Manu 10.82-86: aber keine Menschen!

उभाभ्यामप्यजीवंस्तु कथं स्यादिति चेद्भवेत् ।

कृषिगोरक्षमास्थाय जीवेद्वैश्यस्य जीविकम् ॥ १०.८२ ॥

ubhaabhyaamapyajiivamstu katham syaaditi cedbhavet |

krshigorakshamaasthaaya jiivedvaishyasya jiivikam || 10.82 ||

„Und wenn er jetzt von beiden nicht leben kann, was ist dann?“

Dann soll er sich Ackerbau und Viehzucht zuwenden und nach Art eines Vaishya leben.

वैश्यवृत्त्यापि जीवंस्तु ब्राह्मणः क्षत्रियो ऽपि वा ।

हिंसाप्रायां पराधीनां कृषिं यत्नेन वर्जयेत् ॥ १०.८३ ॥

vaishyavrttyaapi jiivamstu braahmanah kshatriyo *pi vaa |

himsaapraayaam paraadhiinaam krshim yatnena varjayet || 10.83 ||

Ein Brahmane oder Kshatriya, der nach Art eines Vaishya lebt, soll einen Ackerbau, der überwiegend Gewalt oder Abhängigkeit bedeutet, nach Kräften meiden.

कृषिं साध्विति मन्यन्ते सा वृत्तिः सद्विगर्हिता ।

भूमिं भूमिशयांश्चैव हन्ति काष्ठमयोमुखम् ॥ १०.८४ ॥

krshim saadhviti manyante saa vrttih sadvigarhitaa |

bhuumim bhuumishayaamshcaiva hanti kaashthamayomukham || 10.84 ||

Einige halten Ackerbau für richtig, ein Beruf, den andere gute Leute verabscheuen,

weil der Pflug und die eiserne Pflugschar die Erde und die Wesen darin verletzt.

इदं तु वृत्तिवैकल्यात्त्यजतो धर्मनैपुणम् ।

विट्पण्यमुद्धृतोद्धारं विक्रेयं वित्तवर्धनम् ॥ १०.८५ ॥

idam tu vrttivaikalyaattyajato dharmanaipunam |

vitpanyamuddhrtoddhaaram vikreyam vittavardhanam || 10.85 ||

Somit kann er, wenn die Lebensmittel knapp werden, vom strikten Gesetz abweichend Waren von Vaishyas verkaufen um seine Mittel zu mehren, mit Ausnahme von:

सर्वान्रसानपोहेत कृतान्नं च तिलैः सह ।

अश्मनो लवणं चैव पशवो ये च मानुषाः ॥ १०.८६ ॥

sarvaanrasaanapoheta krtaannam ca tilaih saha |

ashmano lavanam caiva pashavo ye ca maanushaah || 10.86 ||

kein Handel mit sämtlichen Gewürzen, gekochtem Essen und solchem mit Sesam,

Steinen, Salz und Vieh und Menschen.