadatta und die anderen ein und stellte sie in der Nacht
in jeder mit einer Zauberformel verbundenen Himmelsrichtung auf.
सर्षपैः प्रकटीकृत्य क्षिप्तैस्तद्धूलितो जलम् । स नागदमनैर्मन्त्रैर्होमं कर्तुं प्रचक्रमे ॥ ६७
sarshapaih prakatiikrtya kshiptaistaddhuulito jalam | sa naagadamanairmantrairhomam kartum pracakrame || 67
Er verstreute Senfkörner über dem staubigen Wasser und machte es sichtbar.
Dann begann er mit Schlangen bannenden Zaubersprüchen ein Opfer zu zelebrieren.
विघ्नांश्चोत्पातमेघादीन्मन्त्रशक्त्या जिगाय सः । ततोऽत्र निर्ययौ तस्माद्दिव्या स्त्री शिंशपातरोः ॥ ६८
vighnaamshcotpaatameghaadiinmantrashaktyaa jigaaya sah | tato’tra niryayau tasmaaddivyaa strii shimshapaataroh || 68
Mit der Wucht seiner Zauberformeln bannte er Gewitterwolken, Erdbeben und andere Störfaktoren.
Und schon trat eine himmlische Schönheit aus dem Ashokabaum hervor.
मोहमन्त्रं पठन्तीव सा रत्नाभरणारवैः । उपेत्य तं क्षणाच्चक्रे कटाक्षक्षतमानसम् ॥ ६९
mohamantram pathantiiva saa ratnaabharanaaravaih | upetya tam kshanaaccakre kataakshakshatamaanasam || 69
So wie ihre Edelsteingeschmeide tönten, schien sie eine Verwirrformel zu singen,
als sie herbeitänzelte und mit einem Seitenblick im Nu seine Frömmigkeit aufbrach.
हृतधैर्या च सा तस्य समालिङ्ग्य घनस्तनी । हस्ताद्विस्मृतमन्त्रस्य होमभाण्डमपातयत् ॥ ७०
hrtadhairyaa ca saa tasya samaalingya ghanastanii | hastaadvismrtamantrasya homabhaandamapaatayat || 70
Als sie mit ihren drallen Brüsten sich dann noch an ihn herandrängte, gab er jeden Widerstand auf
und ließ, von heiligem Schrecken gelähmt, die Opferschale seiner Hand entgleiten.
लब्धान्तरश्च तत्कालं स नागो भवनात्ततः । पारावताख्यः कल्पान्तघनाघन इवोदगात् ॥ ७१
labdhaantarashca tatkaalam sa naago bhavanaattatah | paaraavataakhyah kalpaantaghanaaghana ivodagaat || 71
Damit hatte der Schlangendämon seine Lücke gefunden,
als er wie die schwarze Wolkenfront am Tag des Jüngsten Gerichts aus seinem Bau fuhr.
तं दृष्ट्वा नयनज्वालाघोरं गर्जितदारुणम् । स नष्टदिव्यनारीको हृत्स्फोटं प्राप तापसः ॥ ७२
tam drshtvaa nayanajvaalaaghoram garjitadaarunam | sa nashtadivyanaariiko hrtsphotam praapa taapasah || 72
Als der Eremit, nun, da seine himmlische Schönheit verschwunden war, das gräßlich brüllende,
aus seinen Augen Flammen werfende Reptil erblickte, erlitt er einen Herzinfarkt.
तस्मिन्विनष्टे तस्यात्र कृतसाहायकान्स तान् । नागो मृगाङ्कदत्तादीनशपच्छान्तवैकृतः ॥ ७३
tasminvinashte tasyaatra krtasaahaayakaansa taan | naago mrgaankadattaadiinashapacchaantavaikrtah || 73
Als der Asket zerstört war, legte die Schlange ihre abstoßende Form beiseite
und verfluchte Mrgaankadatta und die anderen dafür, daß sie sich ihm angedient hatten:
युष्माभिरेतत्संघातात्कृतं निष्कारणं यतः । विप्रयुक्तास्ततोऽन्योन्यं कंचित्कालं भविष्यथ ॥ ७४
yushmaabhiretatsamghaataatkrtam nishkaaranam yatah | viprayuktaastato’nyonyam kamcitkaalam bhavishyatha || 74
„Weil ihr eine grundlose Verbindung mit ihm eingegangen seid, sollt ihr für eine gewisse Zeit voneinander getrennt sein!“
इत्युक्त्वान्तर्गते नागे सर्वे ते तत्र तत्क्षणम् । ध्वान्तरुद्धदृशो ध्वस्तशब्दश्रवणशक्तयः ॥ ७५
ityuktvaantargate naage sarve te tatra tatkshanam | dhvaantaruddhadrsho dhvastashabdashravanashaktayah || 75
Nachdem sie diesen Fluch ausgestoßen hatte, verschwand der Schlangenfürst.
Im selben Augenblick schon war ihre Sicht von Finsternis getrübt und ihr Hörvermögen gestört.
जग्मुर्मृगाङ्कदत्ताद्या विप्रयुक्ता यतस्ततः । शापप्रभावात्क्रोशन्तश्चिन्वन्तश्च परस्परम् ॥ ७६
jagmurmrgaankadattaadyaa viprayuktaa yatastatah | shaapaprabhaavaatkroshantashcinvantashca parasparam || 76
Also stolperten Mrgaankadatta und die anderen in Auswirkung des Fluchs getrennt weiter,
der eine den anderen hier rufend und da suchend.
मृगाङ्कदत्तश्च ततः स गते रात्रिविभ्रमे । भ्राम्यन्नितस्ततोऽटव्यां तत्रासीत्सचिवैर्विना ॥ ७७
mrgaankadattashca tatah sa gate raatrivibhrame | bhraamyannitastato’tavyaam tatraasiitsacivairvinaa || 77
Als die nächtliche Störung abgeklungen war, fand Mrgaankadatta sich ohne seine Gefährten im Wald umherirren.
गतेष्वेवं च मासेषु द्वित्रेष्वत्राथ तस्य सः । अकस्माच्छ्रुतधिर्विप्रो विचिन्वन्प्रापदन्तिकम् ॥ ७८
gateshvevam ca maaseshu dvitreshvatraatha tasya sah | akasmaacchrutadhirvipro vicinvanpraapadantikam || 78
Nachdem zwei-drei Monate so vergangen waren, stand der Brahmane Shrutadhi,
der ihn auch gesucht hatte, plötzlich vor ihm.
स पादपतितः साश्रुः श्रुतधिस्तं कृतादरम् । स्वमन्त्रिवार्तां पृच्छन्तं समाश्वास्यैवमभ्यधात् ॥ ७९
sa paadapatitah saashruh shrutadhistam krtaadaram | svamantrivaartaam prcchantam samaashvaasyaivamabhyadhaat || 79
Er empfing ihn freudig und fragte nach dem Verbleib seiner Minister.
Shrutadhi fiel ihm unter Tränen zu Füßen und schluchzte, nach Trostworten suchend:
न दृष्टास्ते मया किं तु जाने यास्यन्ति ते प्रभो । पुरीमुज्जयिनीं सैव गन्तव्या वर्तते हि वः ॥ ८०
na drshtaaste mayaa kim tu jaane yaasyanti te prabho | puriimujjayiniim saiva gantavyaa vartate hi vah || 80
„Die hab ich nicht gesehen, o Herr! Aber ich vermute, sie sind nach Ujjain geritten.
Denn das ist die Stadt, in die ihr alle zurückwollt.“
इत्याद्युक्तवता तेन प्रेरितस्तद्युतोऽथ सः । मृगाङ्कदत्तः शनकैः प्रायादुज्जयिनीं प्रति ॥ ८१
ityaadyuktavataa tena preritastadyuto’tha sah | mrgaankadattah shanakaih praayaadujjayiniim prati || 81
Solches und mehr noch sagend drägte er Mrgaankadatta ihn mitzunehmen. Und so ritten sie langsam gen Ujjain.
गच्छन्स्तोकैश्च दिवसैर्मार्गेणाशङ्कितागतम् । हृष्टो विमलबुद्धिं स सम्प्राप निजमन्त्रिणम् ॥ ८२
gacchanstokaishca divasairmaargenaashankitaagatam | hrshto vimalabuddhim sa sampraapa nijamantrinam || 82
Schon nach wenigen Tagen stießen sie hocherfreut auf seinen Minister Vimalabuddhi,
der ihnen bei klarem Verstand unverdrossen entgegenritt.
तद्दर्शनोद्बाष्पदृशं प्रणतं परिरभ्य सः । उपवेश्य च पप्रच्छ वार्तामितरमन्त्रिणाम् ॥ ८३
taddarshanodbaashpadrsham pranatam parirabhya sah | upaveshya ca papraccha vaartaamitaramantrinaam || 83
Der hatte, als er ihn sah, Tränen in den Augen und verneigte sich vor Mrgaankadatta.
Dieser bat ihn, sich zu setzen und fragte nach dem Verbleib der anderen Minister.
ततो विमलबुद्धिस्तं भृत्यप्रियमुवाच सः । न जाने देव कस्तेषु क्व गतो नागशापतः ॥ ८४
tato vimalabuddhistam bhrtyapriyamuvaaca sah | na jaane deva kasteshu kva gato naagashaapatah || 84
Darauf erwiderte Vimalabuddhi ihm, den die Diener ja liebten: „Ich weiß nicht, Gebieter,
wo jeder einzelne von ihnen nach dem Fluch des Schlangenfürsten abgeblieben ist.
त्वं तु तान्प्राप्स्यसीत्येतद्यथा जाने तथा शृणु । तदाहं नागशापेन दूराकृष्टः परिभ्रमन् ॥ ८५
tvam tu taanpraapsyasiityetadyathaa jaane tathaa shrnu | tadaaham naagashaapena duuraakrshtah paribhraman || 85
Aber ich weiß, wie du sie finden kannst. Hör zu: Durch die Verwünschung des Schlangenkönigs
hat es mich weit fortgerissen. Da irre ich also umher,
अटव्याः पूर्वदिग्भागे क्लान्तः केनापि साधुना । आश्रमं प्रापितोऽभूवं महर्षेर्ब्रह्मदण्डिनः ॥ ८६
atavyaah puurvadigbhaage klaantah kenaapi saadhunaa | aashramam praapito’bhuuvam maharsherbrahmadandinah || 86
im östlichen Teil des Urwalds, halb verhungert, als ein gewisser Sadhu mich in die Einsiedelei
des Großen Sehers Brahmadandin, Brahmas Knüppel, führt.
तत्र तेनर्षिणा दत्तैः फलाम्भोभिर्गतक्लमः । पर्यटन्नाश्रमादूरादद्राक्षं बृहतीं गुहाम् ॥ ८७
tatra tenarshinaa dattaih phalaambhobhirgataklamah | paryatannaashramaaduuraadadraaksham brhatiim guhaam || 87
Der Seher gab mir Früchte und Wasser, sodaß meine Schwäche bald verflogen war.
Auf einer meiner Wanderungen entdeckte ich unweit der Einsiedelei eine große Höhle.
प्रविश्य कौतुकात्तस्यां दृष्ट्वान्तर्मणिमन्दिरम् । प्रवृत्तवानहं जालगवाक्षैस्तत्र वीक्षितुम् ॥ ८८
pravishya kaitukaattasyaam drshtvaantarmanimandiram | pravrttavaanaham jaalagavaakshaistatra viikshitum || 88
Neugierug geworden ging ich hinein und sehe darin einen Palast aus Edelstein.
Ich gehe weiter und schaue durch mehrere Gitterfenster.
तावत्स्थितान्तश्चक्रं स्त्री भ्रामयन्ती सभृङ्गकम् । भृङ्गास्तेऽथाश्रिता भेदेनात्रस्थौ वृषगर्दभौ ॥ ८९
taavatsthitaantashcakram strii bhraamayantii sabhrngakam | bhrngaaste’thaashritaa bhedenaatrasthau vrshagardabhau || 89
Und da steht diese Frau und dreht ein Rad mit Bienen darauf. Die Bienen fliegen durch die Öffnung
auf einen Stier und einen Esel, die da stehen.
ताभ्यां च वान्तौ क्षीरासृक्फेनौ पीत्वा यथाश्रयम् । द्वये सितासिता भूत्वा जातास्ते जालकारकाः ॥ ९०
taabhyaam ca vaantau kshiiraasrkphenau piitvaa yathaashrayam | dvaye sitaasitaa bhuutvaa jaataaste jaalakaarakaah || 90
Einige von ihnen tranken den Schaum von der Milch, die der Stier, und dem Blut, das der Esel absonderte,
dann wurden, je nachdem, was sie getrunken hatten, die einen zu weißen, die anderen zu schwarzen Spinnen.
स्वविष्ठाभिस्ततस्तैश्च द्विविधैर्विविधाः कृताः । जालपाशाः सुपुष्पैश्च विषपुष्पैश्च संगताः ॥ ९१
svavishthaabhistatastaishca dvividhairvividhaah krtaah | jaalapaashaah supushpaishca vishapushpaishca samgataah || 91
Mit ihren ebenso zweifarbigen Ausscheidungen woben sie zweifarbige Spinnennetze,
die sie über gute und über giftige Blumen spannten.
तेषु पाशेषु ते सक्ता जालकारा यथासुखम् । श्वेतकृष्णोभयमुखेनैत्य दष्टा महाहिना ॥ ९२
teshu paasheshu te saktaa jaalakaaraa yathaasukham | shvetakrshnobhayamukhenaitya dashtaa mahaahinaa || 92
In ihren jeweiligen Netzen hängend lebten die Spinnen nach Herzenslust – bis sie
in den beiden Mäulern, eins weiß, eins schwarz, einer zweiköpfigen Riesenschlange landeten.
नानाघटेष्वथ क्षिप्तास्तया नार्या समुत्थिताः । पुनस्तथैव तानेव पाशाञ्श्लिष्ट्वा यथातथम् ॥ ९३
naanaaghateshvatha kshiptaastayaa naaryaa samutthitaah | punastathaiva taaneva paashaanshlishtvaa yathaatatham || 93
Doch die Frau warf sie wieder in verschiedene Töpfe. Die kamen aber hervorgekrochen
und hängten sich in die selben Spinnenweben wie zuvor.
विषोद्वेगाच्च तत्पुष्पजालस्थेष्वारटत्स्वथ । अन्येऽपि तेऽन्यजालस्थाः प्रवृत्ताः क्रन्दितुं तदा ॥ ९४
vishodvegaacca tatpushpajaalastheshvaaratatsvatha | anye’pi te’nyajaalasthaah pravrttaah kranditum tadaa || 94
Aufgrund der Giftwirkung kreischten die im Netz über den Giftblumen hängenden Spinnen,
und da begannen auch die in den Spinnweben über den guten Blumen zu schreien.
तच्छब्दभग्नध्यानेन तत्रस्थेन कृपालुना । केनापि भालतो मुक्ता ततो ज्वाला तपस्विना ॥ ९५
tacchabdabhagnadhyaanena tatrasthena krpaalunaa | kenaapi bhaalato muktaa tato jvaalaa tapasvinaa || 95
Von dem Lärm in seiner Meditation unterbrochen, entließ ein mitleidsvoller Asket, der sich dort aufhielt,
aus seiner Stirn den Feuerstrahl,
तया निर्दग्धपाशास्ते दण्डं सुषिरवैद्रुमम् । प्रविश्यैव तदूर्ध्वस्थे लीना ज्योतिषि भास्वरे ॥ ९६
tayaa nirdagdhapaashaaste dandam sushiravaidrumam | pravishyaiva taduurdhvasthe liinaa jyotishi bhaasvare || 96
der die Spinnweben versengte. Und die sich darin befanden, krochen durch einen hohlen Korallenstab in die Höhe.
Und alle, die sich da gesammelt hatten, lösten sich auf im Sonnenlicht.
तावत्क्वापि गता सा स्त्री सचक्रवृषगर्दभा । तद्दृष्ट्वा विस्मितो यावत्स्थितोऽहं तत्र पर्यटन् ॥ ९७
taavatkvaapi gataa saa strii sacakravrshagardabhaa | taddrshtvaa vismito yaavatsthito’ham tatra paryatan || 97
Derweil war auch die Frau gegangen, samt Rad, Stier und Esel.
Nachdem ich das gesehen hatte, setzte ich meine Wanderung bass erstaunt fort.
तावत्पुष्करिणीं हृद्यामपश्यं भृङ्गनादितैः । इहाप्यागत्य वीक्षस्वेत्याह्वयन्तीमिवाम्बुजैः ॥ ९८
taavatpushkariniim hrdyaamapashyam bhrnganaaditaih | ihaapyaagatya viikshasvetyaahvayantiimivaambujaih || 98
Bis ich einen hinreißend schönen Lotusteich sah, der mich mit seinen von Bienen umsummten Lotussen
gleichsam zu sich rief, um ihn zu bewundern.
तीरोपविष्टस्तस्याश्च वीक्षे यावद्वनं महत् । जालान्तरे वने चैको लुब्धकस्तत्र तेन च ॥ ९९
tiiropavishtastasyaashca viikshe yaavadvanam mahat | jaalaantare vane caiko lubdhakastatra tena ca || 99
Als ich mich an sein Ufer setzte, sah ich im Wasser einen großen Wald, und in dem Wald war ein Jäger, der
दशबाहुरवाप्यैकः सिंहपोतो विवर्ध्य च । अनायत्त इति क्रोधाद्वनात्तस्मात्प्रवासितः ॥ १००
dashabaahuravaapyaikah simhapoto vivardhya ca | anaayatta iti krodhaadvanaattasmaatpravaasitah || 100
ein zuvor von ihm aufgezogenes Löwenjunges mit zehn Pfoten, weil es unartig war,
wutentbrannt aus dem Wald hinauswarf.
सोऽपि सिंहः समाकर्ण्य सिंह्याः शब्दं वनान्तरे । तत्र गच्छन्महावातेनावकीर्णभुजः कृतः ॥ १०१
so’pi simhah samaakarnya simhyaah shabdam vanaantare | tatra gacchanmahaavaatenaavakiirnabhujah krtah || 101
Das Löwchen aber hörte in einem anderen Wald eine Löwin brüllen.
Als er da hinlief, riss ein Sturmwind ihm die Pfoten ab.
ततो लम्बोदरेणैत्य पुंसारोपितबाहुकः । सम्पादितः स यातस्तद्वनं केसरिणीकृते ॥ १०२
tato lambodarenaitya pumsaaropitabaahukah | sampaaditah sa yaatastadvanam kesariniikrte || 102
Da kam ein Mann mit Hängebauch vorbei und richtete ihm die Pfötchen.
So wiederhergestellt, wanderte er der Löwin wegen durch den anderen Wald.
तत्र तस्याः कृते क्लेशमनुभूय वनान्तरे । प्रागात्तां प्राप्य तद्युक्तः स निजं वनमागतः ॥ १०३
tatra tasyaah krte kleshamanubhuuya vanaantare | praagaattaam praapya tadyuktah sa nijam vanamaagatah || 103
Dort erduldete er ihretwegen viel Drangsal. Den Wald durchstreifend fand er sie, die er im letzten Leben schon zur Frau hatte, und ging mit ihr gemeinsam in seinen heimatlichen Wald zurück.
सभार्यमागतं तं च दृष्ट्वा करिमर्दनम् । वनं समर्प्य तत्तस्मै लुब्धकः स ततो गतः ॥ १०४
sabhaaryamaagatam tam ca drshtvaa karimardanam | vanam samarpya tattasmai lubdhakah sa tato gatah || 104
Als der Jäger den Elefantenmörder mit seiner Gattin nahen sah, überließ er ihm den Wald und ging seiner Wege.
एतदप्यहमालोक्य गत्वाश्रमपदं ततः । उभयं तन्महाश्चर्यमवोचं ब्रह्मदण्डिने ॥ १०५
etadapyahamaalokya gatvaashramapadam tatah | ubhayam tanmahaashcaryamavocam brahmadandine || 105
Als ich das gesehen hatte, ging ich zur Einsiedelei zurück und erzählte Brahmadandin von beiden großen Wundern.
सोऽथ प्रीत्या त्रिकालज्ञो मुनिर्मामेवमभ्यधात् । धन्योऽसि दर्शितं सर्वं प्रसन्नेनेश्वरेण ते ॥ १०६
so’tha priityaa trikaalajno munirmaamevamabhyadhaat | dhanyo’si darshitam sarvam prasanneneshvarena te || 106
Der die drei Zeiten kennende Einsiedler gab mir wohlwollend zu verstehen:
„Gesegnet bist du, daß Shiva in seiner Gnade dir all das gezeigt hat.
या दृष्टा स्त्री त्वया तत्र सा माया भ्रमितं च यत् । तया संसारचक्रं तद्ये भृङ्गास्ते च जन्तवः ॥ १०७
yaa drshtaa strii tvayaa tatra saa maayaa bhramitam ca yat | tayaa samsaaracakram tadye bhrngaaste ca jantavah || 107
Die Frau, die du gesehen hast, ist Illusion, das Rad, das sie dreht, der Lebenskreislauf, die Bienen sind die Lebewesen,
वृषगर्दभरूपौ तौ धर्माधर्मौ पृथक्पृथक् । श्रितास्तद्वान्तदुग्धासृग्रूपे सुकृतदुष्कृते ॥ १०८
vrshagardabharuupau tau dharmaadharmau prthakprthak | shritaastadvaantadugdhaasrgruupe sukrtadushkrte || 108
der Stier verkörpert Rechtschaffenheit, der Esel den Verstoß dagegen. Milch und Blut, das sie absondern,
und was dann von Bienen besetzt wurde, verkörpern gute und schlechte Taten.
स्वस्वाश्रयोत्थे संसेव्य भूत्वा च श्वेतकल्मषाः । द्विविधा जालकाराभा विष्टब्धा निजवीर्यतः ॥ १०९
svasvaashrayotthe samsevya bhuutvaa ca shvetakalmashaah | dvividhaa jaalakaaraabhaa vishtabdhaa nijaviiryatah || 109
Je nachdem, worauf sie sich niederließen und was sie da aufnahmen – daraus entstanden zweierlei Spinnen,
helle und dunkle, die steif vor eigener Kraft
निर्माय द्विविधानेव जालपाशान्सुतादिकान् । सत्पुष्पविषपुष्पाभसुखदुःखानुषङ्गिणः ॥ ११०
nirmaaya dvividhaaneva jaalapaashaansutaadikaan | satpushpavishapushpaabhasukhaduhkhaanushanginah || 110
auch wieder zweierlei Spinnweben, Nachkommen und anderes, je nachdem,
ob sie über guten oder giftigen Blumen gespannt waren, Glück oder Leid erschufen.
यथास्वं तेषु संसक्ताः कालेनोरगरूपिणा । शुभाशुभाभ्यां वक्त्राभ्यां हताः पुत्र यथोचितम् ॥ १११
yathaasvam teshu samsaktaah kaalenoragaruupinaa | shubhaashubhaabhyaam vaktraabhyaam hataah putra yathocitam || 111
Je nachdem, auf welchen sie hafteten, wurden sie nach einiger Zeit von einer Schlange mit zwei Mäulern,
einem guten und einem bösen, richtiggehend verschlungen, mein Junge.
ततो घटकरूपासु नानायोनिषु मायया । स्त्रीरूपया तया क्षिप्तास्तथैवोत्थाय ते पुनः ॥ ११२
tato ghatakaruupaasu naanaayonishu maayayaa | striiruupayaa tayaa kshiptaastathaivotthaaya te punah || 112
Danach hat die als Frau verkörperte Illusion sie in verschiedene Schöße verkörpernde Töpfe geworfen,
damit sie daraus wieder hervorkriechen.
तुल्यासु पतिताः श्वेतकृष्णास्वाकृतिषु द्विधा । पुत्रादिजालपाशेषु सुखदुःखानुबन्धिषु ॥ ११३
tulyaasu patitaah shvetakrshnaasvaakrtishu dvidhaa | putraadijaalapaasheshu sukhaduhkhaanubandhishu || 113
Den Töpfen entsprechend, in die sie gefallen waren, kamen sie wieder in zweifacher Gestalt, weiß und schwarz, hervor. Die Spinnweben, in die sie fielen, deuten auf Söhne und Nachkommenschaft, die Glück und Elend nach sich ziehen.
ततः कृष्णा निजैर्जालैर्बद्धा दुःखविषार्दिताः । प्रवृत्ताः क्रन्दितुं विग्नाः शरणं परमेश्वरम् ॥ ११४
tatah krshnaa nijairjaalairbaddhaa duhkhavishaarditaah | pravrttaah kranditum vignaah sharanam parameshvaram || 114
Danach begannen die in ihren Netzen zappelnden Schwarzen, weil Schmerz, also das Gift, sie quälte,
in ihrer Verzweiflung zu schreien, Shiva um Schutz anflehend.
तद्दृष्ट्वा जातवैराग्यास्ते श्वेता अपि जन्तवः । प्रारब्धा निजजालस्थास्तमेवाक्रन्दितुं प्रभुम् ॥ ११५
taddrshtvaa jaatavairaagyaaste shvetaa api jantavah | praarabdhaa nijajaalasthaastamevaakranditum prabhum || 115
Als die weißen Wesen, in ihren Netzen steckend und davon angewidert, das sahen,
erhoben auch sie lautes Wehklagen vor dem Herrn.
ततः प्रबुध्य देवेन तेन तापसरूपिणा । ज्ञानाग्निज्वालया दग्धपाशाः सर्वेऽपि ते कृताः ॥ ११६
tatah prabudhya devena tena taapasaruupinaa | jnaanaagnijvaalayaa dagdhapaashaah sarve’pi te krtaah || 116
Damit weckten sie Gott in Form des Asketen. Mit dem Feuerstrahl seiner Weisheit
verschmorte der alle in ihren Maschen Hängenden.
तेन विद्रुमसद्दण्डरूपमादित्यमण्डलम् । प्रविश्य तत्तदूर्ध्वस्थं परमं धाम ते श्रिताः ॥ ११७
tena vidrumasaddandaruupamaadityamandalam | pravishya tattaduurdhvastham paramam dhaama te shritaah || 117
Folglich drangen sie ein in das leuchtende Rohr aus Korall, die Sonnenscheibe also,
und krochen ins höchste Haus über allem.
नष्टा च चक्राकारेण संसारेण सहैव सा । माया वृषखराकारधर्माधर्मसमन्विताः ॥ ११८
nashtaa ca cakraakaarena samsaarena sahaiva saa | maayaa vrshakharaakaaradharmaadharmasamanvitaah || 118
Und so schwand auch die Illusion mit ihrem Lebenskreislauf in Form des Rades,
mit Recht und Unrecht in Form von Stier und Esel.
एवं भ्रमन्ति संसारे शुक्लकृष्णाः स्वकर्मभिः । ईश्वराराधनादेव विमुच्यन्ते च जन्तवः ॥ ११९
evam bhramanti samsaare shuklakrshnaah svakarmabhih | iishvaraaraadhanaadeva vimucyante ca jantavah || 119
Und so schwirren im Lebenszirkus die reinen und die schwarzen Geschöpfe, ganz nach ihren Taten,
umher und können nur nach Besänftigung des Herrn davon erlöst werden.
इति ते मोहशान्त्यर्थमीश्वरेण प्रदर्शितम् । वापीजले च यद्दृष्टं भवता तदिदं शृणु ॥ १२०
iti te mohashaantyarthamiishvarena pradarshitam | vaapiijale ca yaddrshtam bhavataa tadidam shrnu || 120
All das hat Shiva dir gezeigt, damit deine Verwirrung sich legt.
Was Ihr im Wasser des Teichs gesehen habt – davon höret jetzt:
मृगाङ्कदत्तभाव्यर्थप्रदर्शनमिदं जले । प्रतिबिम्बमिवोत्पाद्य कृतं भगवता तव ॥ १२१
mrgaankadattabhaavyarthapradarshanamidam jale | pratibimbamivotpaadya krtam bhagavataa tava || 121
Gott erschuf ein Spiegelbild im Wasser, das dir zeigen sollte, wie Mrgaankadattas Zukunft aussieht.
स हि बालमृगारातिपोततुल्यो भुजोपमैः । सचिवैर्दशभिर्युक्तो वर्धितो वनसंनिभात् ॥ १२२
sa hi baalamrgaaraatipotatulyo bhujopamaih | sacivairdashabhiryukto vardhito vanasamnibhaat || 122
Das Löwenjunge mit seinen zehn Pfoten ist nämlich er, der mit zehn Ministern gemeinsam aufgezogen wurde.
देशाल्लुब्धकतुल्येन पित्रा कोपात्प्रवासितः । अवन्तिदेशादुद्भूतां ख्यातिमन्यवनोपमात् ॥ १२३
deshaallubdhakatulyena pitraa kopaatpravaasitah | avantideshaadudbhuutaam khyaatimanyavanopamaat || 123
So, wie der Jäger ihn vor Wut aus dem Wald, hat auch sein Vater ihn aus dem Land gewiesen.
Die Kunde aus dem Avanti-Land, hier mit dem anderen Wald vergleichbar,
शशाङ्कवत्यास्तत्सिंह्या इव श्रुत्वा प्रधावितः । नागशापेन वातेन भ्रष्टमन्त्रिभुजः कृतः ॥ १२४
shashaankavatyaastatsimhyaa iva shrutvaa pradhaavitah | naagashaapena vaatena bhrashtamantribhujah krtah || 124
war, als hätte er mit der Löwin auch von Shashankavati gehört. Und als er da hinrannte, riss
der Fluch des Schlangendämons ihm die Minister weg, so wie der Sturmwind seine Pfoten.
ततो विनायकेनात्र स लम्बोदररूपिणा । संघाटितामात्यभुजः प्रकृतिस्थः पुनः कृतः ॥ १२५
tato vinaayakenaatra sa lambodararuupinaa | samghaatitaamaatyabhujah prakrtisthah punah krtah || 125
Dann kam Ganesha in Gestalt des Hängebauchmannes, setzte ihm die Pfoten wieder ein - brachte ihn also wieder mit seinen Ministern zusammen - und stellte somit seinen ursprünglichen Zustand wieder her.
ततो गत्वानुभूयातिक्लेशं प्राप्तां ततोऽन्यतः । तां शशाङ्कवतीं सिंहीमादायात्रागतश्च सः ॥ १२६
tato gatvaanubhuuyaatiklesham praaptaam tato’nyatah | taam shashaankavatiim simhiimaadaayaatraagatashca sah || 126
Dann zog er weiter, erlitt schweres Ungemach, fand von anderswoher die Löwin, eigentlich Shashaankavati,
nahm sie mit sich und kehrte heim.
ततश्च निकटं प्राप्तं विद्युतारातिवारणम् । मृगान्तदत्तसिंहं तं दृष्ट्वा भार्यासमन्वितम् ॥ १२७
tatashca nikatam praaptam vidyutaaraativaaranam | mrgaantadattasimham tam drshtvaa bhaaryaasamanvitam || 127
Als der Jäger den Löwen, also Mrgaantadatta, der die von seinen Feinden vor ihm aufgetürmten Hindernisse hinweggefegt hatte, in Begleitung seiner Gattin näherkommen sah,
तत्स्वदेशवनं तस्मै समर्प्य सकलं स्वतः । तत्पिता लुब्धकनिभः स प्रयातस्तपोवनम् ॥ १२८
tatsvadeshavanam tasmai samarpya sakalam svatah | tatpitaa lubdhakanibhah sa prayaatastapovanam || 128
vermachte er, eigentlich sein Vater, ihm seinen Wald, also sein ganzes eigenes Land. Danach zog er in den Büßerhain.
इति सम्पन्नवद्भावि दर्शितं विभुना तव । तद्युष्मान्मन्त्रिणो भार्यां राज्यं चाप्स्यति वः प्रभुः ॥ १२९
iti sampannavadbhaavi darshitam vibhunaa tava | tadyushmaanmantrino bhaaryaam raajyam caapsyati vah prabhuh || 129
Somit hat Shiva dir deine Zukunft gezeigt, als hätte sie sich schon ereignet.
Euer Herr wird Euch selbst, seine Minister, Frau und Königreich zurückerhalten!“
इत्यहं मुनिवरेण बोधितस्तेन लब्धधृतिराश्रमात्ततः ।
निर्गतोऽथ शनकैरुपाव्रजन्नद्य देव मिलितस्त्वया सह ॥ १३०
ityaham munivarena bodhitastena labdhadhrtiraashramaattatah |
nirgato’tha shanakairupaavrajannadya deva militastvayaa saha || 130
So von dem Großen Einsiedler erweckt, gewann ich wieder Wagemut und verließ die Einsiedelei.
Schritt für Schritt weiterwandernd, traf ich heut mit dir, o Prinz, zusammen.
तस्मादभिमतमाप्स्यसि सचिवांल्लब्ध्वा प्रचण्डशक्तिमुखान् ।
प्रस्थानकालपूजाप्रसन्नविघ्नेश्वरो नियतम् ॥ १३२
tasmaadabhimatamaapsyasi sacivaamllabdhvaa pracandashaktimukhaan |
prasthaanakaalapuujaaprasannavighneshvaro niyatam || 132
Du wirst finden, was du suchst: Prachandashakti und die anderen Gefährten.
Ganeshas Gunst ist dir jedenfalls sicher, seit du ihn angebetet zu der Zeit, als du aufgebrochen bist.“
इति स्वसचिवात्क्षणं विमलबुद्धितः सोऽद्भुतं निशम्य परितोषवानपि मृगाङ्कदत्तः पुनः ।
विचार्य सह तेन तामपरमन्त्र्यवाप्त्यै क्रमादवन्तिनगरीं प्रति व्रजितवान्स्वकार्याय च ॥ १३२
iti svasacivaatkshanam vimalabuddhitah so’dbhutam nishamya paritoshavaanapi mrgaankadatta punah |
vicaarya saha tena taamaparamantryavaaptyai kramaadavantinagariim prati vrajitavaansvakaaryaaya ca || 132
Nachdem Mrgaankadatta Vimalabuddhis Märchenerzählung eine Weile gelauscht hatte, war er rundum zufrieden, besprach mit ihm, wie sie die anderen Minister finden würden, und ritt nach Avanti, um seine Aufgabe zu erledigen.
इति महाकविश्रीसोमदेवभट्टविरचिते कथासरित्सागरे शशाङ्कवतीलम्बके तृतीयस्तरङ्गः ।
iti mahaakavishriisomadevabhattaviracite kathaasaritsaagare shashaankavatiilambake trtiiyastarangah |
Das ist die dritte Welle im Buch Shashankavati aus dem Weltmeer zusammenströmender Erzählungen,
wie sie der Dichterfürst Somadeva Bhatta komponiert hat.
No comments:
Post a Comment