Kalidasa "Vikramorvashiya"

वेदान्तेषु यमाहुरेकपुरुषं व्याप्य स्थितं रोदसी
यस्मिन्नीश्वर इत्यनन्यविशयः शब्दो यथार्थाक्षरः ।
अन्तर्यश्च मुमुक्षुभिर्नियमितप्राणादिभिर्मृग्यते
सस्थाणुः स्थिरभक्तियोगसुलभो निःश्रेयसायास्तु वः ॥

vedaanteshu yamaahurekapurusham vyaapya sthitam rodasii
yasminniishvara ityananyavishayah shabdo yathaarthaaksharah |
antaryashca mumukshubhirniyamitapraanaadibhir mrgyate
sasthaanuh sthirabhaktiyogasulabho nihshreyasaayaastu vah ||

Den sie im jüngeren Schriftheiligtum den Urmann nennen, der Himmel und Erde umspannt,
auf ihn allein paßt wie kein anderes Wort "Ishvara-Herr" und trifft den Sinn genau.
In ihrer Sehnsucht nach Einhalt im Lebenskreislauf halten jene gar den Atem an,
doch kann nur der im strammen Hingabejoch gut zu fassende beste Unbewegte noch helfen.

Bhagavata

विषयान् ध्यायतश्चित्तं विषयेषु विषज्जते ।
मामनुस्मर तच्चित्तं मय्येव प्रविलीयते ॥

vishayaan dhyaayatashcittam vishayeshu vishajjate |
maamanusmara taccittam mayyeva praviliiyate ||

Sinnesfreuden hängt er nach, der Geist und bleibt an Sinnesfreuden hängen.
An mich sollst du denken, damit dieser Geist sich in mir verliere.

Vishvagunadarsha

विविधनिगमसारे विश्वरक्षैकधीरे
वृषशिखरिविहारे वक्षसाश्मिष्टदारे ।
भगवति यदुवीरे भक्तबुद्धेरदूरे
भवतु चिरमुदारे भावना निर्विकारे ॥

vividhanigamasaare vishvarakshaikadhiire
vrshashikharivihaare vakshasaashmishtadaare |
bhagavati yaduviire bhaktabuddheraduure
bhavatu ciramudaare bhaavanaa nirvikaare ||

Du Essenz der alten Schriften, einzig fester Hüter des Alls,
wanderst über höchste Gipfel und trägst die Geliebte im Stein auf der Brust.
Nie bist du fern von uns, die wir dich, Gott und Yadu-Held, verehren,
so sei auch künftig wirksam du, von Natur aus Unwandelbarer!

Subhashitani

विपदो नैव विपदः सम्पदो नैव सम्पदः ।
विपद्विस्मरणं विष्णोः सम्पन्नारायणस्मृतिः ॥

vipado naiva vipadah sampado naiva sampadah |
vipadvismaranam vishnoh sampannaaraayanasmrtih ||

Scheitern ist nicht gleich Scheitern, Erfolg nicht gleich Erfolg.
Vishnu vergessen ist Scheitern, sich des Urmannes erinnern Erfolg.

Bhagavata

विपदः सन्तु नः शश्वत्तत्र तत्र जगद्गुरो ।
भवतो दर्शनं यत्स्यादपुनर्भवदर्शनम् ॥

vipadah santu nah shashvattatra tatra jagadguro |
bhavato darshanam yatsyaadapunarbhavadarshanam ||

Gib uns unsere tägliche Niederlage, o Lehrer der Welt!
Wenn du darin erkennbar wirst, ist auch das Nimmerwiedersein in Sicht.

Bhagavata

वासुदेवे भगवति भक्तिमुद्वहतां नृणाम् ।
ज्ञानवैराग्यवीर्याणां नेह कश्चिद्व्यपाश्रयः ॥

vaasudeve bhagavati bhaktimudvahataam nrnaam |
jnaanavairaagyaviiryaanaam neha kashcidvyapaashrayah ||

In ihrer Hingabe an Gott Vasudeva Aufgehobene,
Helden im Verzicht auf weitere Erkenntnis, bedürfen keiner Hilfe mehr.

Subhashitani

रसने त्वं रसज्ञेति वृथैव स्तूयसे बुधैः ।
अपारमाधुरीधामरामनामपराङ्मुखी ॥

rasane tvam rasajneti vrthaiva stuuyase budhaih |
apaaramaadhuriidhaamaraamanaamaparaanmukhii ||

Rühmen die Kenner, o Zunge, dich etwa umsonst als Expertin für Wohlgeschmack,
da du die Nennung des Namens Ramas als Hort aller Süße verweigerst?

Bhagavatamahatmya

येषांश्चित्ते वसेद्भक्तिः सर्वदा प्रेमरूपिणी ।
न ते पशन्ति कीनाशं स्वप्नेऽप्यमलमूर्तयः ॥

yeshaamshcitte vasedbhaktih sarvadaa premaruupinii |
na te pashanti kiinaasham svapne'pyamalamuurtayah ||

Im Geiste lassen sie immerzu Liebesform annehmende Hingabe sein.
So sehen die mit reiner innerer Gestalt den Sensenmann auch nicht im Traum.

Kalidasa Shakuntala

या सृष्टिः स्रष्टुराद्या वहति विधिहुतं या हविर्या च होत्री
ये द्वे कालं विधत्तः श्रुतिविषयगुणा याः स्थिता व्याप्य विश्वम् ।
यामाहुः सर्वबीजप्रकृतिरिति यया प्राणिनः प्राणवन्तः
प्रत्यक्षाभिः प्रपन्नः तनुभिरवतु वस्ताभिरष्टाभिरीशः ॥

yaa srshtih srashtur aadyaa vahati vidhihutam yaa havir yaa ca hotrii
ye dve kaalam vidhattah shruti vishaya gunaa yaah sthitaa vyaapya vishvam |
yam aahuh sarva biija prakrtir iti yayaa praaninah praanavantah
pratyakshaabhih prapannah tanubhir avatu vastubhir ashtaabhir iishah ||

Erster Ausfluß des sich Verströmenden 1 Wasser,
heilig Gegossenes hochfahrend, damit es verzehrt werde 2 Feuer,
der Öl ins Feuer gießende Opferpriester 3 Energie,
die Zeit einteilenden Zwei 4 Sonne und Mond,
die Eigenschaft, Gegenstand des Gehörs zu sein 5 Äther,
der das alles umhüllend feststeht 6 Himmel,
der man sagt: "Du bist aller Samen Vorform" 7 die Erde,
mit der Atemholende zu Beseelten werden 8 Luft:
Durch die acht Elemente mit erkennbaren Formen versehen soll der Herr sich manifestieren.

Bhagavata

यस्य भक्तिर्भगवति हरौ निःश्रेयसेश्वरे ।
विक्रीडतोऽमृताम्भोधौ किं क्षुद्रैः खतकोदकैः ॥

yasya bhaktirbhagavati harau nihshreyaseshvare |
vikriidato'mrtaambhodhau kim kshudrauh khatakodakaih ||

Ein dem höchsten Herrn Gott Hari Hingegebener, im Lebenswassermeer Planschender:
Was soll der mit dem bißchen Naß aus Wassergräben?

Subhashitani

यशोदया समा कापि देवतनां तु भूतले ।
उलूखले यया बद्धो मुक्तिदो मुक्तिमिच्छति ॥

yashodayaa samaa kaapi devatanaam tu bhuutale |
uluukhale yayaa baddho muktido muktimicchati ||

Wer wäre wie Yashoda unter den Gottheiten auf Erden so gegenwärtig?
In ihrem Mörser gefangen wünscht Krishna Freiheit gebend Freiheit für sich selbst.

Ramayana Ayodhya

यन्मातापितरौ वृत्तं तनये कुरुतः सदा ।
न सुप्रतिकरं तत्तु मात्रा पित्रा च यत्कृतम् ॥

yanmaataapitarau vrttim tanaye kurutah sadaa |
na supratikaram tattu maatraa pitraa ca yatkrtam ||

Was Eltern für ihren Nachwuchs und seine Aufzucht dauernd aufbringen,
wird nie wieder ganz so erstattet, wie Mutter und Vater es getan haben.

Bhagavata

यथा ह्यवहितो वह्निर्दारुष्वेकः स्वयोनिषु ।
नानेव भाति विश्वात्मा भूतेषु च तथा पुमान् ॥

yathaa hyavahito vahnirdaarushvekah svayonishu |
naaneva bhaati vishvaatmaa bhuuteshu ca tathaa pumaan ||

Gleichsam hineinversenkt in all das Holz brennt wieder nur dasselbe Feuer.
So strahlt in den Wesen die Allseele, und ist auch nur einer.

Madhyamavyayoga

यथा नदीनां प्रभवः समुद्रः
यथाहुतीनां प्रभवः हुताशनः ।
यथेन्द्रियाणां प्रभवं मनोऽपि
तथा प्रभुर्नो भगवानुपेन्द्रः ॥

yathaa nadiinaam prabhavah samudrah
yathaahutiinaam prabhavah hutaashanah |
yathendriyaanaam prabhavam mano'pi
tathaa prabhurno bhagavaanupendrah ||

Der Flüsse Urgrund ist das Meer,
der Götter Ursach ist das Feuer.
Der Sinnesfreuden Ursprung ist doch wieder nur der Geist,
und so ist unser Schöpfer Indras kleiner Bruder Huldreich.

Bhagavata

यथा पुमान्न स्वाङ्गेषु शिरः पाण्यादिषु क्वचित् ।
पारक्यबुद्धिं कुरुते एवं भूतेषु मत्परः ॥

yathaa pumaanna svaangeshu shirah paanyaadishu kvacit |
paarakyabuddhim kurute evam bhuuteshu matparah ||

Da kein Mensch jemals den eigenen Gliedern, Kopf oder Händen,
fremdes Bewußtsein eingeben würde, mach ich's bei den Wesen genauso.

Bhagavata

यथा दारुमयी नारी यथा यन्त्रमयो मृगः ।
एवं भूतानि मघवन्नीशतन्त्राणि विद्धि भोः ॥

yathaa daarumayii naarii yathaa yantramayo mrgah |
evam bhuutaani maghavanniishatantraani viddhi bhoh ||

Die hölzerne Puppe oder das Tier zum Aufziehen:
Sie und alle Wesen, so wisse, werden vom Willen des Meisters bewegt.

Bhagavata

यथाग्निः सुसमृद्धार्चिः करोत्येधांसि भस्मसात् ।
तथा मद्विषया भक्तिरुद्धवैनांसि कृत्स्नशः ॥

yathaagnih susamrddhaarcih karotyedhaansi bhasmasaat |
tathaa madvishayaa bhaktiruddhavainaansi krtsnashah ||

Feuer, richtig angefacht, verbrennt Holz zu Asche.
Hingabe an mich erstickt jeden Angriff im Keim.

Bhagavata

यथा तरोर्मूलनिषेचनेन
तृप्यन्ति तत्स्कन्धभुजोपशाखाः ।
प्राणोपहाराच्च यथेन्द्रियाणां
तथैव सर्वार्हणमच्युतेज्या ॥

yathaa tarormuulanishecanena
trpyanti tatskandhabhujopashaakhaah |
praanopahaaraacca yathendriyaanaam
tathaiva sarvaarhanamacyutejyaa ||

Mit Baumwurzeldüngen sprießen Zweige, wachsen zu Ästen
und sind gesättigt. Wie bei reichem Lebensatemangebot die Sinnesfreuden,
erhalten durch Verehrung des nicht weichenden Vishnu alle, was ihnen zusteht.

Subhashitani

यत्र निर्मलभावेन सम्सारे वर्तते गृही ।
धर्मं चरति निष्कामं तत्रैव रमते हरिः ॥

yatra nirmalabhaavena samsaare vartate grhii |
dharmamshcarati nishkaamam tatraiva ramate harih ||

Wo ein Häusler sein Leben hinbringt in lauterer Weise,
im leidenschaftslosen Gesetze wandelt, fühlt Gott sich am wohlsten.

Jitantastotra

यत्रकुत्र कुले वासो येषु केषु भवोऽस्तु मे ।
तव दास्यैकभावे स्यात् सदा सर्वत्र मे रतिः ॥

yatrakutra kule vaase yeshu keshu bhavo'stu me |
tava daasyaikabhaave syaat sadaa sarvatra me ratih ||

In was für eine Familie, in welchen Stand, als wer auch immer ich geboren bin:
Für dich da und mit dir eins zu sein ist meine Lust allüberall.

Sundarabahustava

यज्जातीयो यादृशो यत्स्वभावः
पादाच्छायं संश्रितो योऽपि कोऽपि।
तज्जातीयस्तादृशस्तत्स्वभावः
श्लिष्यत्येनं सुन्दरो वत्सलत्वात् ॥

yajjaatiiyo yaadrsho yatsvabhaavah
paadaacchaayam samshrito yo'pi ko'pi |
tajjaatiiyastaadrshastatsvabhaavah
shlishyatyenam sundaro vatsalatvaat ||

Von welcher Kaste einer stammt, auch wes Geistes Kind er sei:
Wer immer Zuflucht sucht im Schatten seiner Füße:
Von dessen Kaste stammt auch er dann, ist desselben Geistes Kind
wie der Schöne, der ihn an sich drückt, voll Liebe für sein Kälbchen.

Rasagangadhara

मृद्वीका रसिता सिता समशिता स्फीतं निपीतं पयः
स्वर्यातेन सुधाप्यधायि कतिधा रम्भाधरः खण्डितः ।
तत्त्वं ब्रूहि मदीयजीव भवता भूयो भवे भ्राम्यता
कृष्णेत्यक्षरयोरयं मधुरिमोद्गारः क्वचिल्लक्षितः ॥

mrdviikaa rasitaa sitaa samashitaa sphiitam nipiitam payah
svaryaatena sudhaapyadhaayi katidhaa rambhaadharah khanditah |
tattvam bruuhi madiiyajiiva bhavataa bhuuyo bhave bhraamyataa
krshnetyaksharayorayam madurimodgaarah kvacillakshitah ||

Hast von saftigen Zuckertrauben genascht, an fetter Milch dich sattgetrunken,
bist in den Himmel gefahren, als Göttertrank sie dir servierten,
und wie oft hast du der paradiesischen Rambha Unterlippe wundgeküßt?
Sag die Wahrheit, mein Herz, als einer, der im Leben viel rumgekommen ist:
Weißt du, was noch wonnesüßer herausquillt als "Krishna!" mit zwei Silben geseufzt?

Mukundamala

मुकुन्द मूर्ध्ना प्रणिपत्य याचे
भवन्तमेकान्तमियन्तमर्थम् ।
अविस्मृतिस्त्वच्चरणारविन्दे
भवे भवे मेऽस्तु भवत्प्रसादात् ॥

mukunda muurdhnaa pranipatya yaace
bhavantamekaantamiyamstamartham |
avismrtistvaccaranaaravinde
bhave bhave me'stu bhavatprasaadaat ||

O Mukunda! Kopfüber fall ich vor dir nieder
und flehe dich an nur um Eines:
Sei so gnädig und laß mich in all meinen nächsten Geburten
die von deinen Lotosfüßen dort hinterlassenen Spuren erahnen!

Shivanandalahari

मा गच्छ त्वमितस्ततो गिरिश भो मय्येव वासं कुरु
स्वामिन्नादिकिरात मामकमनःकान्तारसीमान्तरे ।
वर्तन्ते बहुशो मृगा मदजुषो मात्सर्यमोहादयः
तान्हत्वा मृगयाविनोदरुचितालाभं च संप्राप्स्यसि ॥

maa gaccha tvamitastato girisha bho mayyeva vaasam kuru
svaaminnaadikiraata maamakamanahkaantaarasiimaantare |
vartante bahusho mrgaa madajusho maatsaryamohaadayah
taanhatvaa mrgayaavinodarucitaalaabhamshca sampraapsyasi ||

Geh nicht wieder in die Wildnis, o Shiva, sondern mach zu deiner Wohnstatt mich!
Du als der erste Jagdgott findest in meinen Träumen feuchte Frauen die Fülle! |
In mir gallopieren Herden von Wild, zu Bestien geworden sind Neid und Verblendung.
Auf die mach Jagd, streck sie nieder und schwelge hier in raffiniertester Kurzweil! ||

Bhagavata

मा कंचन शुचो राजन् यदीश्वरवशं जगत् ।
लोकाः सपाला यस्येमे वहन्ति बलिमीशितुः ।
स संयुनक्ति भूतानि स एव वियुनक्ति च ।

maa kamcana shuco raajan yadiishvaravasham jagat |
lokaah sapaalaa yasyeme vahanti balimiishituh |
sa samyunakti bhuutaani sa eva viyunakti ca |

Du brauchst dich um nichts zu kümmern, König, die Welt hier steht unter Gottes Befehl.
Ihre Völker und Könige fahren vorbei und suchen die Steuer zu zahlen.
Er aber verbindet die Wesen, und er trennt sie auch wieder.

Samayocitapadyamalika

मन्त्रे तीर्थे द्विजे दैवे दैवज्ञे भेषजे गुरौ ।
यादृशीं भावनां कुर्यात् सिद्धिर्भवति तादृशी ॥

mantre tiirthe dvije daive daivanje bheshaje gurau |
yaadrshiim bhaavanaam kuryaat siddhirbhavati taadrshii ||

Der Erfolg, den einer hat, entspricht dem, was er sich von Zauberspruch, Wallfahrt, Brahmanen, Schicksal, Wahrsagern, Ärzten und Lehrern verspricht.

Vairagya Shataka

महेश्वरे वा जगतामधीश्वरे
जनार्दने वा जगदन्तरात्मनि ।
न वस्तुभेद प्रतिपत्तिरस्ति मे
तथापि भक्तिस्तरुणेन्दुशेखरे ॥

maheshvare vaa jagataamadhiishvare
janaardane vaa jagadantaraatmani |
na vastubheda pratipattirasti me
tathaapi bhaktistarunendushekhare ||

Zwischen Gott Shiva, dem Herrn der Welten
oder dem begeisternden Vishnu, der die Welt im Innersten zusammenhält,
besteht für mich eigentlich kein Unterschied.
Anbeten aber will ich Shiva, den mit dem jungen Mond überm Haupt.

Vishvagunadarsha

भूयो दोषैरपि परिवृतः पूरुषः सात्विकानां
प्रायः पूज्यो भवति भगवद्भक्तिमासाद्य हृद्याम् ।
आक्रान्तापि प्रबलभुजगैः कण्टकैरप्यनल्पैः
किं नादृत्या सुरभिकुसुमा केतकी भाग्यभाजाम् ॥

bhuuyo doshairapi parivrtah purushah saatvikaanaam
praayah puujyo bhavati bhagavadbhaktimaasaadya hrdyaam |
aakraantamapi prabalabhujagaih kantakairapyanalpaih
kim naadrtyaa surabhikusumaa ketakii bhaagyabhaajaam ||

Ein Mensch, der sich Gott von Herzen überläßt, sei er auch mit den meisten Mängeln behaftet, wird liebenswert für alle, die aufs Wesentliche sehn. Warum sollten also Schraubenbäume, von nicht eben kleinen Dornen und giftigem Gewürm beschützt, mit ihren duftenden Blüten nicht von denen geschätzt werden, die Teilenswertes teilen?

Appayya Dikshita Vairagya

भव्यमभव्यं वा नः प्रलिखतु वेधाः सुदुर्मेधाः ।
सव्यमसव्यं वा नः शरणं चरणं महेशस्य ॥

bhavyamabhavyam vaa nah pralikhatu vedhaah sudurmedhaah |
savyamasavyam vaa nah sharanam caranam maheshasya ||

Ob der Schöpfer nun was sein oder nicht sein soll in unsere dummen Stirnen geritzt hat,
wir suchen unsere Zuflucht ohnehin vor beiden Füßen des Herrn, egal ob rechts oder links.

Bhagavata

भगवानेक एवैष सर्व क्षेत्रेष्ववस्थितः ।
अमुष्य दुर्भगत्वं वा क्लेशो वा कर्मभिः कुतः ॥

bhagavaaneka evaisha sarva kshetreshvavasthitah |
amushya durbhagatvam vaa klesho vaa karmabhih kutah ||

Es gibt nur einen Gott und der ist fest in allen Sphären und in jedem von uns.
Wenn das so ist, wo wirken Unglücksdasein oder Qual sich dann noch aus?