आदितस्तरङ्गः ५१ aaditastarangah 51
अलंकारवती नाम नवमो लम्बकः
alamkaaravatii naama navamo lambakah
Das 9. Buch: Alankaravati
इदं गुरुगिरीन्द्रजाप्रणयमन्दरान्दोलनात्पुरा
किल कथामृतं हरमुखाम्बुधेरुद्गतम् ।
प्रसह्य रसयन्ति ये विगतविघ्नलब्धर्द्धयो
धुरं दधति वैबुधीं भुवि भवप्रसादेन ते ॥
idam gurugiriindrajaapranayamandaraandolanaatpuraa kila kathaamrtam haramukhaambudherudgatam |
prasahya rasayanti ye vigatavighnalabdharddhayo dhuram dadhati vaibudhiim bhuvi bhavaprasaadena te ||
Also ist aus Zuneigung zu Parvati, der Tochter des Alten Bergkönigs, Shivas Mund die Erzählung entsprungen,
genau wie einst der Unsterblichkeitstrank dem vom Mandarafels aufgewühlten Urmeer.
Jene, zauberkräftig, Hindernisse zu beseitigen, rissen ihn an sich und lassen sich rühmen,
während diese durch Shivas Gnade den göttlichen Pfahl der Lebensklugheit in den Boden rammen.
प्रथमस्तरङ्गः prathamastarangah | Die erste Welle, 1. Kapitel
निशुम्भभरनम्रोर्वीखर्विताः पर्वता अपि । यं नमन्तीव नृत्यन्तं नमामस्तं विनायकम् ॥ १
nishumbhabharanamrorviikharvitaah parvataa api | yam namantiiva nrtyantam namaamastam vinaayakam || 1
Wir verneigen uns vor dem Wegräumer Ganesha, vor dem, wenn er tanzt, selbst die geschrumpften Berge
in einer unter der Last Nishumbhas geduckten Welt sich zu verneigen scheinen.
एवं वत्सेश्वरसुतः कौशाम्ब्यां भवने पितुः । वसन्विद्याधराधीशैरादावेव कृतानतिः ॥ २
evam vatseshvarasutah kaushaambyaam bhavane pituh | vasanvidyaadharaadhiishairaadaaveva krtaanatih || 2
So weilte der Sohn des Königs von Vatsa, dem jetzt Vidyadharafürsten und andere Achtung erwiesen,
zu Kaushambi im Palast seines Vaters.
नरवाहनदत्तः स कदाचिन्मृगयागतः । विवेश गोमुखसखो मुक्तसैन्यो महद्वनम् ॥ ३
naravaahanadattah sa kadaacinmrgayaagatah | vivesha gomukhasakho muktasainyo mahadvanam || 3
Eines Tages ritt Naravahanadatta zur Jagd aus. Von der Jagdgesellschaft losgelöst
drang er mit seinem Freund Gomukha in einen großen Wald vor.
स तत्र दक्षिणेनाक्ष्णा स्फुरतोक्तशुभागमः । दिव्यवीनारवोन्मिश्रमशृणोद्गीतनिःस्वनम् ॥ ४
sa tatra dakshinenaakshnaa sphuratoktashubhaagamah | divyaviinaaravonmishramashrnodgiitanihsvanam || 4
Sein zuckendes rechtes Augenlid kündete von nahendem Glück.
Bald vernahm er auch himmlischen Lautenklang im Wechsel mit leisem Gesang.
गत्वा तदनुसारेण नातिदूरं ददर्श सः । स्वयम्भ्वायतनं शैवं संयताश्वो विवेश च ॥ ५
gatvaa tadanusaarena naatiduuram dadarsha sah | svayambhvaayatanam shaivam samyataashvo vivesha ca || 5
Der Musik folgend ritt er nicht allzu weit, bis er einen Shiva geweihten Svayambhutempel sah. Er band sein Pferd an und trat ein.
तत्रोपवीणयन्तीं च देवेशं देवकन्यकाम् । अपश्यद्वरकन्याभिर्बह्वीभिः परिवारिताम् ॥ ६
tatropaviinayantiim ca devesham devakanyakaam | apashyadvarakanyaabhirbahviibhih parivaaritaam || 6
Da sah er eine himmlische Jungfrau, die von anderen prächtigen Mädchen umringt, Shiva mit ihrem Lautenspiel ein Loblied sang.
सा दृष्टा तस्य हृदयं प्रसरत्कान्तिनिर्झरा । इन्दुमूर्तिरिवाम्भोधेः क्षोभयामास तत्क्षणम् ॥ ७
saa drshtaa tasya hrdayam prasaratkaantinirjharaa | indumuurtirivaambhodheh kshobhayaamaasa tatkshanam || 7
In dem Moment, als er sie sah, hatten ihre Liebreizfluten sein Herz überwältigt,
ganz wie der Mond das Meer in Gezeiten an sich zieht.
सापि तं सरसस्निग्धमुग्धेनालोक्य चक्षुषा । तदेकगतचित्ताभूद्विस्मृतस्वरसारणा ॥ ८
saapi tam sarasasnigdhamugdhenaalokya cakshushaa | tadekagatacittaabhuudvismrtasvarasaaranaa || 8
Auch sie sah ihn aus Augen voll Leidenschaft, Zuneigung und Verschämtheit an,
in Gedanken nur noch bei ihm, sodaß sie vergaß, ihre Klänge fließen zu lassen.
नरवाहनदत्तस्य चित्तज्ञो गोमुखस्ततः । केयं कस्य सुता चेति यावत्पृच्छति तत्सखीः ॥ ९
naravaahanadattasya cittajno gomukhastatah | keyam kasya sutaa ceti yaavatprcchati tatsakhiih || 9
Gomukha, der Naravahanadattas Gedankengang kannte, fragte ihre Freundinnen dann auch gleich:
„Wer ist sie, und wessen Tochter?“
तावच्च सदृशी तस्याः पूर्वं हेमारुणप्रभा । पश्चादवततारैका प्रौढा विद्याधरी दिवः ॥ १०
taavacca sadrshii tasyaah puurvam hemaarunaprabhaa | pashcaadavatataaraikaa praudhaa vidyaadharii divah || 10
Indessen kam – rotgoldener Glanz eilte ihr voraus - eine Vidyadhari vom Himmel herabgeschwebt.
Sie sah ihr ähnlich, doch war sie von reiferer Schönheit.
सा चावतीर्य कन्यायास्तस्याः पार्श्व उपाविशत् । कन्याप्युत्थाय सा तस्याः पादयोरपतत्तदा ॥ ११
saa caavatiirya kanyaayaastasyaah paarshva upaavishat | kanyaapyutthaaya saa tasyaah paadayorapatattadaa || 11
Als sie gelandet war, ließ sie sich neben dem Mädchen nieder. Die Jungfrau aber stand auf und fiel ihr zu Füßen.
सर्वविद्याधराधीशं निर्विघ्नं पतिमाप्नुहि । इति प्रौढापि सा तस्याः कन्याया आशिषं ददौ ॥ १२
sarvavidyaadharaadhiisham nirvighnam patimaapnuhi | iti praudhaapi saa tasyaah kanyaayaa aashisham dadau || 12
„Nimm dir völlig ungezwungen einen Herrscher über alle Vidyadharas zum Ehemann!“
So segnete die Reife wiederum die Jungfrau.
नरवाहनदत्तोऽथ तामुपेत्य प्रणम्य च । दत्ताशिषं पर्यपृच्छत्सौम्यां विद्याधरीं शनैः ॥ १३
naravaahanadatto’tha taamupetya pranamya ca | dattaashisham paryaprcchatsaumyaam vidyaadhariim shanaih || 13
Da trat Naravahanadatta auf die milde lächelnde Vidyadhari zu und verneigte sich.
Nachdem sie ihn gesegnet hatte, fragte er sie vorsichtig:
केयं कन्या भवत्यम्ब तव का कथ्यतामिति । ततो विद्याधरी सा तमुवाच शृणु वच्म्यदः ॥ १४
keyam kanyaa bhavatyamba tava kaa kathyataamiti | tato vidyaadharii saa tamuvaaca shrnu vacmyadah || 14
„Wer ist das Mädchen, das zu dir gehört? Erzähl es mir, Mutter.“ Darauf sagte die Vidyadhari: „Hör zu. Dann sag ich’s dir gleich.
अस्ति गौरीगुरो शैले श्रीसुन्दरपुरं पुरम् । आस्तेऽलम्कारशीलाख्यस्तत्र विद्याधरेश्वरः ॥ १५
asti gauriiguro shaile shriisundarapuram puram | aaste’lamkaarashiilaakhyastatra vidyaadhareshvarah || 15
Auf einem Berg im Himalaya, dem Vater der Gauri, liegt die Stadt Sundarapura. In dieser lebt der Vidyadharafürst Alankarashila.
तस्योदारगुणस्यास्ति महिषी काञ्चनप्रभा । तस्यां तस्य च कालेन राज्ञः सूनुरजायत ॥ १६
tasyodaaragunasyaasti mahishii kaancanaprabhaa | tasyaam tasya ca kaalena raajnah suunurajaayata || 16
Dieser edel gesonnene König hatte eine Gattin, Kancanaprabha, welche ihm nach einiger Zeit einen Sohn gebar.
एष धर्मपरो भावीत्यादिष्टमुमया यदा । स्वप्ने तदा धर्मशीलं नाम्ना तमकरोत्पिता ॥ १७
esha dharmaparo bhaaviityaadishtamumayaa yadaa | svapne tadaa dharmashiilam naamnaa tamakarotpitaa || 17
Als Umaa ihm einst im Traum prophezeite, daß dieser an den Dharma, die Gerechtigkeit, gebunden war,
gab er ihm den Namen Dharmashila.
क्रमेण यौवनप्राप्तं धर्मशीलं स तं सुतम् । राजा संयोज्य विद्याभिर्यौवराज्येऽभिषिक्तवान् ॥ १८
kramena yauvanapraaptam dharmashiilam sa tam sutam | raajaa samyojya vidyaabhiryauvaraajye’bhishiktavaan || 18
Mit der Zeit wuchs dieser Junge zum Jugendlichen heran. Der König unterzog ihn einer wissenschaftlichen Ausbildung
und bestimmte ihn zum Kronprinzen.
ततः स यौवराज्यस्थो धर्मैकपरमो वशी । अरञ्जयद्धर्मशीलः पितुराभ्यधिकं प्रजाः ॥ १९
tatah sa yauvaraajyastho dharmaikaparamo vashii | aranjayaddharmashiilah pituraabhyadhikam prajaah || 19
Dharmashila, dessen innigster Wunsch einzig die Gerechtigkeit war,
begeisterte als Kronprinz die Untertanen noch mehr als sein Vater.
ततोऽलंकारशीलस्य राज्ञः सा काञ्चनप्रभा । अन्तर्वत्नी सती राज्ञी तस्य सूते स्म कन्यकाम् ॥ २०
tato’lamkaarashiilasya raajnah saa kaancanaprabhaa | antarvatnii satii raajnii tasya suute sma kanyakaam || 20
Da wurde König Alankarashilas Gemahlin Kancanaprabha erneut schwanger und gebar ein Töchterlein.
नरवाहनदत्तस्य भार्यैषा चक्रवर्तिनः । कन्या भवित्रीति तदा दिव्या वागुदघोषयत् ॥ २१
naravaahanadattasya bhaaryaishaa cakravartinah | kanyaa bhavitriiti tadaa divyaa vaagudaghoshayat || 21
„Dieses Mädchen wird die Frau des Kaisers Naravahanadatta sein!“ kündete eine Stimme vom Himmel herab.
ततोऽत्र तेनालंकारवतीति कृतनामिका । पित्रा क्रमेणावर्धिष्ट बाला शशिकलेव सा ॥ २२
tato’tra tenaalamkaaravatiiti krtanaamikaa | pitraa kramenaavardhishta baalaa shashikaleva saa || 22
Daraufhin wurde sie von ihrem Vater Alankaravati genannt. So wuchs das Kind allmählich heran wie vom Hasenmond ein Strahl.
कालेन यौवनस्था च प्राप्तविद्या निजात्पितुः । तत्तदायतनं शम्भोर्भक्त्या भ्रमितुमुद्यता ॥ २३
kaalena yauvanasthaa ca praaptavidyaa nijaatpituh | tattadaayatanam shambhorbhaktyaa bhramitumudyataa || 23
Mit der Zeit zur jungen Frau gereift, erwarb sie Bildung von ihrem eigenen Vater.
Von der Hingabe an den gnädigen Shiva erhoben, wanderte sie von einem seiner Tempel zum anderen.
तावच्च धर्मशीलोऽस्य भ्राता शान्तो युवापि सन् । रहोऽलंकारशीलं तं पितरं स्वं व्यजिज्ञपत् ॥ २४
taavacca dharmashiilo’sya bhraataa shaanto yuvaapi san | raho’lamkaarashiilam tam pitaram svam vyajijnapat || 24
Derweil ließ Dharmashila, abgeklärt obwohl noch jung, seinen Vater Alankarashila im Vertrauen wissen:
न मां भोगा इमे तात प्रीणन्ति क्षणभङ्गुराः । किं तदस्ति हि संसारे पर्यन्तविरसं न यत् ॥ २५
na maam bhogaa ime taata priinanti kshanabhanguraah | kim tadasti hi samsaare paryantavirasam na yat || 25
„Diese vorübergehenden Schwärmerein, o Vater, freun mich nicht. Gibt‘s in dieser Welt denn, was zum Schluß nicht fade wird?
तथा चैतत्त्वया किं न श्रुतं व्यासमुनेर्वचः । सर्वे क्षयान्ता निचयाः पतनान्ताः समुच्छ्रयाः ॥ २६
tathaa caitattvayaa kim na shrutam vyaasamunervacah | sarve kshayaantaa nicayaah patanaantaah samucchrayaah || 26
Hast du nicht gehört, was der Weise Vyaasa dazu sagt: ‚Alle Anhäufungen zerfallen zum Schluss, alles Überhöhte stürzt,
संयोगा विप्रयोगान्ता मरणान्तं हि जीवितम् ॥ तदेषु का रतिस्तात नश्वरेषु मनस्विनाम् ॥ २७
samyogaa viprayogaantaa maranaantam hi jiivitam || tadeshu kaa ratistaata nashvareshu manasvinaam || 27
alle Verbindungen lösen am Ende sich auf, das Leben geht mit dem Sterben zu Ende.‘
Wie können gebildete Menschen Lust an leicht verderblichen Dingen haben?
परत्र च सहायान्ति न भोगा नार्थसंचयाः । एकस्तु बान्धवो धर्मो न जहाति पदात्पदम् ॥ २८
paratra ca sahaayaanti na bhogaa naarthasamcayaah | ekastu baandhavo dharmo na jahaati padaatpadam || 28
Außerdem begleiten weder die Freuden noch Haufen von Geld dich in die nächste Welt.
Allein Rechtschaffenheit ist ein Freund, der keinen Schritt von dir weicht.
तस्माद्वनाय गत्वाहं साधयाम्युत्तमं तपः । आसादयेयं तद्येन शाश्वतं परमं पदम् ॥ २९
tasmaadvanaaya gatvaaham saadhayaamyuttamam tapah | aasaadayeyam tadyena shaashvatam paramam padam || 29
Darum will ich in den Büßerhain ziehen und extreme Entbehrungen auf mich nehmen.
Durch sie werde ich bleibende Glückseligkeit finden.“
इत्युक्तवन्तं तं पुत्रं धर्मशीलं समाकुलः । राजालंकारशीलोऽथ वक्ति स्मोदश्रुलोचनः ॥ ३०
ityuktavantam tam putram dharmashiilam samaakulah | raajaalamkaarashiilo’tha vakti smodashrulocanah || 30
Nachdem sein Sohn Dharmashila so geredet hatte, war König Alankarashila entsetzt.
Ihm stiegen Tränen in die Augen, als er sprach:
बालस्यैव तवाकाण्डे कोऽयं पुत्र मतिभ्रमः । उपयुक्ते हि तारुण्ये प्रशमः सद्भिरिष्यते ॥ ३१
baalasyaiva tavaakaande ko’yam putra matibhramah | upayukte hi taarunye prashamah sadbhirishyate || 31
„Was für eine weithergeholte geistige Verirrung ist das, mein Junge? Du bist doch noch ein Kind!
Edle Menschen finden Frieden, nachdem sie ihre Jugend ausgekostet haben.
कृतदारस्य धर्मेण राज्यं पालयतस्तव । भोगान्भोक्तुमयं कालो न वैराग्यस्य साम्प्रतम् ॥ ३२
krtadaarasya dharmena raajyam paalayatastava | bhogaanbhoktumayam kaalo na vairaagyasya saampratam || 32
Jetzt ist die Zeit, dir eine Frau zu nehmen, dein Reich gerecht zu regieren und die Freuden der Welt zu genießen!
Nicht der Welt zu entsagen!“
एतत्पितुर्वचः श्रुत्वा धर्मशीलोऽभ्यधात्पुनः । न शमाशमयोरत्र नियमोऽस्ति वयःकृतः ॥ ३३
etatpiturvacah shrutvaa dharmashiilo’bhyadhaatpunah | na shamaashamayoratra niyamo’sti vayahkrtah || 33
Dharmashila hörte die Worte des Vaters, widersprach jedoch:
„Seelenfrieden oder innere Unruhe kann man nicht vom Alter abhängig machen.
ईश्वरानुगृहीतो हि कश्चिद्बालोऽपि शाम्यति । वृद्धोऽपि न शमं याति कश्चित्कापुरुषः पुनः ॥ ३४
iishvaraanugrhiito hi kashcidbaalo’pi shaamyati | vrddho’pi na shamam yaati kashcitkaapurushah punah || 34
Jeder, sogar ein Kind, kann zur Ruhe finden, wenn er vom Herrgott gefördert wird.
Kein elender Wicht aber findet Frieden, und sei er noch so alt.
न च राज्ये रतिर्मेऽस्ति न वा दारपरिग्रहे । ममैतज्जीवितफलं यच्छिवाराधनं तपः ॥ ३५
na ca raajye ratirme‘sti na vaa daaraparigrahe | mamaitajjiivitaphalam yacchivaaraadhanam tapah || 35
Ich hab auch keine Lust auf ein Königreich oder mich mit Weibern zu umgeben.
Mein Lohn in diesem Leben sei der Gottesdienst an Shiva - Bußetun.“
इति ब्रुवाणं यत्नेनाप्यनिवार्यमवेक्ष्य तम् । पितालंकारशीलोऽसौ विमुच्याश्रूण्यभाषत ॥ ३६
iti bruvaanam yatnenaapyanivaaryamavekshya tam | pitaalamkaarashiilo’sau vimucyaashruunyabhaashata || 36
Als er das sagte, merkte Vater Alankarashila, daß er ihn selbst mit Kraftaufwand nicht umstimmen würde.
Er gab den Tränen freien Lauf und sprach:
यदि यूनोऽपि ते पुत्र वैराग्यमिदमीदृशम् । नास्ति वृद्धस्य मे तत्किमहमप्याश्रये वनम् ॥ ३७
yadi yuuno’pi te putra vairaagyamidamiidrsham | naasti vrddhasya me tatkimahamapyaashraye vanam || 37
„Wenn schon ein junger Mann wie du, mein Sohn, dermaßen leidenschaftslos ist – warum bin ich, ein Greis, es nicht?
Auch ich werde mich wohl in den Wald zurückziehen.“
इत्युक्त्वा मर्त्यलोकं च गत्वा भारायुतं ददौ । ब्राह्मणेभ्यो दरिद्रेभ्यो रत्नानां काञ्चनस्य च ॥ ३८
ityuktvaa martyalokam ca gatvaa bhaaraayutam dadau | braahmanebhyo daridrebhyo ratnaanaam kaancanasya ca || 38
Sprach’s und ging in die Welt der Sterblichen, wo er den Brahmanen und den Armen tonnenweise Gold und Edelsteine überließ.
एत्य च स्वपुरं भार्यामवोचत्काञ्चनप्रभाम् । त्वया मदाज्ञयेहैव स्थातव्यं नगरे निजे ॥ ३९
etya ca svapuram bhaaryaamavocatkaancanaprabhaam | tvayaa madaajnayehaiva sthaatavyam nagare nije || 39
Dann ritt er in seine Stadt und sagte zu seiner Frau Kancanaprabha: „Du bleibst – so mein Befehl – hier in deiner Heimatstadt,
रक्षालंकारवत्येषा कन्या पूर्णे च वत्सरे । अस्ति वैवाहलग्नोऽस्यास्थितावद्यतने शुभः ॥ ४०
rakshaalamkaaravatyeshaa kanyaa puurne ca vatsare | asti vaivaahalagno’syaasthitaavadyatane shubhah || 40
wo du auf deine Tochter Alankaravati aufpasst. Heute in einem Jahr ist der für ihre Hochzeit günstige Tag.
नरवाहनदत्ताय दास्याम्येतामहं तदा । स चक्रवर्ती जामाता पास्यतीदं पुरं च नः ॥ ४१
naravaahanadattaaya daasyaamyetaamaham tadaa | sa cakravartii jaamaataa paasyatiidam puram ca nah || 41
Da will ich sie dem Naravahanadatta zur Frau geben. Dieser mein Schwiegersohn ist der Kaiser und wird unsere Stadt regieren.“
इत्युक्त्वा दत्तशपथां भार्यां राजा निवर्त्य सः । असुतां विलपन्तीं तां सपुत्रः शिश्रिये वनम् ॥ ४२
ityuktvaa dattashapathaam bhaaryaam raajaa nivartya sah | asutaam vilapantiim taam saputrah shishriye vanam || 42
Auf diese Worte ließ er seine Frau schwören und schickte sie, die ohne ihren Sohn Wehklagende, davon.
Der König selbst zog sich mit seinem Sohn in den Wald zurück.
सा तु स्वपुरमध्यास्त तद्भार्या काञ्चनप्रभा । दुहित्रा सह साध्वी स्त्री भर्ताज्ञां का हि लङ्घयेत् ॥ ४३
saa tu svapuramadhyaasta tadbhaaryaa kaancanaprabhaa | duhitraa saha saadhvii strii bhartaajnaam kaa hi langhayet || 43
Seine Frau Kancanaprabha aber blieb mit ihrer Tochter in der Residenzstadt.
Welche gute Frau würde sich über den Befehl ihres Ehemannes hinwegsetzen?
तत्सुताथ तया मात्रा सह स्नेहानुयातया । अलंकारवती भ्रान्ता बहून्यायतनानि च ॥ ४४
tatsutaatha tayaa maatraa saha snehaanuyaatayaa | alamkaaravatii bhraantaa bahuunyaayatanaani ca || 44
Später wanderte, von ihrer Mutter liebevoll begleitet, Tochter Alankaravati viele Tempel ab.
एकदा तां च वक्ति स्म विद्या प्रज्ञप्तिसंज्ञिका । कश्मीरेषु स्वयम्भूनि गत्वा क्षेत्राणि पूजय ॥ ४५
ekadaa taam ca vakti sma vidyaa prajnaptisamjnikaa | kashmiireshu svayambhuuni gatvaa kshetraani puujaya || 45
Eines Tages sprach die Wissenschaft Prajnapti „Unterrichtung“ mit Namen zu ihr:
„Geh zu den Shivatempeln in Kashmir und opfere da!
नरवाहनदत्तं हि निर्विघ्नं तं पतिं ततः । सर्वविद्याधरेन्द्रैकचक्रवर्तिनमाप्स्यसि ॥ ४६
naravaahanadattam hi nirvighnam tam patim tatah | sarvavidyaadharendraikacakravartinamaapsyasi || 46
So wirst du Naravahanadatta, den Kaiser der Vidyadharafürsten, zum Ehemann erhalten, ohne daß dich jemand stört.“
इत्युक्त्वा विद्यया गत्वा कश्मीरान्सा समातृका । अलंकारवती शम्भुं पुण्यक्षेत्रेष्वपूजयत् ॥ ४७
ityuktvaa vidyayaa gatvaa kashmiiraansaa samaatrkaa | alamkaaravatii shambhum punyakshetreshvapuujayat || 47
Nach dieser Empfehlung der Vidyadevi zog Alankaravati in Begleitung ihrer Mutter nach Kashmir
und betete an segensreichen Orten zu Shiva:
नन्दिक्षेत्रे महादेवगिरावमरपर्वते । सुरेश्वर्याद्रिषु तथा विजये कपटेश्वरे ॥ ४८
nandikshetre mahaadevagiraavamaraparvate | sureshvaryaadrishu tathaa vijaye kapateshvare || 48
in Nandikshetra, in Mahadevagiri, Amaraparvata, in den Bergen von Sureshvari, in Vijaya und Kapateshvara.
एवमादिषु सम्पूज्य क्षेत्रेषु गिरिजापतिम् । विद्याधरेन्द्रकन्या सा तन्माता चागते गृहान् ॥ ४९
evamaadishu sampuujya kshetreshu girijaapatim | vidyaadharendrakanyaa saa tanmaataa caagate grhaan || 49
So beteten sie an diesen und anderen Heiligtümern zum Gatten der Tochter des Berges.
Danach kehrten die Vidyadharatochter und ihre Mutter zu sich nach Hause zurück.
तामेतां विद्ध्यलंकारवतीं सुभग कन्यकाम् । तां च मातरमेतस्या विद्धि मां काञ्चनप्रभाम् ॥ ५०
taametaam viddhyalamkaaravatiim subhaga kanyakaam | taam ca maatarametasyaa viddhi maam kaancanaprabhaam || 50
Wisse, holder Jüngling, die junge Frau hier ist Alankaravati. Wisse auch, daß ich ihre Mutter Kancanaprabha bin.
अद्य चैषा ममानुक्त्वैवागतेमं शिवालयम् । ततः प्रज्ञप्तिविद्यातो विज्ञायाहमिहागता ॥ ५१
adya caishaa mamaanuktvaivaagatemam shivaalayam | tatah prajnaptividyaato vijnaayaahamihaagataa || 51
Heut ging sie, ohne mir etwas zu sagen, in diesen Shivatempel.
Ich erfuhr von Wissenschaft Prajnapti davon und kam auch gleich her.
तन्मुखादेव च ज्ञातस्त्वमपीहागतो मया । तदेतां देवतादिष्टामुपयच्छस्व मे सुताम् ॥ ५२
tanmukhaadeva ca jnaatastvamapiihaagato mayaa | tadetaam devataadishtaamupayacchasva me sutaam || 52
Aus ihrem Munde weiß ich auch, daß du hier bist. Also heirate meine dir von der Gottheit zur Frau bestimmte Tochter.
प्रातश्च सोऽस्याः पित्रोक्तः प्राप्तो वैवाहवासरः । तदद्य पुत्र कौशाम्बीं स्वामेव नगरीं व्रज ॥ ५३
praatashca so’syaah pitroktah praapto vaivaahavaasarah | tadadya putra kaushaambiim svaameva nagariim vraja || 53
Morgen erfüllt sich das von ihrem Vater verkündete Jahr bis zur Heirat.
Reite gleich heute noch, mein Sohn, in deine Stadt Kaushambi.
आवामितश्च गच्छावः प्रातरेत्य तपोवनात् । राजालंकारशीलस्ते दास्यत्येतां सुतां स्वयम् ॥ ५४
aavaamitashca gacchaavah praataretya tapovanaat | raajaalamkaarashiilaste daasyatyetaam sutaam svayam || 54
Auch wir brechen jetzt von hier auf. Morgen kommt König Alankarashila aus seinem Büßerhain zurück
und gibt dir persönlich seine Tochter zur Frau.“
एवं तयोक्तेऽलंकारवत्यास्तस्याश्च तस्य च । नरवाहनदत्तस्य काप्यवस्था द्वयोरभूत् ॥ ५५
evam tayokte’lamkaaravatyaastasyaashca tasya ca | naravaahanadattasya kaapyavasthaa dvayorabhuut || 55
Kaum hatte sie das ausgesprochen, verfielen Alankaravati und Naravahanadatta beide in tiefe Schwermut.
अन्योन्यरजनीमात्रविश्लेषासहनात्मनोः । चक्राह्वयोरिवासन्ने दिनान्ते साश्रुनेत्रयोः ॥ ५६
anyonyarajaniimaatravishleshaasahanaatmanoh | cakraahvayorivaasanne dinaante saashrunetrayoh || 56
Für eine Nacht voneinander getrennt zu sein, würden sie nicht ertragen, und kamen sich vor wie zwei Rostgänse,
wenn der Abend naht. Und sie weinten gar bitterlich.
दृष्ट्वा तौ तादृशौ द्वावप्यवादीत्काञ्चनप्रभा । किमेकरात्रिविश्लेषे ह्यधैर्यं युवयोरिदम् ॥ ५७
drshtvaa tau taadrshau dvaavapyavaadiitkaancanaprabhaa | kimekaraatrivishleshe hyadhairyam yuvayoridam || 57
Als Kancanaprabha die beiden in dem Zustand sah, fragte sie: „Was seid ihr schon bei einer Nacht der Trennung so mutlos?
अनिश्चितावधिं धीराः सहन्ते विरहं चिरम् । श्रूयतां रामभद्रस्य सीतादेव्यास्तथा कथा ॥ ५८
anishcitaavadhim dhiiraah sahante viraham ciram | shruuyataam raamabhadrasya siitaadevyaastathaa kathaa || 58
Die Beherzten erdulden lange Trennung bei ungewissem Ende.
Hört dazu die Geschichte von Rama dem Glücklichen, und seiner Sitadevi:
राज्ञो दशरथस्यासीदयोध्याधिपतेः सुतः । रामो भरतशत्रुघ्नलक्ष्मणानां पुराग्रजः ॥ ५९
raajno dasharathasyaasiidayodhyaadhipateh sutah | raamo bharatashatrughnalakshmanaanaam puraagrajah || 59
König Dasharatha, der Herrscher über Ayodhya, hatte einen Sohn – Rama,
vor Bharata, Shatrughna und Lakshmana der Erstgeborene.
विष्णोरवततारांशो रावणोच्छेदनाय यः । सीता तस्याभवद्भार्या प्राणेशा जनकात्मजा ॥ ६०
vishnoravatataaraamsho raavanocchedanaaya yah | siitaa tasyaabhavadbhaaryaa praaneshaa janakaatmajaa || 60
In ihm war ein Teil Vishnus herabgestiegen, um Ravana zu zerstören.
Er hatte eine Frau, Sita, Janakas Tochter und die Liebe seines Lebens.
स पित्रा भरतन्यस्तराज्येन विधियोगतः । प्रेषितोऽभूद्वनं साकं सीतया लक्ष्मणेन च ॥ ६१
sa pitraa bharatanyastaraajyena vidhiyogatah | preshito’bhuudvanam saakam siitayaa lakshmanena ca || 61
Wie die Vorsehung es wollte, wälzte Dasharatha sein Reich auf Bharata ab
und schickte Rama mit Sita und Lakshmana in den Urwald.
तत्र तस्याहरत्सीतां मायया रावणः प्रियाम् । निनाय च पुरीं लङ्कां पथि हत्वा जटायुषम् ॥ ६२
tatra tasyaaharatsiitaam maayayaa raavanah priyaam | ninaaya ca puriim lankaam pathi hatvaa jataayusham || 62
Dort entführte Ravana mit List und Tücke seine geliebte Sita und verschleppte sie in die Stadt Lanka,
nicht ohne unterwegs Jataayus zu erschlagen, den König der Geier.
ततः स रामो विरही सुग्रीवं बालिनो वधात् । स्वीकृत्य मारुतिं प्रेष्य तत्प्रवृत्तिमबुध्यत ॥ ६३
tatah sa raamo virahii sugriivam baalino vadhaat | sviikrtya maarutim preshya tatpravrttimabudhyata || 63
Dann schloss der einsame Rama Freundschaft mit Sugriva, nachdem er Balin, den geschwänzten Teufel, erschlagen hatte.
Er entsandte Hanuman, um mehr über Sitas Verbleib zu erfahren.
गत्वा च सागरे सेतुं बद्ध्वा हत्वा च रावणम् । लङ्कां विभीषणे न्यस्य सीतां प्रत्याजहार सः ॥ ६४
gatvaa ca saagare setum baddhvaa hatvaa ca raavanam | lankaam vibhiishane nyasya siitaam pratyaajahaara sah || 64
Er baute eine Brücke, gelangte so übers Meer und erschlug Ravana. Lanka übergab er an Vibhiishana und holte sich Sita zurück.
अथावृत्तस्य वनतः शासतो भरतार्पितम् । तस्य राज्यमयोध्यायां सीता गर्भमधत्त सा ॥ ६५
athaavrttasya vanatah shaasato bharataarpitam | tasya raajyamayodhyaayaam siitaa garbhamadhatta saa || 65
Er kehrte also aus dem Wald zurück und Bharata übereignete ihm sein Königreich.
Während er in Ayodhya regierte, wurde Sita von ihm schwanger.
तावच्चात्र प्रजाचेष्टां ज्ञातुमल्पपरिच्छदः । स्वैरं परिभ्रमन्नेकं सोऽपश्यत्पुरुषं प्रभुः ॥ ६६
taavaccaatra prajaaceshtaam jnaatumalpaparicchadah | svairam paribhramannekam so’pashyatpurusham prabhuh || 66
Einmal spazierte der König mit kleinem Gefolge umher, das Treiben seiner Untertanen zu studieren. Da sah er einen Mann,
हस्ते गृहीत्वा गृहिणीं निरस्यन्तं निजाद्गृहात् । परस्येयं गृहमगादिति दोषानुकीर्तनात् ॥ ६७
haste grhiitvaa grhiniim nirasyantam nijaadgrhaat | parasyeyam grhamagaaditi doshaanukiirtanaat || 67
der seine Frau am Arm gepackt haltend aus dem Haus zerrte und ihre Schandtat verkündend rief:
„Sie ist ins Haus eines andern gegangen!“
रक्षोगृहोषिता सीता रामदेवेन नोज्झिता । अयमभ्यधिको यो मामुज्झति ज्ञातिवेश्मगाम् ॥ ६८
rakshogrhoshitaa siitaa raamadevena nojjhitaa | ayamabhyadhiko yo maamujjhati jnaativeshmagaam || 68
„Gott Rama hat Sita nicht verstoßen, obwohl sie im Haus des Teufels weilte. Der hier meint, er sei was Besseres
wenn er mich verstößt, wo ich nur im Haus eines guten Freundes war!“,
इति तद्गृहिणीं तां च ब्रुवतीं तं निजं पतिम् । रामो राजा स शुश्राव खिन्नश्चाभ्यन्तरं ययौ ॥ ६९
iti tadgrhiniim taam ca bruvatiim tam nijam patim | raamo raajaa sa shushraava khinnashcaabhyantaram yayau || 69
hörte König Rama diese Hausfrau zu ihrem Ehemanne sagen. Da ging er betrübt zurück nach Haus.
लोकापवादभीतश्च सीतां तत्याज तां वने । सहते विरहक्लेशं यशस्वी नायशः पुनः ॥ ७०
lokaapavaadabhiitashca siitaam tatyaaja taam vane. Sahate virahaklesham yashasvii naayashah punah || 70
Des Volkes üble Nachrede fürchtend, verbannte er Sita in den Wald.
Den Trennungsschmerz erträgt ein berühmter Mann eher als Verachtung.
सा च गर्भालसा दैवाद्वल्मीकेः प्रापदाश्रमम् । तेनर्षिणा समाश्वास्य तत्रैव ग्राहिता स्थितिम् ॥ ७१
saa ca garbhaalasaa daivaadvalmiikeh praapadaashramam | tenarshinaa samaashvaasya tatraiva graahitaa sthitim || 71
Zufällig gelangte die von ihrer Schwangerschaft Ermattete in Valmiikis Einsiedelei.
Der Rishi beruhigte sie und ließ sie bei sich einziehen.
नूनं सीता सदोषेयं त्यक्ता भर्त्रान्यथा कथम् । तदेतद्दर्शनान्नित्यं पापं संक्रामतीह नः ॥ ७२
nuunam siitaa sadosheyam tyaktaa bhartraanyathaa katham | tadetaddarshanaannityam paapam samkraamatiiha nah || 72
„Natürlich ist diese Sita schuldig! Wie sonst konnte ihr Mann sie verstoßen?
Schon weil wir sie gesehen haben, wird ewige Verunreinigung uns hier befallen.
वाल्मीकिः कृपया चैनां निर्वासयति नाश्रमात् । एतद्दर्शनजं पापं तपसा च व्यपोहति ॥ ७३
vaalmiikih krpayaa cainaam nirvaasayati naashramaat | etaddarshanajam paapam tapasaa ca vyapohati || 73
Valmiki wird sie aus Mitleid nicht aus der Einsiedelei entfernen. Und die aus ihrem Anblick erwachsende
Unreinheit wischt der mit seiner Entsagungshaltung wieder weg.
तदेत यावद्गच्छामो द्वितीयं कंचिदाश्रमम् । इति सम्मन्त्रयामासुस्तत्रान्ये मुनयस्तदा ॥ ७४
tadeta yaavadgacchaamo dvitiiyam kamcidaashramam | iti sammantrayaamaasustatraanye munayastadaa || 74
Also lasst uns in irgendeinen anderen Ashram umziehen!“ Das beratschlagten die anderen Eremiten am Ort.
तद्बुद्ध्वा तान्स वाल्मीकिरब्रवीन्नात्र संशयः । शुद्धैषा प्रणिधानेन मया दृष्टा द्विजा इति ॥ ७५
tadbuddhvaa taansa vaalmiikirabraviinnaatra samshayah | shuddhaishaa pranidhaanena mayaa drshtaa dvijaa iti || 75
Als Valmiki davon erfuhr, sagte er: „Brahmanen! Hier sind Zweifel unangebracht.
Sie ist rein. Das habe ich in tiefer Versenkung erkannt.“
तथाप्यप्रत्ययस्तेषां यदा सीता तदाभ्यधात् । भगवन्तो यथा वित्थ तथा शोधयतेह माम् ॥ ७६
tathaapyapratyayasteshaam yadaa siitaa tadaabhyadhaat | bhagavanto yathaa vittha tathaa shodhayateha maam || 76
Die Einsiedler aber blieben mißtrauisch. Da sprach Sita zu ihnen: „Meine Herren, stellt mich gleich hier auf die Probe!
Davon versteht ihr doch was!
अशुद्धायाः शिरश्छेदनिग्रहः क्रियतां मम । तच्छ्रुत्वा जातकरुणा जगदुर्मुनयोऽत्र ते ॥ ७७
ashuddhaayaah shirashchedanigrahah kriyataam mama | tacchrutvaa jaatakarunaa jagadurmunayo’tra te || 77
Sollte ich unkeusch sein, dann bestraft mich und hackt mir den Kopf ab!“
Als die Einsiedler das hörten, regte sich ihr Mitleid, und sie riefen:
अस्त्यत्र टीटिभसरोनाम तीर्थं महद्वने । टीटिभी हि पुरा कापि भर्त्रान्यासङ्गशङ्किना ॥ ७८
astyatra tiitibhasaronaama tiirtham mahadvane | tiitibhii hi puraa kaapi bhartraanyaasangashankinaa || 78
„Hier in der großen Einöde liegt ein Wallfahrtsort, der Tiitibhasee. Tiitibhi war eine Frau,
die einst von ihrem Mann verdächtigt worden war, bei einem anderen gelegen zu haben.
मिथ्यैव दूषिता साध्वी चक्रन्दाशरणा भुवम् । लोकपालांश्च तैस्तस्याः शुद्ध्यर्थं तद्विनिर्मितम् ॥ ७९
mithyaiva duushitaa saadhvii cakrandaasharanaa bhuvam | lokapaalaamshca taistasyaah shuddhyartham tadvinirmitam || 79
Zu Unrecht beschuldigt, rief die gute Frau Göttin Erde und die Welthüter um Hilfe an.
Die gewährten sie auch, indem sie ihre Unschuld feststellten.
तत्रैषा राघववधूः परिशुद्धिं करोति नः । इत्युक्त्वद्भिस्तैः साकं जानकी तत्सरो ययौ ॥ ८०
tatraishaa raaghavavadhuuh parishuddhim karoti nah | ityuktvadbhistaih saakam jaanakii tatsaro yayau || 80
Da soll die Frau des Raghu-Sohnes uns ihre Unschuld beweisen!“
Als sie das beschlossen hatten, ging Janakas Tochter mit ihnen an den See.
यद्यार्यपुत्रादन्यत्र न स्वप्नेऽपि मनो मम । तदुत्तरेयं सरसः पारमम्ब वसुंधरे ॥ ८१
yadyaaryaputraadanyatra na svapne’pi mano mama | taduttareyam sarasah paaramamba vasumdhare || 81
„Mutter Erde! Wenn ich nicht mal im Traum an einen anderen als meinen Mann gedacht habe,
dann gehe ich zu Fuß ans andere Ufer des Sees.“
इत्युक्त्वैव प्रविष्टा च तस्मिन्सरसि सा सती । नीता च पारमुत्सङ्गे कृत्वाविर्भूतया भुवा ॥ ८२
ityuktvaiva pravishtaa ca tasminsarasi saa satii | niitaa ca paaramutsange krtvaavirbhuutayaa bhuvaa || 82
Mit diesen Worten ging die Brave ins Wasser. Da erschien die Erdgöttin,
setzte sie sich auf den Schoß und brachte sie ans andere Ufer.
ततस्तां ते महासाध्वीं प्रणेमुर्मुनयोऽखिलाः । राघवं शप्तुमैच्छंश्च तत्परित्यागमन्युना ॥ ८३
tatastaam te mahaasaadhviim pranemurmunayo’khilaah | raaghavam shaptumaicchamshca tatparityaagamanyunaa || 83
Danach verneigten sich alle Einsiedler vor der musterhaft Gattentreuen.
Sie wollten Rama schon aus Wut verfluchen dafür, daß er sie verstoßen hatte.
युष्माभिरार्यपुत्रस्य न ध्यातव्यममङ्गलम् । शप्तुमर्हथ मामेव पापामञ्जलिरेष वः ॥ ८४
yushmaabhiraaryaputrasya na dhyaatavyamamangalam | shaptumarhatha maameva paapaamanjaliresha vah || 84
„Hegt gegen meinen Mann keine bösen Absichten, ich flehe euch an, verflucht lieber mich, die Unreine!“
इति यद्वारयामास सीता तान्सा पतिव्रता । तेन ते मुनयस्तुष्टास्तस्याः पुत्राशिषं ददुः ॥ ८५
iti yadvaarayaamaasa siitaa taansaa pativrataa | tena te munayastushtaastasyaah putraashisham daduh || 85
Damit hielt Sita, die Gattentreue, die Einsiedler davon ab. Die waren darum hocherfreut
und spendeten ihr den Segen einer Sohngeburt.
ततः सा तत्र तिष्ठन्ती समये सुषुवे सुतम् । तं च नाम्ना लवं चक्रे स वाल्मीकिमुनिः शिशुम् ॥ ८६
tatah saa tatra tishthantii samaye sushuve sutam | tam ca naamnaa lavam cakre sa vaalmiikimunih shishum || 86
Sie verweilte dort und brachte zu gegebener Zeit einen Sohn zur Welt. Der Eremit Valmiki gab dem Kind den Namen Lava.
बालमादाय तं तस्यां गतायां स्नातुमेकदा । तेन शून्यं तदुटजं दृष्ट्वा सोऽचिन्तयन्मुनिः ॥ ८७
baalamaadaaya tam tasyaam gataayaam snaatumekadaa | tena shuunyam tadutajam drshtvaa so’cintayanmunih || 87
Einmal ging sie zum Baden und nahm den Jungen mit sich. Als Valmiki die leere Hütte sah, überlegte er:
स्थापयित्वार्भकं याति स्नातुं सा तत्क्व सोऽर्भकः । नीतः स श्वापदेनेह नूनमन्यं सृजामि तत् ॥ ८८
sthaapayitvaarbhakam yaati snaatum saa tatkva so’rbhakah | niitah sa shvaapadeneha nuunamanyam srjaami tat || 88
„Sie läßt ihn doch sonst immer hier, wenn sie baden geht. Also wo ist der Junge?
Den hat bestimmt der Wolf geholt! Ich erschaff sofort einen neuen,
स्नात्वागतान्यथा सीता न प्राणान्धारयेदिह । इति ध्यात्वा कुशैः कृत्वा पावित्रं निर्ममेऽर्भकम् ॥ ८९
snaatvaagataanyathaa siitaa na praanaandhaarayediha | iti dhyaatvaa kushaih krtvaa paavitram nirmame’rbhakam || 89
sonst verschlägt es Sita den Atem für immer, wenn sie vom Baden zurückkommt.“
So dachte der Weise und schuf einen Jungen, der genau so aussah wie Lava, aus Kushagras.
लवस्य सदृशं तं च स तथास्थापयन्मुनिः । आगता तं च सा दृष्ट्वा मुनिं सीता व्यजिज्ञपत् ॥ ९०
lavasya sadrsham tam ca sa tathaasthaapayanmunih | aagataa tam ca saa drshtvaa munim siitaa vyajijnapat || 90
Er legte ihn auch genau so hin, wie Lava. Als Sita zurückkam und den Jungen sah, sprach sie zu dem heiligen Manne:
स्वकोऽयं मे स्थितो बालस्तदेषोऽन्यः कुतो मुने । तच्छ्रुत्वा स यथावृत्तमुक्त्वा मुनिरुवाच ताम् ॥ ९१
svako’yam me sthito baalastadesho‘nyah kuto mune | tacchrutvaa sa yathaavrttamuktvaa muniruvaaca taam || 91
„Mein Junge war die ganze Zeit bei mir. Woher kommt der andere hier, Großer Meister?“
Auf diese Frage gestand der Weise, was passiert war, und sagte dann:
भवितव्यं गृहाणैतं द्वितीयमनघे सुतम् । कुशसंज्ञं मयायं यत्स्वप्रभावात्कुशैः कृतः ॥ ९२
bhavitavyam grhaanaitam dvitiiyamanaghe sutam | kushasamjnam mayaayam yatsvaprabhaavaatkushaih krtah || 92
„Nimm diesen zweiten Sohn bei dir auf, du Makellose.
Kusha soll er heißen, aus Kushagras formt ich ihn mit eigener Kraft.“
इत्युक्ता तेन मुनिना सीता लवकुशौ सुतौ । तेनैव कृतसंस्कारौ वर्धयामास तत्र तौ ॥ ९३
ityuktaa tena muninaa siitaa lavakushau sutau | tenaiva krtasamskaarau vardhayaamaasa tatra tau || 93
Also sprach der Weise zu Sita, vollzog die Riten für die beiden Jungen, Lava und Kusha, und Sita zog sie groß.
बालावेव च तौ दिव्यमस्त्रग्राममवापतुः । विद्याश्च सर्वा वाल्मीकिमुनेः क्षत्रकुमारकौ ॥ ९४
baalaaveva ca tau divyamastragraamamavaapatuh | vidyaashca sarvaa vaalmiikimuneh kshatrakumaarakau || 94
Die beiden Prinzen aus der Kriegerkaste lernten schon als Kinder
von dem Weisen Valmiki den Umgang mit einer Masse himmlischer Waffen und alle Wissenschaften.
एकदा आश्रममृगं हत्वा तन्मांसमादतुः । अर्चालिङ्गं च वाल्मीकेश्चक्रतुः क्रीडनीयकम् ॥ ९५
ekadaa aashramamrgam hatvaa tanmaamsamaadatuh | arcaalingam ca vaalmiikeshcakratuh kriidaniiyakam || 95
Eines Tages erschossen sie die Tempelgazelle und aßen ihr Fleisch.
Dann bauten sie Valmikis heiliges Lingam zu einem Spielzeug um.
तेन खिन्नो मुनिः सोऽथ सीतादेव्यानुनाथितः । प्रायश्चित्तं तयोरेवमादिदेश कुमारयोः ॥ ९६
tena khinno munih so’tha siitaadevyaanunaathitah | praayashcittam tayorevamaadidesha kumaarayoh || 96
Da war der weise Mann verstimmt. Doch auf Sita Devis Flehen erlegte er den beiden Halbwüchsigen folgende Sühneopfer auf:
गत्वा कुबेरसरसः स्वर्णपद्मान्ययं लवः । तदुद्यानाच्च मन्दारपुष्पाण्यानयतु द्रुतम् ॥ ९७
gatvaa kuberasarasah svarnapadmaanyayam lavah | tadudyaanaacca mandaarapushpaanyaanayatu drutam || 97
„Lava soll schnell loslaufen und aus Kuberas Teich einen goldenen Lotus und aus seinem Garten eine Mandarablüte mitbringen!
तैरेतौ भ्रातरावेतल्लिङ्गमर्चयतामुभौ । तेनैतयोरिदं पापमुपशान्तिं गमिष्यति ॥ ९८
tairetau bhraataraavetallingamarcayataamubhau | tenaitayoridam paapamupashaantim gamishyati || 98
Mit denen sollen die beiden Brüder das Lingam anbeten. Dadurch wird ihrer beider Missetat gesühnt.“
एतच्छ्रुत्वैव कैलासं स बालोऽपि लवो ययौ । आचस्कन्द कुबेरस्य सरश्चोपवनं च तत् ॥ ९९
etacchrutvaiva kailaasam sa baalo’pi lavo yayau | aacaskanda kuberasya sarashcopavanam ca tat || 99
Lava tat wie ihm befohlen, stieg, obwohl noch ein Kind, auf den Kailaasa und sprang in Kuberas Teich und Garten.
निहत्य यक्षानादाय पद्मानि कुसुमानि च । आगच्छन्पथि स श्रान्तो विशश्राम तरोस्तले ॥ १००
nihatya yakshaanaadaaya padmaani kusumaani ca | aagacchanpathi sa shraanto vishashraama tarostale || 100
Die Yakshas brachte er um, Lotusse und Blumen nahm er an sich.
Auf dem Rückweg wurde er müde und machte unter einem Baume Rast.
अत्रान्तरे च रामस्य नरमेधे सुलक्षणम् । चिन्वन्पुरुषमागच्छत्तेन मार्गेण लक्ष्मणः ॥ १०१
atraantare ca raamasya naramedhe sulakshanam | cinvanpurushamaagacchattena maargena lakshmanah || 101
Mittlerweile kam auf der Suche nach einem für Ramas Menschenopfer geeigneten Burschen Lakshmana des Wegs.
स लवं समराहूतं मोहनास्त्रेण मोहितुम् । क्षत्रधर्मेण बद्ध्वा तमयोध्यामनयत्पुरीम् ॥ १०२
sa lavam samaraahuutam mohanaastrena mohitum | kshatradharmena baddhvaa tamayodhyaamanayatpuriim || 102
Nach dem Gesetz der Krieger forderte er Lava zum Kampf heraus. Er lähmte ihn mit seiner Verdummungswaffe,
nahm ihn gefangen und verschleppte ihn nach Ayodhya.
तावच्च सीतामाश्वास्य लवागमनदुःस्थिताम् । वाल्मीकिः स्वाश्रमे तत्र ज्ञानी कुशमभाषत ॥ १०३
taavacca siitaamaashvaasya lavaagamanaduhsthitaam | vaalmiikih svaashrame tatra jnaanii kushamabhaashata || 103
Mittlerweile tröstete Valmiki Sita, die sich Lavas Rückkehr wegen sorgte. Der Hellseher sprach zu Kusha in seiner Klause:
नीतोऽयोध्यामवष्टभ्य लक्ष्मणेन सुतो लव । गच्छ मोचय तं तस्मादेभिरस्त्रैर्विनिर्जितात् ॥ १०४
niito’yodhyaamavashtabhya lakshmanena suto lava | gaccha mocaya tam tasmaadebhirastrairvinirjitaat || 104
„Sohn Lava wurde von Lakshmana gefangen genommen und nach Ayodhya verschleppt.
Geh hin und befreie ihn, sobald du Lakshmana mit diesen Waffen besiegt hast!“
इत्युक्त्वा दत्तदिव्यास्त्रस्तेन गत्वा कुशस्ततः । रोध्यमानामयोध्यायां यज्ञभूमिं रुरोध सः ॥ १०५
ityuktvaa dattadivyaastrastena gatvaa kushastatah | rodhyamaanaamayodhyaayaam yajnabhuumim rurodha sah || 105
Sprach’s und überreichte Kusha die Wunderwaffe. Der zog los gegen Ayodhya, belagerte und attackierte den Opferbezirk.
जिगाय लक्ष्मणं चात्र तन्निमित्तं प्रधावितम् । युद्धे दिव्यैर्महास्त्रैस्तैस्ततो रामस्तमभ्यगात् ॥ १०६
jigaaya lakshmanam caatra tannimittam pradhaavitam | yuddhe divyairmahaastraistaistato raamastamabhyagaat || 106
Dort besiegte er Lakshmana, der gezielt auf ihn einstürmte, im Kampf mit Hilfe seiner Wunderwaffen.
Dann rannte Rama gegen ihn an.
सोऽपि प्रभावाद्वाल्मीकेर्जेतुं नास्त्रैः शशाक तम् । कुशं यत्तेन पप्रच्छ कोऽर्थस्ते को भवानिति ॥ १०७
so’pi prabhaavaadvaalmiikerjetum naastraih shashaaka tam | kusham yattena papraccha ko’rthaste ko bhavaaniti || 107
Aber auch der konnte dank Valmikis magischer Macht Kusha mit seinen Waffen nicht niederwerfen.
Also fragte er ihn: „Wer bist du und warum bist du hier?“
कुशस्ततोऽब्रवीद्बद्ध्वा लक्ष्मणेनाग्रजो मम । आनीत इह तस्याहं मोचनार्थमिहागतः ॥ १०८
kushastato’braviidbaddhvaa lakshmanenaagrajo mama | aaniita iha tasyaaham mocanaarthamihaagatah || 108
Worauf Kusha erwiderte: „Lakshmana hat meinen großen Bruder gefangen und hierher gebracht. Ihn zu befreien kam ich her!
आवां लवकुशौ रामतनयाविति जानकी । माता नौ वक्ति चेत्युक्त्वा तद्वृत्तान्तं शशंस सः ॥ १०९
aavaam lavakushau raamatanayaaviti jaanakii | maataa nau vakti cetyuktvaa tadvrttaantam shashamsa sah || 109
Wir sind Ramas Söhne Lava und Kusha. So sagt es unsere Mutter Sita, Janakas Tochter.“
Anschließend berichtete er, was ihr widerfahren war.
ततः सबाष्पो रामस्तं लवमानाय्य तावुभौ । कण्ठे जग्राह सैषोऽहं पापो राम इति ब्रुवन् ॥ ११०
tatah sabaashpo raamastam lavamaanaayya taavubhau | kanthe jagraaha saisho’ham paapo raama iti bruvan || 110
Da stiegen Rama Tränen in die Augen. Er ließ Lava herbeiholen und umarmte alle beide mit den Worten:
„Ich, Rama, bin der Schuldige!“
अथ सीतां प्रशंसत्सु वीरौ पश्यत्सु तौ शिशू । पौरेषु मिलितेष्वत्र स तौ रामोऽग्रहीत्सुतौ ॥ १११
atha siitaam prashamsatsu viirau pashyatsu tau shishuu | paureshu militeshvatra sa tau raamo’grahiitsutau || 111
Da liefen die Bürger zusammen, lobpriesen Sita und sahen in den beiden Jungen wahre Helden.
Rama adoptierte sie beide als seine Söhne.
आनाय्य सीतदेवीं च वाल्मीकेराश्रमात्ततः । तया सह सुखं तस्थौ पुत्रन्यस्तभरोऽथ सः ॥ ११२
aanaayya siitadeviim ca vaalmiikeraashramaattatah | tayaa saha sukham tasthau putranyastabharo’tha sah || 112
Sie ließen Sita Devi aus Valmikis Klausnerei herbeiholen und lebten glücklich und zufrieden.
Die Last der Regierungsgeschäfte übertrug er seinen Söhnen.
एवं सहन्ते विरहं धीराश्चिरमपीदृशम् । न सहेथे युवां पुत्रौ कथमेकामपि क्षपाम् ॥ ११३
evam sahante viraham dhiiraashciramapiidrsham | na sahethe yuvaam putrau kathamekaamapi kshapaam || 113
So ertragen die Standhaften auch eine lange Trennung. Warum solltet ihr beiden jungen Leute sie
nicht für vierundzwanzig Stunden aushalten?“
इत्यात्मजामलंकारवतीं परिणयोत्सुकाम् । नरवाहनदत्तं च तमुक्त्वा काञ्चनप्रभा ॥ ११४
ityaatmajaamalamkaaravatiim parinayotsukaam | naravaahanadattam ca tamuktvaa kaancanaprabhaa || 114
Das also sagte Kancanaprabha ihrer die Hochzeit herbeisehnenden Tochter Alankaravati und Naravahanadatta,
नभसा प्रातरागन्तुमगादादाय तां सुताम् । नरवाहनदत्तोऽपि कौशाम्बीं विमना ययौ ॥ ११५
nabhasaa praataraagantumagaadaadaaya taam sutaam | naravaahanadatto’pi kaushaambiim vimanaa yayau || 115
bevor sie ihre Tochter nahm, sagte, sie würde morgen wiederkommen, und in den Himmel aufstieg.
Naravahanadatta aber ritt schweren Herzens nach Kaushambi.
तत्रानिद्रं निशि स्माह गोमुखस्तं विनोदयन् । पृथ्वीरूपकथां देव शृण्विमां कथयामि ते ॥ ११६
tatraanidram nishi smaaha gomukhastam vinodayan | prthviiruupakathaam deva shrnvimaam kathayaami te || 116
Als er dort des Nachts keinen Schlaf fand, sagte Gomukha, um ihn aufzuheitern:
„Höre, Gebieter, die Geschichte von Pritviruupa. Ich erzähl sie dir:
अस्ति नाम्ना प्रतिष्ठानं नगरं दक्षिणापथे । पृत्वीरूपाभिधानोऽभूद्राजा तत्रापिरूपवान् ॥ ११७
asti naamnaa pratishthaanam nagaram dakshinaapathe | prtviiruupaabhidhaano’bhuudraajaa tatraapiruupavaan || 117
In der Südregion liegt die Stadt Pratishthaana. Der König dort hieß Pritvirupa, ein sehr stattlicher Mann.
तं परिज्ञानिनौ जातु श्रमणौ द्वावुपेयतुः । विलोक्याद्भुतरूपं च तावेवं नृपमूचतुः ॥ ११८
tam parijnaaninau jaatu shramanau dvaavupeyatuh | vilokyaadbhutaruupam ca taavevam nrpamuucatuh || 118
Einst kamen zwei gelehrte Buddhisten gewandert. Des Königs stattliche Erscheinung bemerkend sprachen sie ihn an:
देवावां पृथिवीं भ्रान्तौ न च रूपेण ते समम् । अन्यं पुमांसं नारीं वा दृष्टवन्तौ क्वचित्प्रभो ॥ ११९
devaavaam prthiviim bhraantau na ca ruupena te samam | anyam pumaamsam naariim vaa drshtavantau kvacitprabho || 119
„Gebieter, wir beide sind in der Welt schon weit herumgekommen. Aber einen Mann oder eine Frau,
die an Schönheit dir glichen, haben wir, bei Gott, noch nie gesehen!
किं तु मुक्तिपुरद्वीपे राज्ञो रूपधरस्य या । अस्ति हेमलतादेव्यां जाता रूपलता सुता ॥ १२०
kim tu muktipuradviipe raajno ruupadharasya yaa | asti hemalataadevyaam jaataa ruupalataa sutaa || 120
Allerdings wurde auf der Insel Muktipura König Ruupadhara von Königin Hemalataa eine Tochter, Ruupalataa, geboren.
सैका ते सदृशी कन्या तस्याश्चैको भवानपि । युवयोर्यदि संयोगो भवेत्स्यात्सुकृतं ततः ॥ १२१
saikaa te sadrshii kanyaa tasyaashcaiko bhavaanapi | yuvayoryadi samyogo bhavetsyaatsukrtam tatah || 121
Sie allein ist dir ebenbürtig, und du allein ihr. Wenn es eine Verbindung zwischen euch gäbe, so wäre ein gutes Werk getan.“
इति श्रमणवाक्येन समं मदनसायकाः । प्रविश्य श्रुतिमार्गेण राज्ञस्तस्यालगन्हृदि ॥ १२२
iti shramanavaakyena samam madanasaayakaah | pravishya shrutimaargena raajnastasyaalaganhrdi || 122
Mit diesen Worten der Pilgerer drangen auch des Liebesgottes Pfeile über den Gehörgang des Königs ein
und bohrten sich in sein Herz.
ततः समुत्सुको राजा निजं चित्रकरोत्तमम् । कुमारिदत्तनामानं पृथ्वीरूपः समादिशत् ॥ १२३
tatah samutsuko raajaa nijam citrakarottamam | kumaaridattanaamaanam prthviiruupah samaadishat || 123
Also gab König Prithvirupa, selbst von Verlangen ergriffen, seinem besten Maler Kumaridatta mit Namen, folgenden Befehl:
पटे यथावल्लिखितां समादाय मदाकृतिम् । एताभ्यां सह भिक्षुभ्यां द्वीपं मुक्तिपुरं व्रज ॥ १२४
pate yathaavallikhitaam samaadaaya madaakrtim | etaabhyaam saha bhikshubhyaam dviipam muktipuram vraja || 124
„Mal mein Konterfei naturgetreu auf Leinewand, nimm es mit und reise mit diesen beiden Bettelmönchen zur Insel Muktipuram.
तत्र रूपधराख्यस्य राज्ञस्तद्दुहितुस्तथा । युक्त्या रूपलतायास्त्वं मदाकारं प्रदर्शय ॥ १२५
tatra ruupadharaakhyasya raajnastadduhitustathaa | yuktyaa ruupalataayaastvam madaakaaram pradarshaya || 125
Dort zeigst du unter irgendeinem Vorwand Rupalata, der Tochter von König Rupadhara, mein Bild.
पश्य किं स नृपस्तां मे ददाति तनयां न वा । तां च रूपलतां चित्रे लिखित्वा त्वमिहानय ॥ १२६
pashya kim sa nrpastaam me dadaati tanayaam na vaa | taam ca ruupalataam citre likhitvaa tvamihaanaya || 126
Gib Acht, ob der König mir seine Tochter zur Frau geben würde, oder nicht. Male auch von Ruupalataa ein Bild und bring es her!“
एवमुक्त्वाभिलेख्य स्वं रूपं चित्रपटे स तम् । सभिक्षुकं चित्रकरं द्वीपं तं प्राहिणोन्नृपः ॥ १२७
evamuktvaabhilekhya svam ruupam citrapate sa tam | sabhikshukam citrakaram dviipam tam praahinonnrpah || 127
Nach diesen Worten ließ er sich auf einer Leinwand portraitieren und schickte Maler und Bettelmönche auf die Insel.
ते च क्रमाच्चित्रकरश्रमणाः प्रस्थितास्ततः । प्रापुः पत्त्रपुरं नाम नगरं वारिधेस्तटे ॥ १२८
te ca kramaaccitrakarashramanaah prasthitaastatah | praapuh pattrapuram naama nagaram vaaridhestate || 128
Der Maler und die Wandermönche machten sich auf den Weg. Irgendwann erreichten sie die Hafenstadt Pattrapura.
ततः प्रवहणारूढा गत्वैवाम्बुधिवर्त्मना । ते तं मुक्तिपुरद्वीपमवापुः पञ्चभिर्दिनैः ॥ १२९
tatah pravahanaaruudhaa gatvaivaambudhivartmanaa | te tam muktipuradviipamavaapuh pancabhirdinaih || 129
Sie schifften sich ein und segelten übers Meer mit Kurs auf Muktipuram. Fünf Tage später hatten sie die Insel erreicht.
तत्र चित्रकरो गत्वा राजद्वारि स चीरिकाम् । मम चित्रकरस्तुल्यो नान्योऽस्तीत्युदलम्बयत् ॥ १३०
tatra citrakaro gatvaa raajadvaari sa ciirikaam | mama citrakarastulyo naanyo’stiityudalambayat || 130
Dort trat der Maler vor das Schlosstor und hielt ein Transparent hoch, auf dem stand:
„Es gibt keinen Künstler, der so malt wie ich!“
तद्बुद्ध्वैव समाहूतो राज्ञा रूपधरेण सः । प्रविश्य राजभवनं तं प्रणम्य व्यजिज्ञपत् ॥ १३१
tadbuddhvaiva samaahuuto raajnaa ruupadharena sah | pravishya raajabhavanam tam pranamya vyajinjapat || 131
König Rupadhara erfuhr davon und rief ihn zu sich. Der Maler betrat den Palast, verbeugte sich und verkündete:
पृथ्वीं भ्रान्त्वा मया देव न दृष्टश्चित्रकृत्समः । । तद्देवासुरमर्त्यानामालिखामि कमादिश ॥ १३२
prthviim bhraantvaa mayaa deva na drshtashcitrakrtsamah | | taddevaasuramartyaanaamaalikhaami kamaadisha || 132
„Auf der weiten Welt herumgekommen, o Gebieter, sah ich keinen Maler meinesgleichen.
Wen von den Göttern, Dämonen oder Sterblichen soll ich also malen? Befiehl!“
तच्छ्रुत्वानाय्य नृपतिः स तां रूपलतां पुरः । इमामालिख्य मत्पुत्रीं दर्शयेत्यादिदेश तम् ॥ १३३
tacchrutvaanaayya nrpatih sa taam ruupalataam purah | imaamaalikhya matputriim darshayetyaadidesha tam || 133
Nach diesen Worten ließ der König Ruupalataa vorführen und befahl: „Male diese meine Tochter hier und zeig mir das dann!“
ततः कुमारिदत्तः स चित्रकृद्राजकन्यकाम् । आलिख्य दर्शयामास तद्रूपामेव तां पटे ॥ १३४
tatah kumaaridattah sa citrakrdraajakanyakaam | aalikhya darshayaamaasa tadruupaameva taam pate || 134
Da portraitierte Maler Kumaridatta die Königstochter so, daß er ihre Schönheit
auf der Leinwand erst richtig zum Ausdruck brachte.
अथ रूपधरो राजा तुष्टो मत्वा विचक्षणम् । पृच्छति स्म स तं चित्रकरं जामातृलिप्सया ॥ १३५
atha ruupadharo raajaa tushto matvaa vicakshanam | prcchati sma sa tam citrakaram jaamaatrlipsayaa || 135
König Ruupadhara war zufrieden. Er kam sich schlau vor, als er, der einen Schwiegersohn haben wollte, den Maler fragte:
भद्र पृथ्वी त्वया भ्रान्ता तद्ब्रूहि यदि कुत्रचित् । रूपे मद्दुहितुस्तुल्या दृष्टा स्त्री पुरुषोऽपि वा ॥ १३६
bhadra prthvii tvayaa bhraantaa tadbruuhi yadi kutracit | ruupe madduhitustulyaa drshtaa strii purusho’pi vaa || 136
„Guter, weltgewandter Mann, sag mir, ob du irgendwo eine Frau oder einen Mann gesehen hast,
der an Schönheit meiner Tochter gliche?“
इत्युक्तस्तेन राज्ञा स चित्रकृत्प्रत्युवाच तम् । नैतत्तुल्या मया दृष्टा नारी काप्यथवा पुमान् ॥ १३७
ityuktastena raajnaa sa citrakrtpratyuvaaca tam | naitattulyaa mayaa drshtaa naarii kaapyathavaa pumaan || 137
Auf diese Worte des Königs erwiderte der Maler: „Keine Frau und keinen Mann sah ich so schön wie sie.
एकस्तु पृथ्वीरूपाख्यः प्रतिष्ठाने महीपतिः । दृष्टः समोऽस्यास्तेनैषा युज्यते यदि साधु तत् ॥ १३८
ekastu prthviiruupaakhyah pratishthaane mahiipatih | drshtah samo’syaastenaishaa yujyate yadi saadhu tat || 138
außer einem König in Pratishthaana, Prithvirupa geheißen. Den sah ich,
und wenn deine Tochter sich mit ihm verbände – das wäre genau richtig!
तुल्यरूपा यदा तेन न प्राप्ता राजकन्यका ॥ तदा नवेऽपि तारुण्ये स तिष्ठत्यपरिग्रहः ॥ १३९
tulyaruupaa yadaa tena na praaptaa raajakanyakaa || tadaa nave’pi taarunye sa tishthatyaparigrahah || 139
Bisher hat er noch keine ihm an Schönheit gleiche Prinzessin gefunden. Also bleibt er, obgleich frisch und jugendlich - ledig.
मया च देव दृष्ट्वैव स राजा लोचनप्रियः । अभिलिख्य पटे सम्यग्गृहीतो रूपकौतुकात् ॥ १४०
mayaa ca deva drshtvaiva sa raajaa locanapriyah | abhilikhya pate samyaggrhiito ruupakautukaat || 140
Doch ich, o Gebieter, sah den König, diese Labsal der Augen, habe ihn originalgetreu
auf Leinwand abgemalt, aus Bewunderung für seine Schönheit.“
तच्छ्रुत्वा किं पटः सोऽस्तीत्युक्तस्तेन स भूभृता । अस्तीत्युक्त्वा च तं चित्रकरः पटमदर्शयत् ॥ १४१
tacchrutvaa kim patah so’astiityuktastena sa bhuubhrtaa | astiityuktvaa ca tam citrakarah patamadarshayat || 141
Als der König das hörte, fragte er ihn: „Hast du ein Bild von ihm?“ „Hab ich“, sagte der Maler und zeigte die Leinwand vor.
तत्र दृष्ट्वा स तद्रूपं पृथ्वीरूपस्य भूपतेः । राजा रूपधरो दध्रे विस्मयाधूर्णितं शिरः ॥ १४२
tatra drshtvaa sa tadruupam prthviiruupasya bhuupateh | raajaa ruupadharo dadhre vismayaadhuurnitam shirah || 142
Als König Rupadhara sah, was für eine stattliche Erscheinung König Prithvirupa war,
hielt er sich den Kopf, denn ihn schwindelte vor Befremden.
जगाद च वयं धन्या यैरत्र लिखितोऽप्ययम् । दृष्टो राजा नमस्तेभ्यः साक्षात्पश्यन्ति ये त्वमुम् ॥ १४३
jagaada ca vayam dhanyaa yairatra likhito’pyayam | drshto raajaa namastebhyah saakshaatpashyanti ye tvamum || 143
Er rief: „Gesegnet sind wir, die den König gemalt sehen! Verehrung verdienen, die ihn lebendig vor Augen haben!“
एतत्पितृवचः श्रुत्वा दृष्ट्वा चित्रे च तं नृपम् । सोत्का रूपलता नान्यच्छुश्राव न ददर्श च ॥ १४४
etatpitrvacah shrutvaa drshtvaa citre ca tam nrpam | sotkaa ruupalataa naanyacchushraava na dadarsha ca || 144
Als Rupalataa ihren Vater so sprechen hörte und als sie den König in dem Bild sah, war sie so begierdevoll,
daß ihr Hören und Sehen vergingen.
तां मारमोहितां दृष्ट्वा सुतां स नृपतिस्तदा । कुमारिदत्तं तं चित्रकरं रूपधरोऽभ्यधात् ॥ १४५
taam maaramohitaam drshtvaa sutaam sa nrpatistadaa | kumaaridattam tam citrakaram ruupadharo’bhyadhaat || 145
König Rupadhara sah, wie geistesabwesend seine Tochter vor Liebe war, und sprach Kumaridatta, den Maler, an:
नास्त्यालेख्यविसंवादस्तव तद्दुहितुर्मम । एतस्याः प्रतिरूपः स पृथ्वीरूपनृपः पतिः ॥ १४६
naastyaalekhyavisamvaadastava tadduhiturmama | etasyaah pratiruupah sa prthviiruupanrpah patih || 146
„Deine Bilder sind kein Gegensatz zur Wirklichkeit! Damit dürfte König Prithvirupa der passende Gatte für meine Tochter sein.
तदेतं मत्सुताचित्रपटं नीत्वाद्य सत्वरम् । पृथ्वीरूपनृपायैतां मत्सुतां गच्छ दर्शय ॥ १४७
tadetam matsutaacitrapatam niitvaadya satvaram | prthviiruupanrpaayaitaam matsutaam gaccha darshaya || 147
Also nimm heute noch das Portrait meiner Tochter, segle geschwind zu König Prithvirupa und zeig ihm meine Tochter!
आख्याय च यथावृत्तं तत्तस्मै यदि रोचते । तदिह द्रुतमायातु परिणेतुं मदात्मजाम् ॥ १४८
aakhyaaya ca yathaavrttam tattasmai yadi rocate | tadiha drutamaayaatu parinetum madaatmajaam || 148
Berichte ihm, was sich zugetragen, und wenn‘s ihm beliebt, so möge er eilends herbeisegeln,
um sich mit meinem lieben Kind zu vermählen!“
इत्युक्त्वा पूजयित्वार्थैः स सहस्थितभिक्षुकम् । राजा चित्रकरं तं च स्वदूतं च विसृष्टवान् ॥ १४९
ityuktvaa puujayitvaarthaih sa sahasthitabhikshukam | raajaa citrakaram tam ca svaduutam ca visrshtavaan || 149
Also sprach der König, beehrte den Maler mit Geld und schickte ihn mit den Mönchen und seinem Boten auf den Weg.
ते गत्वाम्बुधिमुत्तीर्य चित्रकृद्दूतभिक्षुकाः । सर्वे प्रापुः प्रतिष्ठानं पृथ्वीरूपनृपान्तिकम् ॥ १५०
te gatvaambudhimuttiirya citrakrdduutabhikshukaah | sarve praapuh pratishthaanam prthviiruupanrpaantikam || 150
Maler, Bote und Mönche zogen los, überquerten das Meer und erreichten Pratishthana, wo sie vor König Prithvirupa traten.
तत्र प्राभृतकं दत्त्वा कार्यं तत्ते यथाकृतम् । सरूपधरसंदेशं राज्ञे तस्मै न्यवेदयन् ॥ १५१
tatra praabhrtakam dattvaa kaaryam tatte yathaakrtam | saruupadharasamdesham raajne tasmai nyavedayan || 151
Sie überreichten dem König ein Geschenk, berichteten ihm den Hergang des Geschehens
und überbrachten ihm Rupadharas Botschaft.
स च चित्रकृदेतस्मै भूभृते तामदर्शयत् । कुमारिदत्तश्चित्रस्थां प्रियां रूपलतां ततः ॥ १५२
sa ca citrakrdetasmai bhuubhrte taamadarshayat | kumaaridattashcitrasthaam priyaam ruupalataam tatah || 152
Und der Maler Kumaridatta zeigte dem König die liebreizende Ruupalataa, die ihn aus seinem Bild ansah.
राज्ञस्तस्य वपुष्यस्या लावण्यसरसीक्षतः । मग्ना दृष्टिस्तथा नैतामुद्धर्तुमशकद्यथा ॥ १५३
raajnastasya vapushyasyaa laavanyasarasiikshatah | magnaa drshtistathaa naitaamuddhartumashakadyathaa || 153
Als der König es anstarrte, versank sein Blick im Weltmeer ihrer Schönheit, sodaß er ihn nicht mehr daraus hervorziehen konnte.
स हि कान्तिसुधास्यन्दमयीं तां चर्वयन्नृपः । नातृप्यदधिकोत्कण्ठश्चकोरश्चन्द्रिकामिव ॥ १५४
sa hi kaantisudhaasyandamayiim taam carvayannrpah | naatrpyadadhikotkanthashcakorashcandrikaamiva || 154
Und der König konnte sich an ihrem aus allen Gefäßen quellenden Liebreiznektar nicht satttrinken,
als wäre er ein Cakora, der seinen Hals nach den Mondstrahlen reckt.
प्राह चित्रकरं तं च वन्द्यो वेधाः करश्च ते । येनेदं निर्मितं रूपं येन चालिखितं सखे ॥ १५५
praaha citrakaram tam ca vandyo vedhaah karashca te | yenedam nirmitam ruupam yena caalikhitam sakhe || 155
Zu dem Maler sprach er: „Gelobt sei der Schöpfer, der diese Schönheit schuf, und deine Hand, die sie gemalt hat, mein Freund!
तद्रूपधरस्य प्रतिपन्नं वचो मया । यामि मुक्तिपुरद्वीपमुपयच्छे च तत्सुताम् ॥ १५६
tadruupadharasya pratipannam vaco mayaa | yaami muktipuradviipamupayacche ca tatsutaam || 156
Ich willige in Rupadharas Vorschlag ein, segle zur Insel Muktipura und heirate seine Tochter.“
इत्युक्त्वा चित्रकृद्दूतभिक्षून्सम्मन्य तान्धनैः । आसीच्चित्रपटं पश्यन्पृथ्वीरूपनृपोऽत्र सः ॥ १५७
ityuktvaa citrakrdduutabhikshuunsammanya taandhanaih | aasiiccitrapatam pashyanprthviiruupanrpo’tra sah || 157
Nach diesen Worten belohnte König Prithvirupa den Maler, den Boten und die Mönche mit Geld.
Selbst aber starrte er immer noch auf das Gemälde.
उद्यानादिषु नीत्वा च तद्दिनं विरहातुरः । लग्नं निश्चित्य सोऽन्येद्युश्चक्रे राजा प्रयाणकम् ॥ १५८
udyaanaadishu niitvaa ca taddinam virahaaturah | lagnam nishcitya so’nyedyushcakre raajaa prayaanakam || 158
Unter der Trennung leidend verbrachte er diesen Tag in den Gärten oder sonstwo.
Die Sterne standen günstig am nächsten Tag und der König ging auf große Fahrt.
युक्तो विविधहस्त्यश्वैः सामन्तै राजसूनुभिः । सरूपधरदूतैस्तैश्चित्रकृच्छ्रमणैश्च सः ॥ १५९
yukto vividhahastyashvaih saamantai raajasuunubhih | saruupadharaduutaistaishcitrakrcchramanaishca sah || 159
Im Troß mit allen möglichen Pferden und Elefanten, mit Lehnsherren, Rajputen Rittern, mit Rupadharas Boten,
mit dem Maler und den Bettelmönchen,
गजेन्द्रं मङ्गलघटं राजारुह्य व्रजन्दिनैः । प्राप्य विन्ध्याटवीद्वारं सायं तत्र स्थितोऽभवत् ॥ १६०
gajendram mangalaghatam raajaaruhya vrajandinaih | praapya vindhyaataviidvaaram saayam tatra sthito’bhavat || 160
ritt der König, der seinen Elefantenbullen Mangalaghata, Glückliche Stirn, bestiegen hatte,
erreichte nach etlichen Tagen die Ausläufer des Vindhyawaldes, wo er abends sein Lager aufschlug.
द्वितीयेऽह्नि समारुह्य शत्रुमर्दनसंज्ञकम् । गजं तामटवीं राजा पृथ्वीरूपो विवेश सः ॥ १६१
dvitiiye’hni samaaruhya shatrumardanasamjnakam | gajam taamataviim raajaa prthviiruupo vivesha sah || 161
Am Tag darauf bestieg König Prithvirupa seinen Elefanten Shatrumardana, den Feindzermalmer, und ritt in den Wald ein.
यावद्याति पुरस्तावदग्रयायि निजं बलम् । पलायमानमावृत्तमकस्मात्स व्यालोकयत् ॥ १६२
yaavadyaati purastaavadagrayaayi nijam balam | palaayamaanamaavrttamakasmaatsa vyaalokayat || 162
Während sie vorrückten, sah er, wie die Vorhut plötzlich zurückwich und fliehend auf ihn zurannte.
किमेतदिति सम्भ्रान्तं तं चाभ्येत्यैव तत्क्षणम् । राजपुत्रो गजारूढो निर्भयाख्यो व्यजिज्ञपत् ॥ १६३
kimetaditi sambhraantam tam caabhyetyaiva tatkshanam | raajaputro gajaaruudho nirbhayaakhyo vyajijnapat || 163
Während er sich noch irritiert fragte „Was soll das?“ kam der furchtlose Rajput Nirbhaya
auf einem Elefanten geritten und meldete:
देवाग्रतोऽतिमहती भिल्लसेनाभिधाविता । तैर्वारणा नः पञ्चाशन्मात्रा भिल्लै रणे हताः ॥ १६४
devaagrato’timahatii bhillasenaabhidhaavitaa | tairvaaranaa nah pancaashanmaatraa bhillaih rane hataah || 164
„Gebieter, da vorne hat uns eine starke Armee der Bhillas angegriffen.
Im Gefecht haben die Bhillas mal eben fünfzig von unseren Elefanten getötet,
सहस्रं च पदातीनामश्वानां च शतत्रयम् । अस्मदीयैश्च भिल्लानां द्वे सहस्रे निपातिते ॥ १६५
sahasram ca padaatiinaamashvaanaam ca shatatrayam | asmadiiyaishca bhillaanaam dve sahasre nipaatite || 165
Tausend unserer Fußsoldaten und dreihundert Pferde. Unsere Kräfte haben zweitausend Bhillas vernichtet.
एको ह्यस्मद्बले दृष्टः कबन्धो द्वौ च तद्बले । ततोऽस्मत्सैनिका भग्नास्तद्बाणाशनिपीडिताः ॥ १६६
eko hyasmadbale drshtah kabandho dvau ca tadbale | tato’smatsainikaa bhagnaastadbaanaashanipiiditaah || 166
Auf jeden Toten von uns kommen also zwei von denen. Aber dann sind unsere Truppen eingebrochen.
Sie haben uns mit ihren Geschossen übel zugesetzt.“
तच्छ्रुत्वा कुपितो राजा पृथ्वीरूपः प्रधाव्य सः । जघान सेनां भिल्लानां कौरवाणामिवार्जुनः ॥ १६७
tacchrutvaa kupito raajaa prthviiruupah pradhaavya sah | jaghaana senaam bhillaanaam kauravaanaamivaarjunah || 167
Als König Prithvirupa das hörte, war er so wütend, daß er angriff und das Heer der Bhillas,
so wie Arjuna das der Kauravas, aufrieb.
निर्भयादिभिरन्येषु निहतेष्वथ दस्युषु । स चिच्छेदैकभल्लेन भिल्लसेनापतेः शिरः ॥ १६८
nirbhayaadibhiranyeshu nihateshvatha dasyushu | sa cicchedaikabhallena bhillasenaapateh shirah || 168
Nirbhaya und seine Gefährten erschlugen die anderen Wegelagerer,
während Prithvirupa dem Heerführer der Bhillas mit einem einzigen Bärenpfeil den Kopf wegschoss.
बाणव्रणगलद्रक्तस्तस्येभः शत्रुमर्दनः । सधातुनिर्झरोद्गारमञ्जनाद्रिं व्यडम्बयत् ॥ १६९
baanavranagaladraktastasyebhah shatrumardanah | sadhaatunirjharodgaaramanjanaadrim vyadambayat || 169
Mit seinem aus Pfeilwunden strömenden Blut erinnerte der Elefant Shatrumardana an einen Berg aus Lampenruß,
der Stöme von Zinnober aus sich ergießt.
ततो लब्धजयावृत्ते तत्सैन्ये मिलितेऽखिले । पलाय्य हतशेषास्ते भिल्ला दश दिशो ययुः ॥ १७०
tato labdhajayaavrtte tatsainye milite’khile | palaayya hatasheshaaste bhillaa dasha disho yayuh || 170
Dann fanden seine vereinten Streitkräfte sich wieder ein, errangen den Sieg und die Bhillas,
die dem Gemetzel entkommen konnten, flohen in alle zehn Himmelsrichtungen.
ततो निवृत्तसंग्रामः पृथ्वीरूपो महीपतिः । स रूपधरदूतेन स्तूयमानपराक्रमः ॥ १७१
tato nivrttasamgraamah prthviiruupo mahiipatih | sa ruupadharaduutena stuuyamaanaparaakramah || 171
Alsdann wandte König Prithvirupa sich vom Kampfgeschehen ab, während Rupadharas Bote seinen Heldenmut besang.
व्रणितानीकविश्रान्त्यै तस्यामेवाटवीभुवि । विजयी सरसीतीरे दिवसं वसति स्म तम् ॥ १७२
vranitaaniikavishraantyai tasyaamevaataviibhuvi | vijayii sarasiitiire divasam vasati sma tam || 172
Um die verwundeten Truppen ausruhen zu lassen, machte der Siegreiche am Ufer eines Sees in diesem Waldgebiet
gleich Rast für einen Tag.
प्रातस्ततः प्रयातश्च स राजा क्रमशो व्रजन् । तत्प्राप नगरं पुत्रपुरं तीरस्थमम्बुधेः ॥ १७३
praatastatah prayaatashca sa raajaa kramasho vrajan | tatpraapa nagaram putrapuram tiirasthamambudheh || 173
Anderntags, der Morgen war schon vorbei, setzte der König sich wieder langsam in Marsch.
So kamen sie irgendwann nach Putrapura, die Stadt am Meeresufer.
तत्रैकाहं विशश्राम तत्रत्येन महीभृता । उदारचरिताखेन रचितोचितसत्क्रियः ॥ १७४
tatraikaaham vishashraama tatratyena mahiibhrtaa | udaaracaritaakhena racitocitasatkriyah || 174
Hier erholten sie sich einen Tag lang, vom dortigen König Udaracarita traditionsgemäß trefflich versorgt.
तेनैवोपहृतैर्यानपात्रैस्तीर्त्वा च सागरम् । अष्टभिर्दिवसैः प्राप द्वीपं मुक्तिपुरं स तत् ॥ १७५
tenaivopahrtairyaanapaatraistiirtvaa ca saagaram | ashtabhirdivasaih praapa dviipam muktipuram sa tat || 175
Derselbe besorgte ihm auch die Schiffe, in denen er den Ozean überquerte. Nach acht Tagen hatte er die Insel Muktipura erreicht.
बुद्ध्वा रूपधरस्तच्च राजा हृष्टस्तमभ्यगात् । मिलतः स्म च तौ भूपौ कृतकण्ठग्रहौ मिथः ॥ १७६
buddhvaa ruupadharastacca raajaa hrshtastamabhyagaat | milatah sma ca tau bhuupau krtakanthagrahau mithah || 176
Als König Rupadhara davon erfuhr, ging er ihnen hocherfreut entgegen. Endlich waren die beiden Könige sich begegnet.
Sie fielen einander um den Hals.
ततस्तेन समं पृथ्वीरूपो राजा स तत्पुरम् । विवेश पौरनारीणां पीयमान इवेक्षणैः ॥ १७७
tatastena samam prthviiruupo raajaa sa tatpuram | vivesha pauranaariinaam piiyamaana ivekshanaih || 177
Dann betrat König Prithvirupa mit ihm zusammen die Stadt, von den Augen der Bürgerinnen gleichsam verschlungen.
तत्र हेमलता राज्ञी स च रूपधरो नृपः । दृष्ट्वानुरूपं दुहितुर्भर्तारं तं ननन्दतुः ॥ १७८
tatra hemalataa raajnii sa ca ruupadharo nrpah | drshtvaanuruupam duhiturbhartaaram tam nanandatuh || 178
Jetzt sahen Königin Hemalata und König Rupadhara, daß er der geeignete Mann für ihre Tochter war. Sie frohlockten.
अथ स्वसम्पदुचितै राज्ञा रूपधरेण सः । आचारैरर्चितस्तस्थौ पृथ्वीरूपोऽत्र पार्थिवः ॥ १७९
atha svasampaducitai raajnaa ruupadharena sah | aacaarairarcitastasthau prthviiruupo’tra paarthivah || 179
König Rupadhara beehrte ihn mit Annehmlichkeiten, wie sie seiner Errungenschaft entsprachen,
und König Prithvirupa verweilte bei ihm.
अन्येद्युश्च चिरोत्काया वेदीमारुह्य शोभने । लग्ने रूपलतायाः स सोत्सवः पाणिमग्रहीत् ॥ १८०
anyedyushca cirotkaayaa vediimaaruhya shobhane | lagne ruupalataayaah sa sotsavah paanimagrahiit || 180
Am folgenden Tag bestieg die Langersehnte, als die Sterne günstig standen, den Traualtar,
und in gehobener Stimmung ergriff Prithviruupa Ruupalataas Hand.
सत्यं श्रुतं त्वया पूर्वमिति वक्तुमिव श्रुतिम् । प्रापोत्फुल्ला तयोर्दृष्टिरन्योन्यरूपदर्शिनोः ॥ १८१
satyam shrutam tvayaa puurvamiti vaktumiva shrutim | praapotphullaa tayordrshtiranyonyaruupadarshinoh || 181
„Hast du vorhin richtig zugehört?“ schienen ihre weit geöffneten Augen die Ohren zu fragen,
als sie einander in ihrer Schönheit erkannten.
रत्नानि लाजमोक्षेषु द्वयो रूपधरस्तयोः । ददौ तथा यथा सैष मेने रत्नाकरो जनैः ॥ १८२
ratnaani laajamoksheshu dvayo ruupadharastayoh | dadau tathaa yathaa saisha mene ratnaakaro janaih || 182
Als der geröstete Reis geworfen war, schenkte Rupadhara den beiden dermaßen viele Juwelen,
daß die Leute schon dachten, er sei eine Diamantmine.
निर्वृत्ते च सुतोद्वाहे चित्रकृच्छ्रमणान्स तान् । सम्पूज्य वस्त्राभरणैः सर्वानन्यानपूजयत् ॥ १८३
nirvrtte ca sutodvaahe citrakrcchramanaansa taan | sampuujya vastraabharanaih sarvaananyaanapuujayat || 183
Als die Trauung seiner Tochter abgewickelt war, beehrte er Maler und Wandermönche mit Gewändern und Schmuck.
Alle anderen beschenkte er ebenfalls.
ततः पुरे स्थितस्तस्मिन्पृथ्वीरूपनृपोऽत्र सः । तद्द्वीपोचितमाहारं भेजे पानं च सानुगः ॥ १८४
tatah pure sthitastasminprthviiruupanrpo’tra sah | taddviipocitamaahaaram bheje paanam ca saanugah || 184
König Prithvirupa blieb noch länger in der Stadt und genoss hier mit seinem Gefolge inseltypische Mahlzeiten und Getränke.
नृत्तगीतादिभिर्याते दिने नक्तं विवेश च । सूत्को रूपलतावासभवनं सोऽवनीपतिः ॥ १८५
nrttagiitaadibhiryaate dine naktam vivesha ca | suutko ruupalataavaasabhavanam so’vaniipatih || 185
Als der Tag unter Tanz, Gesang und anderen Freuden vergangen war,
betrat der unternehmungslustige König des Nachts Rupalatas Wohngemach,
आस्तीर्णरत्नपर्यङ्कं रत्नकुट्टिमशोभितम् । रत्नस्तम्भोम्भिताभोगं रत्नदीपप्रकाशितम् ॥ १८६
aastiirnaratnaparyankam ratnakuttimashobhitam | ratnastambhombhitaabhogam ratnadiipaprakaashitam || 186
in dem das Bett mit Brillianten übersät, der Fußboden mit Halbedelstein gepflastert,
der Rundgang von Edelsteinsäulen gehalten und von Rubinlampen beleuchtet war.
तत्र भेजे तया साकं स रूपलतया युवा । चिरसंकल्पगुणितं यथेच्छं सुरतोत्सवम् ॥ १८७
tatra bheje tayaa saakam sa ruupalatayaa yuvaa | cirasamkalpagunitam yatheccham suratotsavam || 187
Hier konnte der Verjüngte durch langen Aufschub verfielfachte wollüstige Freuden mit Rupalata gemeinsam ausleben.
सुरतश्रमसुप्तश्च पठिद्भिर्बन्दिमागधैः । बोधितः प्रातरुत्थाय तस्थाविन्द्रो यथा दिवि ॥ १८८
suratashramasuptashca pathidbhirbandimaagadhaih | bodhitah praatarutthaaya tasthaavindro yathaa divi || 188
Vom munteren Liebesspiel ermattet, schlief er ein. Am nächsten Morgen wurde er durch lobhudelnde
Hof- und Wanderdichter wach, stand auf und war wie Indra im Himmel.
एवं दश दिनान्यत्र पृथ्वीरूपनृपोऽवसत् । द्वीपे नवनवैर्भोगैर्विलसञ्श्वशुराहृतैः ॥ १८९
evam dasha dinaanyatra prthviiruupanrpo’vasat | dviipe navanavairbhogairvilasanshvashuraahrtaih || 189
So verweilte König Prithvirupa zehn Tage lang auf der Insel und erfreute sich immer neuer Zerstreuungen,
die sein Schwiegervater bereitstellte.
एकादशे दिने युक्तः स रूपलतया ततः । गणकानुमतो राजा प्रतस्थे कृतमङ्गलः ॥ १९०
ekaadashe dine yuktah sa ruupalatayaa tatah | ganakaanumato raajaa pratasthe krtamangalah || 190
Am elften Tag brach der König mit Rupalata auf, nachdem das passende Glücksritual an ihm vollzogen war
und die Astrologen ihre Zustimmung gegeben hatten.
कृतानुयात्रः श्वशुरेणा समुद्रतटं च सः । वध्वा सह प्रवहणान्यारुरोहानुगान्वितः ॥ १९१
krtaanuyaatrah shvashurenaa samudratatam ca sah | vadhvaa saha pravahanaanyaarurohaanugaanvitah || 191
Sein Schwiegervater begleitete sie bis zum Strand, wo er mit Frau und Gefolgschaft die Schiffe bestieg.
दिनाष्टकेन तीर्त्वाब्धिं तीरस्थे मिलिते बले । उदारचरिते चाग्रप्राप्ते पुत्रपुरं ययौ ॥ १९२
dinaashtakena tiirtvaabdhim tiirasthe milite bale | udaaracarite caagrapraapte putrapuram yayau || 192
Acht Tage später hatten sie das Meer überquert. Udaracaritas Armee war am Ufer zusammengetreten,
und so ritt er an ihrer Spitze in Putrapura ein.
तत्रोपचरितस्तेन राज्ञा विश्रम्य कानिचित् । दिनानि स ततः प्रायात्पृथ्वीरूपो नरेश्वरः ॥ १९३
tatropacaritastena raajnaa vishramya kaanicit | dinaani sa tatah praayaatprthviiruupo nareshvarah || 193
Dort vom König umsorgt, erholte König Prithvirupa sich ein paar Tage und zog dann weiter.
प्रियां रूपलतां हस्तिन्यारोप्य जयमङ्गले । कल्याणगिरिनामानमात्मनारुह्य च द्विपम् ॥ १९४
priyaam ruupalataam hastinyaaropya jayamangale | kalyaanagirinaamaanamaatmanaaruhya ca dvipam || 194
Er setzte seine gliebte Ruupalataa auf den Elefanten Jayamangala, selbst bestieg er ein Rüsseltier mit Namen Kalyaanagiri.
गच्छन्क्रमादविरतैः सोऽथ राजा प्रयाणकैः । उत्पताकध्वजं प्राप प्रतिष्ठानं निजं पुरम् ॥ १९५
gacchankramaadavirataih so’tha raajaa prayaanakaih | utpataakadhvajam praapa pratishthaanam nijam puram || 195
Ohne Unterbrechungen etappenweise reitend erreichte der König seine Heimatstadt Pratishthaana,
über der Banner und Wimpel wehten.
तत्र रूपलतां दृष्ट्वा रूपदर्पं पुराङ्गनाः । जहुस्तत्कालमाश्चर्यनिर्निमेषविलोचनाः ॥ १९६
tatra ruupalataam drshtvaa ruupadarpam puraanganaah | jahustatkaalamaashcaryanirnimeshavilocanaah || 196
Als die Stadtfrauen Rupalataa sahen, ließen sie den Stolz auf ihre eigene Schönheit fahren und starrten sie erstaunt an,
ohne zu blinzeln.
राजधानीं प्रविश्याथ पृथ्वीरूपः कृतोत्सवः । ददौ चित्रकृते तस्मै ग्रामान्राजा धनं च सः ॥ १९७
raajadhaaniim pravishyaatha prthviiruupah krtotsavah | dadau citrakrte tasmai graamaanraajaa dhanam ca sah || 197
König Prithviiruupa betrat seine Residenz und begann die Feierlichkeiten, indem er dem Maler Dörfer und Geld schenkte,
श्रमणौ पूजयित्वा च वसुभिस्तौ यथोचितम् । सामन्तान्सचिवान्राजपुत्रांश्च सममानयत् ॥ १९८
shramanau puujayitvaa ca vasubhistau yathocitam | saamantaansacivaanraajaputraamshca samamaanayat || 198
die Bettelmönche mit Reichtümern, die sie nehmen durften, ehrte, Vasallen, Gefährten und fahrende Ritter belohnte.
ततः स रूपलतया प्रियया सहितस्तया । जीवलोकसुखं तत्र भेजे पृथ्वीपतिः कृती ॥ १९९
tatah sa ruupalatayaa priyayaa sahitastayaa | jiivalokasukham tatra bheje prthviipatih krtii || 199
Dann lebte der König mit seiner geliebten Rupalataa zusammen und erfreute sich am Glück dieser Welt.
Er hatte sein Ziel erreicht.“
इत्याख्याय कथां मन्त्री गोमुखस्तत्सुखोन्मुखः । नरवाहनदत्ताय तमुवाचोत्सुखं पुनः ॥ २००
ityaakhyaaya kathaam mantrii gomukhastatsukhonmukhah | naravaahanadattaaya tamuvaacotsukham punah || 200
Als Minister Gomukha Naravahanadatta seine Geschichte erzählt hatte, um ihn aufzumuntern,
sagte er zu ihm, der immer noch ungeduldig war:
एवं विषह्यते धीरैः सक्लेशो विरहश्चिरम् । त्वं पुनः सहसे नैकामपि देव निशां कथम् ॥ २०१
evam vishahyate dhiiraih saklesho virahashciram | tvam punah sahase naikaamapi deva nishaam katham || 201
„Auf diese Weise ertragen die Entschlossenen quälend lange Trennung. Du aber, Gebieter, erträgst nicht mal eine einzige Nacht.
प्रतर्भवानलंकारवतीं हि परिणेष्यति । गोमुखेनैवमुक्ते च तत्र तत्समयागतः ॥ २०२
pratarbhavaanalamkaaravatiim hi parineshyati | gomukhenaivamukte ca tatra tatsamayaagatah || 202
Morgen schon wirst du Alankaravati heiraten!“ Kaum hatte Gomukha das gesagt, erschien schon
यौगन्धरायणसुतः मरुभूतिरभाषत । अदृष्टस्मरसंतापः स्वस्थस्त्वं किं न जल्पसि ॥ २०३
yaugandharaayanasutah marubhuutirabhaashata | adrshtasmarasamtaapah svasthastvam kim na jalpasi || 203
Yaugandharayanas Sohn Marubhuti und schimpfte: „Was schwatzest du da, der du die Qualen der Liebe noch nie erlitten
und dich fein rausgehalten hast!
तावद्धत्ते पुमान्धैर्यं विवेकं शीलमेव च । यावत्पतति कामस्य सायकानां न गोचरे ॥ २०४
taavaddhatte pumaandhairyam vivekam shiilameva ca | yaavatpatati kaamasya saayakaanaam na gocare || 204
Ein Mann gebietet solange über Entschlusskraft, Vernunft oder gar Würde, wie er nicht in Reichweite von Kamas Pfeilen tappt.
धन्याः सरस्वती स्कन्दो जिनश्च जगति त्रयः । पटान्तलग्नतृणवत्क्षिप्तो व्यधूय यैः स्मरः ॥ २०५
dhanyaah sarasvatii skando jinashca jagati trayah | pataantalagnatrnavatkshipto vyadhuuya yaih smarah || 205
Gesegnet in der Welt sind Sarasvati, Skanda und Buddha. Die Drei haben die Liebe abgeschüttelt und weggepustet,
wie man einen Strohhalm vom Gewandsaum schnippt.“
मरुभूतौ वदत्येवमुद्विग्नं वीक्ष्य गोमुखम् । नरवाहनदत्तस्तं समर्थयितुमभ्यधात् ॥ २०६
marubhuutau vadatyevamudvignam viikshya gomukham | naravaahanadattastam samarthayitumabhyadhaat || 206
Als Marubhuta das sagte, spürte Naravahanadatta, wie entmutigt Gomukha war, und versetzte, um ihn wieder aufzurichten:
विनोदनार्थमेतन्मे गोमुखो युक्तमुक्तवान् । स्निग्धो हि विरहायासे साधुवादं ददाति किम् ॥ २०७
vinodanaarthametanme gomukho yuktamuktavaan | snigdho hi virahaayaase saadhuvaadam dadaati kim || 207
„Was Gomukha zu mir gesagt hat, um mich aufzuheitern, war genau richtig.
Welcher echte Freund applaudiert noch einem, der am Trennungsschmerz dahinsiecht?
समाश्वासो यथाशक्ति स्वजनैर्विरहातुरः । अतः परं स जानाति देवश्चासमसायकः ॥ २०८
samaashvaaso yathaashakti svajanairvirahaaturah | atah param sa jaanaati devashcaasamasaayakah || 208
Wer unter Trennung leidet, sollte von den Seinen nach Kräften getröstet werden.
Alles andere weiß der Liebesgott mit den fünf Pfeilen.“
इत्यादि जल्पञ्छृण्वंश्च तस्ताः परिजनात्कथाः । नरवाहनदत्तस्तां त्रियामामत्यवाहयत् ॥ २०९
ityaadi jalpanchrnvamshca tastaah parijanaatkathaah | naravaahanadattastaam triyaamaamatyavaahayat || 209
Unter solchen Reden und weiteren Geschichten von seinen Gefährten lauschend,
brachte Naravahanadatta die drei Nachtwachen irgendwie hinter sich.
अथ स प्रातरुत्थाय विहितावश्यकक्रियः । गगनादवरोहन्तीमपश्यत्काञ्चनप्रभाम् ॥ २१०
atha sa praatarutthaaya vihitaavashyakakriyah | gaganaadavarohantiimapashyatkaancanaprabhaam || 210
Als er am nächsten Morgen aufgestanden die notwendigen Rituale vollzog, sah er Kancanaprabhaa vom Himmel herabschweben.
भर्त्रालंकारशीलेन धर्मशीलेन सूनुना । तयालंकारवत्या च स्वदुहित्रा समन्विताम् ॥ २११
bhartraalamkaarashiilena dharmashiilena suununaa | tayaalamkaaravatyaa ca svaduhitraa samanvitaam || 211
Begleitet wurde sie von ihrem Mann Alankaarashiila, Dharmashiila, ihrem Sohn, und von Alankaaravati, ihrer Tochter.
ते चावतीर्य सर्वेऽपि तत्समीपमुपागमन् । अभ्यनन्दच्च तान्सोऽपि तं च तेऽपि यथोचितम् ॥ २१२
te caavatiirya sarve’pi tatsamiipamupaagaman | abhyanandacca taanso’pi tam ca te’pi yathocitam || 212
Als sie alle unten waren, gingen sie auf ihn zu. Er begrüßte sie, und sie begrüßten ihn wie es sich gehört.
तावच्च हेमरत्नादिभारवाहाः सहस्रशः । अन्येऽप्यवतरन्ति स्म तत्र विद्याधरा दिवः ॥ २१३
taavacca hemaratnaadibhaaravaahaah sahasrashah | anye’pyavataranti sma tatra vidyaadharaa divah || 213
Mittlerweile schwebten Tausende von Vidyadharas - Gold, Juwelen und andere Gaben mit sich bringend - vom Himmel herab.
विज्ञायैतं च वृत्तान्तं वत्सराजः समन्त्रिकः । सपत्नीकश्च तत्रागात्तनयोत्कर्षहर्षितः ॥ २१४
vijnaayaitam ca vrttaantam vatsaraajah samantrikah | sapatniikashca tatraagaattanayotkarshaharshitah || 214
Als der König von Vatsa von den Ereignissen hörte, ritt er mit seinen Ministern und Frauen dorthin,
begeistert vom Aufstieg seines Sohnes.
यथार्हविहितातिथ्ये तस्मिन्वत्सेश्वरोऽथ सः । राजालंकारशीलस्तमुवाच प्रणयानतः ॥ २१५
yathaarhavihitaatithye tasminvatseshvaro’tha sah | raajaalamkaarashiilastamuvaaca pranayaanatah || 215
Nachdem der Herr über Vatsa die für Gäste üblichen Riten vollzogen hatte, sprach König Alankaarashiila unter Verbeugungen:
राजन्नलंकारवती कन्येयं तनया मम । जातैव चैषा व्यादिष्टा गगनोद्गतया गिरा ॥ २१६
raajannalamkaaravatii kanyeyam tanayaa mama | jaataiva caishaa vyaadishtaa gaganodgatayaa giraa || 216
„König, das ist meine Tochter Alankaaravatii. Als sie geboren wurde, prophezeite eine Stimme vom Himmel herabschallend,
नरवाहनदत्तस्य भार्यामुष्य सुतस्य ते । सर्वविद्याधरेन्द्राणां भाविनश्चक्रवर्तिनः ॥ २१७
naravaahanadattasya bhaaryaamushya sutasya te | sarvavidyaadharendraanaam bhaavinashcakravartinah || 217
daß sie die Frau deines Sohnes Naravahanadatta sein werde, sobald der Kaiser über alle Könige der Vidyadharas geworden ist.
तदेतस्मै ददाम्येनां लग्नो ह्यद्यानयो शुभः । एतदर्थं मिलित्वाहमेतैः सर्वैरिहागतः ॥ २१८
tadetasmai dadaamyenaam lagno hyadyaanayo shubhah | etadartham militvaahametaih sarvairihaagatah || 218
Ich will sie ihm zur Frau geben, denn die Sterne stehen günstig.
Aus diesem Anlass bin ich auch mit all diesen Vidyadharas hergekommen.“
एतद्विद्याधरेन्द्रस्य तस्य वत्सेश्वरो वचः । महाननुग्रह इति ब्रुवन्नभिननन्द सः ॥ २१९
etadvidyaadharendrasya tasya vatseshvaro vacah | mahaananugraha iti bruvannabhinananda sah || 219
Als der König von Vatsa diese Worte des Vidyadharafürsten hörte, sagte er: „Sehr freundlich von Euch“, und war hocherfreut.
अथ निजविद्याविभवात्पाणितलोत्पादितेन तोयेन ।
अभ्युक्षति स्म सोऽङ्गनभूमिं विद्याधराधीशः ॥ २२०
atha nijavidyaavibhavaatpaanitalotpaaditena toyena | abhyukshati sma so’nganabhuumim vidyaadharaadhiishah || 220
Hier brachte der Vidyadharafürst mit seiner Zauberkraft Wasser zwischen den Handflächen hervor
und besprenkelte damit den Boden im Hof.
तत्रोत्पेदे वेदी कनकमयी दिव्यवस्त्रसंछन्ना । नानारत्नमयं चाप्यकृत्रिमं कौतुकागारम् ॥ २२१
tatrotpede vedii kanakamayii divyavastrasamchannaa | naanaaratnamayam caapyakrtrimam kautukaagaaram || 221
Daraus erstand vor ihnen ein goldener Altarsockel, bedeckt mit einem himmlischen Tuch,
sowie ein aus mancherlei Juwelen, nicht von Hand gebauter Festsaal für die Trauung.
उत्तिष्ठ लग्नवेला प्राप्ता स्नाहीत्युवाच तदनु कृती । तं नरवाहनदत्तं राजालंकारशीलोऽसौ ॥ २२२
uttishtha lagnavelaa praaptaa snaahiityuvaaca tadanu krtii | tam naravaahanadattam raajaalamkaarashiilo’sau || 222
Da wandte König Alankarashila nach erfüllter Mission sich an Naravahanadatta:
„Steh auf, der glückliche Moment ist gekommen. Geh baden.“
स्नाताय कौतुकभृते देवीमानीय धृतवधूवेषाम् । हृष्टोऽलंकारवतीं स ददौ मनसात्मजां तस्मै ॥ २२३
snaataaya kautukabhrte deviimaaniiya dhrtavadhuuveshaam | hrshto’lankaaravatiim sa dadau manasaatmajaam tasmai || 223
Dem Gebadeten, der schon das Trauband angelegt hatte, führte Alankarashila feierlich die in ihr Brautgewand gehüllte Alankaravati zu und gab sie ihm von ganzem Herzen zur Frau.
मणिकनकवस्त्रभूषणभारसहस्राणि दिव्यनारीश्च । अग्नौ लाजविसर्गेष्वददाच्च स सात्मजो दुहितुः ॥ २२४
manikanakavastrabhuushanabhaarasahasraani divyanaariishca | agnau laajavisargeshvadadaacca sa saatmajo duhituh || 224
Als das Korn ins Feuer geworfen war, schenkten er und sein Sohn seiner Tochter Tausende von Paletten
mit Juwelen, Gold, Gewändern und Schmuck. Himmlische Frauen waren auch dabei.
निर्वृत्ते च विवाहे सर्वान्सम्मान्य तदनु चामन्त्र्य । सह पत्न्या पुत्रेण च नभसैव यथागतं स ययौ ॥ २२५
nirvrtte ca vivaahe sarvaansammaanya tadanu caamantrya | saha patnyaa putrena ca nabhasaiva yathaagatam sa yayau || 225
Zum Abschluss der Hochzeit erwies er allen die Ehre, verabschiedete sich und flog mit Frau und Sohn, wie er gekommen war, wieder auf in die Lüfte.
अथ वीक्ष्य तथोपचर्यमाणं प्रणतैः खेचरराजभिस्तनूजम् ।
उदयोन्मुखमत्र वत्सराजो मुदितस्तं चिरमुत्सवं ततान ॥ २२६
atha viikshya tathopacaryamaanam pranataih khecararaajabhistanuujam |
udayonmukhamatra vatsaraajo muditastam ciramutsavam tataana || 226
Als der König von Vatsa sah, wie sein Sohn von sich verbeugenden Luftläuferkönigen umsorgt
seinem Aufstieg entgegensah, war er froh und feierte ein Fest, das sich noch lange hinzog.
स च नरवाहनदत्तः सद्वृत्तमनोरमामुदारगुणाम् ।
प्राप्यालंकारवतीं वाणीमिव सुकविरास्त तद्रसिकः ॥ २२७
sa ca naravaahanadattah sadvrttamanoramaamudaaragunaam |
praapyaalamkaaravatiim vaaniimiva sukaviraasta tadrasikah || 227
Und Naravahanadatta hatte eine wohltemperierte, charmante, erhabene Alankaravati gefunden,
wie ein geschmackvoller Dichter seine persönliche Sprachmelodie.
Damit endet das erste Kapitel im Buch Alankaaravati aus dem Weltmeer gespeist aus Strömen von Erzählungen,
die der Dichterfürst Somadeva Bhatta aufgeschrieben hat.
No comments:
Post a Comment