Bhagavata

यथामयोऽसाधुचिकित्सितो नृणां
पुनः पुनः सन्तुदति प्ररोहन् ।
एवं मनोऽपक्वकषायकर्म
कुयोगिनं विध्यति सर्वसङ्गम् ॥

yathaamayo'saadhucikitsito nrnaam
punah punah santudati prarohan |
evam mano'pakvakashaayakarma
kuyoginam vidhyati sarvasangam ||

Schlecht behandelte Wunden schmerzen den Menschen,
indem sie immer wieder aufbrechen.
Eben so zwingt unverarbeitete frühere Untat
den schwachen Asketen, an allem zu hängen.

Ramayana Ayodhya

यथा काष्ठं च काष्ठं च समेयातां महार्णवे
समेत्य च व्यपेयातां कालमासाद्य कञ्चन ।
एवं भार्याश्च पुत्राश्च ज्ञातयश्च धनानि च
समेत्य व्यवधावन्ति ध्रुवो ह्येषां विना भवः ॥

yathaa kaashtham ca kaashtham ca sameyaataam mahaarnave
sametya ca vyapeyaataam kaalamaasaadya kancana |
evam bhaaryaashca putraashca jnaatayashca dhanaani ca
sametya vyavadhaavanti dhruvo hyeshaam vinaa bhava ||

Wie Balken bei Flut zusammentreiben und wenig später auseinanderdriften, so kommen auch Frauen, Kinder, Verwandte und Geld erst dir zu, um dann auseinanderzustreben. Sicher ist nur ein Dasein ohne sie.

Subhashitani

यथा तालं विना रागः यथा मानं विना नृपः ।
यथा दानं विना हस्ती तथा ज्ञानं विना यतिः ॥

yathaa taalam vinaa raagah yathaa maanam vinaa nrpah |
yathaa daanam vinaa hastii tathaa jnaanam vinaa yatih ||

Keine Musik ist ohne Takt, kein König ohne Würde.
Kein Elefantenbulle ohne Musthsekret, so ist auch ohne Erkenntnis kein Asket.

Garuda Purana

यत्प्रातः संस्कृतं भोज्यं सायं तच्च विनश्यति ।
तदन्नरससंपुष्टे काये का नाम नित्यता ॥

yatpraatah sanskrtam bhojyam saayam tacca vinashyati |
tadannarasasampushte kaaye kaa naama nityataa ||

Morgens schön zubereitet zum Essen bestimmt und abends schon verdorben:
Wie sollte ein mit solchen Nährstoffen gestopfter Leib wohl beständig sein?

Mohamudgara Stotra

मूढ जहीहि धनागमतृष्णां
कुरु सद्बुद्धिं मनसि वितृष्णाम् ।
यल्लभसे निजकर्मोपत्तं
वित्तं तेन विनोदय चित्तम् ॥

muudha jahiihi dhanaagamatrshnaam
kuru subuddhim manasi vitrshnaam |
yallabhase nijakarmopaattam
vittam tena vinodaya cittam ||

Gib auf, Tor, jede Gier nach kommendem Geld!
Tu was du für richtig hältst von Herzen frei von Begierde.
Was an Gütern du erhältst, ergibt sich aus dir eingebornem Potential.
Damit unterhalte den Geist.

Ashtavakragita

मुक्तिमिच्छसि चेत्तात विषयान् विषवत्त्यजेः ।
क्षमार्जवदया शौचं सत्यं पीयूषवत् पिबेः ॥

muktimicchasi cettaata vishayaan vishavattyajeh |
kshamaarjavadayaa shaucam satyam piiyuushavat pibeh ||

Wenn du erlöst sein willst, Alter, meide die Sinnenfreuden wie Gift.
Vergebung, Geradheit, Hingabe, Reinheit und Wahrheit dagegen trink als Labetrunk.

Bodhicaryavatara

मानुष्यं नावमासाद्य तर दुःखमहानदीम् ।
मूढ कालो न निद्राय इयं नौर्दुर्लभा पुनः ॥

maanushyam naavamaasaadya tara duhkhamahaanadiim |
muudha kaalo na nidraaya iyam naurdurlabhaa punah ||

Hast du dein Boot in Menschenform bestiegen, dann setz über den Strom des Leids!
Trottel! Die Zeit ist nicht zum Schlafen da, und so ein Schiff kriegst du so schnell nicht wieder.

Bhagavata

माता स्वस्रा दुहित्रा वा नाविविक्तासनो भवेत् ।
बलवानिन्द्रियग्रामो विद्वांसमपि कर्षति ॥

maataa svasraa duhitraa vaa naaviviktaasano bhavet |
balavaanindriyagraamo vidvaansamapi karshati ||

Mutter, Schwester oder Tochter: Mit keiner sollte er allein dasitzen.
Denn das Triebgeflecht ist so stark, daß es auch den Wissenden hinreißt.

Mahabharata Striparvan

मातापितृसहस्राणि पुत्रदाराशतानि च ।
संसारेष्वनुभूतानि कस्य ते कस्य वा वयम् ॥

maataapitrsahasraani putradaaraashataani ca |
samsaareshvanubhuutaani kasya te kasya vaa vayam ||

Tausende von Müttern und Vätern und Hunderte von Söhnen und Frauen
werden in Lebensläufen ausprobieren: Zu wem gehören die, oder wir zu wem?

Garuda Purana

मातृपितृसुतभ्रातृबन्धुदारादिसंगमः ।
प्रपायामिव जन्तूनां नद्यां काष्ठौघवच्चलः ॥

maatrpitrsutabhraatrbandhudaaraadisamgamah |
prapaayaamiva jantuunaam nadyaam kaashthaughavaccalah ||

Beziehungen, die wir mit Mutter, Vater, Kindern, Geschwistern, Freunden, Frauen und anderen eingehen, sind genauso unbeständig wie Tiere am Wasserloch oder Treibholz in der Flut.

Prabodhacandrodaya

मार्जालभक्षिते दुःखं यादृशं गृहकुक्कुटे ।
न तादृञ्ममताशून्ये कलविङ्केऽथ मूषके ॥

maarjaalabhakshite duhkham yaadrsham grhakukkute |
na taadrnmamataashuunye kalavinke'tha muushake ||

Der Schmerz, wenn die Katze die Hofhenne frißt, ist nicht wie der,
wenn sie einen Spatz oder eine Maus erwischt, an deren Besitz uns nicht gelegen ist.

Raghuvamsha

मरणं प्रकृतिः शरीरिणां विकृतिर्जीवितमुच्यते बुधैः ।
क्षणमप्यवतिष्ठते श्वसन् यदि जन्तुर्ननु लाभावानसौ ॥

maranam prakrtih shariirinaam vikrtirjiivitamucyate budhaih |
kshanamapyavatishthate shvasan yadi janturnanu laabhavaanasau ||

Das Sterben ist die Konstante im Leben der Verkörperten, das Leben ist die Abweichung, behaupten die Weisen.
Wer also am Schnaufen bleibt, und sei's für einen Augenblick, der muß doch ein Gewinner sein, oder?

Padmanandana Vairagya

मनो न वैराग्यतरङ्गितं चेत्
वृथा तदा दानतपः प्रयासः ।
लावण्यमङ्गे यदि नाङ्गनानां
मुधा तदा विभ्रमवल्गितानि ॥

mano na vairaagyatarangitamshcet
vrthaa tadaa daanatapah prayaasah |
laavanyamange yadi naanganaanaam
mudhaa tadaa vibhramavalgitaani ||

Schwingt der Geist nicht auf der Entsagungswelle, so sind Rettungsversuche wie Schenken oder Büßerqual vergebens. Bei drallen Weibern ohne Anmut sind Verrenkungen nicht mehr verführerisch, sondern nur noch peinlich.

Saundarananda

भेतव्यं न तथा शत्रोर्नाग्नेर्नाहेर्न चाशनेः ।
इन्द्रियेभ्यो यथा स्वेभ्यस्तैरजस्रं हि हन्यते ॥

bhetavyam na tathaa shatrornaagnernaaherna caashaneh |
indriyebhyo yathaa svebhyastairajasram hi hanyate ||

Zu fürchten sind nicht so sehr der Feind, das Feuer, die Schlange und der Blitz,
als vielmehr die eigenen Triebe, von denen man sich immer wieder schlagen läßt.

Ramayana Ayodhya

भूयो विनयमास्थाय भव नित्यं जितेन्द्रियः ।
कामक्रोधसमुत्थानि त्यजेथा व्यसनानि च ॥

bhuuyo vinayamaasthaaya bhava nityam jitendriyah |
kaamakrodhasamutthaani tyajethaa vyasanaani ca ||

Üb dich mehr in Demut. Bleib Sieger über deine Triebe stets.
Gib Laster auf, aus denen doch nur Zorn und Leidenschaft entstehen.

Appayya Dikshita Vairagya

भुक्ता बहवो दारा लब्धाः पुत्राश्च पौत्राश्च ।
नीतं शतमप्यायुः सत्यं वद मर्तुमस्ति मनः ॥

bhuktaa bahavo daaraa labdhaah putraashca pautraashca |
niitam shatamapyaayuh satyam vada martumasti manah ||

Jetzt, da du viele Frauen genossen, da du Söhne und Enkel bekommen hast,
da du es auf über hundert Jahre gebracht hast, sag die Wahrheit: Steht der Sinn dir nach Sterben?

Padmanandana Vairagya

भार्येयं मधुराकृतिर्मम मम प्रीत्यान्वितोऽयं सुतः
स्वर्णस्यैष महानिधिर्मम ममासौ बन्धुरो बान्धवः ।
रम्यं हर्म्यमिदं ममेत्थमनया व्यामोहितो मया
मृत्युं पश्यति नैव दैवहतकः क्रुद्धं पुरश्चारिणम् ॥

bhaaryeyam madhuraakrtirmama mama priityaanvito'yam sutah
svarnasyaisha mahanidhirmama mamaasau bandhuro baandhavah |
ramyam harmyamidam mametthamanayaa vyamohito mayaa
mrtyum pashyati naiva daivahatakah kruddham purashcaarinam ||

"Die hier ist meine bezaubernde Gattin, der hier mein sympathischer Sohn.
Der Goldschatz da ist auch mein und die da sind meine Freunde und Partner.
In meinem Anwesen hier fühl ich mich wohl." Wer so denkt, läßt sich von Täuschung verleiten,
ist vom Schicksal verflucht und sieht den grimmen Tod nicht, der ihm vorauseilt.

Atri Samhita

बाह्यमाध्यात्मिकं वाऽपि दुःखमुत्पाद्यते परैः ।
न कुप्यति न चाहन्ति दम इत्यभिधीयते ॥

baahyamaadhyaatmikam vaa'pi duhkhamutpaadyate paraih |
na kupyati na caahanti dama ityabhidhiiyate ||

Als beherrscht wird angesehen, wer nicht zürnt oder auf Rache sinnt,
ist doch mancher Schaden außer durch andere selbst verschuldet.

Garuda Purana

बालांश्च यौवनस्थांश्च वृद्धान् गर्भगतानपि ।
सर्वानाविशते मृत्युः एवं भूतमिदं जगत् ॥

baalaanshca yauvanasthaanshca vrddhaan garbhagataanapi |
sarvaanaavishate mrtyuh evam bhuutamidam jagat ||

Kinder, Jugendliche, Alte, auch im Mutterleib Befindliche
sie alle erwischt der Tod. So ist die Welt beschaffen.

Bhajagovinda Stotra

बालास्तावत् क्रीडासक्तस्तरुणस्तावत्तरुणीसक्तः ।
वृद्धास्तावच्चिन्तासक्तः परे ब्रह्मणि कोऽपि न सक्तः ॥

baalaastaavat kriidaasaktastarunastaavattaruniisaktah |
vrddhaastaavaccintaasaktah pare brahmani ko'pi na saktah ||

Solange Kinder ihren Spielen, junge Männer jungen Frauen, alte Männer
ihren Gedanken nachhängen, wer hängt dann noch am höchsten Schöpfer?

Bodhicaryavatara

बुद्धश्चेच्चित्तमातङ्गः स्मृतिरज्ज्वा समन्ततः ।
भयमस्तंगतं सर्वं कृत्स्नं कल्याणमागतम् ॥

buddhashceccittamaatangah smrtirajjvaa samantatah |
bhayamastangatam sarvam krtsnam kalyaanamaagatam ||

Bändigt der Erwachte seine Elefantenbullengedanken mit starken Tauen aus erinnerten Lehren, so geht alle Angst unter und das Glück kommt ungehindert voran.

Kavikanthabharana

पृथुशास्त्रकथाकन्थारोमन्थेन वृथैव किम् ।
अन्वेष्टव्यं प्रयत्नेन तत्त्वज्ञैर्ज्योतिरान्तरम् ॥

prthushaastrakathaakanthaaromanthena vrthaiva kim |
anveshtavyam prayatnena tattvajnairjyotiraantaram ||

Was bringt es schon, ein Flickwerk aus Lehren und Geschichten wiederzukäuen!
Realisten verwenden ihre Mühe lieber darauf, das innere Licht aufzuspüren.

Mahabharata Adiparvan

पृथिवी रत्नसंपूर्णा हिरण्यं पशवः स्त्रियः ।
नालमेकस्य तत्सर्वमिति मत्वा शमं व्रजेत् ॥

prthivii ratna sampuurnaa hiranyam pashavah striyah |
naalamekasya tatsarvamiti matvaa shamam vrajet ||

Edelsteine, Gold, Vieh, Frauen: Die Erde ist voll davon.
Bedenkt man, daß einer allein nicht genug für das alles ist, so kann man Frieden finden.

Pancatantra Mitrabheda

पूर्वे वयसि यः शान्तः स शान्त इति मे मतिः ।
धातुषु क्षीयमाणेषु शमः कस्य न जायते ॥

puurve vayasi yah shaantah sa shaanta iti me matih |
dhaatushu kshiiyamaaneshu shamah kasya na jaayate ||

In jungen Jahren friedlich sein: Das ist mein Verständnis von Frieden.
Wer schon in seine Bestandteile zerfällt, wird leicht von tiefer Ruhe übermannt.

Janardhana Bhatta Vairagya

पुत्रमित्रवसुबन्धुपुरंध्री
ग्रामधामरहिताः किल लोकाः ।
हन्त तेऽपि न भवन्ति विरक्ताः
तेन मे भवति चेतसि चित्रम् ॥

putramitravasubandhupuramdhrii
graamadhaamarahitaah kila lokaah |
hanta te'pi na bhavanti viraktaah
tena me bhavati cetasi citram ||

Nun haben die Leute schon keine Söhne mehr, keine Freunde, Reichtümer, Verwandte, schwangeren Weiber, kein Dorf, keine Heimat mehr und haben dem Ganzen immer noch nicht entsagt. Darum wird mir auch so befremdlich zumute.

Garuda Purana

प्रारब्धव्ये निरुद्योगः जागर्तव्ये प्रसुप्तकः ।
विश्वस्तव्ये भयस्थाने हा नरः को न हन्यते ॥

praarabdhavye nirudyogah jaagartavye prasuptakah |
vishvastavye bhayasthaane haa narah ko na hanyate ||

Statt fest anzupacken verzagt er. Statt wach zu sein verschläft er.
Statt aufzuatmen verharrt in Angst er. So einer muß ja scheitern!

Bhagavata

प्रायो मुमुक्षवस्तेषां केचनैव द्विजोत्तम ।
मुमुक्षूणां सहस्रेषु कश्चिन्मुच्येत सिध्यति ॥

praayo mumukshavasteshaam kecanaiva dvijottama |
mumukshuunaam sahasreshu kashcinmucyeta sidhyati ||

Denkt etwa jeder, der aus dem Leben scheidet, o trefflicher Brahmane, an Erlösung?
Und wer unter Tausenden, die Erlösung wollen, wird denn frei und vollendet sich?

Shakuntala

प्राणानामनिलेन वृत्तिरुचिता सत्कल्पवृक्षे वने
तोये काञ्चानपद्मरेणुकपिशे धर्माभिषेकक्रिया ।
ध्यानं रत्नशिलातलेषु विबुधस्त्रीसंनिधौ संयमः
यत्काङ्क्षन्ति तपोभिरन्यमुनयः तस्मिंस्तपस्यन्त्यमी ॥

praanaanaamanilena vrttirucitaa satkalpavrkshe vane
toye kaancanapadmarenukapishe dharmaabhishekakriyaa |
dhyaanam ratnashilaataleshu vibudhastriisamnidhau samyamah
yatkaankshanti tapobhiranyamunayah tasminstapasyantyamii ||

In einem Wald aus echten Wunschbäumen finden sie den Sinn des Lebens im Lufthauch ihrer Atemübungen. Im Wasser, gerötet vom Blütenstaub goldener Lotusse, vollziehen ihr sittsames Gußritual sie.
Auf Edelsteinberggipfeln sind der Meditation sie hingegeben und sinngezügelt noch inmitten himmlischer Nymphen. Andere Schweiger träumen von Bußübungen inmitten derartiger Büßerqualen.

Garudapurana

पश्यन्नपि प्रस्खलति शृण्वन्नपि न बुद्ध्यति ।
पठन्नपि न जानाति देवमायाविमोहितः ॥

pashyannapi praskhalati shrnvannapi na buddhyati |
pathannapi na jaanaati devamaayaavimohitah ||

In göttlich Blendwerk ganz verstrickt sieht er und stolpert doch,
hört er und hat nichts gelernt, liest er und versteht noch immer nicht.